Ριζοσπαστική σοφία για μια εταιρεία, ένα σχολείο, μια ζωή

Τι θα γινόταν αν η δουλειά σου δεν καθόριζε τη ζωή σου; Ο Βραζιλιάνος διευθύνων σύμβουλος Ρικάρντο Σέμλερ εφαρμόζει μια ριζοσπαστική μορφή εταιρικής δημοκρατίας, επανεξετάζοντας τα πάντα, από τις συνεδριάσεις των διοικητικών συμβουλίων έως το πώς οι εργαζόμενοι αναφέρουν τις ημέρες αδείας (κάτι που δεν υποχρεούνται να κάνουν). Είναι ένα όραμα που επιβραβεύει τη σοφία των εργαζομένων, προάγει την ισορροπία εργασίας-ζωής―κι εμβαθύνει στο πραγματικό νόημα της εργασίας και της ζωής. Και ένα έξτρα ερώτημα: Τι θα γινόταν αν και τα σχολεία ήταν έτσι;

Τις Δευτέρες και τις Πέμπτες
μαθαίνω πώς πεθαίνεις.

Τις αποκαλώ τελευταίες μου μέρες.

Στη σύζυγό μου τη Φερνάντα
δεν αρέσει αυτός ο όρος,

αλλά πολλοί στην οικογένειά μου
πέθαναν από μελάνωμα

οι γονείς μου και οι παππούδες μου
έπασχαν από αυτό.

Έτσι σκεφτόμουν συχνά ότι μια μέρα
θα είμαι στον γιατρό

και θα δει τις εξετάσεις μου
και θα μου πει,

«Ρικάρντο, τα πράγματα δεν φαίνονται
πολύ καλά.

Σου μένουν έξι μήνες
έως ένας χρόνος ζωής».

Αρχίζεις να σκέφτεσαι τι θα έκανες
με το χρόνο που σου απομένει.

Λες, «Θα περάσω περισσότερο χρόνο
με τα παιδιά μου.

Θα πάω σε αυτά τα μέρη,

θα ανεβοκατέβω βουνά,

και θα κάνω όλα όσα
δεν έκανα όσο είχα χρόνο».

Αλλά φυσικά όλοι ξέρουμε

ότι αυτά θα είναι γλυκόπικρες αναμνήσεις.

Είναι πολύ δύσκολο.

Τον περισσότερο χρόνο πιθανότατα θα
τον περάσεις κλαίγοντας.

Έτσι λοιπόν είπα να κάνω κάτι
άλλο.

Κάθε Δευτέρα και Πέμπτη θα έχω τις
τελευταίες μου μέρες.

Αυτές τις μέρες λοιπόν

θα κάνω οτιδήποτε θα έκανα
αν είχα πάρει αυτά τα άσχημα νέα.

(Γέλια)

Όταν σκεφτόμαστε --

(Χειροκρότημα)

όταν σκεφτόμαστε το αντίθετο της
δουλειάς,

πολλές φορές σκεφτόμαστε
τον ελεύθερο χρόνο.

Και λέτε, ναι, χρειάζομαι ελεύθερο χρόνο
και ούτω καθεξής.

Όμως η αλήθεια είναι ότι ο ελεύθερος
χρόνος δεν είναι και τόσο ελεύθερος.

Παίζεις γκολφ, τένις, συναντάς
κόσμο,

πας για φαγητό και αργείς στο σινεμά.

Είναι πολυάσχολο πράγμα.

Το αντίθετο της δουλειάς είναι η απραξία.

Όμως ελάχιστοι μπορούμε
να τη διαχειριστούμε.

Όταν βλέπεις πώς διαχειριζόμαστε
τις ζωές μας

καταλαβαίνεις ότι
τις περιόδους που έχουμε χρήματα,

μας μένει πολύ λίγος χρόνος.

Και όταν πλέον έχουμε χρόνο,
μας λείπουν και τα χρήματα και η υγεία.

Αυτό ακριβώς σκεφτόμαστε ως εταιρεία
τα τελευταία 30 χρόνια.

Είναι μια περίπλοκη εταιρεία
με χιλιάδες εργαζόμενους,

εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια,

που φτιάχνει συστήματα προώθησης
πυράυλων, έχει 4000 ΑΤΜ στη Βραζιλία,

κάνει τις φορολογικές δηλώσεις
δεκάδων χιλιάδων ατόμων.

Άρα δεν είναι απλή επιχείρηση.

Το σκεφτήκαμε και είπαμε,

ας εκχωρήσουμε σ' αυτούς τους
ανθρώπους, ας τους δώσουμε μια εταιρεία

χωρίς αυστηρούς κανόνες τύπου

θα έρχεστε την τάδε ώρα,
θα ντύνεστε έτσι,

έτσι θα κάνετε συμβούλια,
αυτά θα λέτε,

αυτά δεν θα λέτε,

και να δούμε τι θα απομείνει.

Έτσι ξεκινήσαμε πριν από 30 χρόνια

και αρχίσαμε να αντιμετωπίζουμε
αυτό ακριβώς το θέμα.

Έτσι είπαμε, κοιτάξτε, η συνταξιοδότηση,

το πρόβλημα του πώς
κατανέμουμε τη ζωή μας...

Αντί να πας για ορειβασία
όταν θα είσαι 82 χρονών,

γιατί δεν πας την άλλη εβδομάδα;

Και θα γίνει ως εξής:

θα σου πουλήσουμε τις Τετάρτες σου
για το 10% του μισθού σου.

Έτσι τώρα, αν ήθελες να γίνεις βιολιστής,
που μάλλον δεν θα το έκανες,

πήγαινε και κάντο
αυτήν την Τετάρτη.

Τι ανακαλύψαμε --

σκεφτόμασταν
ότι οι μεγαλύτεροι

θα ενδιαφέρονταν πολύ
γι' αυτό το πρόγραμμα.

Και ο μέσος όρος ηλικίας
των πρώτων που το εφάρμοσαν

ήταν 29, φυσικά.

Έτσι αρχίσαμε να ψάχνουμε

και είπαμε
ότι πρέπει να γίνει αλλιώς.

Αρχίσαμε να λέμε πράγματα όπως,

γιατί θέλουμε να ξέρουμε
τι ώρα ήρθες στη δουλειά,

τι ώρα έφυγες, κ.λ.π.;

Δεν μπορούμε να το ανταλλάξουμε
με ένα συμβόλαιο

να αγοράσουμε κάτι από σένα,
κάποιο είδος έργου;

Γιατί φτιάχνουμε τη διοίκηση;

Μήπως είναι θέμα εγωισμού
να θέλουμε να φαινόμαστε

ακμαίοι, μεγάλοι και σημαντικοί;

Γι' αυτό σας τραβολογάμε δυο ώρες
μακριά από την άλλη άκρη της πόλης;

Κάναμε αλλεπάλληλα ερωτήματα.

Το θέσαμε ως εξής:

Ένα: Πώς βρίσκουμε ανθρώπους;

Βγαίνουμε έξω και προσπαθούμε να
βρούμε ανθρώπους λέγοντας,

κοιτάξτε, όταν έρθετε σ' εμάς,

δεν θα κάνουμε δυο-τρεις συνεντεύξεις

και μετά θα δεθείτε με εμάς ισόβια.

Δεν κανονίζουμε έτσι την υπόλοιπη ζωή μας.

Οπότε ελάτε για τη συνέντευξη.

Όσοι ενδιαφέρονται για τη συνέντευξη,
θα έρθουν.

Μετά θα δούμε τι θα γίνει,
ανάλογα με τη αίσθηση που θα μας αφήσει,

αντί να τσεκάρουμε αν έχετε τα
προαπαιτούμενα κριτήρια.

Και μετά, επιστρέψτε.

Περάστε ένα απόγευμα, μια ολόκληρη μέρα,
μιλήστε σε όποιον θέλετε.

Σιγουρευτείτε ότι όντως είμαστε
αυτό που αναμένατε

και όχι οι μπαρούφες
που αραδιάσαμε στην αγγελία μας.

(Γέλια)

Σιγά-σιγά φτάσαμε στο σημείο να λέμε,

δεν θέλουμε κανέναν ηγέτη στην εταιρεία

αν δεν περάσουν συνέντευξη κι αν
δεν εγκριθούν

από τους μέλλοντες υφισταμένους τους.

Κάθε έξι μήνες όλοι οι ηγέτες
αξιολογούνται ανώνυμα.

Κι αυτό καθορίζει αν θα παραμείνουν
στην ηγετική τους θέση,

που πολλές φορές είναι περιστασιακή,
όπως γνωρίζετε.

Αν δεν έχουν 70 με 80% της βαθμολογίας,
δεν μένουν

και γι' αυτό μάλλον δεν είμαι διευθύνων
σύμβουλος για πάνω από 10 χρόνια.

Με τον καιρό, αναρωτηθήκαμε για άλλα.

Σκεφτήκαμε,

γιατί να μην ρυθμίζουν τον μισθό τους
οι ίδιοι οι άνθρωποι;

Τι χρειάζεται να ξέρουν;

Μόνο τρία πράγματα χρειάζεται να ξέρουν:

πόσα βγάζουν οι άνθρωποι στην εταιρεία,

πόσα βγάζουν κάπου αλλού
σε παρόμοια εταιρεία

και πόσα βγάζουμε γενικά
για να δουν αν μπορούμε να ανταποκριθούμε.

Ας τους δώσουμε λοιπόν
αυτές τις τρεις πληροφορίες.

Βάλαμε λοιπόν στο κυλικείο

έναν υπολογιστή όπου μπορούσες
να μπεις και να ρωτήσεις

τι ξόδεψε κάποιος, πόσα βγάζει,

τι κέρδη αποφέρουν, τι βγάζει η εταιρεία,

ποια είναι τα περιθώρια, και ούτω καθεξής.

Κι αυτό πριν από 25 χρόνια.

Καθώς η πληροφόρηση έφτανε στους ανθρώπους

τους λέγαμε ότι δεν θέλουμε να δούμε
την αναφορά εξόδων σας,

δεν θέλουμε να δούμε πόσες αργίες έχετε,

δεν θέλουμε να ξέρουμε πού δουλεύετε.

Κάποια στιγμή είχαμε
14 διαφορετικά γραφεία σε όλη την πόλη,

και λέγαμε, πηγαίνετε σε όποιο είναι
πιο κοντά στο σπίτι σας,

στον πελάτη που θα επισκεφτείτε σήμερα.

Μην μας λέτε που είστε.

Επιπλέον, ακόμη και τότε
που είχαμε 5.000 εργαζόμενους,

είχαμε μόνο δύο άτομα στο τμήμα προσωπικού

και ευτυχώς ο ένας πήρε σύνταξη.

(Γέλια)

Συνεπώς το ερώτημα που κάναμε ήταν,
πώς γίνεται να φροντίζουμε τους ανθρώπους;

Οι άνθρωποι είναι το μόνο που έχουμε.

Δεν μπορείς να έχεις ένα τμήμα να τρέχει
πίσω τους, να τους φροντίζει.

Ανακαλύψαμε ότι αυτό είχε αποτέλεσμα
και λέγαμε ότι ψάχναμε -

κι αυτό νομίζω ήταν που κυρίως έψαχνα

στις καταληκτικές μου μέρες
και στην εταιρεία,

το πώς προετοιμάζεσαι για τη σοφία;

Ερχόμαστε από μια επαναστατική εποχή,
τη βιομηχανική επανάσταση,

μια εποχή πληροφορίας,
μια εποχή γνώσης,

αλλά δεν έχουμε πλησιάσει καθόλου
την εποχή της σοφίας.

Πώς σχεδιάζουμε, πώς θα οργανωθούμε,
για περισσότερη σοφία;

Έτσι για παράδειγμα, πολλές φορές

η καλύτερη ή η εξυπνότερη λύση
απλά δεν παίζει.

Έτσι θα λέγαμε,

ας συμφωνήσουμε ότι θα πουλάς
57 μαραφέτια την εβδομάδα.

Αν τα πουλήσεις μέχρι την Τετάρτη,
φύγε ελεύθερα για την παραλία.

Μην μας δημιουργείς πρόβλημα,
να κατασκευάσουμε, να εφαρμόσουμε,

να πρέπει ν' αγοράσουμε νέες εταιρείες,
να εξαγοράσουμε ανταγωνιστές,

θα χρειαστεί να κάνουμε τόσα

επειδή εσύ πούλησες περισσότερα μαραφέτια.

Φύγε λοιπόν για την παραλία
και ξαναέλα από Δευτέρα.

(Γέλια)
(Χειροκρότημα)

Η διαδικασία λοιπόν αναζητά σοφία.

Στη διαδικασία, φυσικά,
θέλαμε οι άνθρωποι να γνωρίζουν τα πάντα,

θέλαμε να είμαστε πραγματικά
δημοκρατικοί στον τρόπο λειτουργίας.

Το συμβούλιο είχε δύο ανοιχτές θέσεις
με τα ίδια δικαιώματα ψήφου,

για τους πρώτους που θα εμφανίζονταν.

(Γέλια)

Έτυχε να ψηφίζουν καθαρίστριες
σε συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου,

μαζί με πολλά άλλα σημαντικά άτομα
με κοστούμι και γραβάτα.

Είναι γεγονός ότι μας κράτησαν τίμιους.

Αυτή η διαδικασία,
βλέποντας τους ανθρώπους που έρχονταν,

είπαμε, για περίμενε,

οι άνθρωποι έρχονται και μας λένε
που να καθίσω;

Πώς πρέπει να δουλεύω;
Πού θα βρίσκομαι σε πέντε χρόνια;

Το είδαμε και είπαμε ότι πρέπει
να ξεκινήσουμε πολύ νωρίτερα.

Από που ξεκινάμε;

Σκεφτήκαμε ότι μάλλον το νηπιαγωγείο
είναι το κατάλληλο μέρος.

Έτσι φτιάξαμε ένα ίδρυμα που έχει,
εδώ και 11 χρόνια, τρία σχολεία,

όπου κάναμε τα ίδια ερωτήματα,

πώς να ανασχεδιάσουμε το σχολείο
για περισσότερη σοφία;

Άλλο πράγμα είναι να πεις,
χρειάζεται να αλλάξουμε τους δασκάλους,

οι διευθυντές πρέπει να
κάνουν περισσότερα.

Είναι όμως γεγονός ότι όσα κάνει
η εκπαίδευση είναι τελείως ξεπερασμένα.

Ο ρόλος του δασκάλου
είναι τελείως απαρχαιωμένος.

Το να πας από τα μαθηματικά στη βιολογία,
στη Γαλλία του 14ου αιώνα είναι ανόητο.

(Χειροκρότημα)

Έτσι αρχίσαμε να σκεφτόμαστε
πώς μπορεί να είναι;

Πήραμε ανθρώπους,
μαζί και λάτρεις της εκπαίδευσης,

όπως ο Πάουλο Φρέιρ,
και δύο υπουργούς Παιδείας της Βραζιλίας

κι είπαμε, αν επρόκειτο
να σχεδιάσουμε το σχολείο από το μηδέν,

πώς θα ήταν;

Φτιάξαμε λοιπόν αυτό το σχολείο
που λέγεται Λούμιαρ,

ένα από αυτά είναι δημόσιο σχολείο,

και το Λούμιαρ λέει τα εξής:

Ας διαιρέσουμε τον ρόλο του δασκάλου
σε δύο μέρη.

Τον έναν θα τον πούμε φροντιστή.

Ο οποίος, με την έννοια της ελληνικής
λέξης «παιδεία», φροντίζει το παιδί.

Τι συμβαίνει στο σπίτι,
σε ποια φάση της ζωής τους είναι, κ.λ.π.

Αλλά παρακαλούμε να μην διδάσκετε,

γιατί τα λίγα που ξέρετε σε σχέση
με τον Google,

δεν θέλουμε να τα μάθουμε.

Κρατήστε τα για εσάς.
(Γέλια)

Θα φέρουμε ανθρώπους
που θα έχουν δύο χαρακτηριστικά:

πάθος και ειδίκευση,
είτε είναι το επάγγελμα τους είτε όχι.

Θα φέρουμε ηλικιωμένους πολίτες,

που είναι το 25% του πληθυσμού
με σοφία που κανείς δεν χρειάζεται πλέον.

Τους φέρνουμε στο σχολείο και τους λέμε,

διδάξτε στα παιδιά
οτιδήποτε πιστεύετε πραγματικά.

Έτσι έχουμε βιολιστές
που διδάσκουν μαθηματικά.

Έχουμε τα πάντα για να πούμε

μην ανησυχείτε καθόλου για τη διδακτέα
ύλη.

Έχουμε περίπου 10 διαφορετικά τμήματα
για ηλικίες από 2 μέχρι 17.

Πράγματα όπως, πώς προσδιορίζουμε
τους εαυτούς μας ως ανθρώπους;

Υπάρχει λοιπόν ένα μέρος για μαθηματικά
και φυσική κι όλα αυτά.

Πώς εκφραζόμαστε;

Υπάρχει ένα μέρος για μουσική,
λογοτεχνία, κλπ.

όπως επίσης και για γραμματική.

Ύστερα έχουμε πράγματα που έχουν
ξεχαστεί από όλους,

τα οποία είναι ίσως
και τα σημαντικότερα στη ζωή.

Για τα σημαντικότερα πράγματα της ζωής
ξέρουμε σχεδόν τίποτα.

Δεν ξέρουμε τίποτα για την αγάπη,

για το θάνατο,

δεν ξέρουμε καν γιατί είμαστε εδώ.

Οπότε χρειαζόμαστε μια κατεύθυνση στο
σχολείο που μας εξηγεί ό,τι δεν ξέρουμε.

Αυτό είναι ένα τεράστιο κομμάτι
της δουλειάς μας.

(Χειροκρότημα)

Με τα χρόνια λοιπόν περνάμε και σε άλλα
πράγματα.

Θα λέγαμε, γιατί πρέπει
να κατσαδιάζουμε τα παιδιά

να λέμε, κάτσε κάτω, έλα εδώ, κάνε
αυτό, κ.ο.κ.

Είπαμε ας βάλουμε τα παιδιά να κάνουν
αυτό που ονομάζουμε κύκλο

και γίνεται μια φορά την εβδομάδα.

Είπαμε θα βάλετε εσείς μόνοι σας τους
κανόνες

και θα αποφασίσετε τί θέλετε να
κάνετε με αυτούς.

Μπορείτε λοιπόν
να χτυπήσετε το κεφάλι σας;

Φυσικά, για μια βδομάδα, προσπαθήστε.

Έβαλαν τους ίδιους κανόνες που βάλαμε
εμείς

με τη διαφορά ότι ήτανε δικοί τους.

Έπειτα έχουν δύναμη,

που σημαίνει ότι μπορούν και αποβάλλουν
παιδιά

δεν αστειεύονται, αυτά αποφασίζουν
πραγματικά.

Έπειτα, στο ίδιο πνεύμα,

κρατάμε ένα ψηφιακό μωσαικό,

διότι αυτό δεν είναι κονστρουκτιβισμός
ή Μοντεσόρι ή κάτι τέτοιο.

Είναι εκείνο όπου κρατούμαι το
Βραζιλιάνικο βιογραφικό

με 600 πλακάκια μωσαικού

στα οποία θέλουμε να εκθέσουμε τα
παιδιά μέχρι την ηλικία των 17.

Το ακολούθουμαι συνέχεια ξέροντας
πώς πάνε

και λέμε ότι, δεν σε ενδιαφέρει αυτό τώρα
ας περιμένουμε ένα χρόνο.

Τα παιδιά χωρίζονται σε γκρουπ τα οποία
δεν έχουν να κάνουν με την ηλικία,

έτσι ένας 6χρονος μπορεί να είναι το
ίδιο έτοιμος με έναν 11χρονο,

πράγμα που εξαλείπτει όλες τις συμμορίες
και τα γκρουπς

και όλα αυτά που γενικά έχουμε στα
σχολεία.

Έπειτα έχουμε βαθμολογίες από το
0 έως το 100

τις οποίες και δίνουν οι ίδιοι μέσω μιας
εφαρμογής κάθε δυο ώρες περίπου.

Εως ότου καταλάβουμε ότι έχουν φτάσει
το 37% αυτού που θέλουμε

ώστε να τα στείλουμε έξω στον κόσμο
γνωρίζοντας αρκετά γι' αυτόν.

Έτσι τα μαθήματα αφορούν το Παγκόσμιο
Κύπελο ή το πώς να φτιάξεις ένα ποδήλατο.

Κάποιοι θα γραφτούν σε ένα μάθημα 45
ημερών για να μάθουν πώς να φτιάξουν

ένα ποδήλατο.

Τώρα, προσπάθησε να φτιάξεις ένα ποδήλατο
μη ξέροντας ότι το π είναι 3,1416.

Είναι αδύνατο.

Ή προσπαθήστε, οποιοσδήποτε από εσάς, να
χρησιμοποιήσει το 3,1416 για κάτι.

Δεν γνωρίζετε πια.

Αυτό λοιπόν έχει χαθεί κι αυτό
προσπαθούμε να κάνουμε,

το να ψάξουμε για σοφία σε αυτό το
σχολείο.

Αυτό μας φέρνει πίσω σε αυτό το γράφημα
και την κατανομή της ζωής μας.

Έχω συγκεντρώσει πολλά λεφτά
εαν το καλοσκεφτείς.

Όταν σκέφτεσαι και λες ότι τώρα είναι
η ώρα να ανταποδώσεις--

βασικά, αν δώσεις πίσω σημαίνει ότι
πήρες πάρα πολλά.

(Γέλια)(Χειροκρότημα)

Σκέφτομαι συνέχεια το Γουόρεν Μπάφετ
ο οποίος ξύπνησε μια μέρα

και κατάλαβε ότι έχει 30
εκατομμύρια δολάρια παραπάνω

απ όσα νόμιζε.

Και είπε, «τι θα τα κάνω;»

Θα τα δώσω σε κάποιον
που τα χρειάζεται πραγματικά.

Θα τα δώσω στον Μπιλ Γκειτς. (Γέλια)

Ο δικός μου που είναι ο οικονομικός μου
σύμβουλος στη Νέα Υόρκη,

είπε ότι, κοίτα, είσαι ανόητος

γιατί θα μπορόυσες να έχεις 4.1 φορές
περισσότερα λεφτά σήμερα

εάν έκανες λεφτά με τα λεφτά από το
να τα μοιράζεις από 'δω κι από 'κει.

Όμως μου αρέσει να μοιράζομαι.

(Χειροκρότημα)

Κάποια στιγμή δίδαξα ΜΒΑ στο ΜΙΤ

και κατέληξα μια μέρα στο νεκροταφείο
Mount Auburn.

Είναι ένα όμορφο νεκροταφείο
στο Κέμπριτζ.

Περπατούσα εκεί μέσα. Ήτανε τα γενέθλιά
μου και σκεφτόμουν.

Για πρώτη φορά εκεί γύρω, κοίταξα
τις ταφόπλακες

κι όλους τους υπέροχους ανθρώπους
που έκαναν υπέροχα πράγματα

και σκέφτηκα, τι έχω κάνει εγώ για
να με θυμούνται;

Έκανα ακόμη έναν περίπατο

και τη δεύτερη φορά μια άλλη ερώτηση
ήρθε στο μυαλό μου,

η οποία ήταν καλύτερη και ήταν

το γιατί να θέλω να με θυμούνται γενικά;

(Γέλια)

Αυτό ήταν που, πιστεύω, άλλαξε
την πορεία μου.

Όταν ήμουν 50, η γυναίκα μου Φερνάντα κι
εγώ καθίσαμε ένα ολόκληρο απόγευμα

και πετούσαμε σε μια φωτιά ό,τι είχα κάνει
στη ζωή μου.

Ένα βιβλίο σε 38 γλώσσες, εκατοντάδες
άρθρα και DVD, οτιδήποτε υπήρχε.

Αυτό προκάλεσε δύο πράγματα.

Πρώτον απελευθέρωσε τα 5 παιδιά μας
από το να ακολουθήσουν τα βήματά μας,

τη σκιά μας-- Δεν ξέρουν τι κάνω.

(Γέλια)

Το οποίο είναι καλό.

Δεν θα τα πάρω μια μέρα κάπου

και θα πω, όλα αυτά είναι δικά σας.

(Γέλια)

Τα 5 παιδιά μου δεν ξέρουν τίποτα,
το οποίο είναι καλό.

Δεύτερον,

ελευθέρωσα τον εαυτό μου από αυτόν το
δεσμό του λαμπρού παρελθόντος.

Είμαι ελεύθερος να κάνω κάτι καινούριο
κάθε φορά και να αποφασίζω για κάτι

από την αρχή ως μέρος αυτών
των τελευταίων ημερών.

Κάποιοι θα έλεγαν,

ώστε τώρα έχεις αυτόν το χρόνο,
αυτές τις τελευταίες μέρες

οπότε και βγαίνεις έξω και κάνεις τα
πάντα.

Όχι, έχουμε πάει σε παραλίες,

οπότε έχουμε πάει στα Σαμόα, στις Μαλδίβες
και στη Μοζαμβίκη,

οπότε αυτό τελείωσε.

Έχω ανέβει στα βουνά των Ιμαλαίων.

Έχω καταδυθέι 40 μέτρα για να δω
σφυροκέφαλους καρχαρίες.

Πέρασα 59 μέρες πάνω σε μια καμήλα από το
Τσαντ στο Τιμπουκτού.

Έχω πάει στο μαγνητικό Βόρειο Πόλο
πάνω σε έλκηθρο με σκυλιά.

Οπότε ήμασταν πολυάσχολοι.

Είναι αυτό που ονομάζω ως η άδεια
λίστα επιθυμιών μου.

(Γέλια)

Με αυτή τη λογική, κοιτώ εκείνες τις
μέρες και σκέφτομαι,

δεν είμαι συνταξιούχος, δε νοιώθω
συνταξιούχος καθόλου.

Οπότε γράφω ένα καινούριο βιβλίο.

Ξεκινήσαμε 3 καινούριες εταιρείες
τα τελευταία δύο χρόνια.

Τώρα δουλεύω στο να δώσω αυτό το σύστημα
εκπαίδευσης ελεύθερα στον κόσμο

κι ανακάλυψα με μεγάλη έκπληξη ότι
κανένας δεν το θέλει τζάμπα.

Έτσι λοιπόν προσπαθώ
εδώ και 10 χρόνια

να κάνω το δημόσιο σύστημα να
υιοθετήσει αυτό το σχολικό μοντέλο,

κυρίως τα δημόσια σχολεία που έχουμε,

το οποίο έχει βαθμολογίες αντί για
43 στα 100,

91 στα 100.

Αλλά κανείς δε το θέλει τζάμπα.

Έτσι ίσως αρχίσουμε να χρεώνουμε
ώστε να πάει κάπου.

Όμως το να το πετύχουμε αυτό είναι
ένα από αυτά που θέλουμε.

Πιστεύω ότι αυτό αφήνει ένα μήνυμα
για όλους εσάς,

που νομίζω ότι είναι το εξής:

Όλοι ξέρουμε πως είναι
να δουλεύεις την Κυριακή το βράδυ

και να στέλνεις email από το σπίτι.

Όμως λίγοι από εμάς ξέρουμε πώς είναι

να πηγαίνεις στο σινεμά το απόγευμα
της Δευτέρας.

Εαν ψάχνουμε για σοφία θα πρέπει να
μάθουμε να το κάνουμε κι αυτό.

Έτσι αυτό που κάναμε όλα αυτά τα
χρόνια είναι απλό,

είναι το να ρωτήσεις τρία «γιατί»
στη σειρά.

Διότι για το πρώτο έχεις πάντα
μια καλή απάντηση.

Το δεύτερο αρχίζει και γίνεται
λίγο πιο δύσκολο.

Αλλά το τρίτο «γιατί», δεν ξέρεις τι
κάνεις πραγματικά και γιατί το κάνεις.

Θέλω να σας αφήσω με το σπόρο και τη σκέψη
ότι ίσως εάν το κάνετε αυτό,

θα φτάσετε στο ερώτημα, για ποιο λόγο;

Για ποιο λόγο το κάνω αυτό;

Ελπίζω, ως αποτέλεσμα αυτού και
με το χρόνο,

ελπίζω ότι με αυτόν τον τρόπο
και σας το εύχομαι,

να αποκτήσετε ένα πιο σοφό μέλλον.

Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)

Κρις Άντερσον: Λοιπόν Ρικάρντο, είσαι
λιγάκι τρελός.

(Γέλια)

Για πολλούς ανθρώπους αυτό φαντάζει
τρελό.

Πάραυτα και βαθειά σοφό επίσης.

Τα κομμάτια που προσπαθώ να ενώσω
είναι τα εξής:

Οι ιδέες σου είναι ακραίες.

Πώς, στις επιχειρήσεις για παράδειγμα,
ενώ αυτές οι ιδέες υπάρχουν εδώ και καιρό

πιθανόν το ποσοστό των επιχειτήσεων που
τις υιοθέτησαν

είναι ακόμη αρκετά χαμηλό.

Υπήρξαν φορές που είδες κάποια
μεγάλη εταιρεία

να υιοθετεί τις ιδέες σου και να είπες
«Ναι!»;

Ρικάρντο Σέμλερ: Συνέβη πριν
δύο εβδομάδες περίπου

με τον Ριτσαρντ Μπράσον, με τους
ανθρώπους του να λένε,

δε θέλω να ελέγχω τις διακοπές σου
πλέον,

ή το Νέτφλιξ που κάνει κάτι λίγα

όμως δεν πιστεύω ότι κάνει τεράστια
διαφορά.

Θα ήθελα να το δω ίσως να μετατρέπεται
σε ζήλο,

όμως αυτό είναι πολύ προσωπικό.

Όμως γεγονός είναι ότι θέλει τυφλή
εμπιστοσύνη για το αν χαθεί ο έλεγχος.

Κανένας από αυτούς που έχουν τον έλεγχο
δεν είναι έτοιμος για τυφλή εμπιστοσύνη.

Θα πρέπει να έρθει από παιδιά
κι ανθρώπους

που ξεκινάνε τις εταιρείες τους με
διαφορετικό τρόπο.

ΚΑ: Αυτό είναι λοιπόν το κλειδί;

Από τη μεριά σου
οι αποδείξεις είναι εκεί,

από τη σκοπιά των επιχειρήσεων
όλο αυτό δουλεύει,

αλλά οι άνθρωποι δεν αντέχουν να --
(Σφύριγμα)

ΡΣ: Δεν έχουν καν το κίνητρο.

Διευθύνεις μια επιχείρηση με 90ήμερη
προθεσμία.

Είναι μια τρίμηνη αναφορά.

Εάν δεν αποδειχθείς καλός
μέσα στις 90 μέρες, φεύγεις.

Έτσι λες, «Ορίστε ένα τέλειο πρόγραμμα το
οποίο σε λιγότερο από μια γενιά--»

Ο άλλος λέει, «Φύγε από 'δω.»

Αυτό είναι το πρόβλημα.

(Γέλια)

ΚΑ: Αυτό που προσπαθείς να κάνεις στην
εκπαίδευση μου φαίνεται εξαιρετικά βαθύ.

Όλοι είναι απογοητευμένοι από τα
συστήματα εκπαίδευσης της χώρας τους.

Κανείς δεν πιστεύει ότι φτάσαμε σε έναν
κόσμο

που υπάρχει το Google κι όλες αυτές
οι τεχνολογικές επιλογές.

Οπότε έχεις απτές αποδείξεις ότι τα παιδιά
που δοκιμάζουν το δικό σου σύστημα

έχουν ραγδαία βελτίωση της
αποδοτικότητάς τους.

Πώς να βοηθήσουμε αυτές τις ιδέες
να πάνε μπροστά;

ΡΣ: Πιστεύω ότι είναι ήρθε ο καιρός
τους.

Δεν ήμουν ποτέ ενθουσιώδης με τέτοια
πράγματα.

Το βγάλαμε στον κόσμο.

Ξαφνικά, βρίσκεις ανθρώπους--

είναι μια ομάδα στην Ιαπωνία που με
τρομάζει πολύ,

οι οποίοι ονομάζονται Semlerists
κι έχουν 120 εταιρείες.

Με προσκάλεσαν. Πάντα φοβόμουν
να πάω.

Είναι επίσης ένα γκρουπ στην Ολλανδία
που έχει 600 μικρές ολλανδικές εταιρείες.

Είναι κάτι που θα ευδοκιμήσει
από μόνο του.

Ένα μέρος του θα είναι λάθος, αλλά δεν
πειράζει.

Θα βρει το δικό του μέρος.

Φοβάμαι επίσης από τον άλλον, που λέει,

αυτό είναι πολύ καλό, να το κάνεις.

Ας το φτιάξουμε κι ας επενδύσουμε πολλά
λεφτά επάνω του

κι οι άνθρωποι θα το κάνουν όπως και
να 'χει.

ΚΑ: Έχεις λοιπόν θέσει ριζοσπαστικά
ερωτήματα στη ζωή σου.

Μου φαίνεται ότι αυτή είναι η κινητήρια
δύναμη για τα περισσότερα.

Έχεις άλλες ερωτήσεις για μας, για το TED,
γι'αυτό εδώ το γκρουπ;

ΡΣ: Πάντα επανέρχομαι σε παραλλαγές
στην ερώτηση

που ο γιος μου, μου έκανε όταν ήταν τριών.

Καθόταν στο τζακούζι και είπε, «Μπαμπά,
γιατί υπάρχουμε;»

Δεν υπάρχει άλλη ερώτηση.

Κανείς δεν έχει καμιά άλλη ερώτηση.

Έχουμε παραλλαγές της ερώτησης από τα
τρία κι έπειτα.

Έτσι όταν ξοδεύεις χρόνο σε μια εταιρεία,
σε ένα γραφείο, σε μια οργάνωση

και λες, φίλε μου--

πόσους ανθρώπους γνωρίζεις που
στο νεκροκρέβατό τους να είπαν,

φίλε μου, εύχομαι να είχα περάσει
περισσότερο χρόνο σε εκείνο το γραφείο;

Οπότε είναι σημαντικό να αποκτήσεις
το κουράγιο τώρα--

όχι σε μια βδομάδα, όχι σε δυο μήνες,

όχι όταν ανακαλύψεις
ότι πάσχεις από κάτι--

να πεις, όχι, για ποιο λόγο
το κάνω αυτό;

Σταμάτα τα όλα. Κάνε κάτι άλλο.

Όλα θα πάνε καλά,

θα είναι πολύ καλύτερα από αυτό
που έκανες

εαν έχεις εγκλοβιστεί σε μια διαδικασία.

ΚΑ: Αυτό λοιπόν με κάνει να κλείσω με
βαθύ και αρκετά όμορφο τρόπο

αυτήν την πρότελευταία μέρα του TED.

Ρικάρντο Σέμλερ, σε ευχαριστώ πάρα πολύ.

ΡΣ: Σε ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)