Return to Video

کالۆری چییە؟

  • 0:07 - 0:09
    هەموو کاتێک دەربارەی کالۆری دەبیستین.
  • 0:09 - 0:11
    چەند کالۆری لەو شەکرۆکەیەدا ھەیە؟
  • 0:11 - 0:14
    بە ١٠٠ بازدان چەند کالۆری دەسوتێت،
  • 0:14 - 0:15
    یان بە مەودایەکی درێژی ڕاکردن،
  • 0:15 - 0:16
    یان جوڵەی زۆر؟
  • 0:16 - 0:21
    بەڵام لە ڕاستیدا کالۆری چییە و
    بەڕاستی چەندمان پێویستە؟
  • 0:21 - 0:25
    کالۆرییەکان ڕێگەییەکی
    بەدواداچونی کیسەی وزەی لەشن.
  • 0:25 - 0:31
    کاتێک بڕی وزەی وەرگیراو یەکسانە بە بڕی
    وزەی سوتاو، ھاوسەنگی تەندروستی بەرھەم دێت.
  • 0:31 - 0:35
    ئەگەر ئەو وزەیەی وەریدەگرین
    زیاتر بێت لەوەی دەیسوتێنین،
  • 0:35 - 0:39
    ئەوا وردە وردە کەڵەکە دەبێت
    وەکو چەوری خانەکان و
  • 0:39 - 0:40
    کێشمان زیاد دەکات.
  • 0:40 - 0:44
    ئەگەر وزەی زیاتر لەو وزەیەی وەریدەگرین
    بیسوتێنین، کێشمان کەم دەکات.
  • 0:44 - 0:48
    بۆیە پێویستە بتوانین ئەو وزەیە بپێوین کە
    لەناوی دەبەین و بەکاریدەهێنین،
  • 0:48 - 0:52
    و ئەوە لەگەڵ یەکەیەک دەکەین کە
    پێی دەڵێین کالۆری.
  • 0:52 - 0:56
    کالۆریەک کە لە خۆراکدا پێوانەی
    دەکەین، هەروەها پێی دەڵێین کالۆری گەورە،
  • 0:56 - 0:59
    بەوبڕە وزەیە پێناسە دەکرێت
  • 0:59 - 1:03
    کەپێویستە بۆ گەرمکردنی یەک کیلۆ
    لەئاو
  • 1:03 - 1:06
    بە یەک پلەی سلیزی.
  • 1:06 - 1:09
    هەموو شتێک کەدەیخۆین کالۆری تیایە،
  • 1:09 - 1:14
    پێوانەیەکە کە چەند گەرد وزە لە بەندی
    کیمیاییدا خەزن دەکات.
  • 1:14 - 1:18
    قاشی پیتزا تێکڕا ٢٧٢ کالۆری تێدایە،
  • 1:18 - 1:21
    نزیکەی ٧٨ کالۆری هەیە لە پارچە نانێکدا،
  • 1:21 - 1:24
    و لە سێوێکدا نزیکەی ٥٢ کالۆری هەیە.
  • 1:24 - 1:26
    ئەو وزەیە لەکاتی هەرسکردندا
    دەڕژێت دەبێت،
  • 1:26 - 1:29
    و لە گەردی دیکە خەزنی دەکەن
  • 1:29 - 1:33
    و لەکاتی پێویستیدا جەستە
    شیدەکاتەوە.
  • 1:33 - 1:34
    لە سێ ڕێگادا بەکار دەهێنرێت:
  • 1:34 - 1:37
    نزیکەی %١٠ لە توانای هەرسکردندا،
  • 1:37 - 1:40
    نزیکەی %٢٠ چالاکی جەستەییدا
  • 1:40 - 1:43
    و گەورەترین پارچە، نزیکەی %٧٠،
  • 1:43 - 1:47
    پشتگیری لە کاری بنەڕەتی
    ئەندام و شانەکان دەکات.
  • 1:47 - 1:52
    بەکارهێنانی سێیەم لەگەڵ بنچینەیی ڕێژەی
    زیندەپاڵت دەگونجێت،
  • 1:52 - 1:54
    ژمارەیەک لە کالۆری کەپێویستت دەبێت
    تا بژیت
  • 1:54 - 1:57
    ئەگەر نەتخواردبا یان
    بەدەوروبەرتدا نەجوڵابایەوە.
  • 1:57 - 1:59
    لە چالاکی جەستەیی و هەرسکردن زیاددەکات،
  • 1:59 - 2:02
    و بە ڕێنمایی فەرمی دەگەیت
  • 2:02 - 2:07
    کە کەسێک هەر ڕۆژێک تێکڕای
    چەند کالۆری پێویستە:
  • 2:07 - 2:10
    ٢٠٠٠ کالۆری بۆ ژنان و ٢٥٠٠ بۆ پیاوان.
  • 2:10 - 2:12
    ئەو خەمڵاندنانە لەسەر چەند بنەمایەکن
  • 2:12 - 2:17
    وەکو کێشی تێکڕا، چالاکی جەستەیی و
    بارستەی ماسولکە.
  • 2:17 - 2:21
    کەواتە هەموو کەسێک دەبێت دەوروبەری
    ٢٠٠٠ کالۆری بەدەستبێنێت؟
  • 2:21 - 2:22
    مەرج نییە.
  • 2:22 - 2:25
    ئەگەر چالاکیەکی زۆر بە
    ووزە بکەیت،
  • 2:25 - 2:26
    وەکو گەشتی پاسکیل سوارییەکەی فەڕەنسا،
  • 2:26 - 2:31
    لەشت دەتوانێت سەرو ٩٠٠٠ کالۆری
    لە ڕۆژێکدا بەکاربهێنێت.
  • 2:31 - 2:34
    سکپڕی کەمێک کالۆری زیاتری پێویستە
    وەک لە ئاسایی،
  • 2:34 - 2:38
    خەڵکی بەتەمەن بەزۆری
    ڕێژەی زیندە پاڵیان لاوازترە،
  • 2:38 - 2:41
    وردە وردە وزە دەسوتێنن بۆیە
    کەمتریان پێویستە.
  • 2:41 - 2:45
    شتێکی تر هەیە کە پێویستە بیزانین
    پێش ئەوەی دەست بە ژماردنی کالۆریەکان بکەین
  • 2:45 - 2:50
    کالۆری لەسەر پێوەری خۆراکسازی دەژمێردرێت
    خۆراکەکە چەند وزەی تێدایە،
  • 2:50 - 2:54
    نەک دەتوانیت
    چەند وزەی لێدەربێنیت.
  • 2:54 - 2:59
    خۆراکی ڕیشاڵی وەکو کەرەوز و گەنمی تەواو
    لە هەرسکردندا وزەی زیاترت پێدەدەن،
  • 2:59 - 3:04
    کەواتە لە ڕاستیدا کۆتایی پێهێنا لەگەڵ وزەی
    کەمتر لە ١٠٠ کالۆری لە کەرەوزدا
  • 3:04 - 3:07
    زیاتر لە ١٠٠ کالۆری لە جپسی پەتاتەدا هەیە.
  • 3:07 - 3:12
    بەبێ ئاماژەپێکردنی هەندێک خۆراک کە
    خۆراکدەر پێشکەش دەکەن وەک پڕۆتین و ڤیتامین
  • 3:12 - 3:16
    لەو کاتەی ئەوانی تر بەهاییەکی کەمتری
    خۆراکسازی دەستەبەردەکەن.
  • 3:16 - 3:17
    زۆر زۆر خواردنی ئەو خۆراکانە
  • 3:17 - 3:21
    کێشت زیادەکات و
    خۆراکە خراپەکان جێبهێڵیت.
  • 3:21 - 3:23
    و تەنانەت ڕێک لەگەڵ هەمان خۆراکدا،
  • 3:23 - 3:27
    خەڵکی جیاواز لەوانەیە هەمان ژمارەی
    کالۆریان دەست نەکەوێت.
  • 3:27 - 3:29
    جیاوازی لە شتەکان وەکو ئاستی ئەنزیم،
  • 3:29 - 3:31
    بەکتریای ڕیخۆڵە،
  • 3:31 - 3:33
    و تەنانەت درێژی ڕیخۆڵە،
  • 3:33 - 3:37
    واتا هەر تاکە کەسێک دەتوانێت کە
    وزە لە خۆراک دەربهێنێت
  • 3:37 - 3:39
    کەمێک جیاوازە.
  • 3:39 - 3:42
    بۆیە کالۆری پێوانەیەکی وزەی بەسودە،
  • 3:42 - 3:46
    بەڵام بۆ دیاریکردنی ڕێژەی تایبەت
    کەهەریەکێکمان پێویستمانە
  • 3:46 - 3:48
    پێویستە هۆکاری وەکو وەرزش،
  • 3:48 - 3:50
    جۆری خۆراک،
  • 3:50 - 3:52
    و توانای لەشمان بۆ شیکردنەوەی ووزە
    هەژماربکەین.
  • 3:52 - 3:55
    ئاستەمە ئەوە هەمووی
    لەسەر لیستی پێکهاتەکان بدۆزیتەوە.
Title:
کالۆری چییە؟
Speaker:
ئێما بریس
Description:

تەواوی وانەکە لێرە ببینە: http://ed.ted.com/lessons/what-is-a-calorie-emma-bryce

هەموو کاتێک دەربارەی کالۆری دەبیستین: چەند کالۆری لەو شەکرۆکەدایە؟ بە ١٠٠ بازدان چەند کالۆری دەسوتێت، یان بۆ ڕاکردن بۆ ماوەیەکی درێژ، یان جوڵەی زۆر؟ بەڵام بەڕاستی کالۆری چییە؟ و لەڕاستیدا چەندمان پێویستە؟ ئێما بریس باسی ئەوە دەکات کە چۆن هۆکارە جیاوازەکان پێویستە سەرجەم ڕاسپاردنەکە دیاری بکەن بۆ هەر کەسێک.

وانەکە لەلایەن ئێما بریس ، وێنە جوڵاوەکان لەلایەن قایید مای
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:12
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for What is a calorie?
Ayan Organization accepted Kurdish subtitles for What is a calorie?
Ayan Organization edited Kurdish subtitles for What is a calorie?
Ayan Organization edited Kurdish subtitles for What is a calorie?
Ayan Organization edited Kurdish subtitles for What is a calorie?
kwestan khidr edited Kurdish subtitles for What is a calorie?
kwestan khidr edited Kurdish subtitles for What is a calorie?
kwestan khidr edited Kurdish subtitles for What is a calorie?
Show all

Kurdish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.