Return to Video

Mało znane fakty o Deklaracji niepodległości USA - Kenneth C. Davis

  • 0:07 - 0:10
    "Wszyscy ludzie są stworzeni równymi
  • 0:10 - 0:13
    i przysługują im prawa do życia,
  • 0:13 - 0:16
    wolności i dążenia do szczęścia".
  • 0:16 - 0:18
    Nie tak szybko, panie Jefferson!
  • 0:18 - 0:21
    Te słowa z Deklaracji niepodległości USA
  • 0:21 - 0:24
    oraz okoliczności ich powstania
    są dobrze znane.
  • 0:24 - 0:26
    W czerwcu 1776 roku,
  • 0:26 - 0:30
    trochę ponad rok
    po wybuchu wojny z Anglią
  • 0:30 - 0:33
    rozpoczętej strzałami
    w Lexington i Concord,
  • 0:33 - 0:37
    Kongres Kontynentalny
    obradował w Filadelfii
  • 0:37 - 0:40
    nad amerykańską niepodległością.
  • 0:40 - 0:43
    Po długich dyskusjach,
    rezolucja niepodległościowa
  • 0:43 - 0:48
    została zatwierdzona 2 lipca 1776 roku.
  • 0:48 - 0:50
    Ameryka była wolna!
  • 0:50 - 0:55
    Ludzie tacy jak John Adams myśleli,
    że ta data zostanie upamiętniona.
  • 0:55 - 0:58
    Jednak 2 dni później,
    przedstawiciele Kongresu
  • 0:58 - 1:01
    przegłosowali przyjęcie
    Deklaracji niepodległości,
  • 1:01 - 1:04
    autorstwa głównie Thomasa Jeffersona,
  • 1:04 - 1:09
    wyliczającej wszystkie argumenty
    przemawiające za wolnością kraju.
  • 1:09 - 1:11
    Ponad 235 lat później
  • 1:11 - 1:16
    świętujemy ten dzień
    jako urodziny Ameryki.
  • 1:16 - 1:19
    Być może nie znacie jednak całej historii.
  • 1:19 - 1:22
    Po pierwsze, choć laury
    za napisanie Deklaracji
  • 1:22 - 1:23
    zebrał Thomas Jefferson,
  • 1:23 - 1:28
    zadanie stworzenia
    dokumentu wyjaśniającego,
  • 1:28 - 1:30
    czemu Ameryka powinna być niepodległa,
  • 1:30 - 1:31
    otrzymało aż pięciu mężczyzn:
  • 1:31 - 1:32
    Robert Livingston,
  • 1:32 - 1:34
    Roger Sherman,
  • 1:34 - 1:35
    Benjamin Franklin
  • 1:35 - 1:38
    i John Adams zostali wybrani jako pierwsi.
  • 1:38 - 1:41
    To właśnie Adams zasugerował,
  • 1:41 - 1:44
    żeby dołączył do nich młody,
    mało znany Thomas Jefferson,
  • 1:44 - 1:48
    bo potrzebowali kogoś
    z wpływowej delegacji Wirginii.
  • 1:48 - 1:53
    Ponadto Adams uważał, że Jefferson
    pisał o wiele lepiej niż on sam.
  • 1:53 - 1:56
    Po drugie, chociaż Jefferson
    nigdy nie używał przypisów,
  • 1:56 - 1:59
    ani nie podawał żadnych źródeł,
  • 1:59 - 2:02
    niektóre z jego pamiętnych słów i zwrotów
    zostały zapożyczone
  • 2:02 - 2:05
    od innych pisarzy i nieznacznie zmienione.
  • 2:05 - 2:09
    Franklin i Adams przedstawili
    kilka swoich sugestii.
  • 2:09 - 2:12
    Lecz największa zmiana nadeszła,
  • 2:12 - 2:16
    gdy przedstawiono Deklarację
    całemu Kongresowi.
  • 2:16 - 2:21
    Nieszczęśliwy Thomas Jefferson
    przez dwa dni siedział i irytował się,
  • 2:21 - 2:24
    podczas gdy przepatrywano
    napisane przez niego słowa.
  • 2:24 - 2:29
    W końcu Kongres dokonał
    kilku nieznacznych zmian w słownictwie
  • 2:29 - 2:32
    oraz wykreślił całkowicie jeden fragment.
  • 2:32 - 2:34
    Długa lista zarzutów Jeffersona
  • 2:34 - 2:36
    wobec króla Anglii,
  • 2:36 - 2:39
    zawierała twierdzenie,
  • 2:39 - 2:43
    że Jerzy III ponosi odpowiedzialność
    za handel niewolnikami
  • 2:43 - 2:48
    i uniemożliwiał Ameryce
    położenie kresu niewolnictwu.
  • 2:48 - 2:50
    Oprócz faktu, że było to nieprawdą,
  • 2:50 - 2:53
    Kongres nie chciał
    wzmianki o niewolnictwie
  • 2:53 - 2:56
    w dokumencie założycielskim narodu.
  • 2:56 - 2:57
    Wykreślono to odniesienie,
  • 2:57 - 3:01
    zanim Deklaracja została
    przyjęta i wysłana do druku.
  • 3:01 - 3:04
    Jednak trudne pytanie pozostaje otwarte:
  • 3:04 - 3:05
    Jak ludzie,
  • 3:05 - 3:07
    mający właśnie podpisać dokument
  • 3:07 - 3:10
    oddający hołd wolności i równości,
  • 3:10 - 3:12
    mogli akceptować system,
  • 3:12 - 3:14
    w którym jedni ludzie
    byli właścicielami innych?
  • 3:14 - 3:16
    To pytanie,
  • 3:16 - 3:19
    które ostatecznie doprowadziło
    naród do wojny secesyjnej,
  • 3:19 - 3:22
    i które wciąż można zadawać.
Title:
Mało znane fakty o Deklaracji niepodległości USA - Kenneth C. Davis
Description:

Obejrzyj całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/what-you-might-not-know-about-the-declaration-of-independence-kenneth-c-davis

W czerwcu 1776 roku, trochę więcej niż rok po rozpoczęciu amerykańskiej wojny o niepodległość, Kongres Kontynentalny USA zebrał się w dusznej sali w Filadelfii, aby dyskutować na temat niepodległości. Kenneth C. Davis wtajemnicza nas w kilka mniej znanych faktów na temat procesu tworzenia Deklaracji niepodległości i zadaje pytania odnośnie pominięcia pewnego bardzo kontrowersyjnego fragmentu.

Lekcja: Kenneth C. Davis, animacja: Karrot Animation.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:39

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.