Хүүхдүүдийг сайн сургахыг хүсвэл тэднийг сайн хоолло
-
0:01 - 0:02Би бол ахлах тогооч
-
0:02 - 0:04бас хоолны бодлого боловсруулагч,
-
0:05 - 0:08гэхдээ миний гэр бүлийнхэн тэр чигээрээ
багш мэргэжилтэй. -
0:08 - 0:11Миний эгч Чикагод тусгай боловсролын багш.
-
0:11 - 0:16Миний аав 25 жил 5-р ангийн хүүхдүүдэд
хичээл заасны эцэст тэтгэвэртээ гарсан. -
0:16 - 0:18Миний авга ах, эгч хоёр профессор.
-
0:18 - 0:20Миний үеэлүүд бүгд л багшилдаг.
-
0:20 - 0:24Ерөнхийдөө манай гэр бүлд,
надаас бусад бүх л хүн багшилдаг. -
0:25 - 0:30Тэд надад зөв хариулт авах
цорын ганц арга бол -
0:30 - 0:32зөв асуулт тавих гэж зааж өгсөн.
-
0:33 - 0:37Тэгэхээр хүүхдүүдийн сурлагын
үр дүнг нэмэгдүүлье гэвэл -
0:37 - 0:39зөв асуулт нь юу байх юм бол оо?
-
0:41 - 0:44Мэдээж, маш олон чухал асуултууд бий,
-
0:44 - 0:46гэхдээ дараах асуултаар эхэлбэл дээр байх:
-
0:47 - 0:52Хүүхдүүдийн өсөж буй оюун ухаан
болон өсөж буй бие хоёрын хооронд -
0:52 - 0:54ямар холбоос бий гэж боддог вэ?
-
0:55 - 0:58Тэдний хооллолт ямар ч шим тэжээлгүй,
-
0:58 - 1:02чихрээр дүүрэн байхад бид тэдний сурлагын
амжилтад ямар хүлээлттэй байх вэ? -
1:03 - 1:09Тэдний бие маш их өлсөж байхад
тэд юу сурч чадах вэ? -
1:10 - 1:13Мөн сургуулиудад зориулдаг
бүх нөөц бололцоогоо харгалзан -
1:13 - 1:16өөрсөддөө дараах
асуултыг тавиад үзээрэй: -
1:16 - 1:19"Бид үнэхээр хүүхдүүдээ амжилт руу
хөтөлж байна уу?" -
1:20 - 1:22Тэгэхээр хэдэн жилийн өмнө
-
1:22 - 1:26би "Чоппд" гэдэг нэртэй хоолны тэмцээнд
шүүгчээр ажиллаж байсан юм. -
1:27 - 1:30Тэнд 4 ахлах тогооч үл мэдэгдэх орцоор
-
1:30 - 1:32хэн хамгийн гоё хоол хийхээ шалгаруулдаг.
-
1:33 - 1:37Маш онцгой нэг дугаар гарсан.
-
1:37 - 1:40Нэр алдрын оргилд хүрэхээр хэт хичээх
4 оролцогч биш байсан. -
1:40 - 1:42Гэхдээ би энэ талаар
ямар ч ойлголтгүй л дээ. -
1:42 - 1:44(Инээд)
-
1:44 - 1:46Тэд сургуулийн ахлах тогооч нар байсан юм.
-
1:47 - 1:49Та нарын "өдрийн хоол бэлтгэгч" хэмээн
дууддаг байсан -
1:50 - 1:52"сургуулийн ахлах тогооч" нар.
-
1:53 - 1:56Тэдгээр эмэгтэйчүүдийг
бурхан ивээг. -
1:56 - 1:59Тэд өдөр бүр, мянга мянган хүүхдийн
-
1:59 - 2:01цай, хоолыг бэлтгэж өнгөрүүлдэг.
-
2:01 - 2:04Эдгээр нь тус бүр
2.68 доллараар зарагддаг ч, -
2:04 - 2:07үнэндээ 1 орчим доллараар бүтдэг хоол юм.
-
2:08 - 2:10Тэгэхээр тэр дугаарт
-
2:10 - 2:13үндсэн хоолны нууц орц нь
киноа хэмээх өвслөг ургамал байв. -
2:13 - 2:15Мэдээж та нарын ихэнх нь
-
2:15 - 2:17сургуулийн хоол идээгүй удсан байх.
-
2:17 - 2:20Бид хоолны шим тэжээлийн хувьд
их дэвшил гаргасан ч, -
2:20 - 2:23ихэнх сургуулиуд киноаг хэрэглэдэггүй.
-
2:23 - 2:25(Инээд)
-
2:25 - 2:26Тэгэхээр их өрсөлдөөнтэй байлаа.
-
2:27 - 2:30Гэхдээ миний хэзээ ч мартахгүй хоолыг
-
2:30 - 2:32Шерил Барбара гэдэг эмэгтэй хийсэн.
-
2:32 - 2:34Шерил Коннектикут мужид
нэгэн ахлах сургуулийн -
2:34 - 2:36хоол хүнс хариуцсан захирал байлаа.
-
2:36 - 2:38Тэр маш амттай паста гоймон хийсэн.
-
2:38 - 2:39Үнэхээр гайхалтай байсан.
-
2:39 - 2:42Тэр итали зайдас, өргөн гоймон,
буржгар байцаа, -
2:42 - 2:44пармезан бяслагаар хийсэн байсан.
-
2:44 - 2:47Хоол нь маш амттай,
бараг л рестораных шиг байсан ч -
2:47 - 2:52тэр ганцхан киноаг бараг түүхийгээр нь
хоолондоо хийсэн байв. -
2:53 - 2:54Энэ нь их хачин сонголт байсан,
-
2:54 - 2:57мөн идэхэд их шаржигнасан.
-
2:57 - 2:59(Инээд)
-
2:59 - 3:04Тэгээд би зэмлэнгүй шүүгчийн ажлаа хийж,
-
3:04 - 3:06яагаад тэгж хийснийг нь асуусан юм.
-
3:07 - 3:10Шерил хариулахдаа: "Нэгдүгээрт,
би киноа гэж юу болохыг мэдэхгүй." -
3:10 - 3:11(Инээд)
-
3:11 - 3:15"Гэхдээ би өнөөдөр даваа гараг
гэдгийг мэднэ, -
3:15 - 3:21би сургуульдаа даваа гараг бүр
паста гоймон хийдэг" гэв. -
3:21 - 3:24Тэгээд Шерил ихэнх сурагчид нь
амралтын өдрөөр -
3:25 - 3:27хоолгүй байдгийг тайлбарлав.
-
3:29 - 3:30Хагас сайнд хоолгүй.
-
3:32 - 3:34Бүтэн сайнд ч бас хоолгүй.
-
3:35 - 3:39Тийм учраас тэр паста гоймон хийдэг,
-
3:39 - 3:41яагаад гэвэл хүүхдүүд нь иднэ гэдгийг
-
3:41 - 3:43эргэлзээгүйгээр мэддэг хоол нь
паста гоймон. -
3:45 - 3:47Хүүхдүүдийг цатгаж чадах,
-
3:49 - 3:51тэдний гэдсийг дүүргэж чадах хоол.
-
3:53 - 3:57Шерил хэлэхдээ: "Даваа гараг болоход
-
3:58 - 4:01хүүхдүүд сурна гэж бодох сөхөөгүй болтлоо
-
4:01 - 4:03асар ихээр өлссөн байдаг."
-
4:04 - 4:08Тэдний толгойд эргэлдэх
ганц зүйл бол хоол. -
4:11 - 4:12Цорын ганцхан зүйл нь.
-
4:12 - 4:15Харамсалтай нь, статистик ч бас
адил зүйлийг хэлдэг. -
4:16 - 4:19Тэгэхээр үүнийг хүүхдийн өнцгөөс харъя.
-
4:21 - 4:24Тэгээд, хамгийн чухал хоол буюу
өглөөний цайн дээр анхааръя. -
4:24 - 4:26Алисонтой танилцана уу.
-
4:26 - 4:27Тэр 12 настай,
-
4:27 - 4:29тэр их ухаантай ба
-
4:29 - 4:32том болоод физикч болохыг хүсдэг.
-
4:32 - 4:36Хэрэв шим тэжээллэг
өглөөний цайтай сургуульд -
4:36 - 4:38Алисон сурдаг байсан бол,
ийм үр дүн гарна. -
4:39 - 4:42Жимс, сүү ихтэй, чихэр, давс багатай,
-
4:42 - 4:45шим тэжээллэг хоол идэх магадлал
-
4:45 - 4:48Алисоны хувьд эрс нэмэгдэхэд
-
4:48 - 4:51дундаж хүүхэдтэй харьцуулахад
тэр таргалалт багатай болно. -
4:51 - 4:53Тэр эмнэлэгт бага очно.
-
4:53 - 4:56Түүний айдас, бухимдал багасна.
-
4:56 - 4:58Түүний зан авир илүү сайжирна.
-
4:58 - 5:01Тэр цагаа илүү сайн баримталж,
хичээлийн ирц нь сайжирна. -
5:01 - 5:02Яагаад?
-
5:02 - 5:05Яагаад гэвэл түүний сургууль дээр
сайхан хоол хүлээж байдаг. -
5:06 - 5:09Ерөнхийдөө Алисон сургуулийн
дундаж хүүхдээс -
5:09 - 5:11хамаагүй эрүүл саруул байх болно.
-
5:12 - 5:14Тэгвэл шим тэжээлгүй өглөөний цай
өгдөг сургуульд -
5:14 - 5:17сурдаг хүүхэд яах вэ?
-
5:17 - 5:18Тэгвэл Томмитой танилцана уу.
-
5:19 - 5:20Тэр ч бас 12 настай.
-
5:20 - 5:21Тэр гайхалтай хүүхэд.
-
5:21 - 5:22Тэр эмч болохыг хүсдэг.
-
5:23 - 5:25Гэвч Томми цэцэрлэгт байх үедээ
-
5:25 - 5:27аль хэдийн тооны хичээлдээ муу байна.
-
5:28 - 5:30Тэр гуравдугаар ангид орох үедээ
-
5:30 - 5:33тооны болон уншлагын хичээлдээ
маш муу дүнтэй байх болно. -
5:34 - 5:36Тэр 11 нас хүрэхдээ
-
5:36 - 5:40анги улирах магадлал өндөртэй болно.
-
5:41 - 5:44Судалгаагаар шим тэжээл хангалттай
авдаггүй хүүхдүүд, -
5:44 - 5:46ялангуяа өглөөний цай нь
тэжээллэг бус бол -
5:46 - 5:50сэтгэн бодох чадвар нь муу байдаг.
-
5:51 - 5:53Тэгэхээр энэ асуудал
хэр түгээмэл байдаг вэ? -
5:54 - 5:56Харамсалтай нь, маш түгээмэл.
-
5:57 - 5:58Хоёр статистикийн тоо баримт хэлье.
-
5:58 - 6:01Энэ нь эсрэг тэсрэг мэт харагддаг ч,
-
6:01 - 6:04үнэндээ нэг зоосны хоёр тал.
-
6:04 - 6:06Нэг талаас,
-
6:06 - 6:096 америк хүн тутмын 1 нь
хоолны хомсдолтой. -
6:09 - 6:1316 сая хүүхэд буюу бараг 20 хувь нь
-
6:13 - 6:15хоолны хомсдолтой.
-
6:15 - 6:17Зөвхөн Нью Йорк хотод л гэхэд
-
6:18 - 6:2318 нас хүрээгүй 474 мянган хүүхэд
жил бүр өлсгөлөнд нэрвэгддэг. -
6:25 - 6:26Аймшигтай.
-
6:26 - 6:28Нөгөө талаас,
-
6:29 - 6:33аливаа өвчин ба үхлээс сэргийлж болох
гол арга нь -
6:33 - 6:35хоол хүнс, шим тэжээл байдаг.
-
6:35 - 6:38Мөн өнөөдөр яригдаж буй
хүүхдүүдийн 1/3 нь -
6:39 - 6:41чихрийн шижинтэй болох замдаа явж байгаа.
-
6:43 - 6:45Хэлэхэд хэцүү ч, бодит үнэн гэвэл
-
6:45 - 6:48эдгээр нь нөгөө л хүүхдүүд байдаг.
-
6:49 - 6:52Тэд гэр бүлийнхээ боломжоос болоод
-
6:52 - 6:56эрүүл бус, хямд калориор
өөрсдийгөө дүүргэдэг. -
6:57 - 6:59Тэгээд сарын сүүл гэхэд
-
7:00 - 7:03хоолны талон дуусаж эсвэл
ажлын цаг нь хасагдаад, -
7:03 - 7:06наад захын хоолны хэрэгцээгээ ч хангах
мөнгөгүй болдог. -
7:08 - 7:11Гэхдээ бид энэ асуудлыг
шийдэж чаддаг байх хэрэгтэй, тийм үү? -
7:11 - 7:13Бид хариулт нь юу болохыг мэднэ.
-
7:14 - 7:15Цагаан Ордон дахь
ажлынхаа хүрээнд -
7:15 - 7:18бид нэг хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн.
-
7:18 - 7:22Хэрвээ сурагчдын 40 болон түүнээс дээш
хувь нь бага орлоготой тохиолдолд, -
7:22 - 7:26тухайн сургуулийн бүх хүүхдэд
өглөө болон өдрийн хоолыг -
7:26 - 7:28үнэгүй олгох хөтөлбөр байв.
-
7:28 - 7:30Энэ хөтөлбөр маш амжилттай байсан.
-
7:30 - 7:34Яагаад гэвэл хүүхдүүдэд шим тэжээллэг
өглөөний цай хүргэхэд саад болж байсан -
7:34 - 7:38маш хэцүү бэрхшээлийг давахад тусалсан.
-
7:38 - 7:40Энэ нь маш ичгүүртэй бэрхшээл байлаа.
-
7:42 - 7:46Сургуулиуд өглөөний цайгаа
хичээлийн өмнө өгдөг ба -
7:48 - 7:52энэ нь зөвхөн амьдралын боломжгүй
хүүхдүүдэд л хамаатай. -
7:53 - 7:57Хэн ядуу, хэнд төрийн
тусламж хэрэгтэйг хүн бүр мэддэг байлаа. -
7:58 - 8:02Харин одоо эцэг эхийн орлогын
их багаас үл хамааран -
8:02 - 8:04бүх хүүхэд сэтгэл хангалуун байдаг.
-
8:05 - 8:06Тэгэхээр юу болсон бэ?
-
8:07 - 8:09Энэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлсэн сургуулиудын
-
8:09 - 8:14тоо болон уншлагын хичээлийн дүнд
17.5 хувийн ахиц ажиглагдсан. -
8:15 - 8:1717.5 хувь.
-
8:17 - 8:22Судалгаагаар хэрвээ хүүхэд тогтмол
шим тэжээллэг өглөөний цай уудаг бол -
8:24 - 8:28тэдний сургуулиа төгсөх магадлал
20 хувиар нэмэгддэг гэдгийг харуулсан. -
8:28 - 8:3020 хувь.
-
8:31 - 8:35Бид хүүхдүүддээ хэрэгтэй
шим тэжээлийг нь өгөхдөө, -
8:35 - 8:37тэдэнд сургууль болон түүнээс гадуур
-
8:38 - 8:40өсөн дэвжих боломж олгож байдаг.
-
8:41 - 8:44Надад итгэхгүй байж болох ч
-
8:45 - 8:47Донна Мартинтай ярьж үзэх хэрэгтэй.
-
8:47 - 8:49Би Донна Мартинд хайртай.
-
8:49 - 8:52Донна Мартин бол Жиоржиа мужийн
Вэйнбород хотын -
8:52 - 8:55Бёрк дүүргийн сургуулийн
хоол хүнс хариуцсан захирал. -
8:55 - 8:58Бёрк бол улсын хэмжээнд ядуурлаараа
5 дугаарт ордог мужийн -
8:58 - 9:00хамгийн ядуу дүүргүүдийн нэг ба
-
9:01 - 9:07Доннагийн сурагчдын бараг 100 хувь нь
амьжиргааны түвшнээс доогуур амьдралтай. -
9:08 - 9:09Хэдэн жилийн өмнө
-
9:09 - 9:13Донна шим тэжээлийн
шинэ стандартаас урьтаж, -
9:13 - 9:15хуучин стандартаа сайжруулсан юм.
-
9:16 - 9:20Тэр жимс, ногоо, бүтэн үр зэргийг нэмж
-
9:20 - 9:24бүх хүүхдүүдэд ангид нь
өглөөний цайгаар үйлчилсэн. -
9:24 - 9:26Мөн оройн хоолны хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн.
-
9:26 - 9:27Яагаад гээч?
-
9:28 - 9:31Яагаад гэвэл түүний ихэнх сурагчид
гэртээ хариад идэх хоолгүй байдаг. -
9:32 - 9:34Сурагчид ямар хариу үйлдэл үзүүлсэн гээч?
-
9:34 - 9:37Хүүхдүүдэд хоол маш их таалагдсан.
-
9:38 - 9:39Тэдэнд шим тэжээл болон
-
9:39 - 9:41өлсөхгүй байгаа нь маш их таалагдсан.
-
9:43 - 9:46Доннагийн хамгийн том дэмжигч нь
төсөөлөөгүй газраас гарч ирсэн. -
9:47 - 9:49Түүний нэрийг Эрик Паркер гэдэг ба
-
9:49 - 9:53"Бёркийн Баавгайнууд" багийн
хөл бөмбөгийн ерөнхий дасгалжуулагч. -
9:54 - 9:57Тэр сулхан багуудыг олон жилийн
турш дасгалжуулсан. -
9:57 - 10:00Багийнхан нь ихэнхдээ тоглоомын
дундаас гарчихдаг байлаа. -
10:00 - 10:03Улсдаа хөл бөмбөгөөр
сайндаа тооцогддог мужийн хувьд -
10:03 - 10:04үнэхээр урам хугармаар.
-
10:05 - 10:09Гэхдээ Донна хоолны цэсийг
өөрчилсөн тэр жил -
10:09 - 10:13багийнхан зөвхөн өөрсдийн хэсэгтээ
ялагч болоод зогсохгүй, -
10:13 - 10:16мужийн аваргын тоглолтонд
"Пийчийн Трожанууд" багийг -
10:16 - 10:1928-14 харьцаатайгаар ялж
аварга болсон юм. -
10:19 - 10:21(Инээд)
-
10:21 - 10:23Тэгээд дасгалжуулагч Паркер
-
10:24 - 10:27ялалтын шалтгаан бол
Донна Мартин гэж мэдэгдсэн юм. -
10:29 - 10:32Бид хүүхдүүддээ гол
шим тэжээлийг нь өгөхөд -
10:32 - 10:33тэд сайн өсч торних болно.
-
10:34 - 10:37Энэ нь дэлхий дээр зөвхөн Шерил Барбара,
-
10:37 - 10:39Донна Мартин шиг хүмүүст хамаатай биш.
-
10:40 - 10:41Энэ бид бүгдээс хамаарна.
-
10:42 - 10:47Хүүхдүүддээ шим тэжээлтэй хоол
өгөх нь зөвхөн анхны алхам. -
10:48 - 10:49Миний ярьсан зүйл бол
-
10:50 - 10:53бидний нүүр тулдаг
маш олон асуудлын шийдэл. -
10:54 - 10:59Бид зөв зохистой шим тэжээл авахыг
энгийн зорилгоо болгож чадвал -
11:01 - 11:04илүү тогтвортой, аюулгүй
хорвоо дэлхийг харж, -
11:05 - 11:08эдийн засгийн бүтээмжээ ихэд
сайжруулж, -
11:09 - 11:12эрүүл мэндийн халамжийг өөрчилж,
-
11:13 - 11:15цаашид олон үеийн хүмүүст хүртээмжтэй
-
11:15 - 11:17олон зүйлд хүрч чадна.
-
11:18 - 11:22Бидний хамтын хичээл зүтгэл
-
11:22 - 11:25хамгийн их нөлөө үзүүлэх салбар бол хоол.
-
11:26 - 11:29Тэгэхээр бид өөрсдөөсөө
"Зөв асуулт нь юу вэ?" гэж асуух хэрэгтэй. -
11:29 - 11:33Хэрвээ бид илүү эрүүл,
-
11:33 - 11:36тэжээллэг хоолловол яах вэ?
-
11:37 - 11:38Ямар нөлөө үзүүлж болох вэ?
-
11:39 - 11:41Шерил Барбара,
-
11:42 - 11:44Донна Мартин,
-
11:44 - 11:46дасгалжуулагч Паркер болон
"Бёркийн Байвгайнууд" баг -
11:46 - 11:48хариултыг нь мэдэж байгаа гэж
бодож байна. -
11:48 - 11:50Та бүгдэд маш их баярлалаа.
-
11:50 - 11:54(Алга ташилт)
- Title:
- Хүүхдүүдийг сайн сургахыг хүсвэл тэднийг сайн хоолло
- Speaker:
- Сэм Касс
- Description:
-
Бидний хүүхдүүд өлссөн үедээ эсвэл ямар ч шим тэжээлгүй, чихрээр дүүрэн хоол идэж байхад бид тэднийг юу сурна гэж хүлээх вэ? Цагаан Ордны Ахлах тогоочоор ажиллаж байсан Хоолны бодлого боловсруулагч Сэм Касс нь хүүхдүүдийн оюун ухааныг төдийгүй бие бялдрыг тэжээн хөгжүүлэхэд сургуулийн зүгээс оруулж чадах нөлөөллийн талаар ярьж байна.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:02
Tuya Bat approved Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Tuya Bat edited Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Buyanjargal Saikhanjargal accepted Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Buyanjargal Saikhanjargal edited Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Buyanjargal Saikhanjargal edited Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Buyanjargal Saikhanjargal edited Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Buyanjargal Saikhanjargal edited Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Buyanjargal Saikhanjargal edited Mongolian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well |
Binderiya Oyunbaatar
Сайн уу? Бичлэгийн орчуулгыг шалгасны дараа зөвшөөрөх буюу нийтлэхээ мартав аа!