Aris Venetikidis: Rozumienie map
-
0:00 - 0:03Jestem grafikiem, porządkuję informacje.
-
0:03 - 0:06Zajmuję się rozumieniem rzeczy,
-
0:06 - 0:10które często nie mają wiele sensu.
-
0:10 - 0:12Mój ojciec tego pewnie nie rozumie.
-
0:12 - 0:14Mój ojciec tego pewnie nie rozumie.
-
0:14 - 0:16Pochodzi z rodziny farmerów,
-
0:16 - 0:19mniejszości etnicznej zwanej Pontami.
-
0:19 - 0:24Żyli w Azji mniejszej i uciekli do Grecji
-
0:24 - 0:26po masakrze przed 100 laty.
-
0:26 - 0:29Od tego czasu emigracja stała się
-
0:29 - 0:30naszym motywem rodzinnym.
-
0:30 - 0:35Ojciec studiował i ożenił się w Niemczech,
-
0:35 - 0:39stąd też mój mózg jest w połowie niemiecki,
-
0:39 - 0:41analitycznie myślący,
-
0:41 - 0:45a także trochę dziwny.
-
0:45 - 0:48W obu krajach czułem się obco,
-
0:48 - 0:51co ułatwiło mi emigrację,
-
0:51 - 0:55zgodnie z rodzinną tradycją.
-
0:55 - 0:58Na co dzień podróżujemy w obrębie miasta,
-
0:58 - 1:01a przemieszczanie się w znajomym mieście
-
1:01 - 1:04z punktu A do B,
-
1:04 - 1:08wydaje się proste.
-
1:08 - 1:12Pytanie brzmi: dlaczego?
-
1:12 - 1:14Skąd wiemy, dokąd zmierzamy?
-
1:14 - 1:1612 lat temu zawinąłem
-
1:16 - 1:20do portu w Dublinie.
-
1:20 - 1:23Pewnie też doświadczyliście takiego uczucia,
-
1:23 - 1:27kiedy po przyjeździe do nowego miasta,
-
1:27 - 1:29mózg stara się je ogarnąć.
-
1:29 - 1:33Po znalezieniu bazy, nowego domu,
-
1:33 - 1:37tworzymy wirtualną mapę nowego środowiska.
-
1:37 - 1:40Wszystkie zwierzęta to robią,
-
1:40 - 1:43Wszystkie zwierzęta to robią,
-
1:43 - 1:46każde w nieco inny sposób.
-
1:46 - 1:49Nie zaznaczamy terytorium zapachem, jak psy,
-
1:49 - 1:52Nie zaznaczamy terytorium zapachem, jak psy,
-
1:52 - 1:57ani nie używamy echolokacji, jak nietoperze.
-
1:57 - 1:59Choć kto wie,
-
1:59 - 2:04szalona noc może skończyć się różnie.
(Śmiech) -
2:04 - 2:08Używamy innych metod.
-
2:08 - 2:11Po pierwsze, poruszamy się wzdłuż linii ciągłych.
-
2:11 - 2:14Zwykle to główna ulica
-
2:14 - 2:17staje się centrum naszej mapy.
-
2:17 - 2:20Umysł woli postrzegać każdą ulicę jako linię prostą
-
2:20 - 2:23Umysł woli postrzegać każdą ulicę jako linię prostą
-
2:23 - 2:27i ignoruje wszelkie zakręty na jej długości.
-
2:27 - 2:30Każdy skręt w boczną ulicę
-
2:30 - 2:34umysł postrzega jako kąt prosty,
-
2:34 - 2:37co może być zabawne w mieście,
-
2:37 - 2:42które rozplanowane jest na innym kształcie,
-
2:42 - 2:45na przykład koła.
-
2:45 - 2:46Wiecie o czym mówię?
-
2:46 - 2:50Z ulicy, z której widać
-
2:50 - 2:53plac katedralny chcesz dostać się na inną
-
2:53 - 2:57z podobnym widokiem.
-
2:57 - 3:02Wewnętrzna mapa powie ci, żeby wrócić
-
3:02 - 3:05na plac główny,
-
3:05 - 3:08skręcić pod kątem prostym w następną ulicę.
-
3:08 - 3:10Ale równie dobrze
-
3:10 - 3:15możesz odkryć, że te dwa miejsca,
-
3:15 - 3:18oddzielone były jednym budynkiem.
-
3:18 - 3:20Zawsze wydaje mi się,
-
3:20 - 3:25jakbym odkrył portal między dwoma wymiarami.
-
3:25 - 3:28Poruszamy się wzdłuż linii prostych,
-
3:28 - 3:33nasz umysł prostuje ulice
-
3:33 - 3:35i wszystkie zakręty widzi jako kąty proste.
-
3:35 - 3:37Po drugie przywiązujemy znaczenia
-
3:37 - 3:42i emocje do obiektów,
-
3:42 - 3:45które widzimy wzdłuż tych linii.
-
3:45 - 3:49Starsza pani w irlandzkiej wiosce
-
3:49 - 3:53spytana o drogę, nie oszczędzi historii
-
3:53 - 3:57o wszystkich okolicznych obiektach.
-
3:57 - 4:00Opowie o pubie, gdzie pracowała jej siostra,
-
4:00 - 4:03o kościele, w którym wyszła za mąż.
-
4:03 - 4:07Swoje mapy wypełniamy takimi znaczeniami.
-
4:07 - 4:11Doszukujemy się wzorów
-
4:11 - 4:13i zaczynamy je rozpoznawać
-
4:13 - 4:16w powiązaniu z własnymi doświadczeniami.
-
4:16 - 4:19Abstrahujemy je w symbole.
-
4:19 - 4:22Każdy z nas potrafi
-
4:22 - 4:25odkodować taki symbol. (Śmiech)
-
4:25 - 4:29Każdy z nas nie tylko rozumie wewnętrzną mapę,
-
4:29 - 4:32Każdy z nas nie tylko rozumie wewnętrzną mapę,
-
4:32 - 4:36ale także potrafi ją stworzyć.
-
4:36 - 4:39Wyjaśniając, jak się dostać do waszego domu,
-
4:39 - 4:42łapiemy serwetkę,
-
4:42 - 4:46i tworzymy idealny przykład komunikacji graficznej.
-
4:46 - 4:50Linie proste.
-
4:50 - 4:53Kąty proste.
-
4:53 - 4:55Czasem jakieś symbole.
-
4:55 - 4:58Przyglądając się rysunkowi zauważycie,
-
4:58 - 5:04że nie przypomina rzeczywistej mapy.
-
5:04 - 5:06Po nałożeniu jej na wasz rysunek okaże się,
-
5:06 - 5:09że ulice i odległości
-
5:09 - 5:13są zupełnie inne.
-
5:13 - 5:15Wasz rysunek
-
5:15 - 5:19jest schematyczny, jak diagram.
-
5:19 - 5:23To kod z linii, kropek i liter,
-
5:23 - 5:26napisany językiem naszych mózgów.
-
5:26 - 5:31Nic dziwnego, że ikona grafiki informacyjnej XX w.,
-
5:31 - 5:36szczyt skutecznego przedstawienia drogi od A do B,
-
5:36 - 5:40czyli mapa londyńskiego metra,
-
5:40 - 5:44to nie projekt planisty miast ani kartografa,
-
5:44 - 5:49tylko rysownika technicznego.
-
5:49 - 5:53W latach 30. Henry Beck
-
5:53 - 5:57dzięki metodzie schematycznego projektowania
-
5:57 - 6:01na zawsze zmienił projekt map transportu miejskiego.
-
6:01 - 6:05Kluczem do sukcesu tej mapy
-
6:05 - 6:09jest pominięcie mniej ważnych informacji
-
6:09 - 6:11i maksymalne uproszczenie.
-
6:11 - 6:16Proste ulice, kąty 90 i 45 stopni
-
6:16 - 6:22a także ogromne zniekształcenia geograficzne.
-
6:22 - 6:26Rzeczywiste lokalizacje tych stacji
-
6:26 - 6:28są zupełnie inne,
-
6:28 - 6:33ale przejrzystość mapy jest zachowana.
-
6:33 - 6:36Według mapy, by dostać się ze stacji Regent's Park
-
6:36 - 6:39na Great Portland Street,
-
6:39 - 6:44trzeba jechać na Baker Street i się przesiąść.
-
6:44 - 6:48Ale nie widać, że te dwie stacje
-
6:48 - 6:51dzieli zaledwie 100 metrów.
-
6:51 - 6:54Skoro już o tym mowa,
-
6:54 - 6:56transport w Dublinie
-
6:56 - 7:01to delikatna sprawa. (Śmiech)
-
7:01 - 7:04W skrócie, miejscowy system autobusowy
-
7:04 - 7:07rozrastał się wraz z miastem.
-
7:07 - 7:11Kiedy dodawano nowe dzielnice,
-
7:11 - 7:13dodawano też nowy autobus,
-
7:13 - 7:17prowadzący z danego miejsca do centrum.
-
7:17 - 7:22Dojeżdżając do centrum,
-
7:22 - 7:25spotykają się wszystkie
-
7:25 - 7:28na tej samej ulicy.
-
7:28 - 7:31Kiedy tu przypłynąłem 12 lat temu
-
7:31 - 7:34starałem się to pojąć,
-
7:34 - 7:40bo na piechotę nie da się daleko zajść.
-
7:40 - 7:45Badając obcy system komunikacji miejskiej
-
7:45 - 7:48tak samo tworzymy w mózgu
-
7:48 - 7:51wirtualną mapę.
-
7:51 - 7:56Wybieramy szybką trasę transportu,
-
7:56 - 8:00którą w głowie postrzegamy jako linię prostą,
-
8:00 - 8:03naszyjnik z przystankami
-
8:03 - 8:07ułożonymi równiutko wzdłuż linii.
-
8:07 - 8:12Dopiero potem odkrywamy inne autobusy,
-
8:12 - 8:17które wypełniają transportowe luki,
-
8:17 - 8:21niczym tajne przejścia.
-
8:21 - 8:25Kiedy przyjechałem
-
8:25 - 8:28starałem się rozwiązać zagadkę tego systemu
-
8:28 - 8:31z pomocą różnych broszur, jak te. (Śmiech)
-
8:31 - 8:37z pomocą różnych broszur, jak te. (Śmiech)
-
8:37 - 8:40Nie były zniekształcone geograficznie.
-
8:40 - 8:45Pominięto na nich wiele informacji,
-
8:45 - 8:49ale nie te, które należało.
-
8:49 - 8:54Brakowało tras autobusowych,
-
8:54 - 8:59przystanki nie miały nazw.
-
8:59 - 9:04Kiedy skończyłem projekt,
-
9:04 - 9:10mapy się znacznie poprawiły,
-
9:10 - 9:14choć nadal nie ma nazw i szlaków.
-
9:14 - 9:19Jako naiwny pół-Niemiec postanowiłem
-
9:19 - 9:22stworzyć własną mapę.
-
9:22 - 9:25Zbadałem trasy autobusów
-
9:25 - 9:28prowadzące przez miasto,
-
9:28 - 9:32przedstawiając każdy autobus jako oddzielną linię,
-
9:32 - 9:35i naniosłem na mapę Dublina.
-
9:35 - 9:38W centrum miasta
-
9:38 - 9:42zrobiło się istne spaghetti. (Śmiech)
-
9:42 - 9:48Żeby to uporządkować postanowiłem zastosować
-
9:48 - 9:52projektowanie schematyczne,
-
9:52 - 9:54oczyścić korytarze, poszerzyć ulice
-
9:54 - 9:58z dużą ilością autobusów,
-
9:58 - 10:02zastosować kąty 90 i 45 stopni.
-
10:02 - 10:07Mapę transportu w centrum miasta
-
10:07 - 10:12zaprojektowałem 5 lat temu.
-
10:12 - 10:14Zbliżę, przyjrzyjcie się
-
10:14 - 10:18nabrzeżom i Westmoreland Street. (Śmiech)
-
10:18 - 10:27Z dumą powiem...(Brawa)
-
10:27 - 10:31...że jako mapa komunikacji miejskiej,
-
10:31 - 10:37ten diagram to porażka. (Śmiech)
-
10:37 - 10:39Jednak dobrze oddaje,
-
10:39 - 10:42Jednak dobrze oddaje,
-
10:42 - 10:46jak bardzo zatkane było centrum miasta.
-
10:46 - 10:49Może jestem staromodny, ale uważam,
-
10:49 - 10:53że na mapie
-
10:53 - 10:54powinny być linie,
-
10:54 - 10:58wstążki, przeplatające się przez miasto.
-
10:58 - 11:01wstążki, przeplatające się przez miasto.
-
11:01 - 11:05Moja grecka połowa czuje,
-
11:05 - 11:09że bez linii dostajemy labirynt Minotaura
-
11:09 - 11:12bez nici Ariadny.
-
11:12 - 11:16Wynikiem moich dochodzeń,
-
11:16 - 11:20kwestionariuszy, badań,
-
11:20 - 11:25studiowania map, było odkrycie,
-
11:25 - 11:28że większość niedociągnięć systemu komunikacji
-
11:28 - 11:31wynikało z braku prostej
-
11:31 - 11:33i przejrzystej mapy,
-
11:33 - 11:36która jest kluczem do zrozumienia
-
11:36 - 11:40transportu publicznego,
-
11:40 - 11:42a także do przedstawienia go
-
11:42 - 11:46w sposób czytelny wizualnie.
-
11:46 - 11:50Wraz z inżynierem Jamesem Leahym,
-
11:50 - 11:53magistrem w dziedzinie zrównoważonego rozwoju
-
11:53 - 11:57z Politechniki Dublińskiej,
-
11:57 - 12:01stworzyliśmy uproszczony model sieci transportu,
-
12:01 - 12:04który mogłem potem przedstawić wizualnie.
-
12:04 - 12:06Przez miasto
-
12:06 - 12:11poprowadziliśmy trasy szybkiego transportu,
-
12:11 - 12:16które rozciągnęliśmy też na przedmieścia.
-
12:16 - 12:19Szybkiego, bo chcieliśmy by obsługiwały je
-
12:19 - 12:22szybkie środki komunikacji miejskiej.
-
12:22 - 12:25Wysokiej jakości i pojemności pojazdy
-
12:25 - 12:28miałyby oddzielne pasy ruchu.
-
12:28 - 12:31James wolał autobusy,
-
12:31 - 12:34a nie kolejkę.
-
12:34 - 12:38Dla mnie ważne było,
-
12:38 - 12:45by wyraźnie różniły się od lokalnych autobusów.
-
12:45 - 12:48Pozbyliśmy się linii,
-
12:48 - 12:51które poruszały się tymi samymi trasami,
-
12:51 - 12:54i wypełniliśmy luki na przedmieściach.
-
12:54 - 12:58Jeśli na podmiejskiej ulicy jeździł dawniej autobus,
-
12:58 - 13:01zostawialiśmy go tam, z tą różnicą,
-
13:01 - 13:05że teraz nie jechał już do centrum,
-
13:05 - 13:09tylko do najbliższej linii szybkiego transportu,
-
13:09 - 13:11jednej z tych grubych linii na mapie.
-
13:11 - 13:14Po paru miesiącach pracy
-
13:14 - 13:17i kilku kłótniach z dziewczyną
-
13:17 - 13:20o walające się po domu mapy,
-
13:20 - 13:23powstała ta mapa.
-
13:23 - 13:28Mapa Dublina. Powiększę.
-
13:28 - 13:32Pokazuje ona tylko szybkie połączenia,
-
13:32 - 13:35bez autobusów lokalnych,
-
13:35 - 13:39podobnie jak mapa metra w Londynie,
-
13:39 - 13:42którą zaadaptowano w wielu dużych miastach.
-
13:42 - 13:45To właściwy język
-
13:45 - 13:48dla map transportu publicznego.
-
13:48 - 13:53Taka uproszczona sieć
-
13:53 - 13:56umożliwiła mi zmierzenie się
-
13:56 - 13:59z największym wyzwaniem:
-
13:59 - 14:02mapą transportu w centrum miasta,
-
14:02 - 14:06która pokazywałaby nie tylko trasy szybkiego ruchu,
-
14:06 - 14:09ale też autobusy lokalne, ulice itp.
-
14:09 - 14:11Mogłaby wyglądać tak. Zbliżę.
-
14:11 - 14:15Mogłaby wyglądać tak. Zbliżę.
-
14:15 - 14:21Przedstawia ona wszystkie formy transportu,
-
14:21 - 14:26autobusy zwykłe, pospieszne, tramwaje itp.
-
14:26 - 14:32Każdą trasę przedstawia oddzielna linia.
-
14:32 - 14:37Pokazane są wszystkie przystanki i stacje
-
14:37 - 14:40wraz z nazwami,
-
14:40 - 14:45a nawet boczne ulice,
-
14:45 - 14:49w większości także z nazwami
-
14:49 - 14:53oraz kilka punktów orientacyjnych
-
14:53 - 14:56oznaczonych symbolami,
-
14:56 - 14:59lub trójwymiarowymi rysunkami izometrycznymi
-
14:59 - 15:01z lotu ptaka.
-
15:01 - 15:04Mapa nie jest duża,
-
15:04 - 15:07może służyć jako rozkładana mapa podręczna,
-
15:07 - 15:11albo wisieć na przystanku autobusowym.
-
15:11 - 15:15To przedstawienie transportu
-
15:15 - 15:18wyważone między rzeczywistością a uproszczeniem,
-
15:18 - 15:24na sposób stosowany przez nasz mózg.
-
15:24 - 15:28Linie proste, jasne kąty
-
15:28 - 15:29oraz bardzo ważne zniekształcenie geograficzne,
-
15:29 - 15:35umożliwiające tworzenie takich map.
-
15:35 - 15:37Weźmy dwie trasy biegnące przez miasto,
-
15:37 - 15:39Weźmy dwie trasy biegnące przez miasto,
-
15:39 - 15:41żółtą i pomarańczową.
-
15:41 - 15:44Tak wyglądają na prawdziwej mapie,
-
15:44 - 15:48a tak na mojej, zniekształconej i uproszczonej
-
15:48 - 15:51mapie transportu.
-
15:51 - 15:55Dobra mapa transportu
-
15:55 - 15:56nie trzyma się rzeczywistości,
-
15:56 - 15:59ale sposobu działania mózgu.
-
15:59 - 16:03Zareagowano bardzo pozytywnie.
-
16:03 - 16:06Cieszyłem się, że moja rodzina w Grecji i Niemczech
-
16:06 - 16:10zrozumie może w końcu, czym zarabiam ma życie
-
16:10 - 16:16(Śmiech) Dziękuję. (Brawa)
- Title:
- Aris Venetikidis: Rozumienie map
- Speaker:
- Aris Venetikidis
- Description:
-
Projektant map Aris Venetikidis jest zafascynowany mapami, jakie tworzymy w głowie poruszając się po mieście. Nie są to mapy ulic, ale raczej schematy czy diagramy, abstrakcyjne przedstawienia różnych miejsc. Jak wykorzystać te wewnętrzne mapy do ulepszenia tych rzeczywistych? By to zademonstrować posłuży się osławiona mapą autobusową Dublina. (Sfilmowano na TEDxDublin.)
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:36
Rysia Wand approved Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand commented on Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Making sense of maps | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Making sense of maps |