Rusya nasıl meydana geldi? - Alex Gendler

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/where-did-russia-come-from-alex-gendler

Rusya dünyanın 1/8 'ini kaplayan topraklarıyla dünyanın en büyük ülkesidir.
Peki her şey nasıl başladı? Alex Gendler, karakterlerinin kültür ve coğrafyanın kavşağında duran benzersiz bir medeniyet kurmasında büyük bir rol oynayan Viking istilacılarından Haçlılara, Bizans misyonerlerinden Moğol ordusuna kadar değiştiği Kiev Knezliği'nin destanını keşfediyor.

Ders: Alex Gendler
Animasyon: Draško Ivezić.

Rusya nasıl meydana geldi?

Neden o kadar büyük?

Onu komşularından ayıran farklar neler?

Cevaplar bir deniz savaşçıları
destanında,

istilacı göçebelerde

ve Kiev Knezliği olarak bilinen
bir orta çağ devletinin

alçalışı ve yükselişinde gizli.

İlk bin yılda,

büyük kabile grupları Doğu Avrupa'nın
sık ormanlarında yerleşmişlerdi.

Yazı sistemleri olmadığı için,

onlar hakkında bildiklerimizin çoğu
üç ana kaynaktan geliyor:

arkeolojik bulgulardan,

Roma İmparatorluğu ve Orta Doğu'nun
tanınmış bilginlerinin hikayelerinden

ve son olarak 12. yüzyılda Nestor adındaki

bir rahibin derlediği İlk Kronoloji
adlı bir destan tarihinden.

Bunlar bize bu kabilelerin ortak bir
Slav dili konuştuklarını,

çok tanrılı bir dine inandıkları,

7. yüzyıla kadar batı, güney
ve doğu kollarına ayrıldıkları,

Dinyester Nehri'nden Volga'ya,

oradan Baltık Denizi'ne kadar
uzanmakta olduğunu anlatıyor.

Nester'in hikayesine göre
kuzeyden gelen ve yıllarca süren

Viking istilalarından sonra,

bu arada onlar savaşlarda
boynuzlu miğfer takmıyorlardı,

bölgedeki kabileler ayaklandı
ve Kuzeylileri geri püskürttü.

Fakat kendi kendilerine kaldıklarında
birbirlerine saldırdılar.

Bu kaos ortamı ortaya çıkardı ki,

gariptir bu kabileler kovdukları
yabancılara gidip

onları düzeni sağlamaları için
davet ettiler.

Vikingler kabul etti, Rurik adında
bir Prens ve iki kardeşini

onları yönetmek için gönderdiler.

Rurik'in oğlu Oleg'in etki sahasını
güneye doğru genişleterek,

yönetimi Hazar İmparatorluğu'nun

önceki uç karakolu olan Kiev'e taşıyarak,

Kiev Knezliği doğdu.

"Rus" kelimesi büyük ihtimalle,

eski Norveççe bir kelime olan
"kürek çeken adamlar"'dan gelmektedir.

Bu yeni knezliğin diğer komşu
kabilelerle olduğu gibi

Hazarlar ve Bizans İmparatorluğu'yla

birbirini izleyen ittifak ve savaştan
oluşan karmaşık ilişkileri vardı.

Din, politikalarında önemli bir rol oynadı

ve efsaneye göre 987'de

Rus Prens Vladimir, çok Tanrılı
Slav dinini terk etme kararı verdi

ve çevredeki diğer dinleri araştırmaları
için ulaklar gönderdi.

İslamın alkolü yasaklaması

ve Museviliğin de kutsal topraklardan
kovulmuş olması onu bu dinlerden soğuttu.

Hükümdar, törenleri hakkında ilginç
hikayeler duyduktan sonra

Ortodoks Hristiyanlığında karar kıldı.

Vladimir'in din değiştirmesi ve Bizans
imparatorunun kız kardeşiyle evlenmesi,

Volga hattında devam eden ticaret

iki medeniyet arasındaki
bağları derinleştirdi.

Bizanslı misyonerler Slav dilleri için
biraz değiştirilmiş,

Yunanca harflere dayalı
bir alfabe oluşturdular.

Bu esnada Rus Viking savaşçıları Bizans
İmparatoru'nun muhafızlığını yapıyordu.

Bir kaç nesil boyunca

Kiev Knezliği zengin kaynakları
ve ticaret nedeniyle gelişti.

Bazı şehirlerin ahalisi o zamanda
pek alışılmış olmayan

müthiş kültür, sanat ve hatta demokratik
özgürlüğün tadını çıkarırken,

soylu kadın ve erkekler Avrupa'nın
önde gelen hükümdarlarıyla evlendiler.

Fakat hiç bir şey sonsuza dek sürmüyor.

Rakip prenslerce yönetilen
bağımsız şehirler,

hakimiyet için çatışmaya başladığı için

art arda gelen kardeş katli
merkezi gücü bozmaya başladı.

Töton şovalyeleri kuzey bölgeleri
tehdit ederken

Dördüncü Haçlı Seferi ve
Konstantinopol'ün zayıflaması,

Rusların zenginlik ve gücünün bir
parçası olan ticareti perişan etti.

Fakat son darbe doğudan gelecekti.

Birbirleriyle mücadeleleri
sonucu tükenene Rus prensler,

durdulamayan gizemli bir ordu
hakkındaki söylentilere

pek kulak asmadılar,

ta ki 1237'de, Batu Han önderliğinde
35.000 atlı okçuyla

Macaristan ve Polonya'ya geçmeden
önce Kiev'i yağmalayarak

Rus şehirlerini hızla ele geçirene kadar.

Kiev Knezliği yıkıldı, halkı bölündü.

Doğuda Moğol idaresinde,

Moskova diye bilinen
uzak bir ticaret merkezi,

imparatorluğun parçalanan
kısımlarını ele geçirmek için

hanlara karşı mücadeleye girişecek

ve çoğunlukla da bunda başarılı olacaktı.

O, diğer doğu Rus bölgelerini içine alıp

Yunanca'daki eski hali olan
Ruscia ismini geri aldı.

Bu esnada, batı bölgeleri ki liderleri
Moğol ordusunun geri çekilmesine kadar

politik manevralarla yıkılmayı önlediler,

ama Polonya ve Litvanya'nın
etkisi altına girdiler.

Sonraki bir kaç yüz yılda

Kiev Knezliği'nin eski toprakları

Slavlarca iskan edildi,

Vikinglerce yönetildi,

Yunanlılarca eğitildi,

Moğollarca parçalandı.

Bunların sonucunda toplumda,
kültürde ve dilde

günümüze kadar süren
farklılıklar ortaya çıktı.