De ware prijs van olie

Hoe ziet vernietiging van het milieu er in werkelijkheid uit? Op TEDxVictoria toont fotograaf Garth Lenz schokkende beelden van het Alberta Teerzanden mijnbouwproject -- en van de prachtige (en belangrijke) ecosystemen die worden bedreigd. (Gefilmd op TEDxVictoria.)

‘s Werelds grootste en meest verwoestende

milieu- en industriële project

is gelegen in het hart

van het grootste en
meest intacte bos ter wereld:

de taiga van Canada.

Dit bestrijkt het gehele
noorden van Canada, in Labrador.

Hier leeft de grootste
nog resterende wilde-kariboekudde

ter wereld, de George River-kariboekudde.

Ze telt ongeveer 400.000 dieren.

Jammer genoeg kon ik er
geen enkel te zien krijgen,

maar daar liggen de geweien als bewijs.

Overal in het boreale gebied
zijn we gezegend

met een ongelooflijke
overvloed aan draslanden.

Draslanden zijn wereldwijd een
van de meest bedreigde ecosystemen.

Het zijn absoluut cruciale ecosystemen.

Ze zuiveren de lucht,
ze zuiveren het water,

ze sekwestreren grote
hoeveelheden broeikasgassen,

en ze bieden een thuis
aan een grote verscheidenheid aan soorten.

Daar migreren

bijna 50% van de 800 vogelsoorten
van Noord-Amerika naartoe

om te broeden en er
hun jongen groot te brengen.

In Ontario loopt
het boreale gebied zuidwaarts

tot aan de noordelijke oever
van het Bovenmeer.

De ongelooflijk mooie boreale bossen

vormden de inspiratie
voor de beroemdste kunstenaars

in de Canadese geschiedenis.

De Groep van Zeven vonden
hun inspiratie in dit landschap.

Het boreale woud is dus
niet alleen een belangrijk onderdeel

van ons natuurlijke erfgoed,

maar ook van ons culturele erfgoed.

Hier zie je de oostelijke kant
van het Winnipegmeer in Manitoba,

die pas is verkozen

tot cultureel erfgoed van de UNESCO.

In Saskatchewan vind je,
zoals in alle taiga’s,

enkele van onze meest bekende rivieren,

een ongelooflijk netwerk
van rivieren en meren

waar elk schoolkind over leert,

de Peace, de Athabasca, hier de Churchill, de Mackenzie.

Deze netwerken waren de historische routes

voor de reizigers en de woudlopers,

de eerste niet-inlandse
ontdekkingsreizigers van noordelijk Canada

die in navolging van de inheemse mensen

met kano's zochten naar een handelsroute,

een noordwestelijke passage
voor de bonthandel.

In het noorden wordt het boreale gebied
begrensd door de toendra

en net eronder, in Yukon,

ligt de geweldige Tombstone-vallei.

Daar leeft de Porcupine-kariboekudde.

Daar heb je waarschijnlijk al van gehoord

in verband met hun broedgebieden

in het Arctic National Wildlife Refuge.

Het overwinteringsgebied
is eveneens van cruciaal belang

en ook niet beschermd.

Het zou kunnen worden ontgonnen

voor gas en mineralen.

De westelijke grens
van het boreale gebied in Brits-Columbia

wordt gekenmerkt door het Kustgebergte,

en aan de andere kant van die bergen

ligt het grootste resterende
gematigde regenwoud ter wereld,

het Great Bear-regenwoud.

Daarover straks meer.

Overal in het boreale gebied vind je

een enorme waaier van inheemse volkeren

met een rijke en gevarieerde cultuur.

Waarom hebben zoveel van deze groepen

een band met het verleden behouden,

kennen ze hun eigen talen nog,

de gezangen, de dansen, de tradities?

Voor een deel komt dat
door de afgelegenheid,

de uitgestrektheid en de wildheid

van dit voor bijna 95% intact ecosysteem.

En vooral nu we zelf zijn aanbeland

in een milieucrisis

kunnen we zoveel leren van deze mensen

die al meer dan 10.000 jaar

zo duurzaam met
dit ecosysteem zijn omgegaan.

In het hart van dit ecosysteem
vind je de antithese

van alle waarden waarover
we hebben gesproken --

die kernwaarden, die ons trots maken

om Canadees te zijn.

Dit zijn de teerzanden van Alberta,

de grootste oliereserves op de planeet

buiten Saoedi-Arabië.

Ingesloten onder de boreale bossen

en draslanden van noordelijk Alberta

zitten enorme reserves
van kleverig, teerachtig bitumen.

De mijnbouw en de exploitatie ervan

creëren een verwoesting
op een ongeziene schaal.

Ik wil proberen jullie een idee te geven
van de grootte ervan.

Deze vrachtwagen

is de grootste in zijn soort
op de planeet.

Het is een kiepwagen
met een capaciteit van 400 ton.

Hij is 14 meter lang,

11 meter breed en 8 meter hoog.

Als ik ernaast sta,

komt mijn hoofd tot aan de onderkant

van het gele deel van die wieldop.

Je kan de grootte vergelijken

met een huis van twee verdiepingen
en een oppervlak van 280 vierkante meter.

Ik heb het nagerekend.

Zie het maar als een huis

met 280 vierkante meter oppervlakte.

Niet slecht voor een woonhuis.

Denk je die vrachtwagens/huizen in

in dubbele rijen van onderaan

tot boven.

Bedenk ook dat dit slechts
een zeer klein deel van de mijn is.

Hier kan je hetzelfde soort
denken toepassen.

Hier zie je, van op een afstand,

hoe deze vrachtwagens
zo klein als een pixel worden.

Stel je die hier weer allemaal voor,
hoe ze heen en weer rijden.

Hoe groot is dan
dat gedeelte van een mijn?

Zo groot als een enorm stedelijk gebied,

waarschijnlijk veel groter
dan de stad Victoria.

En dit is slechts één
van een aantal mijnen.

Er zijn er al 10 van.

Dit is één deel van een mijncomplex.

Er wachten er nog 40 of 50 op goedkeuring.

Geen enkele teerzandmijnaanvraag
is ooit geweigerd.

Het is maar een formaliteit.

De andere methode
van extractie is de ‘in-situ’.

Enorme hoeveelheden water

worden oververhit de grond ingepompt

via uitgebreide netwerken
van pijpleidingen,

seismische lijnen, boorpaden
en compressorstations.

Ook al ziet dit er misschien
niet zo weerzinwekkend uit

als de mijnen, in sommige opzichten
is het nog schadelijker.

Het beïnvloedt en fragmenteert
een groot deel van de wildernis,

met 90% afname van belangrijke soorten,

zoals de boskariboe en grizzlyberen.

Het verbruikt zelfs meer energie en water

en produceert minstens
evenveel broeikasgassen.

Deze in-situ methodes

zijn ecologisch dus minstens
even schadelijk als de mijnen.

De olie geproduceerd met deze methoden

produceert meer uitstoot
van broeikasgassen dan elke andere olie.

Daarom wordt hij de smerigste
olie ter wereld genoemd.

Daarom is het

de grootste en snelst groeiende bron

van koolstofvervuiling in Canada.

En daarom staat Canada nu op nummer drie

qua uitstoot van koolstof per persoon.

Die afvalbassins zijn de grootste
gifpoelen op de planeet.

Oliezanden -- of liever teerzanden --

‘oliezanden’ is een P.R.-term,

zodat het niet lijkt
alsof oliemaatschappijen

die kleverige, teerachtige
substantie promoten

die ‘s werelds smerigste olie is.

Dus noemen ze het ‘oliezanden’.

De teerzanden verbruiken meer water
dan enig ander oliewinningsproces.

Per vat olie worden
500 tot 800 liter water vervuild

en afgevoerd naar de afvalbassins,

de grootste gifpoelen op de planeet.

SemCrude, één van de licentiehouders,

dumpt in slechts één van hun afvalbassins

elke dag 250.000 ton van deze giftige smurrie.

Dat creëert de grootste
giftige afvalbekkens

in de geschiedenis van de planeet.

Dit is nu al genoeg gif

om het oppervlak van het Eriemeer
met een laag van 30 cm te bedekken.

De afvalvijvers zijn tot 4000 hectare groot.

Dat is tweederde
van het hele eiland Manhattan.

Dat is van Wall Street
aan de zuidelijke rand van Manhattan,

tot misschien 120th Street.

Dit is een van de grotere afvalbassins.

Dit is een van de grotere afvalbassins.

Misschien wel de helft van Manhattan.

Nog maar een relatief klein deel

Nog maar een relatief klein deel
van de 10 mijnbouwcomplexen,

terwijl nog 40 tot 50 andere

wachten op goedkeuring.

Deze 'vijvers' kan je zien

vanuit de ruimte.

Daarom moeten we misschien
ophouden ze vijvers te noemen.

Deze massale, giftige woesternijen

liggen onafgeschermd op de oevers
van de Athabascarivier.

De Athabascarivier bevloeit stroomafwaarts

een gebied van aboriginalgemeenschappen.

De 800 mensen van Fort Chippewa

vinden giftige stoffen
in hun voedselketen.

Dit is wetenschappelijk aangetoond.

De gifstoffen van de teerzanden
zitten in de voedselketen.

Hierdoor komt kanker

daar tot 10 keer vaker voor
dan in de rest van Canada.

Maar die mensen moeten daar leven,

moeten dat voedsel eten om te overleven.

Door de ongelooflijk hoge prijs
om voedsel over te vliegen

naar deze afgelegen noordelijke
inheemse gemeenschappen

en het hoge werkloosheidscijfer

is dit een absolute noodzaak
om er te overleven.

Enkele jaren geleden leende ik
een boot van een inheemse man.

Hij zei: "Eet absoluut
geen vis uit de rivier.

Hij is kankerverwekkend."

Op de veranda van de hut
van die man hingen vier vissen.

Hij moest zijn gezin voeden
om te overleven.

Als ouder kan ik me niet voorstellen
wat dat met je doet.

En daar zijn wij mee bezig.

De boreale bossen zijn misschien
ook onze beste verdediging

tegen de wereldwijde
opwarming van het klimaat.

De boreale bossen
leggen meer koolstof vast

dan elk ander ecosysteem op het vasteland.

Hier gaat het om.

Wij zijn bezig

onze meest effectieve
'broeikasgasput' te vernielen.

Twee keer zoveel broeikasgassen
worden per hectare

door het boreale gebied opgenomen
dan door de tropische regenwouden.

Wij veranderen deze koolstofput
in een koolstofbom.

We vervangen hem door het grootste

industriële project in
de geschiedenis van de wereld,

dat de meest broeikasgas-uitstotende

olie ter wereld produceert.

We doen dit met de tweede grootste

oliereserves van de planeet.

Canada was ooit voorloper

op gebied van klimaatverandering.

We waren een van de eerste ondertekenaars
van het Kyoto-akkoord.

Nu hebben we voltijdse lobbyisten

bij de Europese Unie en Washington D.C.

We dreigen met
handelsoorlogen als deze landen

willen praten over een positieve wetgeving

om de import
van koolstofrijke brandstoffen

en de uitstoot
van broeikasgassen te beperken.

Op internationale conferenties

in Kopenhagen of in Cancun --

internationale conferenties
over klimaatverandering --

zijn wij het land dat elke dag

de dinosaurusprijs krijgt,
als grootste obstakel

op de weg naar
een oplossing voor dit probleem.

Slechts 112 km stroomafwaarts

ligt 's werelds grootste zoetwaterdelta,

de Peace-Athabascadelta,

de enige plaats waar de vier vliegroutes
van trekvogels allemaal samenkomen.

Het is een drasland van mondiaal belang,

misschien wel het grootste op de planeet.

Een ongelooflijke habitat
voor de helft van de vogelsoorten

van Noord-Amerika die hier migreren.

Ook de laatste toevlucht
voor de grootste kudde wilde bizons

en ook, uiteraard, een cruciale habitat
voor een hele reeks van andere soorten.

Maar ook dit gebied wordt bedreigd

door de enorme massa water
die wordt onttrokken aan de Athabasca,

die deze draslanden voedt.

Ook de ongelooflijke toxische belasting

door de grootste onafgeschermde
gifpoelen op de planeet,

die in de voedselketen lekken

van alle stroomafwaarts levende soorten.

Hoe erg dat allemaal ook al is,

het wordt nog erger, veel, veel erger.

Dit is de infrastructuur zoals hij nu is.

Dit is gepland voor het jaar 2015.

Je ziet de Keystone-pijpleiding,

die ruw teerzand naar
de Golfkust zou vervoeren.

Een pijpleiding die snijdt
door het agriculturele hart

van Noord-Amerika,
van de Verenigde Staten.

Ze zal het contract bekrachtigen
met de smerigste brandstof ter wereld

voor consumptie door de Verenigde Staten,

en daardoor een grote belemmering vormen

voor een duurzame toekomst
voor Amerika, met schone energie.

Hier zie je de route
door de Mackenzievallei.

Die legt een pijpleiding voor aardgas

van de Beaufortzee door het hart

van het derde grootste
stroombekken ter wereld,

het enige dat nog
voor 95 procent intact is.

Een pijpleiding
met een industriële snelweg

zou deze geweldige wildernis,

vandaag een ware
zeldzaamheid op de planeet,

voor altijd veranderen.

Het Great Bear-regenwoud
ligt net over de heuvel daar.

Op een paar kilometer afstand

gaan deze droge boreale bossen
van 100-jaar-oude bomen,

misschien 25 centimeter breed,

over in het gematigde
regenwoud van de kustgebieden.

Daar vind je beregende,
1000-jaar-oude bomen,

7 meter breed, een heel ander ecosysteem.

Het Great Bear-regenwoud
wordt algemeen beschouwd

als het grootste gematigde,

aan de kust gelegen regenwoud ter wereld.

Daar vind je de grootste dichtheid

aan enkele van de meest iconische
en bedreigde soorten op de planeet.

Toch is er een voorstel
voor aanleg van een pijpleiding

om grote tankers te bedienen,
10 keer zo groot als de Exxon Valdez.

Deze behoren tot de moeilijkst
te navigeren wateren ter wereld.

Net een paar jaar geleden

liep er nog een veerboot aan de grond.

Als een van deze teerzandtankers,

beladen met de smerigste olie,
10 keer zoveel als de Exxon Valdez,

een rots raakt en zinkt,

krijgen we een van de ergste milieurampen

die deze planeet ooit heeft gezien.

Hier zijn de plannen tot 2030.

Ze stellen een bijna
vier keer grotere productie voor.

Dat zou een gebied ter grootte
van Florida industrialiseren.

Daarbij vernietigen we

een groot deel van
onze grootste koolstofput

en vervangen hem door de meest

broeikasgas-uitstotende olie.

De wereld heeft geen behoefte
aan meer teermijnen.

De wereld heeft geen behoefte
aan meer pijpleidingen

om aan onze verslaving
aan fossiele brandstoffen te voldoen.

En de wereld heeft
er zeker geen behoefte aan

om de grootste gifpoelen
uit te breiden en te vermeerderen

en de gemeenschappen
stroomafwaarts te bedreigen.

Laten we eerlijk zijn:
we leven allemaal stroomafwaarts

in een tijdperk van wereldwijde opwarming
van de aarde en klimaatverandering.

We moeten ervoor zorgen

dat Canada

onze enorme hoeveelheden
zoet water respecteert.

Deze draslanden en bossen,

die onze beste
en meest cruciale verdediging zijn

tegen opwarming van de aarde,
moeten worden beschermd.

Die koolstofbom mag niet
worden losgelaten op de atmosfeer.

We moeten samen

'Nee' zeggen tegen de teerzanden.

We kunnen dat.
Er is een enorm netwerk

over de hele wereld
om dit project te stoppen.

Dat mag niet alleen

door Canada worden beslist.

Iedereen in deze zaal,
iedereen in heel Canada,

iedereen die dit hoort,
heeft een rol te spelen

en een verantwoordelijkheid te nemen.

Wat we hier doen

gaat onze geschiedenis veranderen.

Het gaat de overlevingskans

van ons en onze kinderen beïnvloeden,

en onze kans op een rijke toekomst.

Dit boreale gebied
is een ongelooflijk geschenk.

Wij hebben de geweldige kans
om onze beste verdediging

tegen de opwarming
van de aarde te beschermen.

Maar we kunnen het ook
door onze vingers laten glippen.

De teerzanden kunnen
niet alleen een groot deel

van het boreale gebied bedreigen.

Ze compromitteren
het leven en de gezondheid

van de meest kansarme
en kwetsbare mensen,

de aboriginal-gemeenschappen
die ons zoveel hebben te leren.

Het zou de Athabascadelta
kunnen vernietigen,

de grootste en misschien wel
mooiste zoetwaterdelta op de planeet.

Het kan het Great Bear-
regenwoud vernietigen,

het grootste gematigde
regenwoud ter wereld.

Het kan enorme gevolgen
hebben voor de toekomst

van het landbouw-
kerngebied van Noord-Amerika.

Als jullie je door deze presentatie
voelen aangesproken,

dring dan samen met de
groeiende internationale gemeenschap

erop aan dat Canada
zijn verantwoordelijkheid neemt

en weer een klimaatkampioen wordt,

in plaats van een klimaatschurk.

Ze moeten 'nee' zeggen
tegen de teerzanden

en 'ja' voor een
schone-energietoekomst voor iedereen.

Heel hartelijk bedankt.

(Applaus)