E se o noso sistema sanitario nos mantivese sans?

Rebecca Onie formula preguntas audaces:
E se as salas de espera fosen un lugar en que mellorar todos os días o noso sistema de saúde?
E se os médicos puidesen receitar comida, casa ou calefacción no inverno?
En TEDMED Rebecca presenta Health Leads, unha organización que fai exactamente iso, e faino construíndo un equipo de voluntarios como unha elite, dedicados como un equipo deportivo universitario.

No meu primeiro ano de universidade

inscribinme nunha pasantía
na unidade de vivenda

do estudo “Greater Boston Legal Services”.

Presenteime o primeiro día

lista para facer café e fotocopias,

pero tocoume traballar cun avogado xusto

chamado Jeff Purcell

quen me puxo na primeira fila

desde o primeiro día.

E durante nove meses

tiven a oportunidade

de ter unha chea de conversas

con familias de baixos ingresos de Boston

que tiñan problemas coas súas vivendas,

e sempre tiñan algún problema de saúde.

Tiven un cliente que se presentou

cando o ían desafiuzar
por non pagar a renda.

E non a pagara,

porque estaba pagando a medicación do VIH

e non podía custear as dúas.

Vin nais que viñan

porque a filla tiña asma,

e espertaba a diario cuberta de cascudas.

E unha das nosas estratexias de litigación

era enviarme a esas casas

con grandes botellas de vidrio

para atrapar as cascudas,

pegalas con silicona quente
nunha cartolina

e levalas ao xulgado para os nosos casos.

E sempre gañabamos,

porque os xuices morrían co noxo.

Algo moito máis efectivo, abofé,

ca calquera cousa que aprendera
na facultade de dereito.

Pero ao longo deses nove meses,

frustrábame cada vez máis porque sentía

que estabamos intervindo moi tarde

nas vidas dos nosos clientes;

no momento en que nos visitaban,

xa estaban en crise.

E ao final do meu primeiro ano
na universidade,

lin un artigo sobre o traballo

do Dr. Barry Zuckerman

como xefe de pediatría

do Boston Medical Center.

A súa primeira contratación
foi un avogado de servizos legais

para representar os pacientes.

Así que chamei a Barry

e coa súa aprobación, en outubro de 1995,

entrei na sala de espera

da clínica de pediatría
do Boston Medical Center.

Non esquecerei nunca

eses debuxos animados sen fin
na televisión.

E o esgotamento das nais

que colleran dous, tres ou catro autobuses

para traer ao seu fillo ao médico

podíase tocar

Parecía que os médicos

nunca tiñan tempo para todos os pacientes,

por máis que se esforzaban.

E durante seis meses,

parábaos nos corredores

e preguntáballes simplemente:

“Se tiveras medios ilimitados,

que lles darías aos teus pacientes?”

E sempre escoitaba o mesmo
unha e outra vez,

algo que oín centos de veces desde aquela.

Dicían: “Tódolos días temos pacientes
que chegan á clínica;

se un neno ten infección de oído,

prescribo antibióticos.

Pero o verdadeiro problema é
que na casa non hai que comer.

O verdadeiro problema

é que ese neno vive con outras 12 persoas

nun apartamento de 2 cuartos.

E nin sequera pregunto sobre iso

porque non podo facer nada.

Teño 13 minutos por paciente.

Os pacientes amoréanse na sala de espera.

Non sei onde está o comedor social
máis próximo.

E non teño axuda”.

Nesa clínica, mesmo hoxe,

hai dous asistentes sociais

para 24.000 pacientes pediátricos

e están mellor ca noutros centros.

“Health Leads” naceu destas conversas,

un simple modelo

onde médicos e enfermeiras

poidan receitar comida nutritiva,

calefacción no inverno

e outra asistencia básica para o paciente

igual que receitan medicamentos.

Os pacientes levan as súas receitas

ao noso despacho na clínica

onde temos de estudantes de dereito
ben formados

que traballan con esas familias

para conectalas

co abano de recursos comunitarios
existente.

Así, empezamos cunha mesa pregable
na sala de espera da clínica,

estilo “posto de limonada”.

Pero hoxe temos mil estudantes de dereito

que están traballando para informar a
preto de 9.000 pacientes

do recursos que necesitan.

Hai 18 meses,

recibín este correo electrónico
que me cambiou a vida.

Era do Dr. Jack Geiger,

que me escribiu para felicitarme
por Health Leads

e para compartir, como el dixo,

un pouco de contexto histórico.

En 1965, o Dr. Geiger fundou

un dos dous primeiros centrosde saúde
comunitarios deste país,

nunha zona terriblemente deprimida
do delta do Mississippi.

E eran tantos os pacientes que chegaban

con malnutrición

que empezou a receitarlles comida.

E eles levaban as receitas ao supermercado

que llas despachaba

e logo cargábaas ao presuposto
de farmacia da clínica.

E cando na Oficina de Oportunidades
Económicas en Washington D.C.

–que financiaba a clínica de Geiger–

o souberon,

puxéronse furiosos.

E enviaron un burócrata

dicirlle a Geiger que se esperaba
que usara os seus dólares

para atención médica,

ao que Geiger respondeu
dun xeito distinguido e lóxico:

“A última vez que revisei os meus libros,

a terapia específica para a malnutrición
era a comida”.

(Risas)

Así que ao recibir o correo do Dr. Geiger,

souben que debía estar orgullosa

de formar parte desta historia.

Pero a verdade é

que estaba desconsolada.

E aquí estamos,

45 anos despois de que Geiger
lles receitara comida aos pacientes,

e hai médicos que me din:

“Neses asuntos temos unha política de
‘non pregunte, non conte’”.

45 anos despois de Geiger,

Health Leads ten que reinventar

a prescrición de recursos básicos.

Así que pasei horas e horas

tratando de encontrar o sentido
deste extraño “Día da Marmota”.

Se durante décadas

tivemos unha ferramenta sinxela
para mantener a saúde

especialmente nos pacientes pobres,

por que non a usamos?

Se sabemos o que fai falta para ter
un sistema de saúde,

no canto dun sistema que coida enfermos,

por que simplemente non o facemos?

Para min, estas preguntas

son difíciles, non porque as respostas
sexan complicadas,

senón porque requiren que sexamos sinceros
con nós mesmos.

Creo que é demasiado difícil

expresar as nosas aspiracións
para o noso sistema de saúde,

ou tan sequera admitir que temos algunha.

Porque se o fixeramos,

estas estarían moi afastadas

da realidade actual.

Pero iso non cambia a miña convición

de que todos nós, no fondo,

aquí nesta sala e en todo o país,

compartimos un conxunto similar
de desexos.

Que se somos sinceros con nós mesmos

e escoitamos en silencio,

todos albergamos

una aspiración ben arraigada sobre o noso
sistema de saúde:

que poida manternos sans.

Esta aspiración

é enormemente poderosa.

E tal como eu o vexo,

o sistema da saude é como
calquera outro.

Unicamente un conxunto de decisións.

Que pasaría se decidísemos

tomar outras decisións?

Que pasaría se decidísemos ver
todas as partes do sistema de saúde,

tamén as que se nos foron á deriva?,

e nos plantamos e dicimos: “Non.

Estas cousas son nosas.

Usarémolas para os nosos propósitos.

Usarémolas para acadar

as nosas aspiracións”?

Que pasaría se todo o que necesitamos

para decatarnos das nosas aspiracións
sobre o sistema de saúde

estivera aí fronte a nós

esperando que o reivindiquemos?

Así que aí foi onde empezou Health Leads.

Empezamos co talonario de receitas,

--simplemente unha folla de papel--

y non nos preguntamos que necesitan
os pacientes para curarse

–antibióticos, un inhalador, medicación–

senón, que necesitan para estar sans,

para non enfermar?

E optamos por usar as receitas

para iso.

Así que só a uns kilómetros de aquí

no Centro Médico Nacional Infantil,

cando os pacientes chegan á consulta,

fánselles unhas preguntas:

“Chégalle a comida ata fin de mes?

Ten unha vivenda segura?”

E cando o doutor comeza a consulta,

sabe a altura e o peso,
se hai comida na casa,

se a familia vive nun albergue.

E iso non só leva a un mellor conxunto
de decisións clínicas,

senón que o doutor pode prescribir
eses recursos para o paciente,

usando Health Leads como cualquera outra
subespecialidade de interconsulta.

O problema é

que así que lle colles o gusto

a realizar as túas aspiracións
no coidado da saúde,

queres máis.

Así que pensamos,

se podemos conseguir que os doutores

prescriban estes recursos básicos

poderíamos lograr
que todo un sistema de saúde

cambie as súas premisas?

E tentámolo.

E agora no Harlem Hospital Center

cando un paciente ingresa cun IMC elevado,

a historia clínica electrónica

xera automaticamente unha prescrición
para Health Leads.

E os nosos voluntarios poden
traballar con eles

para conectalos cos programas
de comida saudable e exercicio físico

dos seus barrios.

Creamos a premisa

de que se es un paciente nese hospital

con IMC elevado,

as catro paredes da consulta

probablemente non che darán

todo o que necesitas.

Necesitas máis.

Así que por un lado,

isto é só un redeseño básico

da historia clínica electrónica.

E por outro,

é unha transformación radical

da historia clínica electrónica

dun repositorio estático
de información de diagnóstico

a unha ferramenta de promoción da saúde.

No sector privado,

se se extrae esa clase de valor adicional

dun investimento de custo fixo,

chámaselle "compañía
de miles de millóns de dólares".

Pero no meu mundo,

chámase redución da obesidade e diabetes.

Chámase coidado da saúde:

un sistema no que os médicos
poidan prescribir solucións

para mejorar a saúde,

non só controlar enfermidades.

E o mesmo na sala de espera da clínica.

Así, cada día neste país

tres millóns de pacientes

pasan por cerca de 150.000
salas de espera de clínicas .

E que fan cando chegan alí?

Sentan, observan os peixes de cores
do acuario,

len número atrasados

de revistas femininas.

Pero principalmente todos sentamos alí
sempre, a esperar.

Como chegamos a isto,

a dedicar horas e horas

a esperar?

Que tal se houbera unha sala de espera

onde non só nos sentamos se enfermamos,

senón á que imos tamén para curarnos?

Se os aeroportos poden converterse
en centros comerciais

e os McDonald’s en parques de xogo,

seguro que podemos reinventar
a sala de espera.

E iso é o que Health Leads trata de facer

para recuperar ese espazo e ese tempo

e usalo como un acceso

para conectar os pacientes

cos recursos que precisan para estar sans.

No nordeste, o inverno é terrible,

o teu fillo ten asma, acaban de cortarche
a calefacción,

e por suposto estás na sala de espera
de urxencias,

porque o aire frío provocoulle a asma.

Pero, que se en vez de esperar horas,
con ansiedade

a sala de espera se convirtese no lugar

onde Health Leads reconectara
a túa calefacción?

Por suposto, todo isto require

máis persoal.

Pero se somos creativos, tamén temos iso.

Sabemos que os nosos persoal médico
e de enfermería

e mesmo os traballadores sociais

non abondan,

que os poucos minutos da consulta

son demasiado imperiosos.

A saúde simplemente necesita máis tempo.

Require un exército non clínico,

unha comunidade de traballadores da saúde,
xestores

e moitos outros.

Que pasaría se unha pequena parte dese
próximo exército da atención sanitaria

foran os 11 millóns de
estudantes universitarios deste país?

Libres de responsabilidades clínicas,

non dispostos a aceptar un “non”

como resposta desas burocracias

que tenden a abrumar os pacientes,

e cunha capacidade sen igual

para atopar información

perfeccionada por anos de uso de Google.

Pero se sodes dos que non credes

que un voluntario universitario

poida asumir esta clase de compromiso,

teño dúas palabras para vós:

Loucura de Marzo [campionato
da División I de baloncesto da NCAA].

O xogador tipo da División I da NCAA

dedica 39 horas á semana ao deporte.

Podemos pensar que iso é bo ou malo,

pero é a realidade.

E Health Leads baséase na suposición

de que durante moito tempo

lles pedimos moi pouco
aos nosos estudantes

cando se trata dun verdadeiro impacto
en comunidades vulnerables.

Os equipos deportivos universitarios din:

“Terás que dedicar horas e horas

en pistas de fóra do campus e
a horas intempestivas,

e mediremos o teu funcionamento
e o do teu equipo,

e se non estás á altura

teremos que botarte del.

Pero faremos grandes investimentos

no teu adestramento,

e ofrecerémosche unha extraordinaria
comunidade de amigos”.

E os estudantes fan fila na porta

só para intentar participar diso.

Así que cremos

que se es abondo bo
para o equipo de rugby,

tamén podes selo para a saúde e a pobreza.

Health Leads tamén selecciona
competitivamente,

adestra intensamente,

dirixe profesionalmente,

demanda un tempo considerable,

constrúe un equipo cohesionado

e mide resultados,

unha especie de “Teach for America”
da saúde.

Agora mesmo, nas 10 principais cidades
dos Estados Unidos

con maior número de pacientes
de “Medicaid”

cada unha ten polo menos
20.000 estudantes universitarios.

Só Nova York ten medio millón.

E esta non é só unha especie de
forza de traballo a curto prazo

para conectar pacientes
e recursos básicos,

é un reservorio de liderado en saúde
da próxima xeración,

xente que pasou dous, tres, catro anos

nas salas de espera das clínicas

falando con pacientes das
súas necesidades de saúde máis básicas.

E vanse coa convición,

a capacidade e a eficacia

para facer realidade as nosas aspiracións.

E a cuestión é que xa hai miles, aí fóra.

Mia Lozada é xefa de residentes
de Medicina Interna

no hospital UCSF [San Francisco].

Durante tres anos antes de graduarse

foi voluntaria de Health Leads

na sala de espera da clínica do
Boston Medical Center.

Mia di: “Cando os meus compañeiros
de clase prescriben unha receita

pensan que acabaron o seu traballo.

Cando eu prescribo unha receita

penso: poderá entendela a familia?

Terán forma de ir á farmacia?

Terán comida para tomar co medicamento?

Terán seguro para pagar a receita?

Estas preguntas aprendinas
en Health Leads,

non na universidade”.

Agora ben, ningunha destas solucións

--o talonario de receitas,
a historia clínica electrónica,

a sala de espera,

o exército de estudantes universitarios--
é perfecta.

Pero están alí para que as tomemos

e son simples exemplos

dos moitos recursos infrautilizados
no coidado da saúde

que, recuperados e redistribuídos,

poderían levar a cabo as nosas aspiracións
máis básicas

en materia de saúde.

Ben, levaba 9 meses en Legal Services

cando esta idea de Health Leads empezou
a andarme na cabeza.

E vin que tiña que dicirlle
a Jeff Purcell, o meu avogado,

que necesitaba irme.

E estaba nerviosísima,

porque pensaba que o ía decepcionar

por abandonar os nosos clientes
por unha idea tola.

E sentei con el e díxenlle:

“Jeff, ocorréuseme a idea

de que poderíamos mobilizar
estudantes universitarios

para atender as necesidades de saúde
máis básicas dos pacientes”.

E serei sincera,

só quería que non se enfadara comigo.

Pero respondeu:

“Rebecca, se tes unha visión de futuro,

tes a obriga de levala a cabo.

Debes ir tras dela”.

E debo dicir que "Uauu.

Que presión!”

Eu só buscaba a súa aprobación,

non unha especie de mandato!

Pero a verdade é

que cada minuto dende entón

estiven perseguindo esa visión de futuro.

Creo que todos temos unha visión

para o sistema sanitario deste país.

Creo que, ao final,

cuando avaliemos o noso sistema

non será polas enfermidades curadas,

senón polas enfermidades evitadas.

Non será pola excelencia
das nosas tecnoloxías

ou a sofisticación
dos nosos especialistas,

senón polo pouco que os precisemos.

E sobre todo,

creo que cando avaliemos o sistema

será, non polo que o sistema era,

senón polo que nós queiramos que sexa.

Grazas.

(Aplausos)

Grazas.

(Aplausos)