Return to Video

Czy rozwiążesz zagadkę szafek? - Lisa Winer

  • 0:07 - 0:10
    Twój zamożny i ekscentryczny wujek
    właśnie odszedł z tego świata,
  • 0:10 - 0:13
    a ciebie wraz z 99 paskudnymi krewnymi
  • 0:13 - 0:17
    zaproszono na odczytanie jego testamentu.
  • 0:17 - 0:19
    Wuj chciał ci zostawić
    wszystkie pieniądze,
  • 0:19 - 0:25
    ale wiedział, że wtedy byłbyś
    wiecznie nękany przez rodzinę.
  • 0:25 - 0:27
    Ale pomyślał sobie,
  • 0:27 - 0:33
    że nauczył cię wszystkiego o zagadkach.
  • 0:33 - 0:36
    Pozostawił taki zapis w testamencie:
  • 0:36 - 0:38
    "Stworzyłem łamigłówkę.
  • 0:38 - 0:42
    Jeśli wszyscy, w 100 osób, ją rozwiążecie,
    otrzymacie pieniądze po równo.
  • 0:42 - 0:46
    Jednak jeżeli ktoś jako pierwszy
    rozwikła ją samodzielnie,
  • 0:46 - 0:49
    unikając harówki,
  • 0:49 - 0:53
    dostanie cały majątek tylko dla siebie.
  • 0:53 - 0:54
    Powodzenia".
  • 0:54 - 0:59
    Prawnik prowadzi cię i 99 krewnych
    do sekretnego pokoju w rezydencji wuja,
  • 0:59 - 1:02
    gdzie mieści się 100 zamkniętych szafek,
  • 1:02 - 1:04
    a w każdej znajduje się jeden wyraz.
  • 1:04 - 1:05
    Wyjaśnia:
  • 1:05 - 1:10
    "Każdemu członkowi rodziny przypisano
    numer od 1 do 100.
  • 1:10 - 1:13
    Pierwszy spadkobierca
    otworzy wszystkie szafki.
  • 1:13 - 1:17
    Drugi spadkobierca zamknie
    co drugą szafkę.
  • 1:17 - 1:21
    Trzeci spadkobierca zmieni stan
    co trzeciej szafki,
  • 1:21 - 1:24
    czyli jeśli szafka jest otwarta,
    to zostanie zamknięta,
  • 1:24 - 1:27
    a jeśli jest zamknięta,
    to zostanie otwarta.
  • 1:27 - 1:31
    Ten wzór będzie się powtarzał
    aż do setnej osoby.
  • 1:31 - 1:34
    Wyrazy, które znajdziecie
    w otwartych szafkach,
  • 1:34 - 1:38
    pomogą wam złamać szyfr do sejfu.
  • 1:38 - 1:43
    Lecz zanim kuzyn Tadeusz zdoła się ruszyć,
  • 1:43 - 1:49
    mówisz prawnikowi, że wiesz,
    które szafki pozostaną otwarte.
  • 1:49 - 1:51
    Ale skąd?
  • 1:51 - 1:54
    [Zatrzymaj film, jeśli chcesz sam
    pomyśleć nad rozwiązaniem!]
  • 1:54 - 1:55
    [Odpowiedź za 3...]
  • 1:55 - 1:57
    [Odpowiedź za 2...]
  • 1:57 - 1:58
    [Odpowiedź za 1...]
  • 1:58 - 2:02
    Kluczem jest zrozumienie,
    że liczba otwarć i zamknięć szafki
  • 2:02 - 2:07
    równa się ilości dzielników liczby,
    jaką jest numer szafki.
  • 2:07 - 2:09
    Na przykład szafkę nr 6
  • 2:09 - 2:11
    otworzy osoba numer 1,
  • 2:11 - 2:13
    zamknie osoba numer 2,
  • 2:13 - 2:14
    otworzy osoba numer 3,
  • 2:14 - 2:17
    a zamknie osoba numer 6.
  • 2:17 - 2:22
    Liczby 1, 2, 3 i 6 są dzielnikami 6.
  • 2:22 - 2:25
    Zatem szafka z parzystą liczbę dzielników
  • 2:25 - 2:27
    na koniec pozostanie zamknięta,
  • 2:27 - 2:29
    a z nieparzystą liczbą dzielników
  • 2:29 - 2:31
    pozostanie otwarta.
  • 2:31 - 2:34
    Większość szafek ma parzystą
    liczbę dzielników,
  • 2:34 - 2:38
    co jest całkiem logiczne,
    bo dzielniki łączą się w pary.
  • 2:38 - 2:41
    Właściwie to jedynymi szafkami,
    które mają nieparzystą liczbę dzielników,
  • 2:41 - 2:44
    są kwadraty liczb całkowitych,
  • 2:44 - 2:49
    bo jeden z ich dzielników
    pomnożony przez siebie da tę liczbę.
  • 2:49 - 2:51
    Szafkę numer 9 otworzy 1,
  • 2:51 - 2:53
    zamknie 3,
  • 2:53 - 2:55
    i otworzy 9.
  • 2:55 - 2:57
    3 x 3 = 9,
  • 2:57 - 2:59
    lecz 3 można policzyć tylko raz.
  • 2:59 - 3:05
    Dlatego każda szafka będąca
    idealnym kwadratem pozostanie otwarta.
  • 3:05 - 3:07
    Kiedy wiesz, że tych 10 szafek
    jest rozwiązaniem,
  • 3:07 - 3:11
    szybko je otwierasz i czytasz słowa
    znalezione w środku:
  • 3:11 - 3:17
    "Kod to pięć pierwszych szafek
    dotkniętych tylko dwa razy".
  • 3:17 - 3:22
    Dochodzisz do wniosku, że numer szafki
    dotkniętej dwa razy jest liczbą pierwszą,
  • 3:22 - 3:24
    bo każda z nich ma tylko dwa dzielniki:
  • 3:24 - 3:27
    1 i siebie samą.
  • 3:27 - 3:31
    Więc kod to 2-3-5-7-11.
  • 3:31 - 3:33
    Prawnik prowadzi cię do sejfu
  • 3:33 - 3:35
    i ogłasza cię jedynym spadkobiercą.
  • 3:35 - 3:39
    Jak szkoda, że krewnych byli
    zbyt zajęci wzajemnym dokuczaniem,
  • 3:39 - 3:43
    zamiast słuchać zagadek
    ekscentrycznego wuja.
Title:
Czy rozwiążesz zagadkę szafek? - Lisa Winer
Speaker:
Lisa Winer
Description:

Obejrzyj całą lekcję na: http://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-the-locker-riddle-lisa-winer

Twój zamożny i ekscentryczny wujek właśnie odszedł z tego świata, a ciebie wraz z 99 paskudnymi krewnymi zaproszono na odczytanie jego testamentu. Wuj chciał ci zostawić wszystkie pieniądze, ale wiedział, że wtedy byłbyś wiecznie nękany przez rodzinę. Czy potrafisz rozwiązać zagadkę wuja, aby otrzymać spadek? Lisa Winer pokaże, jak to zrobić.

Lekcji: Lisa Winer, animacja: Artrake Studio
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:50

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.