Neden hıçkırırız ? - John Cameron

Tüm dersi burada bulabilirsiniz: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-hiccup-john-cameron

Kayıt edilmiş en uzun hıçkırık vakası 68 yıl sürmüştür... ve buna sebebiyet veren şey düşen bir yaban domuzudur. Bu kadar şiddetlisi her ne kadar alışılmamış olsa da, çoğumuz hıçkırık konusunda nadir vakalara yabancı değiliz. Peki her şeyden önce bu 'hık'lara sebep olan şey nedir? John Cameron cevabı bulmak için bizi diyaframa götürüyor.

Ders John Cameron'a, animasyon Black Powder Design'a ait.

Charles Osborne, 1922'de üstüne bir yaban
domuzu düşünce, hıçkırmaya başladı.

68 yıl sonrasına kadar iyileşemedi

ve şu anda Guiness'de
en uzun süren hıçkırık

rekorunun sahibi.

Bu sırada, Floridalı genç Jennifer Mee,

2007'de, dört haftadan uzun süre boyunca
dakikada 50 hıçkırık ile

en sık hıçkırık rekorunun sahibi olabilir.

Peki neden hıçkırırız?

Doktorlar hıçkırıkların genelde mideyi
geren bir uyaranı, mesela hava yutmak

veya çok hızlı yemek veya içmek

gibi şeylerin

takip ettiğini söylüyor.

Diğerleri hıçkırıkları,
yoğun duygularla veya onlara karşı

birer tepki ile ilişkilendiriyorlar:

Gülmek,

ağlama krizi,

endişe

ve heyecan.

Hıçkırınca ne oluyor bir bakalım.

Her şey, istemsiz bir spazm veya
diyaframın ani kasılmasıyla başlıyor,

nefes almak için kullandığımız,

akciğerlerimizin altındaki kubbe
şeklinde büyük kas.

Bunu neredeyse hemen ses tellerimizin
ani kapanması takip ediyor

ve aralarında boşluk da kapanıyor,

ki boşluğa da Glottis (gırtlak) deniyor.

Diyaframın hareketi aniden
hava alma işlemini başlatıyor,

ama ses tellerimizin kapanmış olması,
havanın gırtlağımıza girmesini

ve akciğerlerimize ulaşmasını engelliyor.

Aynı zamanda kendine özgü "hık"
sesini yatarıyor.

Günümüze kadar, hıçkırığın bilinen
bir fonksiyonu yok.

Hiçbir medikal veya fizyolojik
avantaj sağlamıyor gibi gözüküyorlar.

Neden birdenbire akciğerlemize girmesini
engellemek için nefes almalıyız ki?

Anatomik yapılar

veya amacı belli olmayan
fizyolojik mekanizmalar,

evrimci biyologlara meydan okuyor.

Bu gibi mekanizmalar, henüz keşfedilmemiş
gizli başka fonksiyonlara mı çalışıyorlar?

Veya sadece evrim
geçmişimizden bize kalan,

zamanında önemli işlere yarayan

fakat artık bir işe yaramayan
kalıntılar mı?

Bir fikir de der ki,

hıçkırıklar insanoğlu var olmadan
yıllar önce ortaya çıktı.

Akciğerin evrimleşmesinin sebebinin ilk
balıkların, ki bunların çoğu ılık, durgun

ve az oksijenli sularda yaşıyordu,
üstlerindeki bol oksijenli havadan

yararlanma ihtiyacı olduğu düşünülüyor.

Onların soyundan gelenler
karaya çıktıkları zaman,

solungaç solunumdan, akciğer
solunumuna geçtiler.

Bu, günümüzde kurbağaların
çok daha hızlı yaptıkları

iribaşken solungaç solunumundan
yetişkinken ise,

akciğer solunumuna
geçmeleri gibi bir şey.

Bu hipotez, hıçkırıkların
sudan karaya geçişinin

antik bir kalıntısı olduğunu savunur.

Suyu solungaçlardan geçirebilen,
hızlı bir şekilde

glottisin kapanmasıyla devam eden, suyun
akciğere girmesini engelleyen bir soluma.

Bu, hıçkırığı yaratan nöral modelin

yüzergezerlerin solunum
yapmalarını sağlayan yapıyla neredeyse

özdeş olduğu kanıtı ile desteklenir.

Başka bir grup bilim adamı da bugün
bu refleksi hâlâ sürdürmemizin sebebinin

aslında mühim bir avantaj sağlamasından
dolayı olduğunu söylüyor.

Onlar, gerçek hıçkırıkların sadece
memelilerde bulunduğunu ve kuşların,

kertenkelelerin, kaplumbağaların
veya başka yalnızca hava soluyan

hayvanların bunu sürdürmediğine
işaret ediyorlar.

Fazlası, hıçkırıklar bebeklerde daha
doğmadan çok önce başlıyor

ve küçük çocuklarda, yetişkinlere
kıyasla çok daha sık görülüyor.

Bunun için onların açıklamaları,

memelilere özgü emme
eylemini de içeriyor.

Antik hıçkırıkların memeliler tarafından
adapte edilmesinin sebebi,

mideden havayı görkemli bir geğirme
şeklinde çıkartmak olabilir.

Diyaframın ani açılışı mideden
hava çıkarırken,

glottisin kapanması da sütün akciğerlere
girmesini engeller.

Bazen, sıkı birkaç hıçkırık durmadan
devam eder

ve biz de kocakarı yöntemleri deneriz:

Sürekli soğuk su yudumlamak,

nefesimizi tutmak,

bir ağız dolusu bal veya fıstık ezmesi,

kese kâğıdından nefes almak

veya bir anda korkutulmak.

Ne yazık ki, bilim adamları
bu yöntemlerin hiçbirinin

bir diğerinden daha yararlı olduğunu
doğrulayamadı.

Ancak, kesinlikle işe yaramayan
bir şey biliyoruz.