Giải phẫu tranh vui trên tạp chí Người New York

Tạp chí Người New York nhận được khoảng 1000 tranh biếm họa mỗi tuần; chỉ 17tranh trong số đó được xuất bản. Trong bài nói chuyện hài hước với tiết tấu nhanh và sâu, Bob Mankoff - biên tập viên lâu năm và cũng là "nhà phân tích hài hước tự phong" của tờ tạp chí - nói về yếu tố gây cười của việc "vẽ lên ý tưởng", giải thích điều nào gây cười, điều nào không, và vì sao.

Tôi sẽ nói về thiết kế tranh hài hước,

đây là điều thú vị,
tuy nhiên,

nó dẫn đến tranh luận
về các điều khoản ràng buộc,

lúc nào thì hài hước
được chấp nhận

và lúc nào thì không.

Tôi là người New York,

nên chuyện hài lòng.
ở đây là 100%.

Thực ra, nói thế cũng hơi quá,
vì khi nói đến hài hước,

thì sự hài lòng mà ta mong đợi
giỏi nhất cũng chỉ là 75% mà thôi.

Chưa ai thỏa mãn 100%
với sự hài hước.

Ngoại trừ người phụ nữ này.

(Video) Người phụ nữ: (Cười)

Bob: Đó là bà vợ đầu của tôi.

(Cười)

Thời đó,
hôn nhân còn hạnh phúc.

(Cười)

Giờ ta hãy nhìn vào
tranh vui này.

Cái mà tôi muốn nói đến

là tranh vui
trong khuôn khổ

tờ tạp chí Người New York,

phong cách Caslon dễ thương,
và dường như

có một lượng lớn tranh biếm họa
vẽ theo phong cách này.

Nó pha trò việc
người ta già đi,

và chắc mọi người thích thế.

Nhưng như tôi đã nói,
không thể thỏa mãn tất cả mọi người.

Bạn không thể làm vừa lòng
được ông này đâu.

"Lại đùa về ông già da trắng.
Ha ha. Hóm thật.

Cũng hay đấy.
Khi còn trẻ và thô lỗ,

nhưng rồi mấy người cũng già đi,
nếu không chết ngỏm đi như tôi cầu."

(Cười)

Tạp chí Người New York
là một môi trường khá nhạy cảm,

rất dễ khiến người ta tự ái.

Và bạn nhận ra

đó là một môi trường
không bình thường.

Giờ tôi đang nói chuyện
với tất cả mọi người.

Mọi người là một tập thể,
nghe và hiểu được tiếng cười của nhau.

Với tờ Người New York,
lượng độc giả của nó rất lớn,

và khi nhìn vào đó,

ta chẳng biết ai đang
cười về chuyện gì,

và khi nhìn vào chủ thể
liên quan đến sự hài hước,

ta thấy rất thú vị.

Hãy nhìn vào mẩu tranh này.

"Tin đầy thất vọng
về thuốc chống trầm cảm."

(Cười)

Chán thật chứ đùa.

Giờ các bạn sẽ nghĩ:
Ồ, nhìn này,

đa số sẽ cười vào cái đó.

Đúng không?
Bạn thấy nó buồn cười.

Xem ra, nó có vẻ
là mẩu tranh hài,

nhưng hãy xem kết quả
cuộc khảo sát trực tuyển tôi đã làm.

Thông thường,
khoảng 85% thích nó.

109 phiếu bình chọn cho 10 điểm,
điểm tối đa. 10 phiếu cho 1 điểm.

Hãy xem phản ứng
của từng cá nhân.

"Tôi thích động vật!"
Xem họ yêu động vật chưa.

(Cười)

"Tôi không muốn làm chúng bị thương.
Chẳng có gì buồn cười."

Người này cho 2 điểm.

"Tôi không muốn thấy động vật đau khổ -
ngay cả trong tranh vui."

Đối với những người này,
tôi khuyên nên sử dụng mực gây mê.

Người khác lại thấy
nó buồn cười.

Đó chính là quy luật
phân bổ sự hài hước

khi không có
sự lây lan của hài hước.

Hài hước là một loại
tiêu khiển.

Tất cả phương tiện giải trí đều
mang trong nó chút mạo hiểm,

một điều không may gì đó
có thể xảy ra,

nhưng ta vẫn cứ thích
nếu được bảo vệ.

Vườn thú là thế đấy.
Nguy hiểm. Con hổ ở trong kia.

Nhưng song sắt đang bảo vệ chúng ta.
Nó cũng vui vui, phải không ạ?

Còn đây là
một vườn thú tồi.

(Cười)

Về chính trị mà nói, nó đúng là
một vườn thú, nhưng là vườn thú tồi.

Nhưng cái này còn tệ hơn.

(Cười)

Trong quá trình làm việc với nội dung
hài hước trong tạp chí The New Yorker,

bạn phải thấy được
con hổ sẽ nằm ở đâu?

Mối họa
sẽ tồn tại nơi nào?

Bạn sẽ phải xử lý
nó như thế nào?

Công việc của tôi là xem
1.000 tranh biếm họa mỗi tuần.

Nhưng tạp chí chỉ đăng được
16 hoặc 17 tranh,

Và chúng tôi có 1.000 tranh.

Đương nhiên,
rất rất nhiều tranh bị từ chối.

Thực ra chúng tôi có thể đăng
nhiều tranh hơn

nếu bỏ bớt các bài viết.

(Cười)

Nhưng tôi nghĩ đó là
một thiệt thòi lớn,

chẳng phải cho tôi nhưng
thiệt thòi ấy vẫn quá lớn.

Nghệ sĩ hàng tuần
gửi tranh cho tạp chí.

Một họa sĩ trung bình
làm việc cho tạp chí

có 10 đến 15
ý tưởng mỗi tuần.

Còn tuyệt đại đa số
bị từ chối.

Đó là bản chất của
mọi hoạt động sáng tạo.

Đa số nghệ sĩ sẽ bị phai mờ,
còn một số ít sẽ trụ lại.

Matt Diffee là 1 trong số đó.

Đây là một trong số
các tác phẩm của anh.

(Cười)

Tranh của Dernavich.
" Đêm biểu diễn ngẫu hứng ."

"Giờ đến phần mà
chúng tôi sẽ nhờ khán giả

cho chúng tôi
những con số ngẫu nhiên."

Tranh của Paul Noth. "Anh ta ổn. Ước gì
anh ủng hộ Israel hơn tí."

(Cười)

Tôi hiểu việc bị từ chối,

khi tôi bỏ học --
thật ra, tôi bị đuổi khỏi trường tâm lý

tôi quyết thành họa sĩ tranh biếm,
một bước chuyển tự nhiên,

từ 1974 đến 1977 tôi gửi 2.000 tranh
đến Tạp chí The New Yorker,

vả cả 2.000 tranh
đều bị từ chối.

Rồi cũng có lần, vào năm 1977,
lá thư từ chối như thế này --

[Xin lỗi vì không thể dùng tác phẩm ông gửi.
Cám ơn đã cho chúng tôi xem xét tác phẩm.]

kỳ diệu thay, lá thư đã thành:

[Chào bạn! Bạn đã bán được một tranh. Không đùa!
Quả đã bán một tranh vui cho The New Yorker "khỉ gió"!]

(Khán giả cười)

Đương nhiên,
điều ấy không có thật,

nhưng cảm xúc thì có thật.

Và đương nhiên, tạp chỉ không
hài hước kiểu ấy.

Vậy sự hài hước của
tạp chí này là gì?

Sau năm 1977, tôi làm việc tại tạp chí
và bắt đầu bán được tranh biếm họa.

Cuối cùng, năm 1988,
tôi nhận được

hợp đồng trang trọng
từ Người New York,

nó đã được che đi một phần
vì nội dung không liên quan đến đây!

Năm 1980. "Kính gởi ông Mankoff,
xin xác nhận lại thỏa thuận với ông

-- " blah blah blah blah -- Chỗ này tôi che --

"về các bức tranh có ý tưởng."

Tranh có ý tưởng,
trong bản hợp đồng,

không đả động đến từ "tranh vui".

"Các bức tranh có ý tưởng", đó là trọng yếu.

Vậy bức tranh có ý tưởng là gì?
Đó là cái

nó đòi hỏi anh phải nghĩ.

Nó đòi hỏi tư duy

tư duy của người vẽ tranh,
và tư duy về phần các bạn,

để biến nó thành tranh vui.

(Cười)

Đây là minh họa, để các bạn
hiểu suy nghĩ của tôi về biếm họa.

Thế giới không có công lý. Thế giới có
chút công lý. Thế giới công minh.

Đây là "Những điều cá Lemmut Tin Tưởng".

(Cười)

Ban biên tập và tôi,
khi đưa ra nhận xét,

đều cho rằng mẩu tranh này
mơ hồ trong ý nghĩa.

Vậy nó này nói về cái gì?
Có thật sự nói về con cá Lemmut?

Không, nó miêu tả chúng ta.

Đó là quan điểm cơ bản
của tôi về tôn giáo,

rằng tất cả xung đột,
tranh chấp của các tôn giáo

đều để khẳng định ai có
người bạn tưởng tượng tốt nhất.

(Khán giả cười)

Còn đây là tác phẩm
nổi tiếng nhất của tôi.

"Không, thứ Năm kẹt.
Rằm Tây đen nhé?

Nó được tái bản hàng nghìn lần,
người ta khoái nó.

Thậm chí còn in nó
trên quần lọt khe,

nhưng đã rút lại chỉ còn thế này
"Rằm Tây đen nhé anh?"

Kiểu hài hước thế này rất khác

tuy cũng có nhiều tương đồng.

Trong mỗi bức tranh,
sự việc không như dự tính.

Trong mỗi trường hợp,
câu chuyện bị bẻ quặt.

sang hướng phi lý và tương phản.

"Không, thứ Năm kẹt rồi.
Rằm Tây đen nhé?"

là câu ịch sự về mặt ngữ pháp,

mà nội dung thì thô lỗ huỵch toẹt.

Đó chính là cách tạo nên hài hước.
Tri nhận cộng hưởng

khi ta trộn hai thứ
không ăn nhập với nhau

nhưng nhất thời có ở trong đầu.

Anh ta vừa lịch sự
lại vừa lỗ mãng.

Ở đây ta có khuôn phép
của tờ tạp chí Người New York

và sự lỗ mãng của ngôn ngữ.

Về cơ bản, khôi hài nó là thế.

Có thể nói,
tôi là nhà phân tích khôi hài,

Theo E.B White, phân tích sự hài hước
giống như mổ ếch.

Chả ai thích chuyện ấy,
còn con ếch thì chết.

Tôi sẽ giết vài con, nhưng
không đến mức diệt chủng.

Nó khiến tôi

Hãy nhìn bức hình này.
Mẩu tranh thú vị,

Các khán giả đang cười.

Có nhiều người,
cả những ông ngốc

nhưng ai cũng đang cười hớn hở

trừ một người.

Chính anh này. Anh ta là ai?
Anh ta là nhà phê bình.

Anh ấy là nhà phê bình hài hước,

và thực sự là tôi buộc ở vào vị trí đó,

khi tôi làm việc cho tạp chí Người New York
điều nguy hiểm là tôi trở thành

người giống như ông này.

Giờ là một đoạn video ngắn
được thực hiện bởi Matt Diffee, đại loại

họ tưởng tượng xem nó sẽ thế nào nếu
chúng ta thực sự phóng đại mọi chuyện.

(Video) Bob Mankoff: "Oooh, không.

Ehhh.

Oooh. Hmm. Vui quá lố.

Thường thì tôi cũng khoái
nhưng giờ tôi đang thấy khó chịu.

Có lẽ mình sẽ giành cái này cho riêng mình thôi.

Không. Không. Không.

Vẽ quá trớn. Vẽ không đạt.

Vẽ được, nhưng vẫn chưa đủ hài hước.

Không. Không.

Trời ạ, ngàn lần không.

(Nhạc)

Không. Không. Không. Không. Không.
[4 giờ sau]

Hay lắm, Yeah,
anh có món gì thế?

Nhân viên: Ham và sandwich lúa mạch đen?
BM: Không.

Nhân viên: Thịt bò hun khói với banh mì lên men?
BM: Không.

Nhân viên: Gà tây hun khói với thị heo hun khói?
BM: không.

Nhân viên: Falafel?
BM: Cho tôi xem đi.

Eh, không.

Nhân viên: Pho mát nướng? BM: Không.

Nhân viên: Bánh mì kẹp thịt heo, cà chua và bắp cải?
BM: Không

Nhân viên: giăm bông và pho mát mozzarella
với mù tạt táo rừng đen? BM: Không.

Nhân viên: Salad đậu xanh? BM: Không.

(Nhạc)

Không, không.

Chắc chắn không.
[Vài giờ sau giờ ăn trưa]

(Tiếng còi)

Không. Biến đi.

(Khán giả cười)

Đó là sự cường điệu hóa
công việc của tôi đấy.

Chúng tôi đã từ chối
rất, rất nhiều tác phẩm,

nhiều đến nỗi chúng tôi đã có nhiều ấn phẩm
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối".

"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối"
không giống hài của Người New York lắm.

Và các bạn có thể thấy người ăn xin
đang ngồi trên vỉa hè này

đang say rượu và con rối của anh ta đang nôn.

Tác phẩm này chắc chắn sẽ không
có trong mục hài hước của tạp chí.

Thật ra nó được sáng tác bởi Matt Diffee,
một trong những họa sỹ của chúng tôi.

Tôi sẽ giới thiệu vài ví dụ của bộ
sưu tập các tác phẩm bị từ chối.

"Tôi nghĩ là tôi sẽ có con."

(Cười)

Các bạn có cái cười thú vị -
cái cười tội lỗi.

cái cười chống lại phán xét của bản thân.

(Cười)

"Đầu đất. Làm ơn giúp."

(Cười)

Thật ra, trong quyển sách này,

với giới thiệu "Tác phẩm bạn chưa
và sẽ không bao giờ thấy trên tạp chí"

sự hài hước của tác phẩm rất hoàn hảo.

Tôi sẽ giải thích lý do.

Có khái niệm về sự hài hước

là một sự vi phạm ôn hòa.

Nói cách khác, để thấy buồn cười, ta sẽ phải nghĩ

nó vừa sai trái đồng thời nó vẫn ổn.

Nếu ta nghĩ nó sai trái hoàn toàn,
ta sẽ nói "Cái đó chả hài hước chút nào."

Và nếu nó hoàn toàn ổn,
thì hài hước ở chỗ nào? Đúng không?

Như trong sự ôn hòa này "Không, thứ Năm thì không được rồi. Rằm Tây đen có được không? Ông rỗi vào Rằm Tây đen chứ?"

Đồng thời nó khiếm nhã,
ở đời chẳng nên như vậy

Trong bối cảnh ấy, chúng ta thấy ổn.

Và cũng trong bối cãnh đó,
"Đầu đất, giúp tôi với."

cũng là một sự vi phạm ôn hòa.

Trong bối cảnh của tờ tạp chí...

"Liệu Hệ miễn dịch có thể

giúp chữa bệnh ung thư không?"

Các bạn đang đọc một bài viết uyên bác,

phân tích uyên thâm về hệ miễn dịch,

Rồi bạn liếc qua đây, và bức hình viết,

"Đầu đất. Xin hãy giúp đỡ."

Ở đây sự vi phạm đã trở thành phỉ báng.
Nó không phù hợp.

Không có thứ gì tự nó hài hước.

Mọi thứ đều phải ở trong một bối cảnh
và kỳ vọng nhất định của chúng ta.

Đây là một cách khác để tiếp cận nó.

Nó đại loại là lý thuyết siêu động lực về
cách nhìn của chúng ta,

lý thuyết về động lực và tâm trạng chúng ta

và cách mà tâm trạng quyết định cái chúng ta thích

hoặc không thích.

Khi chúng ta đang vui vẻ,
chúng ta thích sự hào hứng.

Chúng ta muốn cảm giác cao hứng.
Chúng ta thấy phấn khích.

Nếu trong tâm trạng có chủ đích,
nó sẽ khiến cho ta lo lắng.

Đây chính là trường hợp của
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối".

Các bạn muốn được kích thích.
Các bạn muốn cảm giác phấn khích.

Các bạn muốn bứt phá giới hạn.

Nó giống như công viên cảm giác mạnh.

Giọng nói: Đây rồi. (Hét)

Anh ta cười. Vừa trong trạng thái
nguy hiểm nhưng lại vừa được an toàn.

cực kỳ cao trào. Chẳng có câu nói đùa nào cả.
Chẳng cần câu nói đùa nào cả.

Nếu bạn đủ sức kích thích và
làm người khác phấn khích

họ sẽ cười khẽ, rất rất khẽ,

Đây là một tác phẩm khác nằm trong
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối".

"Quá ấm cúng?"

Tác phẩm này sáng tác về khủng bố.

Tạp chí The New Yorker có một
không gian rất khác biệt.

Nó có sự tinh nghịch riêng biệt,
nhưng cũng chứa đầy ý định,

và trong không gian ấy,
tranh hoạt hình rất khác biệt.

Giờ tôi sẽ giới thiệu đến những tác phẩm
mà tạp chí Người New York đã sử dụng

ngay sau 11/9, một sự kiện rất rất nhạy cảm
mà sự hài hước có thể sử dụng.

Tạp chí Người New York
đã tiếp cận nó như thế nào?

Chắc chắn không phải là hình một anh
đang ôm bom với câu "Ấm quá?"

Hoặc là một tác phẩm khác nữa
mà tôi không đưa lên đây vì

tôi nghĩ nhiều người ở đây
sẽ thấy bị tổn thương.

Siêu tác phẩm của Sam Gross,

khi Muhammad
đang ở trên thiên đàng

người đánh bom tự sát bị nổ thành trăm mảnh,

ông đã nói với những người
đánh bom tự sát răng:

"Ngươi sẽ có mấy em trinh nữ chừng nào
chúng ta tìm lại được chim cho các ngươi."

(Cười)

Tốt nhất là đừng vẽ gì hết.

Tuần đầu tiên
chúng tôi không đăng tranh.

Nó là một lỗ đen của sự hài hước,
và chính xác nó là như vậy.

Chẵng phải lúc nào
sự hài hước cũng là hợp lý.

Nhưng trong tuần tiếp theo,
đây là tác phẩm đầu tiên.

"Tôi đã nghĩ tôi sẽ không bao giờ cười nữa.
Thế rồi tôi thấy cái áo khoác của anh."

Về căn bản nó nói rằng,
nếu chúng ta vẫn còn sống,

chúng ta vẫn sẽ cười.
Chúng ta vẫn sẽ thở.

Chúng ta vẫn sẽ tồn tại.
Đây là một tác phẩm khác.

"Tôi đoán nếu tôi không gọi ly martini thứ 3,
bọn khủng bổ sẽ thắng mất."

Những tác phẩm này không về khủng bố,
mà là về chúng ta.

Sự hài hước phản ánh chúng ta.

Điều dễ nhất mà hài hước có thể làm,
và điều này hoàn toàn hợp lý,

đó là để một người bạn của ta
nói đùa về kẻ thù của ta.

Nó được gọi là hài hước giải trừ.

Nó chiếm 95% hài hước mà ta có.
Nhưng không phải là kiểu của chúng tôi.

Đây là một tác phẩm khác.

"Tôi chẳng ngại sống trong
một bang Hồi giáo cực đoan"

(Khán giả cười)

Sự hài hước cần có mục tiêu.

Nhưng thú vị thay, với tạp chí ,
mục tiêu đó chính là chúng ta.

Mục tiêu chính là bạn đọc
và những người làm ra nó.

Sự hài hước tự phản chiếu

và nó khiến chúng ta suy nghĩ
về những giả thiết của mình.

Hãy xem tác phẩm của Roz Chast,
người đàn ông đang đọc bản cáo phó.

"Trẻ hơn mình 2 tuổi, già hơn mình 13 tuổi,

kém mình 3 năm, trạc tuổi mình,

đúng bằng tuổi mình."

Đây là một bức tranh rất sâu sắc.

Như vậy, tạp chí đang cố gắng

làm cho tranh vui không chỉ là buồn cười,

mà còn nói được gì đó về chúng ta.
Một ví dụ nữa

"Tôi bắt đầu ăn chay vì sức khỏe,

Sau đó là vì lý do đạo đức,
giờ tôi ăn chay chỉ để chọc tức người khác."

(Cười)

"Xin lỗi ông — tôi nghĩ cái này có vấn đề

rất rất nhỏ mà chỉ có một mình tôi
thấy được và chỉ ra được cho ông mà thôi."

Nó tập trung vào những ám ảnh,
tự yêu mình quá đáng của chúng ta,

ta là một, là riêng,
không quan tâm đến điều gì của ai khác

Tạp chí Người New York yêu cầu

người ta phải có tác phẩm tri nhận,

những gì tạp chí yêu cầu chính là
những gì Arthur Koestler,

đã viết trong "Nghệ thuật sáng tạo",
về mối quan hệ

giữa hài hước, nghệ thuật và khoa học,

và được gọi là nhào trộn

Ta gộp ý tưởng từ những nguồn
tham khảo khác nhau,

và ta phải xử lý rất nhanh để có thể
hiểu được dụng ý của tác phẩm.

Nếu các nguồn tham khảo không
hòa trộn được với nhau

trong khoảng 0.5 giây,
nó sẽ không còn hài hước nữa,

nhưng tôi nghĩ với tác phẩm này
thì nó sẽ vẫn hài hước.

Những nguồn tham khảo khác nhau.

"Anh ngủ với cô ta, đúng không?"

(Khán giả cười)

"Lassie! Hãy tìm người giúp đỡ!"

(Cười)

Cái này là dao kiểu của quân đội Pháp.

(Cười)

Và đây là Einstein lúc lên giường.
"Nó chỉ NHANH với anh mà thôi."

(Cười)

Cũng có một số tác phẩm rất khó hiểu.

Giống bức nay có thể làm rối trí mọi người

Bao nhiêu người hiểu ý nghĩa bức tranh này?

Con chó vẫy đuôi ra hiệu
muốn được dắt đi dạo.

Đây là tín hiệu cho thấy
cần dắt chó đi dạo.

Bởi vậy nên hàng năm
chúng tôi đều ra số đặc biệt

gọi là "Tôi chẳng hiểu: Bài Kiểm tra I.Q.
của tạp chí Người New York"

(Cười)

Một cái nữa mà tạp chí cũng hay đùa

là về những cái phi lý, tôi đã chỉ ra

rằng đó là gốc của sự hài hước.

Cái hoàn toàn bình thường và logic
thì chẳng có gì buồn cười

nhưng cái phi lý thì buồn cười,
sự hài hước được quan sát

thấy trong đời sống hàng ngày.

"Sếp tôi luôn bảo tôi những việc phải làm.
" Đúng quá chứ?

Điều đó có thể xảy ra.

Còn đây người chăn bò nói chuyện với con bò

"Được lắm. Tao muốn có 5000 con nữa như mày"

Ta hiểu nó. Nó hoang đường.
Nhưng ta vẫn hòa chúng lại với nhau.

Đây, tác phẩm trong phạm vi vô nghĩa:

"Khốn kiếp, Hopkins, anh không nhận
được bản ghi nhớ hôm qua ư?"

Cũng hơi khó hiểu, không
hoàn toàn ăn nhập, đúng không?

Thường, người thích những điều vô lý,

thì khoái nghệ thuật trừu tượng

nó phóng túng hơn,
ít bảo thủ hơn

với chúng ta, và với tôi
người thiết kế khôi hài

so sánh cái này với cái kia chẳng
có nghĩa gì sất,

ai chả thích lẩu thập cẩm.

Nên tôi muốn tóm tất
cả lại trong một bức,

tổng kết toàn bộ ý tưởng

về tranh vui của tạp chí
Người New York.

"Nó khiến ta dừng lại và suy nghĩ, đúng không?"

(Cười)

Giờ đây, khi nhìn vào tranh biếm
của tờ tờ Người New York

Tôi muốn quý vị dừng lại và
nghĩ thêm một chút về nó.

Cảm ơn.

(Vỗ tay)

Cảm ơn. (Vỗ tay)