1
00:00:00,585 --> 00:00:02,445
Tôi sẽ nói về thiết kế tranh hài hước,

2
00:00:02,445 --> 00:00:04,419
đây là điều thú vị, 
tuy nhiên,

3
00:00:04,419 --> 00:00:08,127
nó dẫn đến tranh luận 
về các điều khoản ràng buộc,

4
00:00:08,127 --> 00:00:10,885
lúc nào thì hài hước 
được chấp nhận

5
00:00:10,885 --> 00:00:12,576
và lúc nào thì không.

6
00:00:12,576 --> 00:00:15,352
Tôi là người New York,

7
00:00:15,352 --> 00:00:18,938
nên chuyện hài lòng.
ở đây là 100%.

8
00:00:18,938 --> 00:00:22,141
Thực ra, nói thế cũng hơi quá, 
vì khi nói đến hài hước,

9
00:00:22,141 --> 00:00:25,430
thì sự hài lòng mà ta mong đợi 
giỏi nhất cũng chỉ là 75% mà thôi.

10
00:00:25,430 --> 00:00:30,413
Chưa ai thỏa mãn 100% 
với sự hài hước.

11
00:00:30,413 --> 00:00:33,129
Ngoại trừ người phụ nữ này.

12
00:00:33,129 --> 00:00:42,866
(Video) Người phụ nữ: (Cười)

13
00:00:50,378 --> 00:00:51,778
Bob: Đó là bà vợ đầu của tôi.

14
00:00:51,778 --> 00:00:54,053
(Cười)

15
00:00:54,053 --> 00:00:56,545
Thời đó,
hôn nhân còn hạnh phúc.

16
00:00:56,545 --> 00:01:00,110
(Cười)

17
00:01:00,110 --> 00:01:03,632
Giờ ta hãy nhìn vào
tranh vui này.

18
00:01:03,632 --> 00:01:05,208
Cái mà tôi muốn nói đến

19
00:01:05,208 --> 00:01:07,512
là tranh vui 
trong khuôn khổ

20
00:01:07,512 --> 00:01:09,225
tờ tạp chí Người New York,

21
00:01:09,225 --> 00:01:11,166
phong cách Caslon dễ thương, 
và dường như

22
00:01:11,166 --> 00:01:14,640
có một lượng lớn tranh biếm họa 
vẽ theo phong cách này.

23
00:01:14,640 --> 00:01:16,711
Nó pha trò việc 
người ta già đi,

24
00:01:16,711 --> 00:01:18,063
và chắc mọi người thích thế.

25
00:01:18,063 --> 00:01:21,299
Nhưng như tôi đã nói, 
không thể thỏa mãn tất cả mọi người.

26
00:01:21,299 --> 00:01:23,745
Bạn không thể làm vừa lòng 
được ông này đâu.

27
00:01:23,745 --> 00:01:26,832
"Lại đùa về ông già da trắng. 
Ha ha. Hóm thật.

28
00:01:26,832 --> 00:01:28,492
Cũng hay đấy. 
Khi còn trẻ và thô lỗ,

29
00:01:28,492 --> 00:01:31,965
nhưng rồi mấy người cũng già đi, 
nếu không chết ngỏm đi như tôi cầu."

30
00:01:31,965 --> 00:01:35,183
(Cười)

31
00:01:35,183 --> 00:01:38,693
Tạp chí Người New York 
là một môi trường khá nhạy cảm,

32
00:01:38,693 --> 00:01:41,301
rất dễ khiến người ta tự ái.

33
00:01:41,301 --> 00:01:44,235
Và bạn nhận ra

34
00:01:44,235 --> 00:01:46,702
đó là một môi trường 
không bình thường.

35
00:01:46,702 --> 00:01:48,845
Giờ tôi đang nói chuyện 
với tất cả mọi người.

36
00:01:48,845 --> 00:01:52,543
Mọi người là một tập thể,
nghe và hiểu được tiếng cười của nhau.

37
00:01:52,543 --> 00:01:56,824
Với tờ Người New York, 
lượng độc giả của nó rất lớn,

38
00:01:56,824 --> 00:01:58,316
và khi nhìn vào đó,

39
00:01:58,316 --> 00:02:01,828
ta chẳng biết ai đang 
cười về chuyện gì,

40
00:02:01,828 --> 00:02:05,144
và khi nhìn vào chủ thể
liên quan đến sự hài hước,

41
00:02:05,144 --> 00:02:06,727
ta thấy rất thú vị.

42
00:02:06,727 --> 00:02:08,365
Hãy nhìn vào mẩu tranh này.

43
00:02:08,365 --> 00:02:10,700
"Tin đầy thất vọng 
về thuốc chống trầm cảm."

44
00:02:10,700 --> 00:02:12,724
(Cười)

45
00:02:12,724 --> 00:02:15,735
Chán thật chứ đùa.

46
00:02:15,735 --> 00:02:17,537
Giờ các bạn sẽ nghĩ: 
Ồ, nhìn này,

47
00:02:17,537 --> 00:02:19,206
đa số sẽ cười vào cái đó.

48
00:02:19,206 --> 00:02:20,627
Đúng không? 
Bạn thấy nó buồn cười.

49
00:02:20,627 --> 00:02:22,309
Xem ra, nó có vẻ 
là mẩu tranh hài,

50
00:02:22,309 --> 00:02:25,693
nhưng hãy xem kết quả 
cuộc khảo sát trực tuyển tôi đã làm.

51
00:02:25,693 --> 00:02:27,810
Thông thường,
khoảng 85% thích nó.

52
00:02:27,810 --> 00:02:31,173
109 phiếu bình chọn cho 10 điểm, 
điểm tối đa. 10 phiếu cho 1 điểm.

53
00:02:31,173 --> 00:02:33,484
Hãy xem phản ứng
của từng cá nhân.

54
00:02:33,484 --> 00:02:35,787
"Tôi thích động vật!" 
Xem họ yêu động vật chưa.

55
00:02:35,787 --> 00:02:39,314
(Cười)

56
00:02:39,314 --> 00:02:42,413
"Tôi không muốn làm chúng bị thương. 
Chẳng có gì buồn cười."

57
00:02:42,413 --> 00:02:44,302
Người này cho 2 điểm.

58
00:02:44,302 --> 00:02:48,684
"Tôi không muốn thấy động vật đau khổ -
ngay cả trong tranh vui."

59
00:02:48,684 --> 00:02:53,810
Đối với những người này,
tôi khuyên nên sử dụng mực gây mê.

60
00:02:53,810 --> 00:02:55,567
Người khác lại thấy 
nó buồn cười.

61
00:02:55,567 --> 00:02:58,636
Đó chính là quy luật
phân bổ sự hài hước

62
00:02:58,636 --> 00:03:02,814
khi không có 
sự lây lan của hài hước.

63
00:03:02,814 --> 00:03:04,531
Hài hước là một loại
tiêu khiển.

64
00:03:04,531 --> 00:03:08,338
Tất cả phương tiện giải trí đều 
mang trong nó chút mạo hiểm,

65
00:03:08,338 --> 00:03:10,458
một điều không may gì đó 
có thể xảy ra,

66
00:03:10,458 --> 00:03:12,927
nhưng ta vẫn cứ thích 
nếu được bảo vệ.

67
00:03:12,927 --> 00:03:15,662
Vườn thú là thế đấy. 
Nguy hiểm. Con hổ ở trong kia.

68
00:03:15,662 --> 00:03:19,812
Nhưng song sắt đang bảo vệ chúng ta. 
Nó cũng vui vui, phải không ạ?

69
00:03:19,812 --> 00:03:21,393
Còn đây là 
một vườn thú tồi.

70
00:03:21,393 --> 00:03:23,916
(Cười)

71
00:03:23,916 --> 00:03:27,938
Về chính trị mà nói, nó đúng là 
một vườn thú, nhưng là vườn thú tồi.

72
00:03:27,938 --> 00:03:30,093
Nhưng cái này còn tệ hơn.

73
00:03:30,093 --> 00:03:33,898
(Cười)

74
00:03:33,898 --> 00:03:38,017
Trong quá trình làm việc với nội dung 
hài hước trong tạp chí The New Yorker,

75
00:03:38,017 --> 00:03:40,866
bạn phải thấy được 
con hổ sẽ nằm ở đâu?

76
00:03:40,866 --> 00:03:42,228
Mối họa 
sẽ tồn tại nơi nào?

77
00:03:42,228 --> 00:03:44,447
Bạn sẽ phải xử lý 
nó như thế nào?

78
00:03:44,447 --> 00:03:48,844
Công việc của tôi là xem 
1.000 tranh biếm họa mỗi tuần.

79
00:03:48,844 --> 00:03:53,063
Nhưng tạp chí chỉ đăng được 
16 hoặc 17 tranh,

80
00:03:53,063 --> 00:03:54,580
Và chúng tôi có 1.000 tranh.

81
00:03:54,580 --> 00:03:57,456
Đương nhiên, 
rất rất nhiều tranh bị từ chối.

82
00:03:57,456 --> 00:04:00,619
Thực ra chúng tôi có thể đăng 
nhiều tranh hơn

83
00:04:00,619 --> 00:04:02,635
nếu bỏ bớt các bài viết.

84
00:04:02,635 --> 00:04:06,367
(Cười)

85
00:04:06,367 --> 00:04:11,324
Nhưng tôi nghĩ đó là 
một thiệt thòi lớn,

86
00:04:11,324 --> 00:04:15,097
chẳng phải cho tôi nhưng 
thiệt thòi ấy vẫn quá lớn.

87
00:04:15,097 --> 00:04:18,013
Nghệ sĩ hàng tuần 
gửi tranh cho tạp chí.

88
00:04:18,013 --> 00:04:20,011
Một họa sĩ trung bình
làm việc cho tạp chí

89
00:04:20,011 --> 00:04:22,567
có 10 đến 15
ý tưởng mỗi tuần.

90
00:04:22,567 --> 00:04:25,633
Còn tuyệt đại đa số 
bị từ chối.

91
00:04:25,633 --> 00:04:28,677
Đó là bản chất của 
mọi hoạt động sáng tạo.

92
00:04:28,677 --> 00:04:32,141
Đa số nghệ sĩ sẽ bị phai mờ,
còn một số ít sẽ trụ lại.

93
00:04:32,141 --> 00:04:33,559
Matt Diffee là 1 trong số đó.

94
00:04:33,559 --> 00:04:35,577
Đây là một trong số 
các tác phẩm của anh.

95
00:04:35,577 --> 00:04:41,152
(Cười)

96
00:04:41,152 --> 00:04:44,046
Tranh của Dernavich.
" Đêm biểu diễn ngẫu hứng ."

97
00:04:44,046 --> 00:04:46,150
"Giờ đến phần mà 
chúng tôi sẽ nhờ khán giả

98
00:04:46,150 --> 00:04:50,909
cho chúng tôi 
những con số ngẫu nhiên."

99
00:04:50,909 --> 00:04:55,685
Tranh của Paul Noth. "Anh ta ổn. Ước gì 
anh ủng hộ Israel hơn tí."

100
00:04:55,685 --> 00:05:00,458
(Cười)

101
00:05:00,458 --> 00:05:02,340
Tôi hiểu việc bị từ chối,

102
00:05:02,340 --> 00:05:06,587
khi tôi bỏ học -- 
thật ra, tôi bị đuổi khỏi trường tâm lý

103
00:05:06,587 --> 00:05:10,019
tôi quyết thành họa sĩ tranh biếm, 
một bước chuyển tự nhiên,

104
00:05:10,019 --> 00:05:15,093
từ 1974 đến 1977 tôi gửi 2.000 tranh 
đến Tạp chí The New Yorker,

105
00:05:15,093 --> 00:05:19,689
vả cả 2.000 tranh 
đều bị từ chối.

106
00:05:19,689 --> 00:05:24,041
Rồi cũng có lần, vào năm 1977, 
lá thư từ chối như thế này --

107
00:05:24,041 --> 00:05:25,036
[Xin lỗi vì không thể dùng tác phẩm ông gửi. 
Cám ơn đã cho chúng tôi xem xét tác phẩm.]

108
00:05:25,036 --> 00:05:26,610
kỳ diệu thay, lá thư đã thành:

109
00:05:26,610 --> 00:05:30,048
[Chào bạn! Bạn đã bán được một tranh. Không đùa! 
Quả đã bán một tranh vui cho The New Yorker "khỉ gió"!]

110
00:05:30,048 --> 00:05:32,859
(Khán giả cười)

111
00:05:32,859 --> 00:05:35,128
Đương nhiên,
điều ấy không có thật,

112
00:05:35,128 --> 00:05:39,745
nhưng cảm xúc thì có thật.

113
00:05:39,745 --> 00:05:42,168
Và đương nhiên, tạp chỉ không 
hài hước kiểu ấy.

114
00:05:42,168 --> 00:05:43,957
Vậy sự hài hước của
tạp chí này là gì?

115
00:05:43,957 --> 00:05:48,633
Sau năm 1977, tôi làm việc tại tạp chí 
và bắt đầu bán được tranh biếm họa.

116
00:05:48,649 --> 00:05:51,530
Cuối cùng, năm 1988,
tôi nhận được

117
00:05:51,530 --> 00:05:53,724
hợp đồng trang trọng 
từ Người New York,

118
00:05:53,724 --> 00:05:57,759
nó đã được che đi một phần 
vì nội dung không liên quan đến đây!

119
00:05:57,759 --> 00:06:01,269
Năm 1980. "Kính gởi ông Mankoff, 
xin xác nhận lại thỏa thuận với ông

120
00:06:01,269 --> 00:06:03,722
-- " blah blah blah blah -- Chỗ này tôi che --

121
00:06:03,722 --> 00:06:07,150
"về các bức tranh có ý tưởng."

122
00:06:07,150 --> 00:06:10,176
Tranh có ý tưởng, 
trong bản hợp đồng,

123
00:06:10,176 --> 00:06:12,255
không đả động đến từ "tranh vui".

124
00:06:12,255 --> 00:06:17,704
"Các bức tranh có ý tưởng", đó là trọng yếu.

125
00:06:17,704 --> 00:06:21,129
Vậy bức tranh có ý tưởng là gì? 
Đó là cái

126
00:06:21,129 --> 00:06:24,414
nó đòi hỏi anh phải nghĩ.

127
00:06:24,414 --> 00:06:27,199
Nó đòi hỏi tư duy

128
00:06:27,199 --> 00:06:30,196
tư duy của người vẽ tranh,
và tư duy về phần các bạn,

129
00:06:30,196 --> 00:06:32,306
để biến nó thành tranh vui.

130
00:06:32,306 --> 00:06:38,071
(Cười)

131
00:06:38,071 --> 00:06:43,214
Đây là minh họa, để các bạn 
hiểu suy nghĩ của tôi về biếm họa.

132
00:06:43,214 --> 00:06:49,359
Thế giới không có công lý. Thế giới có
chút công lý. Thế giới công minh.

133
00:06:49,359 --> 00:06:51,327
Đây là "Những điều cá Lemmut Tin Tưởng".

134
00:06:51,327 --> 00:06:57,616
(Cười)

135
00:06:57,616 --> 00:07:00,541
Ban biên tập và tôi, 
khi đưa ra nhận xét,

136
00:07:00,541 --> 00:07:05,052
đều cho rằng mẩu tranh này
mơ hồ trong ý nghĩa.

137
00:07:05,052 --> 00:07:07,340
Vậy nó này nói về cái gì?
Có thật sự nói về con cá Lemmut?

138
00:07:07,340 --> 00:07:09,692
Không, nó miêu tả chúng ta.

139
00:07:09,692 --> 00:07:12,572
Đó là quan điểm cơ bản
của tôi về tôn giáo,

140
00:07:12,572 --> 00:07:17,259
rằng tất cả xung đột, 
tranh chấp của các tôn giáo

141
00:07:17,259 --> 00:07:20,140
đều để khẳng định ai có
người bạn tưởng tượng tốt nhất.

142
00:07:20,140 --> 00:07:25,271
(Khán giả cười)

143
00:07:25,271 --> 00:07:27,263
Còn đây là tác phẩm
nổi tiếng nhất của tôi.

144
00:07:27,263 --> 00:07:31,015
"Không, thứ Năm kẹt.
Rằm Tây đen nhé?

145
00:07:31,015 --> 00:07:33,582
Nó được tái bản hàng nghìn lần, 
người ta khoái nó.


146
00:07:33,582 --> 00:07:36,344
Thậm chí còn in nó 
trên quần lọt khe,

147
00:07:36,344 --> 00:07:42,971
nhưng đã rút lại chỉ còn thế này
"Rằm Tây đen nhé anh?"

148
00:07:42,971 --> 00:07:46,370
Kiểu hài hước thế này rất khác

149
00:07:46,370 --> 00:07:48,764
tuy cũng có nhiều tương đồng.

150
00:07:48,764 --> 00:07:53,187
Trong mỗi bức tranh, 
sự việc không như dự tính.

151
00:07:53,187 --> 00:07:56,903
Trong mỗi trường hợp,
câu chuyện bị bẻ quặt.

152
00:07:56,903 --> 00:07:59,157
sang hướng phi lý và tương phản.

153
00:07:59,157 --> 00:08:02,406
"Không, thứ Năm kẹt rồi. 
Rằm Tây đen nhé?"

154
00:08:02,406 --> 00:08:04,886
là câu ịch sự về mặt ngữ pháp,

155
00:08:04,886 --> 00:08:07,147
mà nội dung thì thô lỗ huỵch toẹt.

156
00:08:07,147 --> 00:08:10,416
Đó chính là cách tạo nên hài hước. 
Tri nhận cộng hưởng

157
00:08:10,416 --> 00:08:14,195
khi ta trộn hai thứ 
không ăn nhập với nhau

158
00:08:14,195 --> 00:08:16,976
nhưng nhất thời có ở trong đầu.

159
00:08:16,976 --> 00:08:19,496
Anh ta vừa lịch sự 
lại vừa lỗ mãng.

160
00:08:19,496 --> 00:08:22,767
Ở đây ta có khuôn phép 
của tờ tạp chí Người New York

161
00:08:22,767 --> 00:08:24,748
và sự lỗ mãng của ngôn ngữ.

162
00:08:24,748 --> 00:08:26,773
Về cơ bản, khôi hài nó là thế.

163
00:08:26,773 --> 00:08:29,295
Có thể nói,
tôi là nhà phân tích khôi hài,

164
00:08:29,295 --> 00:08:32,837
Theo E.B White, phân tích sự hài hước
giống như mổ ếch.

165
00:08:32,837 --> 00:08:35,485
Chả ai thích chuyện ấy, 
còn con ếch thì chết.

166
00:08:35,485 --> 00:08:40,208
Tôi sẽ giết vài con, nhưng
không đến mức diệt chủng.

167
00:08:40,208 --> 00:08:42,013
Nó khiến tôi

168
00:08:42,013 --> 00:08:44,085
Hãy nhìn bức hình này. 
Mẩu tranh thú vị,

169
00:08:44,085 --> 00:08:46,017
Các khán giả đang cười.

170
00:08:46,017 --> 00:08:47,798
Có nhiều người,
cả những ông ngốc

171
00:08:47,798 --> 00:08:50,923
nhưng ai cũng đang cười hớn hở

172
00:08:50,923 --> 00:08:53,414
trừ một người.

173
00:08:53,414 --> 00:08:57,954
Chính anh này. Anh ta là ai? 
Anh ta là nhà phê bình.

174
00:08:57,954 --> 00:09:00,396
Anh ấy là nhà phê bình hài hước,

175
00:09:00,396 --> 00:09:03,564
và thực sự là tôi buộc ở vào vị trí đó,

176
00:09:03,564 --> 00:09:06,860
khi tôi làm việc cho tạp chí Người New York
điều nguy hiểm là tôi trở thành

177
00:09:06,860 --> 00:09:11,977
người giống như ông này.

178
00:09:11,977 --> 00:09:14,870
Giờ là một đoạn video ngắn 
được thực hiện bởi Matt Diffee, đại loại

179
00:09:14,870 --> 00:09:18,594
họ tưởng tượng xem nó sẽ thế nào nếu 
chúng ta thực sự phóng đại mọi chuyện.

180
00:09:18,594 --> 00:09:21,620
(Video) Bob Mankoff: "Oooh, không.

181
00:09:21,620 --> 00:09:24,148
Ehhh.

182
00:09:24,148 --> 00:09:33,422
Oooh. Hmm. Vui quá lố.

183
00:09:33,422 --> 00:09:37,360
Thường thì tôi cũng khoái
nhưng giờ tôi đang thấy khó chịu.

184
00:09:37,360 --> 00:09:40,059
Có lẽ mình sẽ giành cái này cho riêng mình thôi.

185
00:09:40,059 --> 00:09:43,720
Không. Không. Không.

186
00:09:43,720 --> 00:09:46,717
Vẽ quá trớn. Vẽ không đạt.

187
00:09:46,717 --> 00:09:49,387
Vẽ được, nhưng vẫn chưa đủ hài hước.

188
00:09:49,387 --> 00:09:52,653
Không. Không.

189
00:09:52,653 --> 00:09:56,018
Trời ạ, ngàn lần không.

190
00:09:56,018 --> 00:09:59,292
(Nhạc)

191
00:09:59,292 --> 00:10:05,277
Không. Không. Không. Không. Không. 
[4 giờ sau]

192
00:10:05,277 --> 00:10:09,043
Hay lắm, Yeah, 
anh có món gì thế?

193
00:10:09,043 --> 00:10:11,186
Nhân viên: Ham và sandwich lúa mạch đen? 
BM: Không.

194
00:10:11,186 --> 00:10:14,111
Nhân viên: Thịt bò hun khói với banh mì lên men? 
BM: Không.

195
00:10:14,111 --> 00:10:16,054
Nhân viên: Gà tây hun khói với thị heo hun khói? 
BM: không.

196
00:10:16,054 --> 00:10:18,256
Nhân viên: Falafel?
BM: Cho tôi xem đi.

197
00:10:18,256 --> 00:10:19,696
Eh, không.

198
00:10:19,696 --> 00:10:21,111
Nhân viên: Pho mát nướng? BM: Không.

199
00:10:21,111 --> 00:10:22,048
Nhân viên: Bánh mì kẹp thịt heo, cà chua và bắp cải? 
BM: Không

200
00:10:22,048 --> 00:10:24,668
Nhân viên: giăm bông và pho mát mozzarella
với mù tạt táo rừng đen? BM: Không.

201
00:10:24,668 --> 00:10:27,189
Nhân viên: Salad đậu xanh? BM: Không.

202
00:10:27,189 --> 00:10:29,770
(Nhạc)

203
00:10:29,770 --> 00:10:31,714
Không, không.

204
00:10:31,714 --> 00:10:34,944
Chắc chắn không. 
[Vài giờ sau giờ ăn trưa]

205
00:10:34,944 --> 00:10:43,710
(Tiếng còi)

206
00:10:56,695 --> 00:10:59,192
Không. Biến đi.

207
00:10:59,192 --> 00:11:00,609
(Khán giả cười)

208
00:11:00,609 --> 00:11:04,086
Đó là sự cường điệu hóa 
công việc của tôi đấy.

209
00:11:04,086 --> 00:11:07,352
Chúng tôi đã từ chối 
rất, rất nhiều tác phẩm,

210
00:11:07,352 --> 00:11:10,456
nhiều đến nỗi chúng tôi đã có nhiều ấn phẩm 
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối".

211
00:11:10,456 --> 00:11:14,834
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối" 
không giống hài của Người New York lắm.

212
00:11:14,834 --> 00:11:17,301
Và các bạn có thể thấy người ăn xin 
đang ngồi trên vỉa hè này

213
00:11:17,301 --> 00:11:21,124
đang say rượu và con rối của anh ta đang nôn.

214
00:11:21,124 --> 00:11:23,612
Tác phẩm này chắc chắn sẽ không 
có trong mục hài hước của tạp chí.

215
00:11:23,612 --> 00:11:26,889
Thật ra nó được sáng tác bởi Matt Diffee, 
một trong những họa sỹ của chúng tôi.

216
00:11:26,889 --> 00:11:31,311
Tôi sẽ giới thiệu vài ví dụ của bộ 
sưu tập các tác phẩm bị từ chối.

217
00:11:31,311 --> 00:11:34,022
"Tôi nghĩ là tôi sẽ có con."

218
00:11:34,022 --> 00:11:39,310
(Cười)

219
00:11:39,310 --> 00:11:43,084
Các bạn có cái cười thú vị -
cái cười tội lỗi.

220
00:11:43,084 --> 00:11:46,342
cái cười chống lại phán xét của bản thân.

221
00:11:46,342 --> 00:11:49,393
(Cười)

222
00:11:49,393 --> 00:11:52,555
"Đầu đất. Làm ơn giúp."

223
00:11:52,555 --> 00:11:54,838
(Cười)

224
00:11:54,838 --> 00:11:58,502
Thật ra, trong quyển sách này,

225
00:11:58,502 --> 00:12:01,544
với giới thiệu "Tác phẩm bạn chưa 
và sẽ không bao giờ thấy trên tạp chí"

226
00:12:01,544 --> 00:12:04,267
sự hài hước của tác phẩm rất hoàn hảo.

227
00:12:04,267 --> 00:12:05,872
Tôi sẽ giải thích lý do.

228
00:12:05,872 --> 00:12:07,584
Có khái niệm về sự hài hước

229
00:12:07,584 --> 00:12:09,917
là một sự vi phạm ôn hòa.

230
00:12:09,917 --> 00:12:11,894
Nói cách khác, để thấy buồn cười, ta sẽ phải nghĩ

231
00:12:11,894 --> 00:12:15,435
nó vừa sai trái đồng thời nó vẫn ổn.

232
00:12:15,435 --> 00:12:18,371
Nếu ta nghĩ nó sai trái hoàn toàn, 
ta sẽ nói "Cái đó chả hài hước chút nào."

233
00:12:18,371 --> 00:12:22,036
Và nếu nó hoàn toàn ổn, 
thì hài hước ở chỗ nào? Đúng không?

234
00:12:22,036 --> 00:12:27,416
Như trong sự ôn hòa này "Không, thứ Năm thì không được rồi. Rằm Tây đen có được không? Ông rỗi vào Rằm Tây đen chứ?"

235
00:12:27,416 --> 00:12:29,574
Đồng thời nó khiếm nhã, 
ở đời chẳng nên như vậy

236
00:12:29,574 --> 00:12:32,478
Trong bối cảnh ấy, chúng ta thấy ổn.

237
00:12:32,478 --> 00:12:35,690
Và cũng trong bối cãnh đó, 
"Đầu đất, giúp tôi với."

238
00:12:35,690 --> 00:12:37,734
cũng là một sự vi phạm ôn hòa.

239
00:12:37,734 --> 00:12:42,063
Trong bối cảnh của tờ tạp chí...

240
00:12:42,063 --> 00:12:45,606
"Liệu Hệ miễn dịch có thể

241
00:12:45,606 --> 00:12:49,516
giúp chữa bệnh ung thư không?"

242
00:12:49,516 --> 00:12:53,278
Các bạn đang đọc một bài viết uyên bác,

243
00:12:53,278 --> 00:12:57,299
phân tích uyên thâm về hệ miễn dịch,

244
00:12:57,299 --> 00:13:01,032
Rồi bạn liếc qua đây, và bức hình viết,

245
00:13:01,032 --> 00:13:06,194
"Đầu đất. Xin hãy giúp đỡ."

246
00:13:06,194 --> 00:13:10,794
Ở đây sự vi phạm đã trở thành phỉ báng. 
Nó không phù hợp.

247
00:13:10,794 --> 00:13:13,917
Không có thứ gì tự nó hài hước.

248
00:13:13,917 --> 00:13:17,768
Mọi thứ đều phải ở trong một bối cảnh 
và kỳ vọng nhất định của chúng ta.

249
00:13:17,768 --> 00:13:21,206
Đây là một cách khác để tiếp cận nó.

250
00:13:21,206 --> 00:13:25,347
Nó đại loại là lý thuyết siêu động lực về 
cách nhìn của chúng ta,

251
00:13:25,347 --> 00:13:27,195
lý thuyết về động lực và tâm trạng chúng ta

252
00:13:27,195 --> 00:13:30,309
và cách mà tâm trạng quyết định cái chúng ta thích

253
00:13:30,309 --> 00:13:32,009
hoặc không thích.

254
00:13:32,009 --> 00:13:36,307
Khi chúng ta đang vui vẻ, 
chúng ta thích sự hào hứng.

255
00:13:36,307 --> 00:13:39,616
Chúng ta muốn cảm giác cao hứng. 
Chúng ta thấy phấn khích.

256
00:13:39,616 --> 00:13:42,220
Nếu trong tâm trạng có chủ đích, 
nó sẽ khiến cho ta lo lắng.

257
00:13:42,220 --> 00:13:47,801
Đây chính là trường hợp của
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối".

258
00:13:47,801 --> 00:13:50,157
Các bạn muốn được kích thích. 
Các bạn muốn cảm giác phấn khích.

259
00:13:50,157 --> 00:13:54,647
Các bạn muốn bứt phá giới hạn.

260
00:13:54,647 --> 00:13:59,017
Nó giống như công viên cảm giác mạnh.

261
00:13:59,017 --> 00:14:08,180
Giọng nói: Đây rồi. (Hét)

262
00:14:08,180 --> 00:14:12,150
Anh ta cười. Vừa trong trạng thái 
nguy hiểm nhưng lại vừa được an toàn.

263
00:14:12,150 --> 00:14:15,298
cực kỳ cao trào. Chẳng có câu nói đùa nào cả. 
Chẳng cần câu nói đùa nào cả.

264
00:14:15,298 --> 00:14:18,523
Nếu bạn đủ sức kích thích và 
làm người khác phấn khích

265
00:14:18,523 --> 00:14:20,789
họ sẽ cười khẽ, rất rất khẽ,

266
00:14:20,789 --> 00:14:23,074
Đây là một tác phẩm khác nằm trong
"Bộ sưu tập những tác phẩm bị từ chối".

267
00:14:23,074 --> 00:14:27,533
"Quá ấm cúng?"

268
00:14:27,533 --> 00:14:29,736
Tác phẩm này sáng tác về khủng bố.

269
00:14:29,736 --> 00:14:33,092
Tạp chí The New Yorker có một 
không gian rất khác biệt.

270
00:14:33,092 --> 00:14:36,817
Nó có sự tinh nghịch riêng biệt, 
nhưng cũng chứa đầy ý định,

271
00:14:36,817 --> 00:14:40,309
và trong không gian ấy, 
tranh hoạt hình rất khác biệt.

272
00:14:40,309 --> 00:14:42,678
Giờ tôi sẽ giới thiệu đến những tác phẩm 
mà tạp chí Người New York đã sử dụng

273
00:14:42,678 --> 00:14:47,276
ngay sau 11/9, một sự kiện rất rất nhạy cảm 
mà sự hài hước có thể sử dụng.

274
00:14:47,276 --> 00:14:48,705
Tạp chí Người New York
đã tiếp cận nó như thế nào?

275
00:14:48,705 --> 00:14:53,258
Chắc chắn không phải là hình một anh 
đang ôm bom với câu "Ấm quá?"

276
00:14:53,258 --> 00:14:55,482
Hoặc là một tác phẩm khác nữa 
mà tôi không đưa lên đây vì

277
00:14:55,482 --> 00:14:59,442
tôi nghĩ nhiều người ở đây 
sẽ thấy bị tổn thương.

278
00:14:59,442 --> 00:15:03,088
Siêu tác phẩm của Sam Gross,

279
00:15:03,088 --> 00:15:07,120
khi Muhammad 
đang ở trên thiên đàng

280
00:15:07,120 --> 00:15:09,909
người đánh bom tự sát bị nổ thành trăm mảnh,

281
00:15:09,909 --> 00:15:12,009
ông đã nói với những người 
đánh bom tự sát răng:

282
00:15:12,009 --> 00:15:15,280
"Ngươi sẽ có mấy em trinh nữ chừng nào 
chúng ta tìm lại được chim cho các ngươi."

283
00:15:15,280 --> 00:15:19,382
(Cười)

284
00:15:19,382 --> 00:15:22,806
Tốt nhất là đừng vẽ gì hết.

285
00:15:22,806 --> 00:15:25,454
Tuần đầu tiên 
chúng tôi không đăng tranh.

286
00:15:25,454 --> 00:15:28,430
Nó là một lỗ đen của sự hài hước, 
và chính xác nó là như vậy.

287
00:15:28,430 --> 00:15:31,028
Chẵng phải lúc nào 
sự hài hước cũng là hợp lý.

288
00:15:31,028 --> 00:15:34,676
Nhưng trong tuần tiếp theo, 
đây là tác phẩm đầu tiên.

289
00:15:34,676 --> 00:15:39,286
"Tôi đã nghĩ tôi sẽ không bao giờ cười nữa. 
Thế rồi tôi thấy cái áo khoác của anh."

290
00:15:39,286 --> 00:15:42,305
Về căn bản nó nói rằng, 
nếu chúng ta vẫn còn sống,

291
00:15:42,305 --> 00:15:44,102
chúng ta vẫn sẽ cười. 
Chúng ta vẫn sẽ thở.

292
00:15:44,102 --> 00:15:46,373
Chúng ta vẫn sẽ tồn tại. 
Đây là một tác phẩm khác.

293
00:15:46,373 --> 00:15:51,708
"Tôi đoán nếu tôi không gọi ly martini thứ 3, 
bọn khủng bổ sẽ thắng mất."

294
00:15:51,708 --> 00:15:55,266
Những tác phẩm này không về khủng bố, 
mà là về chúng ta.

295
00:15:55,266 --> 00:15:57,590
Sự hài hước phản ánh chúng ta.

296
00:15:57,590 --> 00:16:01,425
Điều dễ nhất mà hài hước có thể làm,
và điều này hoàn toàn hợp lý,

297
00:16:01,425 --> 00:16:05,050
đó là để một người bạn của ta 
nói đùa về kẻ thù của ta.

298
00:16:05,050 --> 00:16:07,183
Nó được gọi là hài hước giải trừ.

299
00:16:07,183 --> 00:16:10,652
Nó chiếm 95% hài hước mà ta có. 
Nhưng không phải là kiểu của chúng tôi.

300
00:16:10,652 --> 00:16:13,062
Đây là một tác phẩm khác.

301
00:16:13,062 --> 00:16:16,694
"Tôi chẳng ngại sống trong 
một bang Hồi giáo cực đoan"

302
00:16:16,694 --> 00:16:21,283
(Khán giả cười)

303
00:16:25,851 --> 00:16:30,215
Sự hài hước cần có mục tiêu.

304
00:16:30,215 --> 00:16:34,391
Nhưng thú vị thay, với tạp chí , 
mục tiêu đó chính là chúng ta.

305
00:16:34,391 --> 00:16:36,951
Mục tiêu chính là bạn đọc 
và những người làm ra nó.

306
00:16:36,951 --> 00:16:39,119
Sự hài hước tự phản chiếu

307
00:16:39,119 --> 00:16:41,972
và nó khiến chúng ta suy nghĩ 
về những giả thiết của mình.

308
00:16:41,972 --> 00:16:45,507
Hãy xem tác phẩm của Roz Chast, 
người đàn ông đang đọc bản cáo phó.

309
00:16:45,507 --> 00:16:48,161
"Trẻ hơn mình 2 tuổi, già hơn mình 13 tuổi,

310
00:16:48,161 --> 00:16:51,127
kém mình 3 năm, trạc tuổi mình,

311
00:16:51,127 --> 00:16:53,695
đúng bằng tuổi mình."

312
00:16:53,695 --> 00:16:57,119
Đây là một bức tranh rất sâu sắc.

313
00:16:57,119 --> 00:17:01,590
Như vậy, tạp chí đang cố gắng

314
00:17:01,590 --> 00:17:05,297
làm cho tranh vui không chỉ là buồn cười,

315
00:17:05,297 --> 00:17:07,544
mà còn nói được gì đó về chúng ta. 
Một ví dụ nữa

316
00:17:07,544 --> 00:17:09,752
"Tôi bắt đầu ăn chay vì sức khỏe,

317
00:17:09,752 --> 00:17:13,075
Sau đó là vì lý do đạo đức,
giờ tôi ăn chay chỉ để chọc tức người khác."

318
00:17:13,075 --> 00:17:18,722
(Cười)

319
00:17:18,722 --> 00:17:21,748
"Xin lỗi ông — tôi nghĩ cái này có vấn đề

320
00:17:21,763 --> 00:17:27,587
rất rất nhỏ mà chỉ có một mình tôi 
thấy được và chỉ ra được cho ông mà thôi."

321
00:17:27,587 --> 00:17:31,563
Nó tập trung vào những ám ảnh, 
tự yêu mình quá đáng của chúng ta,

322
00:17:31,563 --> 00:17:35,828
ta là một, là riêng,
không quan tâm đến điều gì của ai khác

323
00:17:35,828 --> 00:17:38,334
Tạp chí Người New York yêu cầu

324
00:17:38,350 --> 00:17:41,067
người ta phải có tác phẩm tri nhận,

325
00:17:41,067 --> 00:17:43,422
những gì tạp chí yêu cầu chính là 
những gì Arthur Koestler,

326
00:17:43,422 --> 00:17:46,337
đã viết trong "Nghệ thuật sáng tạo",
về mối quan hệ

327
00:17:46,337 --> 00:17:49,134
giữa hài hước, nghệ thuật và khoa học,

328
00:17:49,134 --> 00:17:51,214
và được gọi là nhào trộn

329
00:17:51,214 --> 00:17:54,810
Ta gộp ý tưởng từ những nguồn
tham khảo khác nhau,

330
00:17:54,810 --> 00:17:57,982
và ta phải xử lý rất nhanh để có thể 
hiểu được dụng ý của tác phẩm.

331
00:17:57,982 --> 00:18:00,464
Nếu các nguồn tham khảo không 
hòa trộn được với nhau

332
00:18:00,464 --> 00:18:02,450
trong khoảng 0.5 giây, 
nó sẽ không còn hài hước nữa,

333
00:18:02,450 --> 00:18:04,384
nhưng tôi nghĩ với tác phẩm này 
thì nó sẽ vẫn hài hước.

334
00:18:04,384 --> 00:18:06,458
Những nguồn tham khảo khác nhau.

335
00:18:06,458 --> 00:18:09,286
"Anh ngủ với cô ta, đúng không?"

336
00:18:09,286 --> 00:18:14,574
(Khán giả cười)

337
00:18:14,574 --> 00:18:16,915
"Lassie! Hãy tìm người giúp đỡ!"

338
00:18:16,915 --> 00:18:20,883
(Cười)

339
00:18:20,883 --> 00:18:23,575
Cái này là dao kiểu của quân đội Pháp.

340
00:18:23,575 --> 00:18:30,003
(Cười)

341
00:18:30,031 --> 00:18:32,699
Và đây là Einstein lúc lên giường. 
"Nó chỉ NHANH với anh mà thôi."

342
00:18:32,699 --> 00:18:39,930
(Cười)

343
00:18:39,930 --> 00:18:43,154
Cũng có một số tác phẩm rất khó hiểu.

344
00:18:43,154 --> 00:18:47,218
Giống bức nay có thể làm rối trí mọi người

345
00:18:47,218 --> 00:18:51,445
Bao nhiêu người hiểu ý nghĩa bức tranh này?

346
00:18:51,445 --> 00:18:55,949
Con chó vẫy đuôi ra hiệu 
muốn được dắt đi dạo.

347
00:18:55,949 --> 00:19:01,655
Đây là tín hiệu cho thấy 
cần dắt chó đi dạo.

348
00:19:01,655 --> 00:19:04,196
Bởi vậy nên hàng năm 
chúng tôi đều ra số đặc biệt

349
00:19:04,196 --> 00:19:07,266
gọi là "Tôi chẳng hiểu: Bài Kiểm tra I.Q.
của tạp chí Người New York"

350
00:19:07,266 --> 00:19:09,345
(Cười)

351
00:19:09,345 --> 00:19:11,283
Một cái nữa mà tạp chí cũng hay đùa

352
00:19:11,283 --> 00:19:13,993
là về những cái phi lý, tôi đã chỉ ra

353
00:19:13,993 --> 00:19:15,581
rằng đó là gốc của sự hài hước.

354
00:19:15,581 --> 00:19:18,988
Cái hoàn toàn bình thường và logic
thì chẳng có gì buồn cười

355
00:19:18,988 --> 00:19:22,581
nhưng cái phi lý thì buồn cười,
sự hài hước được quan sát


356
00:19:22,581 --> 00:19:25,003
thấy trong đời sống hàng ngày.

357
00:19:25,003 --> 00:19:30,481
"Sếp tôi luôn bảo tôi những việc phải làm.
" Đúng quá chứ?

358
00:19:30,481 --> 00:19:33,474
Điều đó có thể xảy ra.

359
00:19:33,474 --> 00:19:35,670
Còn đây người chăn bò nói chuyện với con bò

360
00:19:35,670 --> 00:19:40,027
"Được lắm. Tao muốn có 5000 con nữa như mày"

361
00:19:40,027 --> 00:19:43,703
Ta hiểu nó. Nó hoang đường. 
Nhưng ta vẫn hòa chúng lại với nhau.

362
00:19:43,703 --> 00:19:47,201
Đây, tác phẩm trong phạm vi vô nghĩa:

363
00:19:47,201 --> 00:19:52,256
"Khốn kiếp, Hopkins, anh không nhận
được bản ghi nhớ hôm qua ư?"

364
00:19:52,256 --> 00:19:56,599
Cũng hơi khó hiểu, không 
hoàn toàn ăn nhập, đúng không?

365
00:19:56,599 --> 00:19:59,396
Thường, người thích những điều vô lý,


366
00:19:59,396 --> 00:20:01,366
thì khoái nghệ thuật trừu tượng

367
00:20:01,366 --> 00:20:04,591
nó phóng túng hơn, 
ít bảo thủ hơn

368
00:20:04,591 --> 00:20:08,256
với chúng ta, và với tôi
người thiết kế khôi hài

369
00:20:08,256 --> 00:20:10,821
so sánh cái này với cái kia chẳng
có nghĩa gì sất,

370
00:20:10,821 --> 00:20:15,236
ai chả thích lẩu thập cẩm.

371
00:20:15,236 --> 00:20:19,846
Nên tôi muốn tóm tất 
cả lại trong một bức,

372
00:20:19,846 --> 00:20:22,606
tổng kết toàn bộ ý tưởng

373
00:20:22,606 --> 00:20:24,972
về tranh vui của tạp chí
Người New York.

374
00:20:24,972 --> 00:20:27,844
"Nó khiến ta dừng lại và suy nghĩ, đúng không?"

375
00:20:27,844 --> 00:20:31,277
(Cười)

376
00:20:31,277 --> 00:20:33,559
Giờ đây, khi nhìn vào tranh biếm 
của tờ tờ Người New York

377
00:20:33,559 --> 00:20:35,739
Tôi muốn quý vị dừng lại và 
nghĩ thêm một chút về nó.

378
00:20:35,739 --> 00:20:36,952
Cảm ơn.

379
00:20:36,952 --> 00:20:40,589
(Vỗ tay)

380
00:20:40,589 --> 00:20:42,848
Cảm ơn. (Vỗ tay)