Return to Video

Wat is er verborgen in de hoogste bomen op aarde? | Wendell Oshiro

  • 0:09 - 0:12
    Sommige mensen kunnen
    door de bomen het bos niet zien,
  • 0:12 - 0:16
    maar voor Stephen Sillett kon niemand
    zich ook maar een voorstelling maken
  • 0:16 - 0:19
    van het bos in de bomen.
  • 0:19 - 0:22
    Stephen was altijd al
    een verkenner van nieuwe werelden.
  • 0:22 - 0:25
    Hij bracht zijn jeugd door
    in Harrisburg in Pennsylvania.
  • 0:25 - 0:28
    Daar las hij Tolkien en speelde hij
    Dungeons en Dragons met zijn broer Scott.
  • 0:28 - 0:32
    Maar als de familie Sillett op bezoek ging
    bij hun grootouders bij Gettysburg,
  • 0:32 - 0:35
    nam hun oma, Helen Poe Sillett,
    de jongens mee
  • 0:35 - 0:38
    de nabijgelegen bergen en bossen in
    om vogels te kijken.
  • 0:38 - 0:40
    Ze noemden Oma Sillett 'Poe'
  • 0:40 - 0:42
    en zij leerde de jongens
    onderscheid te maken
  • 0:42 - 0:45
    tussen soorten zangvogels,
    planten en zelfs korstmossen,
  • 0:45 - 0:48
    organismen die er vaak uitzien
    als flarden tapijt,
  • 0:48 - 0:51
    vastgelijmd aan de schaduwrijke kant
    van stenen en boomstammen.
  • 0:51 - 0:54
    Door omhoog te kijken
    vonden beide jongens hun roeping.
  • 0:54 - 0:58
    Scott werd onderzoekswetenschapper
    gespecialiseerd in trekvogels.
  • 0:58 - 1:01
    Stephen had meer interesse voor de bomen.
  • 1:01 - 1:05
    De wirwar van takken en bladeren
    maakte hem nieuwsgierig.
  • 1:05 - 1:07
    Wat kon daarboven verborgen zijn?
  • 1:07 - 1:11
    Tegen de tijd dat Stephen studeerde,
    trok die nieuwsgierigheid hem omhoog
  • 1:11 - 1:13
    naar de hoogste bomen op aarde:
  • 1:13 - 1:16
    de eeuwenoude kustmammoetbomen
    van Noord-Californië.
  • 1:16 - 1:19
    Met stammen tot 8 meter breed
  • 1:19 - 1:21
    kunnen kustmammoetbomen
    wel 115 meter hoog worden,
  • 1:21 - 1:23
    of 38 verdiepingen,
  • 1:23 - 1:25
    tijdens een levensduur van 2000 jaar.
  • 1:25 - 1:27
    Maar nog niemand had onderzoek gedaan
  • 1:27 - 1:30
    naar de kronen
    van deze natuurlijke wolkenkrabbers.
  • 1:30 - 1:32
    Was er daarboven meer dan alleen takken?
  • 1:32 - 1:35
    Stephen besloot er zelf achter te komen.
  • 1:35 - 1:40
    In 1987 reden Stephen, zijn broer Scott
    en zijn vriend Marwood
  • 1:40 - 1:41
    van Reed College in Oregon
  • 1:41 - 1:45
    naar Prairie Creek Redwoods State Park
    in Noord-Californië.
  • 1:45 - 1:49
    Diep in het park koos Stephen
    de hoogste kustmammoet die hij kon vinden.
  • 1:49 - 1:53
    De laagste takken zaten
    bijna 30 meter hoog,
  • 1:53 - 1:55
    ver buiten zijn bereik.
  • 1:55 - 1:59
    Maar hij zag een kleinere kustmammoet
    die naast zijn gekozen boom groeide.
  • 1:59 - 2:03
    Met een aanloopje nam hij een sprong
    en greep hij de laagste tak.
  • 2:03 - 2:05
    Hij trok zichzelf omhoog
    en haastte zich naar boven.
  • 2:05 - 2:08
    Hij klom zonder touw of gordels;
  • 2:08 - 2:10
    een verkeerde stap zou de dood betekenen.
  • 2:10 - 2:13
    Maar hij ging hoger en hoger,
    en toen hij de top bereikte,
  • 2:13 - 2:17
    sprong hij over op een tak
    van de grote boom
  • 2:17 - 2:20
    en kwam hij een wereld binnen
    die nog nooit was gezien.
  • 2:20 - 2:22
    Zijn vriend Marwood volgde hem naar boven,
  • 2:22 - 2:26
    en de twee jongemannen klommen
    ver de kroon van de kustmammoet in.
  • 2:26 - 2:30
    Stephen kwam korstmossen tegen
    zoals Oma Poe hem als kind had laten zien.
  • 2:30 - 2:33
    Hij merkte dat hoe hoger hij ging,
    hoe dikker de takken waren.
  • 2:33 - 2:35
    Dat is bij de meeste bomen niet het geval.
  • 2:35 - 2:38
    Hij vond vochtige grondmatten
    van vele centimeters dik,
  • 2:38 - 2:43
    gemaakt van gevallen naalden, schors,
    ander plantafval en stof uit de lucht,
  • 2:43 - 2:46
    opeengehoopt op de dikke takken.
  • 2:46 - 2:48
    Hij vond zelfs reïteraties:
  • 2:48 - 2:51
    nieuwe kustmammoetboomstammen
    die uit de hoofdstam groeiden.
  • 2:51 - 2:53
    De kustmammoet had zichzelf gekloond.
  • 2:53 - 2:55
    Toen Stephen de top bereikte,
  • 2:55 - 2:59
    rustte hij uit op een platform
    van door elkaar groeiende takken.
  • 2:59 - 3:03
    In de grondmat groeide een struik
    met rijpe bosbessen!
  • 3:03 - 3:05
    Hij at er een paar
    en wachtte op zijn vriend.
  • 3:05 - 3:10
    Stephen had een nieuwe wereld ontdekt,
    honderd meter boven de grond.
  • 3:10 - 3:14
    Zijn klim leidde tot meer excursies --
    met veiligheidsuitrusting, godzijdank --
  • 3:14 - 3:18
    in andere kustmammoetbomen,
    waar hij de architectuur in kaart bracht
  • 3:18 - 3:22
    van takken en nieuwe stammen
    in de kroonlaag van een heel bos.
  • 3:22 - 3:25
    Stephen werd een expert in de ecologie
    van de hoogste bomen op aarde
  • 3:25 - 3:28
    en de rijke diversiteit
    van het leven in hun kronen,
  • 3:28 - 3:32
    ecosystemen in de lucht
    die niemand had vermoed.
  • 3:32 - 3:34
    Er zijn varens, schimmels
    en epifytische bomen
  • 3:34 - 3:36
    die je normaal op grondniveau vindt,
  • 3:36 - 3:39
    zoals douglassparren,
    hemlocksparren en schijneiken,
  • 3:39 - 3:42
    die geworteld zijn
    in de rijke natte grondmatten.
  • 3:42 - 3:46
    Ongewervelde dieren zoals mieren,
    hommels, mijten, kevers,
  • 3:46 - 3:49
    regenwormen en eenoogkreeftjes
  • 3:49 - 3:51
    wonen er samen met bloeiende planten
  • 3:51 - 3:55
    zoals rododendrons, rode bessen
    en vlierbessenstruiken.
  • 3:55 - 3:58
    Visarenden, gevlekte bosuilen en gaaien
    zoeken in de kroonlaag naar voedsel.
  • 3:58 - 4:01
    Zelfs de marmeralk,
    een zeevogel van de Grote Oceaan,
  • 4:01 - 4:04
    vliegt vele kilometers
    om hier een nest te maken.
  • 4:04 - 4:07
    Eekhoorns en woelmuizen
    kijken uit hooggelegen holletjes.
  • 4:07 - 4:11
    En welk roofdier staat bovenaan?
    De machtige zwervende salamander.
  • 4:11 - 4:14
    Silletts onderzoek heeft veranderd
    hoe we over hoge bomen denken
  • 4:14 - 4:17
    en benadrukt het belang van hun behoud,
  • 4:17 - 4:19
    niet alleen als indrukwekkende
    individuele organismen,
  • 4:19 - 4:22
    maar als een thuis
    voor ontelbare andere soorten.
  • 4:22 - 4:25
    Dus als je opkijkt naar de takken
    en bladeren van een boom,
  • 4:25 - 4:27
    vraag je dan af:
    "wat is daarboven nog meer?"
  • 4:27 - 4:30
    Een nieuwe wereld
    is misschien net buiten bereik.
  • 4:30 - 4:31
    Dus spring erin.
Title:
Wat is er verborgen in de hoogste bomen op aarde? | Wendell Oshiro
Description:

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/what-s-hidden-among-the-tallest-trees-on-earth-wendell-oshiro

Toen Stephen Sillett klein was, ging hij graag naar de bossen van Pennsylvania met zijn broer en zijn oma. Als hij omhoog keek naar het dichte bladerdak, werd zijn nieuwsgierigheid geprikkeld: wat was daarboven verborgen? Wendell Oshiro vertelt hoe Sillett als volwassene een dappere (en enigszins gevaarlijke) verkenningstocht ondernam naar de kroonlaag van een eeuwenoude kustmammoetboom en welke fascinerende ontdekkingen hij daar deed.

Les door Wendell Oshiro, animatie door Black Powder Design.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:47

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.