0:00:09.229,0:00:12.161 Sommige mensen kunnen [br]door de bomen het bos niet zien, 0:00:12.161,0:00:16.145 maar voor Stephen Sillett kon niemand [br]zich ook maar een voorstelling maken 0:00:16.145,0:00:18.519 van het bos in de bomen. 0:00:18.519,0:00:21.644 Stephen was altijd al[br]een verkenner van nieuwe werelden. 0:00:21.644,0:00:24.505 Hij bracht zijn jeugd door [br]in Harrisburg in Pennsylvania. 0:00:24.505,0:00:28.489 Daar las hij Tolkien en speelde hij[br]Dungeons en Dragons met zijn broer Scott. 0:00:28.489,0:00:32.168 Maar als de familie Sillett op bezoek ging[br]bij hun grootouders bij Gettysburg, 0:00:32.168,0:00:35.280 nam hun oma, Helen Poe Sillett,[br]de jongens mee 0:00:35.280,0:00:38.336 de nabijgelegen bergen en bossen in[br]om vogels te kijken. 0:00:38.336,0:00:40.302 Ze noemden Oma Sillett 'Poe' 0:00:40.302,0:00:42.454 en zij leerde de jongens [br]onderscheid te maken 0:00:42.454,0:00:45.116 tussen soorten zangvogels, [br]planten en zelfs korstmossen, 0:00:45.116,0:00:47.971 organismen die er vaak uitzien [br]als flarden tapijt, 0:00:47.971,0:00:51.106 vastgelijmd aan de schaduwrijke kant[br]van stenen en boomstammen. 0:00:51.106,0:00:54.193 Door omhoog te kijken[br]vonden beide jongens hun roeping. 0:00:54.193,0:00:58.431 Scott werd onderzoekswetenschapper[br]gespecialiseerd in trekvogels. 0:00:58.431,0:01:00.940 Stephen had meer interesse voor de bomen. 0:01:00.940,0:01:04.512 De wirwar van takken en bladeren[br]maakte hem nieuwsgierig. 0:01:04.512,0:01:06.506 Wat kon daarboven verborgen zijn? 0:01:06.506,0:01:10.656 Tegen de tijd dat Stephen studeerde,[br]trok die nieuwsgierigheid hem omhoog 0:01:10.656,0:01:12.524 naar de hoogste bomen op aarde: 0:01:12.524,0:01:16.012 de eeuwenoude kustmammoetbomen[br]van Noord-Californië. 0:01:16.012,0:01:18.680 Met stammen tot 8 meter breed 0:01:18.680,0:01:21.375 kunnen kustmammoetbomen [br]wel 115 meter hoog worden, 0:01:21.375,0:01:22.878 of 38 verdiepingen, 0:01:22.878,0:01:25.191 tijdens een levensduur van 2000 jaar. 0:01:25.191,0:01:27.014 Maar nog niemand had onderzoek gedaan 0:01:27.014,0:01:29.658 naar de kronen [br]van deze natuurlijke wolkenkrabbers. 0:01:29.658,0:01:32.183 Was er daarboven meer dan alleen takken? 0:01:32.183,0:01:34.914 Stephen besloot er zelf achter te komen. 0:01:34.914,0:01:39.542 In 1987 reden Stephen, zijn broer Scott[br]en zijn vriend Marwood 0:01:39.542,0:01:41.355 van Reed College in Oregon 0:01:41.355,0:01:45.207 naar Prairie Creek Redwoods State Park[br]in Noord-Californië. 0:01:45.207,0:01:49.441 Diep in het park koos Stephen[br]de hoogste kustmammoet die hij kon vinden. 0:01:49.441,0:01:52.606 De laagste takken zaten [br]bijna 30 meter hoog, 0:01:52.606,0:01:54.786 ver buiten zijn bereik. 0:01:54.786,0:01:59.345 Maar hij zag een kleinere kustmammoet[br]die naast zijn gekozen boom groeide. 0:01:59.345,0:02:02.518 Met een aanloopje nam hij een sprong[br]en greep hij de laagste tak. 0:02:02.518,0:02:05.378 Hij trok zichzelf omhoog[br]en haastte zich naar boven. 0:02:05.378,0:02:07.972 Hij klom zonder touw of gordels; 0:02:07.972,0:02:09.958 een verkeerde stap zou de dood betekenen. 0:02:09.958,0:02:12.674 Maar hij ging hoger en hoger,[br]en toen hij de top bereikte, 0:02:12.674,0:02:17.162 sprong hij over op een tak [br]van de grote boom 0:02:17.162,0:02:20.011 en kwam hij een wereld binnen [br]die nog nooit was gezien. 0:02:20.011,0:02:22.046 Zijn vriend Marwood volgde hem naar boven, 0:02:22.046,0:02:25.718 en de twee jongemannen klommen[br]ver de kroon van de kustmammoet in. 0:02:25.718,0:02:29.796 Stephen kwam korstmossen tegen[br]zoals Oma Poe hem als kind had laten zien. 0:02:29.796,0:02:33.225 Hij merkte dat hoe hoger hij ging,[br]hoe dikker de takken waren. 0:02:33.225,0:02:35.401 Dat is bij de meeste bomen niet het geval. 0:02:35.401,0:02:38.313 Hij vond vochtige grondmatten[br]van vele centimeters dik, 0:02:38.313,0:02:43.020 gemaakt van gevallen naalden, schors,[br]ander plantafval en stof uit de lucht, 0:02:43.020,0:02:45.619 opeengehoopt op de dikke takken. 0:02:45.619,0:02:47.675 Hij vond zelfs reïteraties: 0:02:47.675,0:02:51.035 nieuwe kustmammoetboomstammen [br]die uit de hoofdstam groeiden. 0:02:51.035,0:02:53.316 De kustmammoet had zichzelf gekloond. 0:02:53.316,0:02:55.098 Toen Stephen de top bereikte, 0:02:55.098,0:02:58.804 rustte hij uit op een platform [br]van door elkaar groeiende takken. 0:02:58.804,0:03:02.741 In de grondmat groeide een struik [br]met rijpe bosbessen! 0:03:02.741,0:03:05.162 Hij at er een paar [br]en wachtte op zijn vriend. 0:03:05.162,0:03:09.987 Stephen had een nieuwe wereld ontdekt,[br]honderd meter boven de grond. 0:03:09.987,0:03:14.044 Zijn klim leidde tot meer excursies --[br]met veiligheidsuitrusting, godzijdank -- 0:03:14.044,0:03:17.502 in andere kustmammoetbomen,[br]waar hij de architectuur in kaart bracht 0:03:17.502,0:03:21.733 van takken en nieuwe stammen[br]in de kroonlaag van een heel bos. 0:03:21.733,0:03:25.473 Stephen werd een expert in de ecologie [br]van de hoogste bomen op aarde 0:03:25.473,0:03:28.100 en de rijke diversiteit [br]van het leven in hun kronen, 0:03:28.100,0:03:31.657 ecosystemen in de lucht [br]die niemand had vermoed. 0:03:31.657,0:03:34.187 Er zijn varens, schimmels [br]en epifytische bomen 0:03:34.187,0:03:35.907 die je normaal op grondniveau vindt, 0:03:35.907,0:03:38.758 zoals douglassparren, [br]hemlocksparren en schijneiken, 0:03:38.758,0:03:42.362 die geworteld zijn[br]in de rijke natte grondmatten. 0:03:42.362,0:03:46.215 Ongewervelde dieren zoals mieren, [br]hommels, mijten, kevers, 0:03:46.215,0:03:48.883 regenwormen en eenoogkreeftjes 0:03:48.883,0:03:51.098 wonen er samen met bloeiende planten 0:03:51.098,0:03:54.693 zoals rododendrons, rode bessen[br]en vlierbessenstruiken. 0:03:54.693,0:03:58.431 Visarenden, gevlekte bosuilen en gaaien[br]zoeken in de kroonlaag naar voedsel. 0:03:58.431,0:04:01.208 Zelfs de marmeralk, [br]een zeevogel van de Grote Oceaan, 0:04:01.208,0:04:04.003 vliegt vele kilometers [br]om hier een nest te maken. 0:04:04.003,0:04:06.905 Eekhoorns en woelmuizen[br]kijken uit hooggelegen holletjes. 0:04:06.905,0:04:10.782 En welk roofdier staat bovenaan?[br]De machtige zwervende salamander. 0:04:10.782,0:04:14.393 Silletts onderzoek heeft veranderd[br]hoe we over hoge bomen denken 0:04:14.393,0:04:16.669 en benadrukt het belang van hun behoud, 0:04:16.669,0:04:19.378 niet alleen als indrukwekkende[br]individuele organismen, 0:04:19.378,0:04:22.354 maar als een thuis [br]voor ontelbare andere soorten. 0:04:22.354,0:04:25.163 Dus als je opkijkt naar de takken [br]en bladeren van een boom, 0:04:25.163,0:04:27.272 vraag je dan af:[br]"wat is daarboven nog meer?" 0:04:27.272,0:04:29.604 Een nieuwe wereld [br]is misschien net buiten bereik. 0:04:29.604,0:04:31.214 Dus spring erin.