Jessica Green: Chúng ta được bao phủ bởi khuẩn bệnh! Làm thế nào để khiến chúng vui vẻ.
-
0:01 - 0:05Mọi vật đều được bao bọc bởi một hệ sinh thái vô hình
-
0:05 - 0:10tạo bởi các vật sống tí hon: vi khuẩn, vi rút, và nấm.
-
0:10 - 0:14Bàn học, máy vi tính, bút chì, các tòa nhà
-
0:14 - 0:17tất cả đều là nơi thường trú của vi sinh vật.
-
0:17 - 0:20Khi chúng ta thiết kế những vật này, chúng ta có thể nghĩ
-
0:20 - 0:23về việc chế tạo những thế giới vô hình đó
-
0:23 - 0:25và nghĩ đến chúng tương tác như thế nào
-
0:25 - 0:28với hê sinh thái của chính bản thân chúng ta.
-
0:28 - 0:31Cơ thể chúng ta là nơi trú ẩn của hàng tỷ tỷ vi sinh vật,
-
0:31 - 0:34và những sinh vật này quyết định chúng ta là ai.
-
0:34 - 0:38Vi sinh vật trong ruột có thể ảnh hưởng tới trọng lượng và tâm trạng của bạn
-
0:38 - 0:41Vi sinh vật trên da bạn có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch.
-
0:41 - 0:44Vi sinh vật trong miệng bạn có thể làm hơi thở thơm mát,
-
0:44 - 0:46hoặc không,
-
0:46 - 0:49và điều thiết yếu đó là hệ sinh thái của riêng chúng ta
-
0:49 - 0:52tương tác với hệ sinh thái trên mọi thứ chúng ta chạm đến.
-
0:52 - 0:53Ví dụ, khi bạn chạm vào chiếc bút chì,
-
0:53 - 0:56sự trao đổi vi sinh diễn ra.
-
0:56 - 1:01Nếu chúng ta có thể thiết kế những hệ vi sinh vô hình xung quanh,
-
1:01 - 1:04điều này sẽ mở ra một hướng ảnh hưởng
-
1:04 - 1:07tới sức khỏe của chúng ta theo một cách chưa từng có.
-
1:07 - 1:09Mọi người vẫn thường hỏi tôi,
-
1:09 - 1:13"Liệu thực sự chúng ta có thể thiết kế hệ sinh thái vi sinh không?"
-
1:13 - 1:16Và tôi tin rằng câu trả lời là "Được."
-
1:16 - 1:18Tôi nghĩ chúng ta đang thực hiện điều đó,
-
1:18 - 1:21nhưng thực hiện một cách vô thức.
-
1:21 - 1:23Tôi sẽ chia sẻ với các bạn một vài số liệu
-
1:23 - 1:27từ một phần nghiên cứu của mình tập trung vào kiến trúc
-
1:27 - 1:30cho thấy được cách mà chúng ta, thông qua thiết kế cả cố ý
-
1:30 - 1:32và vô thức,
-
1:32 - 1:35đã tác động đến những thế giới vô hình này.
-
1:35 - 1:39Đây là Tổ hợp Thương Mại Lillis ở trường đại học Oregon,
-
1:39 - 1:42và tôi đã làm việc với một nhóm kiến trúc sư và nhà sinh học
-
1:42 - 1:46để lấy mẫu hơn 300 phòng trong tòa nhà này.
-
1:46 - 1:50Chúng tôi muốn có một cái gì đó giống như bản ghi chép hóa thạch của tòa nhà vậy,
-
1:50 - 1:53và để làm được điều này, chúng tôi lấy mẫu cát.
-
1:53 - 1:57Từ cát, chúng tôi lấy ra được các tế bào vi khuẩn,
-
1:57 - 2:01mở chúng ra, và so sánh chuỗi gen của chúng.
-
2:01 - 2:03Điều này có nghĩa là những người trong nhóm chúng tôi
-
2:03 - 2:06phải làm rất nhiều việc hút bụi trong dự án này.
-
2:06 - 2:08Đây là bức tranh của Tim, người
-
2:08 - 2:11đã nhắc tôi ngay khi tôi chụp bức ảnh này,
-
2:11 - 2:13rằng "Jessica, ở nhóm nghiên cứu cuối cùng mà tôi tham gia,
-
2:13 - 2:16tôi đã đi thực tế ở tận rừng nhiệt đới Costa Rican cơ đó,
-
2:16 - 2:20mọi việc thật thay đổi quá nhanh đối với tôi."
-
2:20 - 2:24Và trước tiên tôi sẽ cho các bạn thấy điều chúng tôi tìm thấy ở các văn phòng,
-
2:24 - 2:27và chúng ta sẽ xem các số liệu thông qua một công cụ hiển thị
-
2:27 - 2:30mà tôi đã làm với Autodesk
-
2:30 - 2:33Để hiểu nhưng số liệu này,
-
2:33 - 2:37đầu tiên hay nhìn xung quanh bên ngoài vòng tròn.
-
2:37 - 2:40bạn sẽ thấy rất nhiều nhóm vi khuẩn,
-
2:40 - 2:42và nếu bạn nhìn vào hình dạng của thùy hồng này,
-
2:42 - 2:45nó nói cho bạn biết về sự phong phú của từng nhóm.
-
2:45 - 2:48Vào 12h trưa, bạn thấy các văn phòng có rất nhiều,
-
2:48 - 2:50vi khuẩn nhóm alphaproteobacteria (loại vi khuẩn thường thấy trong đất), và lúc 1h trưa
-
2:50 - 2:55nhóm khuẩn này tương đối hiếm.
-
2:55 - 2:59Vậy có gì ở những không gian khác nhau trong tòa nhà này.
-
2:59 - 3:01Nếu bạn nhìn vào bên trong nhà vệ sinh,
-
3:01 - 3:04chúng đều có các hệ sinh thái tương tự nhau,
-
3:04 - 3:07và nếu bạn nhìn vào bên trong các phòng học,
-
3:07 - 3:09chúng cũng có các hệ sinh thái tương tự nhau.
-
3:09 - 3:12Nhưng nếu bạn nhìn vào những loại không gian này,
-
3:12 - 3:14bạn sẽ thấy chúng cơ bản là khác nhau
-
3:14 - 3:16.
-
3:16 - 3:19Tôi thích nghĩ đến phòng tắm giống như một rừng rậm nhiệt đới.
-
3:19 - 3:22Tôi nói với Tim là: "Nếu anh có thể nhìn thấy đám vi sinh,
-
3:22 - 3:26nó sẽ giống như là đang ở Costa Rica vậy. Kiểu thế."
-
3:26 - 3:30Và tôi cũng thích nghĩ đến các văn phòng giống như vùng thảo nguyên ôn đới.
-
3:30 - 3:35Cách nhìn này rất có ý nghĩa với các nhà thiết kế,
-
3:35 - 3:38bởi vì bạn có thể áp dụng các nguyên tắc của sinh thái học,
-
3:38 - 3:41và một nguyên tắc rất quan trọng đó là sự phân tán,
-
3:41 - 3:44cách mà các sinh vật di chuyển qua lại.
-
3:44 - 3:48Chúng ta biết rằng vi khuẩn phân tán thông qua con người
-
3:48 - 3:49và qua đường không khí.
-
3:49 - 3:52Do đó điều đầu tiên chúng ta cần làm trong tòa nhà này là
-
3:52 - 3:54nhìn vào hệ thoát khí
-
3:54 - 3:57Kĩ sư cơ học thiết kế các thiết bị xử lý không khí
-
3:57 - 3:59để đảm bảo con người cảm thấy thoải mái
-
3:59 - 4:02để dòng khí lưu chuyển và nhiệt độ vừa tầm.
-
4:02 - 4:05Họ làm như vậy bằng việc áp dụng các nguyên tắc vật lý và hóa học,
-
4:05 - 4:09và còn có cả sinh học nữa.
-
4:09 - 4:12Nếu bạn nhìn vào nhưng vi sinh
-
4:12 - 4:15ở một trong những thiết bị xử lý không khí trong tòa nhà này
-
4:15 - 4:19bạn sẽ thấy rằng chúng rất giống nhau.
-
4:19 - 4:22Và nếu bạn so sánh nó với nhưng vi sinh
-
4:22 - 4:24ở các thiết bị xử lý khác,
-
4:24 - 4:27bạn sẽ thấy chúng khác nhau cơ bản.
-
4:27 - 4:31Các căn phòng trong tòa nhà này giống như các đảo ở một quần đảo,
-
4:31 - 4:33và điều đó có nghĩa là các kĩ sư cơ khí
-
4:33 - 4:36giống như các kĩ sư sinh thái, và họ có khả năng
-
4:36 - 4:42xây dựng các hệ sinh vật trong tòa nhà này theo cách mà họ muốn
-
4:42 - 4:46Một cách khác mà các vi sinh di chuyển qua lại đó thông qua con người
-
4:46 - 4:49và các nhà thiết kế thường gom nhóm các phòng với nhau
-
4:49 - 4:51để tạo điều kiện cho sự tương tác giữa mọi người
-
4:51 - 4:55hoặc chia sẻ ý tưởng, giống như ở phòng thí nghiệm và văn phòng.
-
4:55 - 4:57Vì các vi sinh di chuyển qua lại với con người,
-
4:57 - 5:00bạn có thể nghĩ ngay rằng các phòng gần nhau
-
5:00 - 5:02thường có hệ sinh vật tương tự.
-
5:02 - 5:05Và đó quả là những gì chúng tôi tìm thấy.
-
5:05 - 5:08Nếu bạn nhìn vào các phòng học cạnh nhau
-
5:08 - 5:10chúng có hệ sinh thái rất giống nhau,
-
5:10 - 5:13nhưng nếu bạn đến một văn phòng
-
5:13 - 5:16ở rất xa
-
5:16 - 5:19hệ sinh thái của nó khác biệt một cách cơ bản.
-
5:19 - 5:23Và khi tôi thấy sức mạnh mà sự phân tán tác động lên
-
5:23 - 5:26những mô hình sinh địa chất này
-
5:26 - 5:28nó làm tôi nghĩ rằng chúng ta có thể
-
5:28 - 5:32chạm đến các vấn đề nan giải,
-
5:32 - 5:34ví dụ như sự lây nhiễm ở bệnh viện.
-
5:34 - 5:37Tôi tin rằng điều đó có liên quan phần nào đó
-
5:37 - 5:41đến vấn đề xây dựng hệ sinh thái.
-
5:41 - 5:45Giờ tôi sẽ kể cho các bạn nghe một câu chuyện khác về tòa nhà này.
-
5:45 - 5:48Tôi cộng tác với Charlie Brown.
-
5:48 - 5:50Anh ấy là một kiến trúc sư,
-
5:50 - 5:55và Charlie rất quan tâm đến sự thay đổi khí hậu toàn cầu.
-
5:55 - 5:58Anh ấy dành cuộc đời mình cho những thiết kế bền vững.
-
5:58 - 6:01Khi anh ấy gặp tôi và nhận ra rằng anh ấy hoàn toàn có thể
-
6:01 - 6:03nghiên cứu một cách định lượng
-
6:03 - 6:06về việc những lựa chọn thiết kế của anh đã ảnh hưởng đến
-
6:06 - 6:09hệ sinh thái và sinh học của tòa nhà này thế nào,
-
6:09 - 6:13anh ấy đã rất hứng thú, bởi vì nó đưa đến một hướng mới đối với những gì anh đã làm.
-
6:13 - 6:15Anh chuyển từ việc chỉ nghĩ đến năng lượng
-
6:15 - 6:18sang việc tính đến cả sức khỏe con người nữa.
-
6:18 - 6:22Anh giúp thiết kế một số thiết bị xử lý không khí
-
6:22 - 6:25ở tòa nhà này và cách thông gió.
-
6:25 - 6:27Do đó điều mà tôi muốn cho các bạn thấy trước tiên đó là
-
6:27 - 6:31không khí mà chúng tôi lấy mẫu ở bên ngòai tòa nhà.
-
6:31 - 6:35Cái mà bạn đang nhìn thấy là dấu hiệu của các nhóm vi khuẩn
-
6:35 - 6:39ở trong không khí bên ngoài, và việc chúng thay đổi theo thời gian.
-
6:39 - 6:42Tiếp tôi sẽ cho các bạn thấy điều gì xảy ra
-
6:42 - 6:46khi chúng tôi thử kiểm soát các lớp học.
-
6:46 - 6:47Chúng tôi đóng cửa (các lớp học) vào ban đêm
-
6:47 - 6:49vì vậy không có sự thông gió nào cả.
-
6:49 - 6:52Có rất nhiều tòa nhà được vận hành theo cách này
-
6:52 - 6:53có thể là nơi bạn làm việc,
-
6:53 - 6:56và các công ty làm như vậy để tiết kiệm tiền cho hóa đơn năng lượng.
-
6:56 - 7:00Điều chúng tôi tìm thấy đó là nhưng phòng này tương đối ứ đọng
-
7:00 - 7:03cho đến thứ bảy, khi chúng tôi mở lại các lỗ thoát khí.
-
7:03 - 7:05Khi bạn bước vào phòng,
-
7:05 - 7:07mùi rất tệ,
-
7:07 - 7:10và số liệu của chúng tôi cho thấy rằng có gì đó liên quan đến
-
7:10 - 7:13việc để lại tạp khuẩn không khí
-
7:13 - 7:16hôm trước từ mọi người.
-
7:16 - 7:18Đối lập với những căn phòng
-
7:18 - 7:22được thiết kế với phương pháp bị động mà
-
7:22 - 7:26không khí thổi vào từ bên ngoài thông qua các mái hắt
-
7:26 - 7:31Thì ở những phòng này, không khí dẫn vào từ bên ngoài tương đối tốt,
-
7:31 - 7:33và khi Charlie nhìn thấy điều này, anh ấy rất hứng thú.
-
7:33 - 7:35Anh ấy cảm thấy mình đã có một sự lựa chọn sáng suốt
-
7:35 - 7:37trong quá trình thiết kế
-
7:37 - 7:39bởi vì nó vừa tiết kiệm năng lượng
-
7:39 - 7:44lại vừa có thể cuốn trôi đi nhưng vi khuẩn thường trú bên trong tòa nhà
-
7:44 - 7:47Những ví dụ mà tôi vừa đưa đến cho các bạn là về kiến trúc,
-
7:47 - 7:50nhưng chúng liên quan đến sự thiết kế bất kì cái gì
-
7:50 - 7:54Tưởng tượng về việc thiết kế với một loại khuẩn mà chúng ta muốn
-
7:54 - 7:56ở trên máy bay
-
7:56 - 7:59hoặc trên điện thoại.
-
7:59 - 8:01Có một loại vi khuẩn mới, tôi vừa mới tìm ra.
-
8:01 - 8:04Gọi là BLIS, và nó được chứng minh rằng
-
8:04 - 8:06vừa có thể gạt đi mầm bệnh
-
8:06 - 8:08vừa có thể cho bạn một hơi thở thơm mát.
-
8:08 - 8:14Không phải là rất tuyệt sao nếu chúng ta đều có BLIS trên điện thoại?
-
8:14 - 8:17Một cách tiếp cận có chủ tâm tới thiết kế,
-
8:17 - 8:19tôi gọi đó là bioinformed design (thiết kế vận dụng kiến thức sinh học)
-
8:19 - 8:21và tôi nghĩ là điều đó có thể.
-
8:21 - 8:22Cám ơn.
-
8:22 - 8:26(Vỗ tay)
- Title:
- Jessica Green: Chúng ta được bao phủ bởi khuẩn bệnh! Làm thế nào để khiến chúng vui vẻ.
- Speaker:
- Jessica Green
- Description:
-
Cơ thể chúng ta và nhà cửa đều được bao phủ trong vi khuẩn - một số có lợi, một số có hại. Trong khi chúng ta tìm hiểu thêm về khuẩn bệnh và những vi sinh trong môi trường sống, thành viên TED Jessica Green đặt câu hỏi: Liệu chúng ta có thể thiết kế những tòa nhà để khuyến khích môi trường vi sinh theo hướng có lợi cho sức khỏe.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 08:43
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for We're covered in germs. Let's design for that. | ||
An La accepted Vietnamese subtitles for We're covered in germs. Let's design for that. | ||
An La edited Vietnamese subtitles for We're covered in germs. Let's design for that. | ||
Huong Tran added a translation |