Hakkında hiçbir şey bilmediğiniz en ilginç hayvan ... ve onu nasıl kurtarabiliriz

Tapir dünyadaki en büyük karasal memelilerden biri olsa da, bu yalnız, gece yaşayan canlıların hayatı sır olarak kaldı. "Yaşayan fosil" olarak bilinen, bugün Güney Amerika'nın ormanlarında ve çayırlarında dolaşan tapirler, evrimsel sahneye bundan 5 milyon yıl önce geldi. Bugün kaçak avcıların tehdidi, ormansızlaşma ve kirlilik, özellikle de hızla sanayileşen Brezilya'da yaşamlarını tehdit ediyor. Bu bilgilendirici konuşmada, konservasyon biyoloğu, tapir uzmanı ve TED Fellow Patrícia Medici, bu inanılmaz hayvanlarla ilgili çalışmalarını paylaşıyor ve bizi bir soruyla başbaşa bırakıyor: Onların yok olmasından sorumlu olmak istiyor muyuz?

Bu hayvan, dünya yüzündeki en
inanılmaz hayvanlardan biri.

Bu bir tapir.

Bu ise bir yavru tapir,

hayvan krallığındaki
en tatlı hayvan yavrusu.

(Gülüşmeler)

Açık ara.

Burada bir rekabet yok.

Hayatımın son 20 yılını
Brezilya'daki tapirleri

araştırmaya ve korumaya adadım,

gerçekten de inanılmazdı.

Ama artık çalışmamın etkisini

ciddi anlamda düşünüyorum.

Bu çok sevdiğim hayvanların
korunması için gerçekten

ne katkı yaptığımla ilgili olarak
kendimi sorguluyorum.

Hayatta kalmalarını sağlama konusunda

etkili olabiliyor muyum?

Yaptıklarım yeterli mi?

Sanırım buradaki büyük soru şu,

tapirleri araştırıp korunmalarına
katkıda bulunuyor muyum,

yoksa sadece yok olmalarını mı
dokümante ediyorum?

Dünya çok sayıda, farklı konservasyon
(yabani hayatı koruma) kriziyle karşı karşıya.

Hepimiz bunu biliyoruz.
Her gün haberlerde.

Tropikal ormanlar ve diğer
ekosistemler yok ediliyor,

iklim değişikliği, birçok
tür yok olmanın eşiğinde:

Kaplanlar, aslanlar, filler,
gergedanlar, tapirler.

Bu ova tapiri, benim
çalıştığım tapir türü,

Güney Amerika'daki en
büyük karasal memeli.

Çok büyükler. Çok güçlüler.

Yetişkinleri 300 kiloya erişebilir.

Bu bir atın yarısı büyüklüğünde.

Çok muhteşemler.

Tapirler genelde Amazon gibi
tropikal ormanlarda bulunur;

üreme ve hayatta kalmada ihtiyaç
duydukları tüm kaynakları

bulmak için kesinlikle geniş toprakların
bulunduğu bir ortama ihtiyaç duyarlar.

Ancak habitatları yok ediliyor

ve coğrafi olarak dağıldıkları
birçok bölgede avlandılar.

Ancak bu çok büyük şanssızlık,

çünkü tapirler bulundukları
habitatlar için çok önemliler.

Otoburlar.

Diyetlerinin yüzde 50'si meyveden oluşuyor

ve meyve yediklerinde
çekirdeklerini yutuyorlar,

bunları dışkıları yoluyla habitatın
her yanına yayıyorlar.

Ormanın yapısını ve çeşitliliğini
şekillendirip korumada

büyük bir rol oynuyorlar

ve bu yüzden tapirler ormanın
bahçıvanları olarak biliniyor.

İnanılmaz değil mi?

Eğer düşünürseniz,

tapirlerin yok olması
tüm biyo-çeşitliliği

ciddi olarak etkileyecektir.

Tapirle ilgili çalışmalarıma 1996'da
başladım; henüz çok gençtim,

üniversiteden yeni mezundum; öncü bir
araştırma ve konservasyon programıydı.

O noktada, tapirler hakkında
hemen hemen hiç bilgimiz yoktu,

bunun nedeni büyük oranda
çalışılmalarının çok zor olması.

Gece yaşayan, yalnız,
yakalanması zor hayvanlar

ve bu hayvanlar hakkında çok basit
bilgileri edinerek başladık.

Ama yabani hayatı
koruyan bir kişi ne yapar?

Öncelikle veriye ihtiyacımız var.

Alan araştırmasına ihtiyacımız var.

Konservasyon işini destekleyecek
uzun dönemli veri kümeleri lazım

ve size söylediğim gibi tapirleri
araştırmak çok zor,

bu yüzden onları araştırmak için dolaylı
yöntemlere başvurmak zorundayız.

Onları yakalayıp uyuşturmak durumundayız,

böylece boyunlarına
GPS tasmaları takarak

hareketlerini izleyebiliriz,

dünyanın dört bir yanındaki yaban hayatı
korumacıları bu tekniği kullanıyor.

Ardından alanı nasıl kullandıkları,

tabiatta nasıl hareket ettikleri,

öncelikli habitatlarının ne olduğu

ve diğer pek çok şey
hakkında bilgi toplayabiliriz.

Sonra öğrendiklerimizi aktarmamız lazım.

İnsanları tapirler hakkında
ve bu hayvanların

ne kadar önemli olduğu
konusunda eğitmemiz lazım.

Dünyanın pek çok yerinde
insanların tapirin

ne olduğunu bilmemeleri inanılmaz.

Aslında çoğu insan bunun tapir
olduğunu düşünüyor.

Size bunun tapir
olmadığını söyleyebilirim.

(Gülüşmeler)

Bu büyük bir karıncayiyen.

Tapirler karınca yemezler. Hiç. Asla.

Sonra eğitim vermek, beceri
kazandırmak zorundayız.

Geleceğin yaban hayatı korumacılarını
yetiştirmek bizim sorumluluğumuz.

Birçok konservasyon savaşını kaybediyoruz,

bizim yaptığımızı yapan
daha çok insana ihtiyacımız var,

bu kişilerin yetenekleri ve
bunu yapmaya arzuları olmalı.

Sonuçta, biz yabani hayatı koruyanlar,

konservasyon işini bilfiil
desteklemek için

verimizi uygulamada,

biriken bilgimizi uygulamada
kullanabilmemiz lazım.

İlk tapir programımız,

dünyadaki en fazla tehdit altında bulunan

biyomlardan biri olan

Brezilya'nın doğu bölgesindeki
Atlantik Ormanı'nda yürütüldü.

Atlantik Ormanı'nın yok edilmesi,

Güney Amerika'nın doğu bölgelerinde

Avrupa kolonileşmesini
başlatan Portekizlilerin

Brezilya'ya ayak basmalarıyla
1500'lerin başlarında başladı.

Bu orman, kereste,
tarım, sığır çiftlikleri

ve şehirlerin inşası için
neredeyse tamamen temizlendi

ve bugün Atlantik
Ormanı'ndan geriye sadece

yüzde 7'si kalmıştır.

Tapirler çok küçük, izole, birbirinden
kopuk popülasyonlar olarak yaşarlar.

Atlantik Ormanı'nda, tapirlerin çayırlar
ve tarımsal açık alanlarda hareket ederek

bir orman parçasından

diğer orman parçasına gittiklerini bulduk.

Bu yüzden bu bölgedeki ana yaklaşımımız,

habitatı birbirine bağlayan
bu orman parçaları arasında

yaban hayatı koridorları kurmak üzere

potansiyel yerleri belirlemek için

tapir verimizi kullanmaktı.

Böylece tapirler ve birçok farklı
hayvan tabiatta güvenle geçebilirdi.

Atlantik Ormanı'ndaki 12 yıl sonunda,

2008'de tapir konservasyonu çabalarımızı
Bolivya ve Paraguay sınırı yakınlarındaki

Brezilya'nın batı kısmında bulunan

Pantanal'a genişlettik.

Burası dünyadaki en büyük,
sürekli temiz su taşkın havzası,

inanılmaz bir yer

ve Güney Amerika'daki ova tapirleri
için en önemli sığınaklardan biri.

Pantanal'da çalışmak çok
heyecan vericiydi,

çünkü alanda büyük, sağlıklı
tapir popülasyonları bulduk

ve tapirleri tehditlerden
oldukça uzak olan,

bulabileceğimiz en doğal koşullarda

çalışma imkânı bulduk.

Pantanal'da GPS tasmaları yanında
başka bir teknik de kullanıyoruz:

Kamera tuzakları.

Bu kamera hareket sensörleriyle donanımlı

ve hayvanlar önüne geldiğinde
fotoğrafını çekiyor.

Bu harika cihazlar sayesinde,

konservasyon stratejilerini
geliştirmeye çalışırken

bulmacanın çok önemli parçaları olan

tapirlerin üremesi ve toplumsal
örgütlenmesi hakkında

değerli bilgileri bir araya getirebildik.

Şu anda, 2015'te bir kez daha
çalışmalarımızı Brezilya Cerrado'ya,

Brezilya'nın ortasındaki

açık çayırlara ve bodur ağaç
ormanlarına genişletiyoruz.

Bugün bu bölge ülkemdeki ekonomik
gelişmenin tam merkezinde,

burada doğal habitat ve
yaban hayatı popülasyonları

farklı tehditler yüzünden
hızla yok oluyor,

sığır çiftçiliği, büyük şeker kamışı ve

soya fasülyesi ekim alanları,
kaçak avcılık,

yolda ölümler, bunlardan birkaçı.

Bir şekilde tapirler hâlâ orada,

ki bu bana umut veriyor.

Ancak belirtmeliyim ki
Cerrado'daki bu yeni program

biraz da yüzümüze bir tokat gibiydi.

Araba sürerken otobanda

ölü tapirler ve şeker plantasyonlarında

olmamaları gereken yerlerde
tapirlerin dolaştığına dair

işaretler gördüğünüzde,

çocuklarla konuştuğunuzda ve size
aileleri tapirleri kaçak avlayıp

yedikleri için tapir etinin
tadını bildiklerini söylediklerinde

gerçekten kalbiniz kırılır.

Cerrado'daki durum şunu
anlamama sebep oldu --

bana bir tür aciliyet hissi verdi.

Dalgaya karşı yüzüyorum.

Bu hayvanları kurtarmaya yönelik 20 yıllık

yoğun çabaya rağmen,
eğer onların yok olmasını

önlemek istiyorsak,
hâlâ yapacak çok işimiz var.

Bu sorunların hepsini çözmek
için yollar bulmalıyız.

Gerçekten de öyle ve biliyor musunuz?

Konservasyon dünyasında kalıpların
dışında düşünmek zorunda olduğumuz

bir noktaya geldik.

Şimdi olduğumuzdan çok daha
yaratıcı olmak zorundayız.

Size söylediğim gibi, Cerrado'daki
tapirler için yolda ölümler büyük sorun,

bu sebeple biz de tapirlere
yerleştirdiğimiz GPS tasmaları

üzerine yansıtıcı etiketler
koyma fikrini bulduk.

Bunlar büyük tırlarda
çarpışmayı önlemek için

kullanılan etiketlerle aynı.

Tapirler karanlık olunca
otobanlarda karşıya geçerler,

bu yüzden umarım etiketler sürücülerin
bu parlayan şeyin otobanı geçtiğini

görmelerini sağlayacak

ve belki de biraz yavaşlayacaklar.

Şimdilik bu sadece çılgınca bir fikir.

Bilmiyoruz. Bu yol, tapirlerin yolda ölüm
miktarını azaltacak mı göreceğiz.

Ancak ana nokta, belki de bu
tür şeylerin yapılması gerekiyor.

Şu an aklımdaki bütün bu

sorularla boğuşsam da,

tapirlerle bir anlaşmam var.

Tüm kalbimle

tapir konservasyonunun
benim gayem olduğunu biliyorum.

Benim tutkum.

Yalnız değilim.

Arkamda kocaman bir destek ağı var

ve beni durdurmanın bir yolu yok.

Muhtemelen hayatımın geri kalanında
bunu yapmaya devam edeceğim.

Bunu adaşım Patrícia için
yapmaya devam edeceğim,

çok yıllar önce Atlantik Ormanı'nda
yakalayıp izlediğimiz

ilk tapirlerden biriydi;

Pantanal'daki Rita ve
yavrusu Vincent için.

Yine Pantanal'da geçen sene
Aralık'ta yakaladığımız

yavru tapir Ted için yapmaya
devam edeceğim.

Bunu yıllar içinde

karşılaşmaktan memnun
olduğum yüzlerce tapir ve

gelecekte karşılaşacağımı

bildiğim daha birçokları için
yapmaya devam edeceğim.

Bu hayvanlar önemsenmeyi hak ediyor.

Bana ihtiyaçları var.
Bize ihtiyaçları var.

Ve biliyor musunuz?
Biz insanlar şimdi ve gelecekte,

dışarı çıkıp sadece tapirleri değil,
diğer bütün güzel türleri de görerek,

fayda sağladığımız

bir dünyada yaşamayı

hak ediyoruz.

Çok teşekkürler.

(Alkış)