Return to Video

Η αναζήτηση πλανητών πέραν του ηλιακού μας συστήματος

  • 0:01 - 0:05
    Εϊμαι εδώ για να σας περιγράψω
    την αληθινή αναζήτηση εξωγήινης ζωής.
  • 0:05 - 0:08
    Όχι τα μικρά πράσινα ανθρωπάκια που
    φτάνουν με φανταχτερά διαστημόπλοια,
  • 0:08 - 0:10
    αν και αυτό θα ήταν ωραίο.
  • 0:10 - 0:12
    Αλλά στην αναζήτηση πλανητών
  • 0:12 - 0:14
    που περιστρέφονται
    γύρω από μακρινούς αστέρες.
  • 0:14 - 0:16
    Κάθε αστέρας στον ουρανό είναι ένας ήλιος.
  • 0:16 - 0:20
    Κι αν ο δικός μας ήλιος έχει πλανήτες
    -Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης κλπ-
  • 0:20 - 0:22
    τότε και τα άλλα αστέρια
    λογικά έχουν πλανήτες
  • 0:22 - 0:23
    και όντως έχουν.
  • 0:23 - 0:25
    Τις τελευταίες δύο δεκαετίες,
  • 0:25 - 0:28
    οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει
    χιλιάδες εξωπλανήτες.
  • 0:28 - 0:32
    Ο βραδινός ουρανός είναι κυριολεκτικά
    γεμάτος με εξωπλανήτες.
  • 0:32 - 0:33
    Ξέρουμε στατιστικά,
  • 0:33 - 0:36
    πως κάθε αστέρι έχει
    τουλάχιστον έναν πλανήτη.
  • 0:36 - 0:38
    Κατά την αναζήτηση πλανητών
  • 0:38 - 0:41
    και μελλοντικά, πλανητών
    που μπορεί να είναι σαν τη Γη,
  • 0:41 - 0:42
    θα μπορούμε να μιλήσουμε
  • 0:42 - 0:45
    για ορισμένες από τις πιο υπέροχες
    και μυστηριώδεις ερωτήσεις
  • 0:45 - 0:48
    που απασχολούν την ανθρωπότητα
    εδώ κι αιώνες.
  • 0:48 - 0:49
    Γιατί βρισκόμαστε εδώ;
  • 0:49 - 0:51
    Γιατί υπάρχει το σύμπαν;
  • 0:51 - 0:54
    Πώς δημιουργήθηκε κι εξελίχθηκε η Γη;
  • 0:54 - 0:58
    Πώς και γιατί η ζωή δημιουργήθηκε
    κι εξαπλώθηκε στον πλανήτη;
  • 0:58 - 1:01
    Η δεύτερη ερώτηση που συνήθως
    σκεφτόμαστε είναι η εξής:
  • 1:01 - 1:02
    Είμαστε μόνοι μας;
  • 1:03 - 1:05
    Υπάρχει ζωή εκεί έξω;
  • 1:05 - 1:07
    Ποιός υπάρχει εκεί έξω;
  • 1:08 - 1:11
    Αυτή η ερώτηση υφίσταται
    εδώ και χιλιάδες χρόνια,
  • 1:11 - 1:13
    σίγουρα από την εποχή
    των ελλήνων φιλοσόφων.
  • 1:13 - 1:16
    Είμαι εδώ όμως για να σας πω
    πόσο κοντά βρισκόμαστε
  • 1:16 - 1:19
    στο να βρούμε την απάντηση
    σε αυτό το ερώτημα.
  • 1:19 - 1:23
    Για πρώτη φορά στην ιστορία μας
    φτάνουμε κοντά σε μια απάντηση.
  • 1:23 - 1:26
    Όταν σκέφτομαι τις πιθανότητες
    για την ύπαρξη ζωής εκεί έξω,
  • 1:26 - 1:31
    σκέφτομαι ότι ο ήλιος μας δεν είναι
    παρά ένας από τους πολλούς αστέρες.
  • 1:31 - 1:33
    Εδώ είναι ένας πραγματικός γαλαξίας
  • 1:33 - 1:35
    πιστεύουμε ότι ο δικός μας
    γαλαξίας είναι παρόμοιος.
  • 1:35 - 1:37
    Ένα σύμπλεγμα αστεριών.
  • 1:37 - 1:41
    Όμως ο ήλιος μας είναι ένας μέσα
    σε εκατοντάδες εκατομμύρια αστέρια
  • 1:41 - 1:46
    κι ο γαλαξίας μας είναι ένας μέσα
    σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια γαλαξίες.
  • 1:47 - 1:49
    Γνωρίζοντας ότι οι μικροί πλανήτες
    είναι πολύ συνηθισμένοι
  • 1:49 - 1:51
    μπορείτε απλά να κάνετε τις πράξεις.
  • 1:51 - 1:55
    Υπάρχουν τόσα πολλά αστέρια
    και πλανήτες εκεί έξω
  • 1:55 - 1:58
    που σίγουρα πρέπει να υπάρχει ζωή
    κάπου εκεί έξω.
  • 1:59 - 2:03
    Οι βιολόγοι εξαγριώνονται μαζί μου
    με τον ισχυρισμό μου αυτόν,
  • 2:03 - 2:06
    διότι ακόμη δεν έχουμε απολύτως
    καμία ένδειξη ζωής εκτός Γης.
  • 2:07 - 2:11
    Εάν μπορούσαμε να δούμε
    το γαλαξία μας από έξω
  • 2:12 - 2:14
    και εστιάζαμε εκεί που είναι ο ήλιος μας
  • 2:14 - 2:16
    θα βλέπαμε ένα πραγματικό χάρτη αστεριών.
  • 2:16 - 2:20
    Τα τονισμένα αστέρια είναι αυτά
    με γνωστούς εξωπλανήτες.
  • 2:20 - 2:23
    Αυτό είναι ειλικρινά
    μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
  • 2:23 - 2:27
    Εδώ ζουμάρουμε στο ηλιακό μας σύστημα.
  • 2:27 - 2:29
    Βλέπετε εδώ τους πλανήτες
  • 2:29 - 2:32
    όπως και μερικά σκάφη που επίσης
    περιστρέφονται γύρω απο τον ήλιο.
  • 2:33 - 2:36
    Τώρα αν φανταστούμε ότι είμαστε
    στη δυτική ακτή της Βορείου Αμερικής
  • 2:36 - 2:39
    και κοιτούμε τον νυχτερινό ουρανό,
  • 2:39 - 2:41
    μια ανοιξιάτικη βραδιά βλέπουμε αυτό.
  • 2:41 - 2:43
    Μπορείτε να δείτε τους αστερισμούς
  • 2:43 - 2:45
    και πάλι, τόσα πολλά αστέρια με πλανήτες.
  • 2:45 - 2:49
    Σ' ένα συγκεκριμένο σημείο
    στον ουρανό βρίσκουμε χιλιάδες αστέρια.
  • 2:49 - 2:54
    Εδώ είναι όπου το Τηλεσκόπιο του Κέπλερ
    εστίαζε για πολλά χρόνια.
  • 2:54 - 2:59
    Ας ζουμάρουμε κι ας δούμε
    έναν από τους αγαπημένους εξωπλανήτες.
  • 2:59 - 3:03
    Αυτό το αστέρι ονομάζεται Κέπλερ-186f.
  • 3:03 - 3:05
    Είναι ένα σύστημα με πέντε πλανήτες.
  • 3:05 - 3:09
    Παρεπιπτόντως δεν γνωρίζουμε πολλά
    για τους εξωπλανήτες αυτούς.
  • 3:09 - 3:12
    Ξέρουμε πράγματα όπως
    το μέγεθος και την τροχιά τους.
  • 3:12 - 3:16
    Υπάρχει όμως εδώ ένας πολύ
    ξεχωριστός πλανήτης, ο Κέπλερ-186f.
  • 3:16 - 3:20
    Ο πλανήτης βρίσκεται σε μια ζώνη
    όχι πολύ μακριά από το αστέρι
  • 3:20 - 3:23
    ώστε η θερμοκρασία μπορεί
    να είναι κατάλληλη για την ύπαρξη ζωής.
  • 3:23 - 3:26
    Εδώ η αντίληψη του σχεδιαστή
    είναι απλά η εστίαση
  • 3:26 - 3:29
    με σκοπό να σας δείξει πώς μπορεί
    να μοιάζει αυτός ο πλανήτης.
  • 3:31 - 3:37
    Πολλοί έχουν αυτή τη ρομαντική
    άποψη για τους αστρονόμους
  • 3:37 - 3:40
    ότι πάνε στο τηλεσκόπιο πάνω
    σε μια μοναχική βουνοκορφή
  • 3:40 - 3:44
    και κοιτάνε τον μαγικό
    νυχτερινό ουρανό μέσω αυτού.
  • 3:44 - 3:47
    Όμως απλά δουλεύουμε
    με υπολογιστές όπως όλοι οι άλλοι,
  • 3:47 - 3:51
    και λαμβάνουμε τα στοιχεία με e-mail
    ή τα κατεβάζουμε από μια βάση δεδομένων.
  • 3:51 - 3:54
    Όμως δεν ήρθα εδώ για να σας πω
  • 3:54 - 3:57
    για τη βαρετή δουλειά της συλλογής
    κι ανάλυσης δεδομένων
  • 3:57 - 3:59
    και για τα πολύπλοκα υπολογιστικά μοντέλα,
  • 3:59 - 4:01
    έχω έναν διαφορετικό τρόπο να εξηγήσω
  • 4:01 - 4:03
    κάποια απ' όσα σκεφτόμαστε
    για τους εξωπλανήτες.
  • 4:03 - 4:05
    Αυτή είναι μια καρτ ποστάλ:
  • 4:05 - 4:07
    «Κέπλερ-186f:
  • 4:07 - 4:10
    Εκεί που το γρασίδι είναι πάντα
    πιο κόκκινο στην άλλη πλευρά».
  • 4:10 - 4:14
    Αυτό γιατί ο Κέπλερ-186f περιστρέφεται
    γύρω από κόκκινο αστέρι
  • 4:14 - 4:16
    και πιθανολογούμε ότι τα φυτά εκεί,
  • 4:16 - 4:19
    εάν υπάρχουν φυτά που φωτοσυνθέτουν,
  • 4:19 - 4:22
    έχουν διαφορετικό χρώμα
    και μοιάζουν κόκκινα.
  • 4:22 - 4:28
    «Απολαύστε τη βαρύτητα
    στον HD 40307g, μια Σούπερ Γη».
  • 4:28 - 4:30
    Αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος της Γης
  • 4:30 - 4:32
    κι έχει μεγαλύτερη επιφανειακή βαρύτητα.
  • 4:32 - 4:35
    «Χαλαρώστε στον Κέπλερ-16b,
  • 4:35 - 4:37
    όπου η σκιά σας έχει πάντα παρέα».
  • 4:37 - 4:39
    (Γέλια)
  • 4:39 - 4:43
    Ξέρουμε αρκετούς πλανήτες
    με τροχιά γύρω από δύο αστέρια
  • 4:43 - 4:45
    και μάλλον υπάρχουν
    πολλοί περισσότεροι εκεί έξω.
  • 4:45 - 4:48
    Αν μπορούσαμε να πάμε σ' έναν από αυτούς
  • 4:48 - 4:50
    κυριολεκτικά θα βλέπαμε
    δύο ηλιοβασιλέματα
  • 4:50 - 4:51
    και θα είχαμε δύο σκιές.
  • 4:51 - 4:54
    Η επιστημονική φαντασία λοιπόν
    δεν είναι τελειώς λάθος.
  • 4:54 - 4:56
    Τατούιν από τον Πόλεμο των Άστρων.
  • 4:56 - 4:59
    Έχω κι άλλους αγαπημένους εξωπλανήτες
    να σας παρουσιάσω.
  • 4:59 - 5:01
    Αυτός είναι ο Κέπλερ-10b,
  • 5:01 - 5:04
    είναι ένας πολύ καυτός πλανήτης.
  • 5:04 - 5:07
    Η τροχιά του είναι 50 φορές
    πιο κοντά στο αστέρα του
  • 5:07 - 5:09
    από την τροχιά της Γης στον ήλιο.
  • 5:09 - 5:10
    Μάλιστα είναι τόσο ζεστός
  • 5:10 - 5:13
    που δεν μπορούμε να πάμε σε κανέναν,
    αλλά και να μπορούσαμε
  • 5:13 - 5:15
    θα λιώναμε προτού καν φτάσουμε εκεί.
  • 5:15 - 5:18
    Πιστεύουμε ότι είναι τόσο καυτός
    που μπορεί να λιώσει πέτρα
  • 5:18 - 5:19
    κι έχει λίμνες με υγρή λάβα.
  • 5:19 - 5:21
    Γκλιζ 1214b.
  • 5:21 - 5:23
    Ξέρουμε τη μάζα και το μέγεθος του
  • 5:23 - 5:25
    κι ότι έχει σχετικά μικρή πυκνότητα.
  • 5:25 - 5:26
    Είναι αρκετά ζεστός.
  • 5:26 - 5:28
    Στην πραγματικότητα
    ελάχιστα γνωρίζουμε γι' αυτόν
  • 5:28 - 5:31
    όμως υπάρχει πιθανότητα
    να πρόκειται για υδάτινο κόσμο,
  • 5:31 - 5:35
    μια μεγαλύτερη παραλλαγή
    ενός από τα παγωμένα φεγγάρια του Δία
  • 5:35 - 5:37
    που ίσως η μάζα του
    αποτελείται απο 50% νερό.
  • 5:37 - 5:40
    Σ' αυτήν την περίπτωση θα έχει
    πυκνή ατμόσφαιρα υδρατμών
  • 5:40 - 5:42
    που επικαλύπτει έναν ωκεανό,
  • 5:42 - 5:44
    ο οποίος δεν περιέχει υγρό νερό,
  • 5:44 - 5:47
    αλλά μια εξωτική μορφή νερού,
    ένα υπερ-υγρό,
  • 5:47 - 5:49
    όχι ακριβώς αέριο, ούτε όμως και υγρό.
  • 5:49 - 5:50
    Κι από κάτω δεν θα υπάρχει πέτρα
  • 5:50 - 5:52
    αλλά μια μορφή πάγου με υψηλή πίεση
  • 5:52 - 5:54
    όπως ο πάγος IX.
  • 5:54 - 5:57
    Έτσι από όλους αυτούς
    τους πλανήτες εκεί έξω
  • 5:57 - 6:00
    των οποίων η ποικιλία είναι εκπληκτική,
  • 6:00 - 6:05
    θέλουμε να βρούμε τους πλανήτες
    Γκόλντιλοκς, όπως τους αποκαλούμε.
  • 6:05 - 6:07
    Όχι πολύ μεγάλους, ούτε πολύ μικρούς,
  • 6:07 - 6:09
    όχι πολύ ζεστούς, ούτε πολύ κρύους-
  • 6:09 - 6:11
    κατάλληλους απλά για ζωή.
  • 6:11 - 6:12
    Για να γίνει όμως αυτό
  • 6:12 - 6:14
    πρέπει να κοιτάξουμε
    την ατμόσφαιρα του πλανήτη,
  • 6:14 - 6:17
    γιατί αυτή ενεργεί ως κάλυμμα
    που εγκλωβίζει τη θερμοκρασία,
  • 6:17 - 6:18
    το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
  • 6:18 - 6:21
    Πρέπει να μπορούμε να εξετάσουμε
    τα αέρια του θερμοκηπίου
  • 6:21 - 6:23
    σε άλλους πλανήτες.
  • 6:23 - 6:26
    Η επιστημονική φαντασία έσφαλε
    σε ορισμένα πράγματα.
  • 6:26 - 6:27
    Η επιχείρηση του Σταρ Τρεκ
  • 6:27 - 6:31
    έπρεπε να διανύσει τεράστιες
    αποστάσεις με απίστευτη ταχύτητα
  • 6:31 - 6:33
    για να μπεί σε τροχιά άλλων πλανητών
  • 6:33 - 6:36
    και να μπορέσει ο συγκυβερνήτης Σποκ
    να αναλύσει την ατμόσφαιρα
  • 6:36 - 6:39
    για να δει εάν ο πλανήτης
    είναι κατοικήσιμος
  • 6:39 - 6:40
    ή εάν υπάρχουν μορφές ζωής εκεί.
  • 6:40 - 6:43
    Δεν χρειάζεται να ταξιδέψουμε
    με εξωπραγματικές ταχύτητες
  • 6:43 - 6:45
    για να δούμε την ατμόσφαιρα
    άλλων πλανητών,
  • 6:45 - 6:48
    χωρίς να θέλω να αποθαρρύνω
    επίδοξους μηχανικούς
  • 6:48 - 6:50
    που θέλουν να το καταφέρουν.
  • 6:50 - 6:52
    Μπορούμε και μελετούμε όμως
    πλανητικές ατμόσφαιρες
  • 6:52 - 6:54
    από εδώ, από την τροχιά της Γης.
  • 6:54 - 6:57
    Αυτή είναι μια φωτογραφία
    του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble
  • 6:57 - 7:00
    που τραβήχτηκε από το σκάφος
    Ατλαντίς καθώς αναχωρούσε
  • 7:00 - 7:02
    έπειτα από την τελευταία
    επανδρωμένη πτήση στο Hubble.
  • 7:02 - 7:04
    Εγκατέστησαν μια νέα κάμερα
  • 7:04 - 7:06
    που χρησιμοποιούμε
    για εξωπλανητικές ατμόσφαιρες.
  • 7:08 - 7:11
    Μέχρι στιγμής έχουμε μελετήσει
    δεκάδες εξωπλανητικές ατμόσφαιρες,
  • 7:11 - 7:14
    έξι εκ των οποίων
    με εξαιρετική λεπτομέρεια.
  • 7:14 - 7:16
    Αυτοί όμως δεν είναι
    μικροί πλανήτες όπως η Γη.
  • 7:16 - 7:18
    Είναι μεγάλοι, ζεστοί πλανήτες,
    εύκολοι να τους δεις.
  • 7:18 - 7:19
    Δεν είμαστε έτοιμοι,
  • 7:19 - 7:24
    δεν έχουμε την κατάλληλη τεχνολογία
    να μελετήσουμε μικρούς εξωπλανήτες.
  • 7:24 - 7:25
    Όπως και να 'χει,
  • 7:25 - 7:29
    θέλω να σας εξηγήσω πώς μελετούμε
    εξωπλανητικές ατμόσφαιρες.
  • 7:30 - 7:32
    Θέλω να σκεφτείτε
    για μια στιγμή ένα ουράνιο τόξο.
  • 7:33 - 7:35
    Εάν μπορούσαμε
    να το δούμε προσεκτικά,
  • 7:35 - 7:38
    θα βλέπαμε ότι λείπουν
    μερικές σκούρες γραμμές.
  • 7:39 - 7:40
    Εδώ είναι ο ήλιος μας,
  • 7:40 - 7:42
    το λευκό φως του χωρισμένο,
  • 7:42 - 7:45
    όχι από σταγόνες βροχής,
    αλλά από ένα φασματογράφο.
  • 7:45 - 7:47
    Βλέπετε όλες αυτές
    τις κάθετες σκούρες γραμμές.
  • 7:47 - 7:49
    Κάποιες είναι πολύ στενές,
    κάποιες φαρδιές,
  • 7:49 - 7:51
    κάποιες είναι σκιασμένες στα άκρα.
  • 7:51 - 7:54
    Έτσι μελετούν οι αστρονόμοι
    αντικείμενα στους ουρανούς
  • 7:54 - 7:56
    κυριολεκτικά πάνω από έναν αιώνα.
  • 7:56 - 7:58
    Κάθε διαφορετικό άτομο και μόριο
  • 7:58 - 8:00
    έχει ένα ξεχωριστό σύνολο γραμμών,
  • 8:00 - 8:01
    ένα αποτύπωμα, αν θέλετε.
  • 8:01 - 8:04
    Έτσι μελετούμε
    τις εξωπλανητικές ατμόσφαιρες.
  • 8:04 - 8:06
    Δεν θα ξεχάσω ποτέ
    όταν άρχισα να δουλεύω
  • 8:06 - 8:08
    στις εξωπλανητικές ατμόσφαιρες
    20 χρόνια πριν,
  • 8:08 - 8:09
    πόσοι μου είπαν,
  • 8:09 - 8:10
    «Δεν πρόκειται,
  • 8:10 - 8:13
    ποτέ δεν θα μπορέσουμε να τις
    μελετήσουμε, μην ασχολείσαι».
  • 8:13 - 8:16
    Γι' αυτό και με χαρά σας λέω
    για όλες αυτές που μελετούνται τώρα
  • 8:16 - 8:18
    κι έχει γίνει πια ξεχωριστό πεδίο μελέτης.
  • 8:19 - 8:22
    Όταν πρόκειται λοιπόν
    για άλλους πλανήτες, άλλες Γαίες,
  • 8:22 - 8:23
    στο μέλλον που θα τους παρατηρούμε
  • 8:23 - 8:26
    τι είδους αέρια θα ψάχνουμε;
  • 8:26 - 8:29
    Όπως ξέρετε, η Γη μας
    έχει οξυγόνο στην ατμόσφαιρα
  • 8:29 - 8:31
    σε ποσοστό 20%, κατ' όγκο.
  • 8:31 - 8:33
    Είναι πολύ οξυγόνο.
  • 8:33 - 8:36
    Χωρίς όμως φυτά
    και τη φωτοσυνθετική ζωή
  • 8:36 - 8:38
    δεν θα υπήρχε οξυγόνο,
  • 8:38 - 8:40
    σχεδόν καθόλου οξυγόνο
    στην ατμόσφαιρα.
  • 8:40 - 8:42
    Έτσι το οξυγόνο βρίσκεται
    εδώ λόγω της ζωής.
  • 8:42 - 8:46
    Ο στόχος λοιπόν μας είναι να βρούμε αέρια
    σε ατμόσφαιρες άλλων πλανητών
  • 8:46 - 8:48
    που δεν ταιριάζουν εκεί,
  • 8:48 - 8:51
    που θα μπορούμε να τα
    αποδώσουμε στην ύπαρξη ζωής.
  • 8:51 - 8:53
    Ποιά μόρια όμως πρέπει να ψάξουμε;
  • 8:53 - 8:55
    Σας είπα πόσο ποικίλοι
    είναι οι εξωπλανήτες.
  • 8:55 - 8:57
    Ελπίζουμε αυτό να συνεχιστεί στο μέλλον
  • 8:57 - 8:59
    όταν βρούμε άλλες Γαίες.
  • 8:59 - 9:01
    Είναι ένα από αυτά
    με τα οποία ασχολούμαι,
  • 9:01 - 9:02
    έχω μια θεωρία γι' αυτό.
  • 9:02 - 9:05
    Μου θυμίζει ότι σχεδόν κάθε μέρα
  • 9:05 - 9:08
    λαμβάνω ένα ή περισσότερα e-mails
  • 9:08 - 9:11
    από κάποιον με μια τρελή θεωρία
    για τη φυσική της βαρύτητας
  • 9:11 - 9:13
    ή της κοσμολογίας ή κάτι παρόμοιο.
  • 9:13 - 9:17
    Οπότε μην μου στέλνετε τις τρελές
    θεωρίες σας, σας παρακαλώ.
  • 9:17 - 9:18
    (Γέλια)
  • 9:18 - 9:20
    Είχα όμως τη δική μου τρελή θεωρία.
  • 9:20 - 9:22
    Όμως που απευθύνεται
    ένας καθηγητής του MIT;
  • 9:23 - 9:27
    Έστειλα e-mail σε ένα Νομπελίστα
    Φυσιολογίας ή Ιατρικής
  • 9:27 - 9:29
    και μου είπε, «Φυσικά, έλα να με βρεις».
  • 9:29 - 9:31
    Πήρα λοιπόν δύο φίλους μου βιοχημικούς
  • 9:31 - 9:33
    και πήγαμε να του πούμε
    την τρελή θεωρία μας.
  • 9:33 - 9:37
    Αυτή ήταν ότι η ζωή
    παράγει όλα τα μικρά μόρια,
  • 9:37 - 9:39
    τόσα πολλά μόρια.
  • 9:39 - 9:41
    Οτιδήποτε μπορούσα να φανταστώ,
    χωρίς να είμαι χημικός.
  • 9:41 - 9:42
    Σκεφτείτε το:
  • 9:42 - 9:45
    διοξείδιο του άνθρακα,
    μονοξείδιο του άνθρακα,
  • 9:45 - 9:47
    μοριακό υδρογόνο, μοριακό άζωτο,
  • 9:47 - 9:48
    μεθάνιο, μεθυλοχλωρίδιο -
  • 9:48 - 9:49
    τόσα πολλά αέρια.
  • 9:49 - 9:51
    Υπάρχουν και για άλλους λόγους
  • 9:51 - 9:53
    όμως η ζωή παράγει επίσης και όζον.
  • 9:53 - 9:55
    Πήγαμε λοιπόν να του μιλήσουμε γι' αυτά
  • 9:55 - 9:57
    κι αμέσως απέρριψε τη θεωρία.
  • 9:57 - 10:00
    Βρήκε ένα παράδειγμα που δεν υπήρχε.
  • 10:00 - 10:02
    Πήγαμε πίσω στον πίνακα με τα σχέδια
  • 10:02 - 10:05
    και σκεφτήκαμε ότι βρήκαμε κάτι
    πολύ ενδιαφέρον σε ένα άλλο πεδίο.
  • 10:05 - 10:06
    Πίσω στους εξωπλανήτες τώρα,
  • 10:06 - 10:10
    το θέμα είναι ότι η ζωή παράγει
    τόσα διαφορετικά είδη αερίων
  • 10:10 - 10:12
    κυριολεκτικά χιλιάδες αέρια.
  • 10:12 - 10:15
    Αυτό που κάνουμε τώρα είναι
    ότι προσπαθούμε να βρούμε
  • 10:15 - 10:17
    σε ποιό είδος εξωπλανητών,
  • 10:17 - 10:20
    ποιά αέρια θα μπορούσαν
    να αποδοθούν στην ύπαρξη ζωής.
  • 10:22 - 10:24
    Έτσι όταν εν καιρώ βρούμε αέρια
  • 10:24 - 10:26
    σε εξωπλανητικές ατμόσφαιρες
  • 10:26 - 10:28
    που δεν ξέρουμε αν έχουν δημιουργηθεί
  • 10:28 - 10:31
    από νοήμονες εξωγήινους ή από δέντρα
  • 10:31 - 10:32
    ή από κάποιον βάλτο,
  • 10:32 - 10:35
    ή έστω από μια απλή μονοκυτταρική
    μικροβιολογική ύπαρξη ζωής.
  • 10:35 - 10:37
    Δουλεύοντας λοιπόν στα μοντέλα
  • 10:37 - 10:39
    και σκεπτόμενοι τη βιοχημεία
  • 10:39 - 10:40
    είναι όλα ωραία.
  • 10:40 - 10:43
    Η μεγάλη πρόκληση όμως
    που έχουμε μπροστά μας είναι: Πώς;
  • 10:43 - 10:45
    Πώς θα βρούμε αυτούς τους πλανήτες;
  • 10:45 - 10:47
    Υπάρχουν πολλοί τρόποι να βρεις πλανήτες,
  • 10:47 - 10:49
    πολλοί διαφορετικοί τρόποι.
  • 10:49 - 10:51
    Αυτός όμως στον οποίο
    συγκεντρώνομαι πιο πολύ
  • 10:51 - 10:53
    είναι πώς θα ανοίξουμε μια πόρτα
  • 10:53 - 10:54
    ώστε στο μέλλον,
  • 10:54 - 10:56
    να βρούμε εκατοντάδες Γαίες.
  • 10:56 - 10:58
    Έχουμε καλές πιθανότητες
    να βρούμε σημάδια ζωής.
  • 10:58 - 11:01
    Μάλιστα μόλις τελείωσα την επιτήρηση
    ενός διετούς προγράμματος
  • 11:01 - 11:04
    σε αυτήν την πολύ ιδιαίτερη φάση
  • 11:04 - 11:06
    μιας ιδέας που ονομάζουμε Starshade.
  • 11:06 - 11:09
    Αυτό είναι μια ασπίδα
    με πολύ ξεχωριστό σχήμα
  • 11:09 - 11:11
    κι ο σκοπός είναι να πετάξει τόσο
  • 11:11 - 11:14
    ώστε να καλύψει το φως ενός αστεριού
  • 11:14 - 11:17
    ώστε το τηλεσκόπιο να μπορέσει
    να δει τους πλανήτες απευθείας.
  • 11:17 - 11:19
    Εδώ βλέπετε εμένα
    και δύο άλλα μέλη της ομάδας
  • 11:19 - 11:22
    που κρατάμε ένα μικρό μέρος της ασπίδας.
  • 11:22 - 11:23
    Μοιάζει με γιγαντιαίο λουλούδι
  • 11:23 - 11:26
    κι αυτό είναι ένα από τα πέταλα
    του πρωτοτύπου.
  • 11:27 - 11:31
    Η ιδέα είναι να εκτοξεύσουμε
    το Starshade μαζί με το τηλεσκόπιο
  • 11:31 - 11:34
    με τα πέταλα να ξεδιπλώνονται
    από το σημείο αποθήκευσης.
  • 11:35 - 11:37
    Ο κεντρικός εξοπλισμός θα επεκταθεί
  • 11:37 - 11:40
    και τα πέταλα θα κλειδώσουν στη θέση τους.
  • 11:40 - 11:42
    Αυτό όμως πρέπει να γίνει
    με τρομερή ακρίβεια
  • 11:42 - 11:44
    κυριολεκτικά, τα πέταλα σε μικρόμετρο
  • 11:44 - 11:47
    και πρέπει να ξεδιπλωθούν
    σε χιλιοστόμετρα.
  • 11:47 - 11:49
    Όλη αυτή η κατασκευή θα πρέπει να πετάξει
  • 11:49 - 11:52
    δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα
    μακριά από το τηλεσκόπιο.
  • 11:52 - 11:54
    Η διάμετρός του είναι δεκάδες μέτρα.
  • 11:55 - 12:00
    Ο σκοπός είναι να μπλοκάρει το φως
    του αστεριού με απίστευτη ακρίβεια
  • 12:00 - 12:03
    ώστε να μπορέσουμε να δούμε
    τους πλανήτες απευθείας.
  • 12:03 - 12:05
    Θα πρέπει επίσης να έχει
    πολύ ιδιαίτερο σχήμα
  • 12:05 - 12:08
    λόγω της φυσικής της διάθλασης.
  • 12:08 - 12:10
    Πρόκειται για ένα πρότζεκτ
    στο οποίο δουλεύουμε
  • 12:10 - 12:12
    δεν θα πιστέψετε πόσο σκληρά.
  • 12:12 - 12:15
    Για νας πείσω ότι δεν πρόκειται
    για μια απλή θεωρία,
  • 12:15 - 12:16
    εδώ είναι μια αληθινή φωτογραφία
  • 12:16 - 12:22
    ενός Starshade δεύτερης γενιάς στο οποίο
    τεστάρουμε το σύστημα ξεδίπλωσης.
  • 12:22 - 12:24
    Σε αυτήν την περίπτωση,
    θέλω απλά να ξέρετε
  • 12:24 - 12:26
    ότι αυτός ο κεντρικός εξοπλισμός
    έχει υπολείμματα
  • 12:26 - 12:29
    από μεγάλες ξεδιπλώσεις στο διάστημα.
  • 12:29 - 12:31
    Έπειτα από όλη αυτήν τη σκληρή δουλειά
  • 12:31 - 12:35
    που προσπαθούμε να αναλογιστούμε όλα τα
    τρελά αέρια που ίσως βρίσκονται εκεί έξω
  • 12:35 - 12:38
    και κατασκευάζουμε τα πολύπλοκα
    διαστημικά τηλεσκόπια
  • 12:38 - 12:39
    που ίσως βρίσκονται εκεί έξω,
  • 12:39 - 12:41
    τι πρόκειται να βρούμε;
  • 12:41 - 12:42
    Στην καλύτερη περίπτωση,
  • 12:42 - 12:45
    θα βρούμε την εικόνα
    μιας άλλης εξωπλανητικής Γης.
  • 12:46 - 12:49
    Εδώ είναι η Γη σαν μια γαλάζια τελεία.
  • 12:49 - 12:51
    Είναι αληθινή φωτογραφία της Γης
  • 12:51 - 12:53
    που τραβήχτηκε από το σκάφος Voyager 1
  • 12:53 - 12:55
    4 δισεκατομμύρια μίλια μακριά.
  • 12:55 - 12:59
    Το κόκκινο φως προέρχεται απλά
    από το οπτικό φίλτρο της κάμερας.
  • 12:59 - 13:03
    Όμως, αυτό που είναι τόσο φοβερό
    για να το λάβουμε υπόψη μας
  • 13:03 - 13:05
    είναι πως αν υπάρχουν νοήμονες εξωγήινοι
  • 13:05 - 13:08
    πάνω σε κάποιον πλανήτη που γυρίζει
    γύρω από κάποιο αστέρι κοντά μας
  • 13:08 - 13:11
    και κατασκευάζουν πολύπλοκα
    διαστημικά τηλεσκόπια
  • 13:11 - 13:13
    σαν αυτό που προσπαθούμε να φτιάξουμε
  • 13:13 - 13:15
    το μόνο που θα δουν είναι
    αυτή γαλάζια τελεία,
  • 13:15 - 13:17
    μια βούλα φωτός.
  • 13:17 - 13:21
    Έτσι μερικές φορές όταν σκέφτομαι
  • 13:21 - 13:25
    τον επαγγελματικό μου αγώνα
    και την τεράστια φιλοδοξία
  • 13:25 - 13:27
    είναι δύσκολο να τα αντιπαραβάλλεις
  • 13:27 - 13:29
    με την απεραντοσύνη του διαστήματος.
  • 13:30 - 13:34
    Όπως και να 'χει, αφιερώνω
    όλο το υπόλοιπο της ζωής μου
  • 13:34 - 13:36
    στο να βρω μια άλλη Γη.
  • 13:36 - 13:39
    Και το εγγυώμαι
  • 13:39 - 13:41
    ότι με την επόμενη γενιά τηλεσκοπίων,
  • 13:41 - 13:42
    τη δεύτερη γενιά,
  • 13:42 - 13:48
    θα έχουμε τη δυνατότητα να βρούμε
    και να ταυτοποιήσουμε άλλες Γαίες.
  • 13:48 - 13:51
    Επίσης τη δυνατότητα
    να διαχωρίσουμε το φως ενός αστεριού
  • 13:51 - 13:52
    για να ψάξουμε για αέρια
  • 13:52 - 13:56
    και να αξιολογήσουμε τα αέρια
    του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα,
  • 13:56 - 13:58
    να βρούμε τη θερμοκρασία της επιφάνειας
  • 13:58 - 14:00
    και να ψάξουμε για ίχνη ζωής.
  • 14:00 - 14:01
    Δεν σταματάει όμως εδώ.
  • 14:01 - 14:05
    Ψάχνοντας για πλανήτες όμοιους με τη Γη
  • 14:05 - 14:07
    κάνουμε ένα νέο είδος χάρτη
  • 14:07 - 14:10
    των κοντινών αστεριών και πλανητών
    που περιστρέφονται γύρω τους,
  • 14:10 - 14:15
    συμπεριλαμβανομένων πλανητών που ίσως
    είναι κατοικίσημοι για τους ανθρώπους.
  • 14:15 - 14:17
    Έτσι οραματίζομαι ότι οι απόγονοί μας,
  • 14:17 - 14:19
    εκατοντάδες χρόνια στο μέλλον,
  • 14:19 - 14:22
    θα ξεκινήσουν ένα διαστρικό
    ταξίδι σε άλλους κόσμους.
  • 14:23 - 14:26
    Και κοιτώντας πίσω σ' εμάς
  • 14:26 - 14:30
    θα είμαστε η γενιά που πρώτη ανακάλυψε
    κόσμους όμοιους με τη Γη.
  • 14:30 - 14:31
    Ευχαριστώ.
  • 14:31 - 14:33
    (Χειροκρότημα)
  • 14:37 - 14:39
    Τζουν Κόεν: Σε παραδίδω για μια ερώτηση
  • 14:39 - 14:42
    από τον υπεύθυνο της αποστολής
    της Ροζέτα, Φρεντ Τζάνσεν.
  • 14:42 - 14:44
    Φρεντ Τζάνσεν: Αναφέρθηκες στην πορεία
  • 14:44 - 14:46
    ότι η τεχνολογία για να κοιτάξουμε
  • 14:46 - 14:50
    το φάσμα ενός εξωπλανήτη όπως η Γη,
    δεν υπάρχει ακόμη.
  • 14:50 - 14:52
    Πότε πιστεύετε ότι θα υπάρξει
  • 14:52 - 14:54
    και τι χρειάζεται γι' αυτό;
  • 14:54 - 14:59
    Αυτό που περιμένουμε είναι το λεγόμενο
    Τηλεσκόπιο Hubble της επόμενης γενιάς.
  • 14:59 - 15:01
    Αυτό ονομάζεται
    Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb
  • 15:01 - 15:03
    το οποίο θα εκτοξευθεί το 2018
  • 15:03 - 15:06
    κι αυτό που θα παρατηρήσουμε
    είναι ένα ιδιαίτερο είδος πλανήτη,
  • 15:06 - 15:08
    τους μεταβατικούς εξωπλανήτες,
  • 15:08 - 15:12
    κι αυτή θα είναι η πρώτη μας προσπάθεια
    να μελετήσουμε μικρούς πλανήτες
  • 15:12 - 15:15
    για αέρια που μας δείχνουν
    ότι ο πλανήτης είναι κατοικήσιμος.
  • 15:16 - 15:18
    ΤΚ: Θα σου κάνω κι εγώ μια ερώτηση, Σάρα,
  • 15:18 - 15:19
    ως ο γενικολόγος.
  • 15:19 - 15:22
    Μ' έχει εντυπωσιάσει πολύ
    η όρεξη σου στη δουλειά σου
  • 15:22 - 15:24
    κι οι αντιξοότητες που αντιμετώπισες,
  • 15:24 - 15:26
    όταν ασχολήθηκες με εξωπλανήτες
  • 15:26 - 15:29
    υπήρχε ακραίος σκεπτικισμός
    στην επιστημονική κοινότητα
  • 15:29 - 15:30
    για την ύπαρξή τους,
  • 15:30 - 15:32
    όμως τους απέδειξες ότι είχαν άδικο.
  • 15:32 - 15:33
    Πώς το κατάφερες αυτό;
  • 15:33 - 15:35
    ΣΣ: Ως επιστήμονες
  • 15:35 - 15:36
    οφείλουμε να είμαστε σκεπτικιστές,
  • 15:36 - 15:39
    γιατί η δουλειά μας είναι να εξασφαλίσουμε
  • 15:39 - 15:42
    αν αυτό που λέει κάποιος
    είναι λογικό ή όχι.
  • 15:42 - 15:44
    Όμως το να είσαι επιστήμονας,
  • 15:44 - 15:47
    νομίζω το είδατε σήμερα εδώ,
  • 15:47 - 15:48
    είναι σαν να είσαι εξερευνητής.
  • 15:48 - 15:50
    Έχεις αυτήν την ατέρμονη περιέργεια,
  • 15:50 - 15:52
    την ξεροκεφαλιά,
  • 15:52 - 15:54
    αυτήν την ανένδοτη θέληση να πετύχεις
  • 15:54 - 15:56
    παρά τα όσα λένε οι υπόλοιποι.
  • 15:56 - 15:58
    ΤΚ: Μου αρέσει πολύ αυτό.
    Ευχαριστούμε, Σάρα.
  • 15:58 - 15:59
    (Χειροκρότημα)
Title:
Η αναζήτηση πλανητών πέραν του ηλιακού μας συστήματος
Speaker:
Σάρα Σίγκερ
Description:

Κάθε άστρο που βλέπουμε στον ουρανό, έχει τουλάχιστον έναν πλανήτη σε τροχιά γύρω του, λέει η αστρονόμος Σάρα Σίγκερ. Τι γνωρίζουμε, λοιπόν, για αυτούς τους εξωπλανήτες και πώς μπορούμε να μάθουμε περισσότερα; Η Σίγκερ παρουσιάζει τους αγαπημένους της εξωπλανήτες και μας δείχνει τις νέες τεχνολογίες που μπορούν να μας βοηθήσουν να συλλέξουμε πληροφορίες για αυτούς - ακόμα και να μας βοηθήσουν στην αναζήτηση εξωπλανητών με ζωή.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:14

Greek subtitles

Revisions