Jak krótkie życie mojego syna trwale wpłynęło na świat
-
0:02 - 0:04W trzecim miesiącu ciąży bliźniaczej
-
0:04 - 0:08poszłam z mężem, Rossem, na drugie USG.
-
0:09 - 0:12Miałam wtedy 35 lat
-
0:12 - 0:15i wiedziałam o wysokim prawdopodobieństwie
-
0:15 - 0:17urodzenia dziecka z wadą wrodzoną.
-
0:18 - 0:21Czytaliśmy o najczęsztszych wadach,
-
0:21 - 0:23więc czuliśmy się w miarę przygotowani.
-
0:24 - 0:26Nic jednak nie mogło nas przygotować
-
0:26 - 0:29na przedziwną diagnozę, jaką postawiono.
-
0:30 - 0:34Lekarz wytłumaczył,
że jeden z bliźniaków, Thomas, -
0:34 - 0:37miał wadę śmiertelną zwaną bezmózgowiem.
-
0:37 - 0:41Jego mózg nie był prawidłowo uformowany,
-
0:41 - 0:43ponieważ brakowało części czaszki.
-
0:44 - 0:47Dzieci z tą wadą zazwyczaj
umierają w macicy -
0:47 - 0:51lub w ciągu kilku minut,
godzin, dni od narodzin. -
0:53 - 0:56Drugi z bliźniaków, Callum,
-
0:56 - 1:00był jednak zdrowy, jak twierdził lekarz,
-
1:00 - 1:05a obaj byli genetycznie identyczni,
-
1:08 - 1:13Po wielu pytaniach, jak to się mogło stać,
-
1:13 - 1:16powiedziano nam o selektywnej aborcji.
-
1:16 - 1:19Pomimo tego, że ta metoda była wykonalna,
-
1:19 - 1:23była ryzykowna dla mnie i zdrowego płodu,
-
1:23 - 1:26więc zadecydowaliśmy
donosić ciążę do końca. -
1:27 - 1:31Byłam w trzecim miesiącu ciąży,
z dwoma trymestrami przede mną, -
1:31 - 1:36i musiałam znaleźć sposób,
by poradzić sobie z ciśnieniem i stresem. -
1:37 - 1:42Czułam, jakbym miała współlokatora,
który celuje do mnie przez sześć miesięcy. -
1:44 - 1:48Patrzyłam w tę lufę tak długo,
-
1:49 - 1:51aż zobaczyłam światełko w tunelu.
-
1:52 - 1:55Nie mogliśmy zapobiec tragedii.
-
1:55 - 1:57Szukałam sposobu, by krótkie życie Thomasa
-
1:57 - 1:59stało się czymś pozytywnym
-
1:59 - 2:03Zapytałam pielęgniarkę
o donację organów, oczu i tkanek. -
2:04 - 2:08Połączyła mnie z miejscową organizacją,
która odpowiada za proces donacji organów, -
2:08 - 2:10Washington Regional Transplant Community,
-
2:11 - 2:14gdzie wytłumaczono mi,
-
2:14 - 2:18że Thomas będzie za mały, by zostać dawcą,
-
2:18 - 2:20co mnie zaszokowało.
-
2:20 - 2:22Nie wiedziałam,
że można spotkać się z odmową. -
2:22 - 2:25Powiedziano, że będzie
dobrym kandydatem do badań. -
2:26 - 2:28Zobaczyłam Thomasa w nowym świetle.
-
2:28 - 2:31W przeciwieństwie do ofiary choroby,
-
2:31 - 2:35ujrzałam w nim klucz
do rozwiązania medycznej zagadki. -
2:36 - 2:40W dniu 23 marca 2010 roku
-
2:40 - 2:42urodziłam bliźnięta. Obydwa żyły.
-
2:44 - 2:46Jak mówił lekarz,
-
2:46 - 2:49Thomas nie miał górnej części czaszki,
-
2:49 - 2:50jednak karmiłam go piersią,
-
2:50 - 2:52mógł pić z butelki,
-
2:52 - 2:55przytulać się i łapać za nasze palce,
jak normalne dziecko. -
2:55 - 2:57Spał w naszych ramionach.
-
2:58 - 3:01Sześć dni później Thomas zmarł
w ramionach Rossa, -
3:01 - 3:03w otoczeniu rodziny.
-
3:05 - 3:09Zadzwoniliśmy do WRTC,
którzy przyjechali, -
3:09 - 3:12by zabrać go do Children's
National Medical Center. -
3:13 - 3:17Po kilku godzinach zadzwonili:
pobranie się udało -
3:17 - 3:20i części ciała Thomasa
pójdą w cztery różne miejsca. -
3:20 - 3:23Krew pępowinowa - do Uniwersytu Duke'a.
-
3:23 - 3:27Wątroba - do centrum terapii komórkami
Cytonet w Durham. -
3:28 - 3:32Rogówki otrzyma
Schepens Eye Research Institute, -
3:32 - 3:34które jest częścią Harvard Medical School,
-
3:34 - 3:37a jego siatkówki trafią
do Uniwersytu Pensylwanii. -
3:38 - 3:42Kilka dni później odbył się pogrzeb
w otoczeniu najbliższej rodziny, -
3:42 - 3:44razem z Callumem.
-
3:44 - 3:47Zamknęliśmy ten rozdział naszego życia.
-
3:48 - 3:51Jednak często rozmyślałam,
co dzieje się teraz. -
3:51 - 3:53Czego dowiadują się naukowcy?
-
3:53 - 3:55Czy ta donacja miała w ogóle sens?
-
3:57 - 4:01WRTC zaprosiło mnie i Rossa
na spotkanie dla osób w żałobie, -
4:01 - 4:04gdzie poznaliśmy 15 cierpiących rodzin,
-
4:04 - 4:06które oddały organy bliskich
do transplantacji. -
4:07 - 4:10Niektórzy otrzymali nawet listy od tych,
-
4:10 - 4:13którzy otrzymali organy,
-
4:13 - 4:14by podziękować.
-
4:15 - 4:17Dowiedziałam się,
że mogą nawet się spotkać, -
4:17 - 4:19jeśli podpiszą wniosek,
-
4:19 - 4:20prawie jak w otwartej adopcji.
-
4:21 - 4:24Pomyślałam, że też mogłabym napisać list
-
4:24 - 4:26albo go otrzymać,
by móc dowiedzieć się więcej. -
4:26 - 4:28Jednak rozczarowałam się,
-
4:28 - 4:31gdy powiedziano mi,
że robi się to tylko przy transplantacji. -
4:31 - 4:34Czułam zazdrość.
Zazdrość transplantologiczną. -
4:34 - 4:36(Śmiech)
-
4:36 - 4:38Przez kolejne lata
-
4:38 - 4:40nauczyłam się wiele o donacji,
-
4:41 - 4:43a nawet dostałam pracę w tej dziedzinie.
-
4:43 - 4:44Wpadłam na pomysł.
-
4:46 - 4:48Napisałam list, który tak się zaczynał:
-
4:48 - 4:49"Drogi Naukowcu".
-
4:50 - 4:52Opowiedziałam, kim jestem
-
4:52 - 4:56i zapytałam, dlaczego poproszono
o siatkówki noworodka -
4:56 - 4:58w marcu 2010 roku.
-
4:58 - 5:01Spytałam, czy moja rodzina
może odwiedzić laboratorium. -
5:02 - 5:05Wysłałam go do banku tkanek oka
odpowiadającego za tę donację, -
5:05 - 5:07Old Dominion Eye Foundation,
-
5:07 - 5:10i poprosiłam o przesłanie listu
do właściwej osoby. -
5:10 - 5:13Nie robili tego wcześniej
-
5:13 - 5:15i nie gwarantowali odzewu.
-
5:15 - 5:17lecz zgodzili się dostarczyć wiadomość.
-
5:19 - 5:21Dwa dni później dostałam odpowiedź
-
5:21 - 5:24od dr Arupy Ganguly
z Uniwersytetu Pensylwanii. -
5:25 - 5:26Podziękowała za donację
-
5:26 - 5:29i napisała, że pracuje
nad siatkówczakiem, -
5:29 - 5:31śmiertelnym rakiem siatkówki,
-
5:31 - 5:33na który chorują dzieci
do piątego roku życia. -
5:33 - 5:36Zaprosiła nas też do laboratorium.
-
5:37 - 5:38Potem rozmawiałyśmy przez telefon
-
5:38 - 5:43i powiedziała, że to, co czuliśmy,
jest dla niej niewyobrażalne, -
5:43 - 5:46a Thomas niezwykle się poświęcił.
-
5:46 - 5:48Czuła się wobec nas dłużna.
-
5:49 - 5:52Powiedziałam, że nic nie mamy
przeciw tym badaniom, -
5:52 - 5:54ale to nie był nasz wybór.
-
5:54 - 5:57Przekazaliśmy donację do systemu
i to on wybrał to badanie. -
5:57 - 6:02Powiedziałam też, że złe rzeczy
przytrafiają się dzieciom codziennie. -
6:02 - 6:04"Gdybyś nie chciała tych siatkówek,
-
6:04 - 6:07byłyby teraz zakopane w ziemi.
-
6:07 - 6:10Możliwość uczestnictwa w twoich badaniach
-
6:10 - 6:14nadaje życiu Thomasa nowe znaczenie.
-
6:14 - 6:17Nie czuj się winna temu,
że ich używasz". -
6:18 - 6:20Później wyjaśniła, jakie to rzadkie.
-
6:20 - 6:24Złożyła prośbę o tę tkankę
sześć lat wcześniej -
6:24 - 6:26w National Disease Research Interchange.
-
6:27 - 6:30Dostała tylko jedną próbkę tkanki,
która spełaniała jej kryteria, -
6:30 - 6:32i to była tkanka Thomasa.
-
6:33 - 6:37Umówiłyśmy się na spotkanie
w laboratorium. -
6:37 - 6:41Wybrałyśmy dzień 23 marca 2015 roku,
czyli piąte urodziny bliźnaków. -
6:43 - 6:46Po zakończeniu rozmowy,
wysłałam jej zdjęcia Thomasa i Calluma, -
6:47 - 6:49a po kilku tygodniach
dostaliśmy pocztą tę koszulkę. -
6:51 - 6:54Parę miesięcy później, Ross, Callum i ja,
-
6:54 - 6:56wyruszyliśmy w podróż samochodem.
-
6:56 - 6:58Spotkaliśmy Arupę i jej zespół.
-
6:58 - 7:02Powiedziała, że odczuła ulgę,
gdy kazałam jej się nie winić, -
7:02 - 7:05i że nie widziała tego
z naszej perspektywy. -
7:06 - 7:10Okazało się, że Thomas ma sekretne imię.
-
7:11 - 7:14Tak jak Henrietta Lacks to HeLa,
-
7:14 - 7:17tak Thomas to RES 360.
-
7:17 - 7:19RES oznacza "research",
-
7:19 - 7:22a 360 to numer okazu 360,
-
7:22 - 7:24który pojawił się w okresie około 10 lat.
-
7:25 - 7:29Pokazała nam też niezwykły dokument:
-
7:29 - 7:32nalepkę pocztową,
-
7:32 - 7:35dzięki której jego siatkówki
przesłano z D.C. do Filadelfii. -
7:36 - 7:40Ta nalepka jest dla nas pamiątką,
-
7:40 - 7:44niczym odznaczenie wojskowe lub akt ślubu.
-
7:45 - 7:50Arupa wytłumaczyła,
że używa siatkówek oraz RNA Thomasa, -
7:50 - 7:54aby unieczynnić gen
powodujący powstanie guza. -
7:54 - 7:57Pokazała nam nawet kilka wyników
otrzymanych dzięki RES 360. -
7:58 - 8:00Zabrała nas do zamrażarki
-
8:00 - 8:03i pokazała dwie próbki,
-
8:03 - 8:06oznaczone jako RES 360.
-
8:06 - 8:07Zostały takie dwie małe.
-
8:08 - 8:09Powiedziała, że zatrzymała je,
-
8:09 - 8:11bo nie wie, kiedy dostanie kolejne.
-
8:13 - 8:15Udaliśmy się do sali konferencyjnej,
-
8:15 - 8:17odpoczeliśmy i zjedliśmy wspólnie lunch,
-
8:17 - 8:22a pracownicy laboratorium
dali Callumowi prezent urodzinowy, -
8:22 - 8:24dziecięcy zestaw laboratoryjny.
-
8:24 - 8:27Zaoferowali mu też staż.
-
8:27 - 8:30(Śmiech)
-
8:30 - 8:33Mam dziś dwie wiadomości.
-
8:34 - 8:37Pierwsza to ta, że większość z nas
nie myśli o donacji dla naukowców. -
8:37 - 8:41Ja też o tym nie myślałam.
Jestem zwyczajną osobą. -
8:41 - 8:42Ale zrobiłam to.
-
8:42 - 8:44To było dobre doświadczenie,
które polecam. -
8:44 - 8:46Przyniosło mojej rodzinie wiele spokoju.
-
8:46 - 8:49Druga zaś jest taka,
że jeśli pracujesz nad ludzką tkanką -
8:49 - 8:51i zastanawiasz się,
kim jest dawca i jego rodzina, -
8:51 - 8:52to wyślij im list.
-
8:52 - 8:55Powiedz im o tym,
powiedz o swoich badaniach, -
8:55 - 8:57zaproś do laboratorium.
-
8:57 - 9:00Ta wizyta ucieszy ciebie nawet bardziej
-
9:00 - 9:01niż rodzinę.
-
9:01 - 9:03Chcę też o coś poprosić.
-
9:03 - 9:06Jeśli uda wam się zorganizować spotkanie,
-
9:06 - 9:07opowiedzcie mi o tym.
-
9:08 - 9:10Ponadto moja rodzina
-
9:10 - 9:12odwiedziła wszystkie cztery miejsca,
-
9:12 - 9:14które otrzymały donacje.
-
9:14 - 9:17Spotkaliśmy niezwykłych ludzi,
którzy robią niesamowite rzeczy. -
9:18 - 9:23Teraz myślę o tym w ten sposób,
że Thomas dostał się na Harvard, -
9:23 - 9:25Uniwersytet Duke'a, Penn...
-
9:25 - 9:29(Śmiech)
-
9:29 - 9:31I ma pracę w Cytonet,
-
9:31 - 9:34ma kolegów i współpracowników,
-
9:34 - 9:36którzy są wybitni w swoim fachu.
-
9:36 - 9:38Potrzebują go w swojej pracy.
-
9:39 - 9:44Życie, które zdawało się
krótkie i mało znaczące, -
9:44 - 9:49okazało się istotne i wieczne.
-
9:50 - 9:53Mam nadzieję, że moje życie
będzie równie ważne. -
9:54 - 9:55Dziękuję.
-
9:55 - 9:59(Brawa)
- Title:
- Jak krótkie życie mojego syna trwale wpłynęło na świat
- Speaker:
- Sarah Gray
- Description:
-
Po zdiagnozowaniu bezmózgowia u Thomasa, nienarodzonego dziecka Sarah Gray, kobieta zdecydowała, by przemienić rodzinną tragedię w niezwykły dar, oddając organy syna do badań naukowych. Dzieli się, w hołdzie dla życia i nauki, swoją drogą prowadzącą do odkrycia znaczenia doznanej straty i daje nadzieję rodzinom pogrążonym w żałobie.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:17
TED Translators admin approved Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz commented on Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz accepted Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Sarah Gray speaks at TEDMED 2015 |
Sylwia Gliniewicz
selective reduction > selektywnej redukcji > selektywna aborcja
zadecydowaliśmy o doniesieniu ciąży > zdecydowaliśmy donosić ciążę do końca
I had to find a way to manage my blood pressure and my stress. > wyważać ciśnienie krwi oraz stres. > radzić sobie z ciśnieniem i stresem
Thomas died in Ross's arms > na rękach Rossa, > w ramionach Rossa
nazwy uniwersytetów, które mają polskie odpowiedniki, przetłumaczyłam
„make a difference” > zrobić różnicę > ten związek frazeologiczny ma inne znaczenie w języku polskim dlatego je zamieniłam.
waiver > zostawiłam tłumaczenie, chociaż mam do niego wątpliwości. Bardziej pasowałoby "zrzeczenie się czegoś". Trudno jednak określić to, czego obie strony w tej sytuacji miałyby się zrzec. Pada porównianie do otwartej adopcji, ale donacja organów i tkanek to jednak coś zupełnie innego.