Return to Video

گربه‌ی شرودینگر می‌تواند چه چیزی درباره‌ی مکانیک کوانتوم به ما بیاموزد

  • 0:08 - 0:11
    فرض کنید توپی را مستقیم به هوا پرتاب کنیم
  • 0:11 - 0:14
    آیا حرکت توپ پس از جدا شدن از دستانتان را میتوانید پیش بینی کنید؟
  • 0:14 - 0:15
    معلومه. خیلی راحته
  • 0:15 - 0:19
    توپ به سمت بالا خواهد رفت
    تا اینکه به بالاترین نقطه ی ممکن برسد
  • 0:19 - 0:22
    سپس به سمت پایین آمده
    و دوباره در دستان شما قرار می گیرد
  • 0:22 - 0:23
    البته این اتفاقی است که می افتد
  • 0:23 - 0:27
    و شما این را می دانید چون اتفاقات مشابه آن را
    قبلا بارها دیده اید
  • 0:27 - 0:31
    شما در تمام طول زندگی خود،
    ناظر فیزیک پدیده های روزمره بوده اید
  • 0:31 - 0:36
    حال فرض کنید که سوالی در رابطه با
    فیزیک اتم مطرح شود
  • 0:36 - 0:38
    به عنوان مثال
    حرکت الکترون...
  • 0:38 - 0:41
    دور هسته ی اتم هیدروژن چگونه است؟
  • 0:41 - 0:45
    آیا می توانیم پاسخ این سوال را بر اساس
    تجربه روزمره با فیزیک بدهیم؟
  • 0:45 - 0:47
    مسلما نه. چرا؟
  • 0:47 - 0:51
    زیرا فیزیک حاکم بر رفتار سیستم ها
    در مقیاسی به این کوچکی
  • 0:51 - 0:55
    با فیزیک اجسام بزرگ مقیاس
  • 0:55 - 0:58
    که مدام در اطراف خود مشاهده می کنید
    متفاوت است
  • 0:58 - 1:00
    دنیای روزمره که آن را می شناسید و دوست دارید
  • 1:00 - 1:04
    بر اساس قوانین مکانیک
    کلاسیک رفتار می کند.
  • 1:04 - 1:06
    اما سیستم های در مقیاس اتمها
  • 1:06 - 1:10
    بر اساس قوانین مکانیک
    کوانتوم رفتار می کنند
  • 1:10 - 1:13
    دنیای کوانتوم، دنیای عجیب غریبی است
  • 1:13 - 1:18
    آزمایشی بسیار معروف، تصویر ناشناس/غریبه کوانتوم
    را نشان می دهد:
  • 1:18 - 1:20
    گربه ی شرودینگر
  • 1:20 - 1:24
    فیزیکدانی که بصورت خاص علاقه ای به گربه ندارد،
    گربه ای را در یک جعبه قرار می دهد
  • 1:24 - 1:30
    بمبی را نیز درون جعبه قرار می دهد که پس از بسته شدن
    در جعبه، ۵۰٪ احتمال دارد منفجر شود
  • 1:30 - 1:33
    تا در را باز نکنیم، به هیچ
    وجه نمی توانیم بفهمیم
  • 1:33 - 1:35
    که بمب منفجر شده است یا نه
  • 1:35 - 1:41
    و در نتیجه نمی دانیم که گربه زنده است یا مرده
  • 1:41 - 1:44
    در فیزیک کوانتوم،
    می توان گفت که قبل از مشاهده
  • 1:44 - 1:47
    گربه در حالت برهم نهی/ انطباق قرار دارد.
  • 1:47 - 1:52
    نه زنده است و نه مرده.
    در واقع در ترکیبی از این دو حالت قرار دارد،
  • 1:52 - 1:55
    احتمال هر حالت، ۵۰٪ است
  • 1:55 - 1:59
    سیستم های کوانتوم مقیاس نیز،
    حالتی مشابه دارند
  • 1:59 - 2:02
    مثل الکترونی که به دور
    اتم هیدروژن در گردش است
  • 2:02 - 2:04
    در واقع الکترون اصلا نمی چرخد
  • 2:04 - 2:07
    و در یک لحظه، می تواند در هر نقطه ای
    از فضا باشد
  • 2:07 - 2:11
    تنها احتمال وجود آن در بعضی جاها
    بیش از سایرین است
  • 2:11 - 2:13
    و فقط پس از آنکه موقعیت آن را
    اندازه گرفتیم
  • 2:13 - 2:16
    می توانیم بگوییم که در یک لحظه ی مشخص
    دقیقا کجا قرار دارد
  • 2:16 - 2:19
    بسیار شبیه به مورد گربه: تا در جعبه را باز نکنیم
  • 2:19 - 2:21
    نمی دانیم گربه زنده است یا مرده
  • 2:21 - 2:24
    به این ترتیب به پدیده ی عجیب
    و زیبایی به نام ...
  • 2:24 - 2:26
    گیرافتادگی کوانتوم می رسیم
  • 2:26 - 2:31
    فرض کنید به جای یک گربه،دو
    گربه درون دو جعبه ی مختلف داشته باشیم
  • 2:31 - 2:35
    اگر آزمایش شرودینگر را با این دو گربه تکرار کنیم
  • 2:35 - 2:39
    نتیجه ی آزمایش، یکی از چهار حالت ممکن می تواند داشته باشد
  • 2:39 - 2:42
    یا هر دو گربه زنده اند و یا هر دو مرده
  • 2:42 - 2:46
    یا یکی زنده و دیگری مرده
    و بر عکس
  • 2:46 - 2:49
    سیستم دو گربه نیز
    در حالت برهم نهی / انطباق قرار دارد
  • 2:49 - 2:54
    و این بار، به جای ۵۰٪،
    احتمال هر حالت ۲۵٪ است.
  • 2:54 - 2:56
    اما موضوع جالب این جاست:
  • 2:56 - 2:59
    مکانیک کوانتوم بیان می کند
    که می توانیم دو حالت
  • 2:59 - 3:04
    هر دوگربه زنده و هر دو گربه مرده را
    از حالت بر هم نهی حذف کنیم
  • 3:04 - 3:07
    به عبارت دیگر، می توانیم سیستمی
    مشتمل بر دو گربه داشته باشیم
  • 3:07 - 3:13
    به گونه ای که همواره یک گربه زنده باشد
    و دیگری مرده
  • 3:13 - 3:17
    عبارت فنی برای این حالت این است که:
    حالت دو گربه "گیر/گرفتار" است
  • 3:17 - 3:21
    اما یک موضوع خارق العاده در مورد
    گیرافتادگی کوانتوم هست
  • 3:21 - 3:25
    اگر سیستم دو گربه درون جعبه را در این حالت
    گیر افتاده مهیا کنید،
  • 3:25 - 3:29
    سپس جعبه ها را در دو مکان مختللف
    از جهان قرار دهید،
  • 3:29 - 3:33
    نتیجه ی آزمایش، فرقی نخواهد کرد
  • 3:33 - 3:38
    همواره یک گربه زنده و دیگری مرده خواهد بود
  • 3:38 - 3:42
    گرچه تا زمانیکه نتیجه را تعیین نکنیم،
    این که کدام زنده می ماند و کدام یک میمیرد،
  • 3:42 - 3:45
    مشخص نیست
  • 3:45 - 3:46
    چگونه ممکن است؟
  • 3:46 - 3:50
    چگونه ممکن است وضعیت دو گربه
    در دو نقطه ی مختلف از جهان
  • 3:50 - 3:52
    به این ترتیب به هم وابسته (گیر) باشد؟
  • 3:52 - 3:54
    فاصله ی آن ها به قدری است که
    نمی توانند با هم ارتباط برقرار کنند
  • 3:54 - 3:58
    پس بمب ها چگونه با هم توطئه می کنند
  • 3:58 - 4:00
    که یکی منفجر شود و دیگری نه؟
  • 4:00 - 4:01
    ممکن است فکر کنید
  • 4:01 - 4:04
    "این موضوع فقط نظریه ای بی معناست
  • 4:04 - 4:06
    چنین اتفاقی در دنیای واقعی نخواهد افتاد"
  • 4:06 - 4:09
    اما به نظر می رسد که درستی گیر افتادگی کوانتوم
  • 4:09 - 4:12
    در آزمایشگاه تجربه دنیای واقعی نیز اثبات شده است
  • 4:12 - 4:16
    ذرات زیر اتمی در یک حالت بر هم نهی گیر/انطباق افتاده اند
  • 4:16 - 4:20
    که در آن وقتی یکی در یک جهت می چرخد، دیگری
    در جهت مخالف می چرخد
  • 4:20 - 4:22
    حتی وقتی راه دیگری هم نباشد،
    همین کار را می کنند
  • 4:22 - 4:26
    برای آنکه اطلاعات از یک ذره
    به ذره ی دیگر منتقل شود
  • 4:26 - 4:30
    و جهت چرخش به گونه ای تعیین شود که
    قوانین گیر افتادگی رعایت شود
  • 4:30 - 4:33
    پس عجیب نیست که گیر افتادگی در مرکز
  • 4:33 - 4:35
    علم اطلاعات کوانتوم باشد
  • 4:35 - 4:39
    علمی رو به رشد که قوانین عجیب دنیای
    کوانتوم را بررسی می کند
  • 4:39 - 4:42
    در دنیای بزرگ مقیاس ما،
  • 4:42 - 4:46
    با رمزنگاری کوانتوم، جاسوس ها
    می توانند پیام های ایمن برای یکدیگر ارسال کنند
  • 4:46 - 4:49
    یا از محاسبات کوانتوم برای رمز گشایی
    کدهای مخفی استفاده کنند
  • 4:49 - 4:54
    فیزیک روزمره دیگر بیشتر به دنیای
    عجیب غریب کوانتوم شبیه خواهد بود
  • 4:54 - 4:57
    انتقال از راه دور کوانتوم
    ممکن است حتی فراتر رود و به جایی رسد
  • 4:57 - 5:00
    که گربه ی شما به کهکشانی امن تر
    فرار کند
  • 5:00 - 5:03
    جایی که فیزیکدان و جعبه ای نباشد.
Title:
گربه‌ی شرودینگر می‌تواند چه چیزی درباره‌ی مکانیک کوانتوم به ما بیاموزد
Speaker:
Josh Samani
Description:

نسخه کامل درس را از آدرس زیر مشاهده کنید:
http://ed.ted.com/lessons/what-can-schrodinger-s-cat-teach-us-about-quantum-mechanics-josh-samani

فیزیک کلاسیک یا دنیایی که ما هر روز با آن سروکار داریم، - دنیای ماکروسکوپی - با فیزیک کوآنتومی که حاکم قواعد سامانه های خیلی کوچک تر مثل اتم ها است، خیلی فرق دارد. یکی از بزرگ ترین نمونه های عجیب و غریب بودن فیزیک کوآنتوم را می توان در آزمایش «گربه ی شرودینگر» مشاهده کرد. جاش سامانی ما را در این آزمایش در حیطه ی گیر افتادگی کوآنتومی همراهی می کند.

درس از جاش سامانی
پویا نمایی از دون پینتو.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:24
  • b a

    لطفا عنوان و چکیده سخنرانی را ترجمه کنید

  • b a

    متشکرم از ترجمه و بازبینی شما
    زیرنویس فارسی این کار بعد از انگلیسی اولین زیرنویس منتشر شده بود
    جا داره از سرعت شما تشکر کنم

    فقط متاسفانه عنوان و چکیده کار ترجمه نشده بود و من نمی خواستم بخاطر این مساله
    منتشر شدن کار به عقب بیافته
    پس لطفا اگر نظری روی ترجمه عنوان و چکیده دارید با من در میان بگذارید

Persian subtitles

Revisions Compare revisions