1
00:00:07,630 --> 00:00:10,628
فرض کنید توپی را مستقیم به هوا پرتاب کنیم

2
00:00:10,628 --> 00:00:13,852
آیا حرکت توپ پس از جدا شدن از دستانتان را میتوانید پیش بینی کنید؟

3
00:00:13,852 --> 00:00:15,176
معلومه. خیلی راحته

4
00:00:15,176 --> 00:00:18,730
توپ به سمت بالا خواهد رفت
تا اینکه به بالاترین نقطه ی ممکن برسد

5
00:00:18,730 --> 00:00:21,668
سپس به سمت پایین آمده 
و دوباره در دستان شما قرار می گیرد

6
00:00:21,668 --> 00:00:23,386
البته این اتفاقی است که می افتد

7
00:00:23,386 --> 00:00:26,765
و شما این را می دانید چون اتفاقات مشابه آن را 
قبلا بارها دیده اید

8
00:00:26,765 --> 00:00:31,417
شما در تمام طول زندگی خود،
ناظر فیزیک پدیده های روزمره بوده اید

9
00:00:31,417 --> 00:00:35,884
حال فرض کنید که سوالی در رابطه با 
فیزیک اتم مطرح شود

10
00:00:35,884 --> 00:00:37,950
به عنوان مثال 
حرکت الکترون...

11
00:00:37,950 --> 00:00:40,906
دور هسته ی اتم هیدروژن چگونه است؟

12
00:00:40,906 --> 00:00:45,045
آیا می توانیم پاسخ این سوال را بر اساس
تجربه روزمره با فیزیک بدهیم؟

13
00:00:45,045 --> 00:00:46,872
مسلما نه. چرا؟

14
00:00:46,872 --> 00:00:51,474
زیرا فیزیک حاکم بر رفتار سیستم ها 
در مقیاسی به این کوچکی

15
00:00:51,474 --> 00:00:55,224
با فیزیک اجسام بزرگ مقیاس

16
00:00:55,224 --> 00:00:57,690
که مدام در اطراف خود مشاهده می کنید
متفاوت است

17
00:00:57,690 --> 00:00:59,703
دنیای روزمره که آن را می شناسید و دوست دارید

18
00:00:59,703 --> 00:01:03,702
بر اساس قوانین مکانیک 
کلاسیک رفتار می کند.

19
00:01:03,702 --> 00:01:05,880
اما سیستم های در مقیاس اتمها

20
00:01:05,880 --> 00:01:09,870
بر اساس قوانین مکانیک 
کوانتوم رفتار می کنند

21
00:01:09,870 --> 00:01:13,432
دنیای کوانتوم، دنیای عجیب غریبی است

22
00:01:13,432 --> 00:01:17,932
آزمایشی بسیار معروف، تصویر ناشناس/غریبه کوانتوم
را نشان می دهد:

23
00:01:17,932 --> 00:01:20,090
گربه ی شرودینگر

24
00:01:20,090 --> 00:01:24,449
فیزیکدانی که بصورت خاص علاقه ای به گربه ندارد،
گربه ای را در یک جعبه قرار می دهد

25
00:01:24,449 --> 00:01:30,148
بمبی را نیز درون جعبه قرار می دهد که پس از بسته شدن 
در جعبه، ۵۰٪ احتمال دارد منفجر شود

26
00:01:30,148 --> 00:01:32,756
تا در را باز نکنیم، به هیچ
وجه نمی توانیم بفهمیم

27
00:01:32,756 --> 00:01:35,281
که بمب منفجر شده است یا نه

28
00:01:35,281 --> 00:01:40,531
و در نتیجه نمی دانیم که گربه زنده است یا مرده

29
00:01:40,531 --> 00:01:43,834
در فیزیک کوانتوم،
می توان گفت که قبل از مشاهده

30
00:01:43,834 --> 00:01:46,606
گربه در حالت برهم نهی/ انطباق قرار دارد.

31
00:01:46,606 --> 00:01:51,656
نه زنده است و نه مرده.
در واقع در ترکیبی از این دو حالت قرار دارد،

32
00:01:51,656 --> 00:01:54,678
احتمال هر حالت، ۵۰٪ است

33
00:01:54,678 --> 00:01:58,842
سیستم های کوانتوم مقیاس نیز،
حالتی مشابه دارند

34
00:01:58,842 --> 00:02:01,611
مثل الکترونی که به دور 
اتم هیدروژن در گردش است

35
00:02:01,611 --> 00:02:04,186
در واقع الکترون اصلا نمی چرخد

36
00:02:04,186 --> 00:02:07,144
و در یک لحظه، می تواند در هر نقطه ای 
از فضا باشد

37
00:02:07,144 --> 00:02:10,920
تنها احتمال وجود آن در بعضی جاها
بیش از سایرین است

38
00:02:10,920 --> 00:02:13,000
و فقط پس از آنکه موقعیت آن را 
اندازه گرفتیم

39
00:02:13,000 --> 00:02:15,876
می توانیم بگوییم که در یک لحظه ی مشخص
دقیقا کجا قرار دارد

40
00:02:15,876 --> 00:02:18,971
بسیار شبیه به مورد گربه: تا در جعبه را باز نکنیم

41
00:02:18,971 --> 00:02:20,831
نمی دانیم گربه زنده است یا مرده

42
00:02:20,831 --> 00:02:23,576
به این ترتیب به پدیده ی عجیب 
و زیبایی به نام ...

43
00:02:23,576 --> 00:02:25,871
گیرافتادگی کوانتوم می رسیم

44
00:02:25,871 --> 00:02:31,157
فرض کنید به جای یک گربه،دو
گربه درون دو جعبه ی مختلف داشته باشیم

45
00:02:31,157 --> 00:02:34,820
اگر آزمایش شرودینگر را با این دو گربه تکرار کنیم

46
00:02:34,820 --> 00:02:38,780
نتیجه ی آزمایش، یکی از چهار حالت ممکن می تواند داشته باشد

47
00:02:38,780 --> 00:02:41,869
یا هر دو گربه زنده اند و یا هر دو مرده

48
00:02:41,869 --> 00:02:45,700
یا یکی زنده و دیگری مرده 
و بر عکس

49
00:02:45,700 --> 00:02:49,117
سیستم دو گربه نیز 
در حالت برهم نهی / انطباق قرار دارد

50
00:02:49,117 --> 00:02:53,644
و این بار، به جای ۵۰٪،
احتمال هر حالت ۲۵٪ است.

51
00:02:53,644 --> 00:02:55,897
اما موضوع جالب این جاست:

52
00:02:55,897 --> 00:02:58,508
مکانیک کوانتوم بیان می کند 
که می توانیم دو حالت

53
00:02:58,508 --> 00:03:03,984
هر دوگربه زنده و هر دو گربه مرده را
از حالت بر هم نهی حذف کنیم

54
00:03:03,984 --> 00:03:06,819
به عبارت دیگر، می توانیم سیستمی
مشتمل بر دو گربه داشته باشیم

55
00:03:06,819 --> 00:03:12,502
به گونه ای که همواره یک گربه زنده باشد 
و دیگری مرده

56
00:03:12,502 --> 00:03:17,395
عبارت فنی برای این حالت این است که:
حالت دو گربه "گیر/گرفتار" است

57
00:03:17,395 --> 00:03:21,022
اما یک موضوع خارق العاده در مورد 
گیرافتادگی کوانتوم هست

58
00:03:21,022 --> 00:03:25,011
اگر سیستم دو گربه درون جعبه را در این حالت 
گیر افتاده مهیا کنید،

59
00:03:25,011 --> 00:03:28,957
سپس جعبه ها را در دو مکان مختللف 
از جهان قرار دهید،

60
00:03:28,957 --> 00:03:32,752
نتیجه ی آزمایش، فرقی نخواهد کرد

61
00:03:32,752 --> 00:03:37,617
همواره یک گربه زنده و دیگری مرده خواهد بود

62
00:03:37,617 --> 00:03:42,221
گرچه تا زمانیکه نتیجه را تعیین نکنیم،
این که کدام زنده می ماند و کدام یک میمیرد،

63
00:03:42,221 --> 00:03:44,609
مشخص نیست

64
00:03:44,609 --> 00:03:46,196
چگونه ممکن است؟

65
00:03:46,196 --> 00:03:49,647
چگونه ممکن است وضعیت دو گربه 
در دو نقطه ی مختلف از جهان

66
00:03:49,647 --> 00:03:51,822
به این ترتیب به هم وابسته (گیر) باشد؟

67
00:03:51,822 --> 00:03:54,325
فاصله ی آن ها به قدری است که 
نمی توانند با هم ارتباط برقرار کنند

68
00:03:54,325 --> 00:03:57,526
پس بمب ها چگونه با هم توطئه می کنند

69
00:03:57,526 --> 00:04:00,350
که یکی منفجر شود و دیگری نه؟

70
00:04:00,350 --> 00:04:01,496
ممکن است فکر کنید

71
00:04:01,496 --> 00:04:03,806
"این موضوع فقط نظریه ای بی معناست

72
00:04:03,806 --> 00:04:06,388
چنین اتفاقی در دنیای واقعی نخواهد افتاد"

73
00:04:06,388 --> 00:04:08,923
اما به نظر می رسد که درستی گیر افتادگی کوانتوم

74
00:04:08,923 --> 00:04:12,157
در آزمایشگاه تجربه دنیای واقعی نیز اثبات شده است

75
00:04:12,157 --> 00:04:15,794
ذرات زیر اتمی در یک حالت بر هم نهی گیر/انطباق افتاده اند

76
00:04:15,794 --> 00:04:19,663
که در آن وقتی یکی در یک جهت می چرخد، دیگری
در جهت مخالف می چرخد

77
00:04:19,663 --> 00:04:22,450
حتی وقتی راه دیگری هم نباشد،
همین کار را می کنند

78
00:04:22,450 --> 00:04:25,986
برای آنکه اطلاعات از یک ذره
به ذره ی دیگر منتقل شود

79
00:04:25,986 --> 00:04:30,007
و جهت چرخش به گونه ای تعیین شود که 
قوانین گیر افتادگی رعایت شود

80
00:04:30,007 --> 00:04:32,960
پس عجیب نیست که گیر افتادگی در مرکز

81
00:04:32,960 --> 00:04:35,301
علم اطلاعات کوانتوم باشد

82
00:04:35,301 --> 00:04:39,486
علمی رو به رشد که قوانین عجیب دنیای 
کوانتوم را بررسی می کند

83
00:04:39,486 --> 00:04:41,549
در دنیای بزرگ مقیاس ما،

84
00:04:41,549 --> 00:04:46,372
با رمزنگاری کوانتوم، جاسوس ها 
می توانند پیام های ایمن برای یکدیگر ارسال کنند

85
00:04:46,372 --> 00:04:49,479
یا از محاسبات کوانتوم برای رمز گشایی 
کدهای مخفی استفاده کنند

86
00:04:49,479 --> 00:04:53,743
فیزیک روزمره دیگر بیشتر به دنیای 
عجیب غریب کوانتوم شبیه خواهد بود

87
00:04:53,743 --> 00:04:56,992
انتقال از راه دور کوانتوم
ممکن است حتی فراتر رود و به جایی رسد

88
00:04:56,992 --> 00:05:00,323
که گربه ی شما به کهکشانی امن تر 
فرار کند

89
00:05:00,323 --> 00:05:03,169
جایی که فیزیکدان و جعبه ای نباشد.