Πώς θα εξελιχθούν οι άνθρωποι για να επιβιώσουν στο διάστημα | Λίσα Νιπ | TEDxBeaconStreet

Αν θέλουμε μια μέρα να φύγουμε από την Γη και να εξερευνήσουμε το σύμπαν, τα σώματά μας θα χρειαστεί να γίνουν πολύ καλύτερα στο να επιβιώνουν στο διάστημα. Με την συνθετική βιολογία, η Λίσα Νιπ ελπίζει να χρησιμοποιήσει τις ειδικές δυνάμεις των μικροβίων της Γης -όπως η ανθεκτικότητα στην ακτινοβολία- για να κάνει τους ανθρώπους πιο ικανούς να εξερευνήσουν το διάστημα. Η Νιπ λέει: «Φτάνουμε σε μια εποχή στην οποία θα πρέπει να αποφασίζουμε για το ίδιο μας το γενετικό πεπρωμένο. Στη βελτίωση του ανθρώπινου σώματος με νέες ικανότητες, δεν ψάχνουμε πλέον το πως, αλλά το πότε».

Αυτή η ομιλία δόθηκε σε μια εκδήλωση TEDx, χρησιμοποιώντας τη μορφή των συνεδρίων TED αλλά με ανεξάρτητη παραγωγή από μια τοπική κοινότητα. Μάθετε περισσότερα στο http://ted.com/tedx

Υπάρχουν κάποια λίγα μέρη στην Γη

που δεν είναι τόσο φιλόξενα
για τους ανθρώπους,

αλλά έχουμε επιβιώσει.

Οι αρχαίοι πρόγονοί μας, όταν κινδύνευαν
τα σπίτια τους και οι περιουσίες τους,

τόλμησαν να πάνε σε άγνωστους τόπους

αναζητώντας καλύτερες ευκαιρίες.

Ως απόγονοι αυτών των εξερευνητών,

έχουμε το νομαδικό αίμα τους
στις φλέβες μας.

Αλλά ταυτόχρονα,

παρασυρθήκαμε από τον άρτο
και τα θεάματά μας

και απορροφηθήκαμε από τους πολέμους
που κάναμε μεταξύ μας,

και φαίνεται ότι ξεχάσαμε
την επιθυμία μας για εξερεύνηση.

Ως είδος, εξελιχθήκαμε αποκλειστικά

για την Γη, στην Γη και από την Γη,

και είμαστε τόσο ικανοποιημένοι
από τις συνθήκες εδώ

που είμαστε ευχαριστημένοι
και τόσο απασχολημένοι

για να προσέξουμε ότι οι πόροι της
δεν είναι ανεξάντλητοι

και η ζωή του Ήλιου μας είναι πεπερασμένη.

Ενώ ο Άρης και όλες οι ταινίες για αυτόν

αναθέρμαναν το ενδιαφέρον
για διαστημικά ταξίδια,

κάποιοι από εμάς συνειδητοποίησαν
ότι η εύθραυστη κατασκευή του είδους μας

είναι ακατάλληλη για μακρά
ταξίδια στο διάστημα.

Ας κάνουμε μια βόλτα
στο τοπικό εθνικό δρυμό μας

για επανασύνδεση με την πραγματικότητα.

Θέλω να σηκώσετε το χέρι τώρα:

πόσοι πιστεύετε ότι θα επιβιώσετε
στην άγρια φύση

για μερικές μέρες;

Πολλοί.

Μερικές εβδομάδες;

Αρκετοί.

Μερικούς μήνες;

Πολύ καλά.

Τώρα, ας υποθέσουμε
ότι αυτός ο εθνικός δρυμός

βιώνει έναν αιώνιο χειμώνα.

Κάποιες ερωτήσεις: πόσοι πιστεύετε
ότι θα επιβιώνατε μερικές μέρες;

Αρκετοί.

Μερικές εβδομάδες;

Περισσότεροι από όσο θα άντεχα εγώ.

Για πλάκα, ας φανταστούμε
ότι το μόνο διαθέσιμο νερό

είναι παγιδευμένο σε πάγο
χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια.

Οι θρεπτικές ουσίες του εδάφους
είναι τόσο λίγες που δεν φυτρώνει τίποτα,

και βέβαια δεν υπάρχει ατμόσφαιρα.

Αυτά είναι κάποια από τα πολλά
προβλήματα που θα αντιμετωπίζαμε

σε έναν πλανήτη όπως ο Άρης.

Πώς λοιπόν να προετοιμαστούμε
για ταξίδια σε μέρη που απέχουν τόσο

από διακοπές σε τροπικά μέρη;

Θα στέλνουμε συνέχεια
προμήθειες από την Γη;

Θα φτιάχνουμε διαστημικά ασανσέρ,
ή ατελείωτα χιλιόμετρα ιμάντων μεταφοράς

που θα ενώνουν τους πλανήτες
επιλογής και προέλευσης;

Πώς θα καλλιεργούμε φαγητό
που γεννήθηκε στη Γη σαν εμάς;

Αλλά παρασύρθηκα.

Στο ταξίδι του είδους μας
για μια νέα θέση κάτω από έναν νέο ήλιο,

είναι πιθανότερο
να ξοδέψουμε περισσότερο χρόνο

στο ίδιο το ταξίδι,

στο διάστημα,

σε ένα διαστημόπλοιο,
ένα ερμητικά κλειστό ιπτάμενο κουτί,

πιθανότατα για πολλές γενιές.

Το περισσότερο που έχει
περάσει ένας άνθρωπος στο διάστημα

είναι περίπου 12 με 14 μήνες.

Από τις εμπειρίες των αστροναυτών
στο διάστημα,

ξέρουμε ότι το να περνάμε χρόνο
σε περιβάλλοντα μικροβαρύτητας

σημαίνει οστική απώλεια, μυϊκή ατροφία,
καρδιακά προβλήματα,

μεταξύ πολλών άλλων προβλημάτων,

είτε σωματικών, είτε ψυχολογικών.

Και με την μακροβαρύτητα,

ή οποιαδήποτε άλλη βαρύτητα

του πλανήτη στον οποίο θα βρεθούμε;

Εν συντομία, τα κοσμικά ταξίδα μας
θα είναι γεμάτα κινδύνους

γνωστούς και άγνωστους.

Μέχρι τώρα βλέπαμε
κάποια νέα μηχανική τεχνολογία

ή ένα εκπληκτικό ρομπότ νέας γενιάς

ως τμήμα της διασφάλισης
τους ασφαλούς ταξιδιού μας στο διάστημα.

Όσο καταπληκτικά και αν είναι,
πιστεύω ότι είναι ώρα

για εμάς να προσθέσουμε
στους ογκώδεις ηλεκτρονικούς γίγαντες

αυτό που η φύση έχει ήδη εφεύρει:

το μικρόβιο,

το μονοκύτταρο αυτοαναπαραγώμενο
αυτοαναπληρούμενο οργανισμό -

μια ζωντανή μηχανή.

Δεν χρειάζεται πολλά
για να συντηρηθεί,

προσφέρει ευελιξία στον σχεδιασμό

και θέλει μόνο ένα πλαστικό
σωλήνα για να μεταφερθεί.

Ο κλάδος που μας επέτρεψε
να εκμεταλλευτούμε τις ικανότητές του

είναι η συνθετική βιολογία.

Προέρχεται από την μοριακή βιολογία
που μας έδωσε τα αντιβιοτικά, τα εμβόλια,

και καλύτερους τρόπους να βλέπουμε
τις φυσιολογικές αποχρώσεις

του ανθρώπινου σώματος.

Με τα εργαλεία της συνθετικής βιολογίας,

επεξεργαζόμαστε τα γονίδια
σχεδόν κάθε οργανισμού,

μικροσκοπικού ή όχι,

με εκπληκτική ταχύτητα και ακρίβεια.

Δεδομένων των ορίων
που έχουν οι μηχανές μας,

η συνθετική βιολογία θα είναι
ένα μέσο για να φτιάξουμε

όχι μόνο την τροφή μας,
τα καύσιμα και το περιβάλλον μας,

αλλά και τους εαυτούς μας,

ώστε να αντισταθμίσουμε
τις φυσικές μας ελλείψεις

εξασφαλίζοντας την επιβίωσή μας
στο διάστημα.

Για να δώσω ένα παράδειγμα

πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί
για την διαστημική εξερεύνηση,

ας γυρίσουμε στο αρειανό περιβάλλον.

Η σύνθεση του εδάφους μοιάζει
με την ηφαιστειακή στάχτη στη Χαβάη,

με ίχνη οργανικού υλικού.

Αν πούμε, υποθετικά,

ότι το χώμα μπορεί να υποστηρίξει
την ανάπτυξη φυτών

χωρίς γήινα θρεπτικά συστατικά;

Η πρώτη ερώτηση που πρέπει
να κάνουμε είναι,

πώς μπορούμε τα κάνουμε
τα φυτά ανθεκτικά στο κρύο;

Επειδή, κατά μέσο όρο,
η θερμοκρασία στον Άρη

είναι μάλλον αφιλόξενη
στους 60 βαθμούς υπό το μηδέν.

Η επόμενη ερώτηση είναι,

πώς θα κάνουμε τα φυτά
ανθεκτικά στην ξηρασία;

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το νερό
που σχηματίζεται ως πάγος

εξατμίζεται
πριν καν πω τη λέξη «εξατμίζεται».

Φαίνεται ότι έχουμε ήδη κάνει
κάτι σαν και αυτό.

Δανειζόμενοι γονίδια
πρωτεΐνης αντι-πάγου από τα ψάρια,

και γονίδια ανθεκτικότητας στην ξηρασία
από άλλα φυτά όπως το ρύζι,

και βάζοντάς τα στα φυτά
που τα χρειάζονται,

έχουμε τώρα φυτά που αντέχουν
στο κρύο και την ξηρασία.

Είναι γνωστά στη Γη ως ΓΤΟ,

ή γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί,

και βασιζόμαστε σε αυτά για να ταΐσουμε
ολόκληρο τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Η φύση κάνει ήδη κάτι τέτοια,

χωρίς εμάς.

Πρέπει απλώς να βρούμε
πιο ακριβείς τρόπους να τα κάνουμε.

Άρα γιατί να αλλάξουμε το γενετικό υλικό
των φυτών για το διάστημα;

Το να μην το κάνουμε σημαίνει
ότι πρέπει να φτιάξουμε

ατελείωτα στρέμματα γης
σε έναν εντελώς καινούργιο πλανήτη

απελευθερώνοντας τρισεκατομμύρια
γαλόνια ατμοσφαιρικών αερίων

και κατασκευάζοντας έναν τεράστιο
γυάλινο θόλο για να τα βάλουμε μέσα.

Είναι μη ρεαλιστικό κατασκευαστικά

και γίνεται μια αποστολή μεταφοράς
μεγάλου κόστους.

Ένας τρόπος να διασφαλίσουμε

ότι θα έχουμε αποθέματα τροφίμων
και τον αέρα που χρειαζόμαστε

είναι να πάρουμε μαζί μας
οργανισμούς που φτιάχτηκαν

για να προσαρμόζονται
σε νέα σκληρά περιβάλλοντα.

Στην ουσία, η χρήση τέτοιων οργανισμών
μας βοηθά στην γαιοπλασία ενός πλανήτη

τόσο βραχυπρόθεσμα
όσο και μακροπρόθεσμα.

Μπορούν επίσης να τροποποιηθούν
ώστε να μας δίνουν φάρμακα ή καύσιμα.

Μπορούμε λοιπόν με τη συνθετική βιολογία
να φέρουμε τέτοια φυτά μαζί μας,

αλλά τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;

Ανέφερα νωρίτερα ότι εμείς, ως είδος,

εξελιχθήκαμε αποκλειστικά για την Γη.

Αυτό το γεγονός δεν άλλαξε
τα πέντε τελευταία λεπτά

που καθόσασταν εδώ
και εγώ στεκόμουν εκεί.

Έτσι, αν πάμε οποιονδήποτε
από εμάς στον Άρη αυτή τη στιγμή,

ακόμα και με πολύ φαγητό, νερό, αέρα,

και μια στολή,

θα βιώσουμε δυσάρεστα προβλήματα υγείας

από την ιονική ακτινοβολία που βομβαρδίζει
την επιφάνεια πλανητών, όπως ο Άρης,

που έχουν μικρή ή σχεδόν
ανύπαρκτη ατμόσφαιρα.

Εκτός κι αν μείνουμε τρυπωμένοι υπόγεια

για όλη την διαμονή μας
σε κάθε νέο πλανήτη,

πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους
να προστατευτούμε

χωρίς να πρέπει να φοράμε μια πανοπλία

που ζυγίζει περίπου όσο το σώμα μας,

ή να κρυβόμαστε πίσω
από έναν τοίχο μολύβδου.

Ας καταφύγουμε στην φύση για έμπνευση.

Με την πληθώρα ζωής εδώ στη Γη,

υπάρχει μια ομάδα οργανισμών,
τα εξτρεμόφιλα,

αυτά που ζούν σε ακραίες καταστάσεις,

αν θυμάστε από την βιολογία του λυκείου.

Ανάμεσα σε αυτούς είναι το βακτήριο
Δεινόκοκκος ραντιοντούρος.

Γνωρίζουμε ότι αντέχει το κρύο,
την αφυδάτωση, το κενό, το οξύ,

και κυρίως την ακτινοβολία.

Οι μέθοδοι αντίστασής του
στην ακτινοβολία είναι γνωστές,

αλλά δεν έχουμε ακόμη προσαρμόσει
τα αντίστοιχα γονίδια στα θηλαστικά.

Το να το κάνουμε
δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο.

Υπάρχουν πολλές όψεις
της ανθεκτικότητας στην ακτινοβολία,

και δεν είναι μόνο η μεταφορά
ενός γονιδίου.

Όμως με λίγη από την ανθρώπινη ευφυία

και λίγο χρόνο,

νομίζω ότι το να το κάνουμε
δεν θα είναι δύσκολο.

Ακόμα κι αν δανειστούμε λίγη από
την ανθεκτικότητά του στην ακτινοβολία,

θα είναι απείρως καλύτερα
από αυτό που ήδη έχουμε,

που είναι μόνο η μελανίνη στο δέρμα μας.

Με τη συνθετική βιολογία,

μπορούμε να τιθασεύσουμε
την ικανότητα του Δεινόκοκκου

να ευδοκιμεί σε υπό άλλες συνθήκες
θανατηφόρες δόσεις ακτινοβολίας.

Όσο δύσκολο κι αν είναι να το δούμε,

οι homo sapiens, οι άνθρωποι δηλαδή,

εξελίσσονται καθημερινά,

και ακόμα συνεχίζουν να εξελίσσονται.

Χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης εξέλιξης

δεν μας έδωσαν μόνο ανθρώπους
όπως οι Θιβετιανοί,

που ζουν σε περιβάλλοντα
με χαμηλά επίπεδα οξυγόνου,

αλλά τους Αργεντίνους,
που καταπίνουν και μεταβολίζουν αρσενικό,

το χημικό στοιχείο
που σκοτώνει έναν μέσο άνθρωπο.

Κάθε μέρα το ανθρώπινο σώμα
εξελίσσεται με τυχαίες μεταλλάξεις

που επιτρέπουν εξίσου τυχαία
σε κάποιους ανθρώπους

να αντέχουν σε ζοφερές καταστάσεις.

Αλλά -και είναι ένα μεγάλο αλλά-

τέτοια εξέλιξη χρειάζεται δύο πράγματα
που μπορεί να μην έχει πάντα,

ή να μην μπορεί να αποκτήσει,

κι αυτά είναι ο θάνατος και ο χρόνος.

Στον αγώνα του είδους μας
για τη θέση μας στο σύμπαν,

δεν έχουμε πάντα τον απαραίτητο χρόνο

για την φυσική εξέλιξη
των πρόσθετων λειτουργιών

για την επιβίωση σε πλανήτες εκτός Γης.

Ζούμε σε αυτό που ο Ε.Ο. Γουίλσον ονόμασε
εποχή της γονιδιακής καταστρατήγησης,

όπου θεραπεύουμε γενετικά ελαττώματα,
όπως κυστική ίνωση και μυική δυστροφία,

με προσωρινά εξωτερικά συμπληρώματα.

Αλλά με κάθε μέρα που περνάει,

φτάνουμε στην εποχή της εκούσιας εξέλιξης,

μια εποχή στην οποία εμείς ως είδος

θα μπορούμε να αποφασίσουμε
για το ίδιο μας το γενετικό πεπρωμένο.

Η ενίσχυση του σώματός μας
με νέες ικανότητες

δεν είναι πλέον θέμα του «πώς»,

αλλά του «πότε».

Με τη συνθετική βιολογία

η αλλαγή του γενετικού υλικού
κάθε ζωντανού οργανισμού,

-ειδικά του δικού μας-

δεν έρχεται χωρίς ηθικά διλήμματα.

Οι αλλαγές θα μας κάνουν
λιγότερο ανθρώπους;

Όμως, τι είναι η ανθρωπότητα;

Αστερόσκονη
που τυγχάνει να έχει συνείδηση;

Πού θα έπρεπε να διοχετεύεται
η ανθρώπινη μεγαλοφυΐα;

Σίγουρα πάει χαμένη αν απλώς
καθόμαστε και την θαυμάζουμε.

Πώς χρησιμοποιούμε τη γνώση μας

για να προστατευτούμε
από τους εξωτερικούς κινδύνους

και από τους ίδιους τους εαυτούς μας;

Θέτω αυτά τα ερωτήματα

όχι για να προκαλέσω φόβο για την επιστήμη

αλλά για να τονίσω τις πολλές πιθανότητες

που η επιστήμη μας έφερε
και συνεχίζει να μας φέρνει.

Πρέπει να ενωθούμε ως άνθρωποι
να συζητήσουμε και να δεχτούμε τις λύσεις,

όχι μόνο με προσοχή,

αλλά και με θάρρος.

Ο Άρης είναι ένας προορισμός,

αλλά δεν θα είναι ο τελευταίος.

Το τελευταίο μας σύνορο
είναι το όριο που πρέπει να περάσουμε

αποφασίζοντας τι μπορούμε και πρέπει
να κάνουμε για την ευφυία του είδους μας.

Το διάστημα είναι κρύο,
άγριο και ανελέητο.

Ο δρόμος μας προς τα άστρα
θα είναι γεμάτος με δυσκολίες

που θα μας κάνουν να αναρωτηθούμε
όχι μόνο ποιοι είμαστε

αλλά και πού πάμε.

Οι απαντήσεις βρίσκονται στην επιλογή
να χρησιμοποιήσουμε ή όχι

την τεχνολογία που μας έδωσε η ίδια η ζωή,

και θα μας καθορίσει για το υπόλοιπο
της ζωής μας στο σύμπαν.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)