Γιατί το μυαλό του εντόμου είναι τόσο απίστευτο - Άνα Στεκλ
-
0:07 - 0:11Το ανθρώπινο μυαλό είναι ένα
από τα πιο εξελιγμένα όργανα στον κόσμο, -
0:11 - 0:14ένας υπερ-υπολογιστής φτιαγμένος
από δισεκατομμύρια νευρώνες -
0:14 - 0:17που επεξεργάζεται και ελέγχει
όλες τις αισθήσεις μας, -
0:17 - 0:19σκέψεις και ενέργειες.
-
0:19 - 0:23Υπήρχε κάτι, όμως, που ο Κάρολος Δαρβίνος
βρήκε ακόμη πιο εντυπωσιακό: -
0:24 - 0:26Το μυαλό ενός μυρμηγκιού,
-
0:26 - 0:30το οποίο αποκάλεσε ένα από τα πιο θαυμάσια
άτομα ύλης στον κόσμο. -
0:32 - 0:35Αν σας είναι δύσκολο να πιστέψετε
ότι κάτι τόσο μικροσκοπικό -
0:35 - 0:38θα είχε ένα πολύπλοκο μυαλό,
δεν είστε οι μόνοι. -
0:38 - 0:42Στην εργασία του για να ταξινομήσει
και να περιγράψει όλα τα έμβια όντα, -
0:42 - 0:48ο Σουηδός φυσιοδίφης Καρλ Λινέους
υπέθεσε ότι τα έντομα δεν είχαν καν μυαλό. -
0:48 - 0:51Έκανε λάθος, αλλά είναι κατανοητό.
-
0:51 - 0:54Τα μυαλά των εντόμων
δεν είναι μόνο μικροσκοπικά, -
0:54 - 0:57αλλά από πολλές απόψεις,
λειτουργούν διαφορετικά από τα δικά μας. -
0:58 - 1:00Μία από τις πιο παρατηρήσιμες διαφορές
-
1:00 - 1:03είναι ότι ένα έντομο
που χάνει το κεφάλι του -
1:03 - 1:07μπορεί ακόμα να περπατήσει, να ξυστεί,
να αναπνεύσει, ακόμα και να πετάξει. -
1:08 - 1:12Αυτό συμβαίνει επειδή ενώ το δικό μας
νευρικό σύστημα λειτουργεί ως μοναρχία, -
1:12 - 1:13με τον εγκέφαλο να κινεί τα νήματα,
-
1:13 - 1:18το νευρικό σύστημα του εντόμου λειτουργεί
περισσότερο ως αποκεντρωμένη ομοσπονδία. -
1:18 - 1:22Πολλές δραστηριότητες των εντόμων,
όπως το περπάτημα ή η αναπνοή, -
1:22 - 1:26συντονίζονται από συστοιχίες νευρώνων,
επίσης γνωστές ως γάγγλια, -
1:26 - 1:28κατά μήκος των σωμάτων τους.
-
1:28 - 1:31Μαζί με τον εγκέφαλο,
αυτά τα τοπικά γάγγλια -
1:31 - 1:33σχηματίζουν το νευρικό
σύστημα του εντόμου. -
1:34 - 1:37Ενώ ένα έντομο μπορεί να κάνει πολλά
μόνο με τα τοπικά του γάγγλια, -
1:37 - 1:40ο εγκέφαλος παραμένει κριτικής σημασίας
για την επιβίωσή του. -
1:40 - 1:43Του επιτρέπει να αντιλαμβάνεται τον κόσμο
μέσω της όρασης και της οσμής. -
1:43 - 1:45Επίσης επιλέγει
τους κατάλληλους συντρόφους, -
1:45 - 1:49θυμάται τοποθεσίες
πηγών φαγητού και φωλιές, -
1:49 - 1:50ρυθμίζει την επικοινωνία,
-
1:50 - 1:54ακόμα - ακόμα συντονίζει την πλοήγηση
σε τεράστιες αποστάσεις. -
1:55 - 1:57Και αυτή η μεγάλη
ποικιλομορφία συμπεριφορών -
1:57 - 2:01ελέγχεται από ένα όργανο
μεγέθους κεφαλής καρφίτσας, -
2:01 - 2:05με λιγότερο από ένα εκατομμύριο νευρώνες,
συγκριτικά με τους 86 δισεκατομμύρια -
2:05 - 2:06που έχουμε εμείς.
-
2:06 - 2:08Παρόλο, όμως, που το μυαλό του εντόμου
-
2:08 - 2:11είναι πολύ διαφορετικά
οργανωμένο από το δικό μας, -
2:11 - 2:13υπάρχουν κάποιες χτυπητές ομοιότητες.
-
2:13 - 2:14Για παράδειγμα,
-
2:14 - 2:17τα περισσότερα έντομα έχουν μικρούς
ανιχνευτές στις κεραίες τους, -
2:18 - 2:20παρόμοιους με αυτούς που υπάρχουν
στις μύτες των ανθρώπων. -
2:20 - 2:23Και οι πρωταρχικές μας
οσφρητικές περιοχές του εγκεφάλου -
2:23 - 2:26φαίνονται και λειτουργούν μάλλον όμοια,
-
2:26 - 2:30με συστάδες νευρώνων που ενεργοποιούνται
και απενεργοποιούνται σε ακριβή χρονισμό -
2:30 - 2:33για να κωδικοποιήσουν ειδικές οσμές.
-
2:33 - 2:36Οι επιστήμονες έχουν εκπλαγεί
από αυτές τις ομοιότητες -
2:36 - 2:40επειδή τα έντομα και οι άνθρωποι
δε συγγενεύουν άμεσα. -
2:40 - 2:41Στην πραγματικότητα,
-
2:41 - 2:44ο τελευταίος κοινός μας πρόγονος
ήταν ένα απλό πλάσμα σαν σκουλήκι -
2:44 - 2:47που ζούσε πάνω από 500
εκατομμύρια χρόνια πριν. -
2:48 - 2:51Οπότε, πώς καταλήξαμε με τόσο παρόμοιες
εγκεφαλικές κατασκευές -
2:51 - 2:54όταν η εξέλιξή μας πήρε σχεδόν
εξ ολοκλήρου διαφορετικά μονοπάτια; -
2:55 - 2:58Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτό το φαινόμενο
«συγκλίνουσα εξέλιξη». -
2:58 - 3:00Είναι η ίδια αρχή πίσω από τα πουλιά,
-
3:00 - 3:04τις νυχτερίδες και τις μέλισσες,
που ξεχωριστά αναπτύσσουν φτερά. -
3:04 - 3:08Παρόμοιες επιλεκτικές πιέσεις μπορούν
να προκαλέσουν φυσική επιλογή -
3:08 - 3:11για να ευνοήσουν
την ίδια εξελικτική στρατηγική -
3:11 - 3:14σε είδη με χαοτικά διαφορετικά
εξελικτικά παρελθόντα. -
3:15 - 3:19Μελετώντας τη σύγκριση ανάμεσα
σε μυαλά εντόμου και ανθρώπου, -
3:19 - 3:23οι επιστήμονες μπορούν έτσι να καταλάβουν
ποιες από τις λειτουργίες του μυαλού μας -
3:23 - 3:24είναι μοναδικές,
-
3:24 - 3:27και ποιες είναι γενικές λύσεις
σε εξελικτικά προβλήματα. -
3:28 - 3:29Αυτός, όμως, δεν είναι ο μόνος λόγος
-
3:29 - 3:32που οι επιστήμονες μαγεύονται
από μυαλά εντόμων. -
3:32 - 3:36Το μικρό τους μέγεθος και η απλότητα
κάνει πιο κατανοητό -
3:36 - 3:40το ακριβώς πώς οι νευρώνες
δουλεύουν μαζί στον εγκέφαλο. -
3:40 - 3:42Αυτό είναι επίσης πολύτιμο
για τους μηχανικούς, -
3:42 - 3:44οι οποίοι μελετούν το μυαλό του εντόμου
-
3:44 - 3:46για να βοηθηθούν στη σχεδίαση
συστημάτων ελέγχου -
3:46 - 3:49για τα πάντα: Από αυτόματα αεροπλάνα
-
3:49 - 3:52μέχρι μικροσκοπικά ρομπότ - κατσαρίδες
αναζήτησης και διάσωσης. -
3:52 - 3:54Οπότε, το μέγεθος και η πολυπλοκότητα
-
3:54 - 3:56δεν είναι πάντα
τα πιο εντυπωσιακά πράγματα. -
3:56 - 3:59Την επόμενη φορά που θα προσπαθήσετε
να χτυπήσετε μια μύγα -
3:59 - 4:03θαυμάστε για λίγο την αποτελεσματικότητα
του μικροσκοπικού της νευρικού συστήματος -
4:03 - 4:07καθώς ξεπερνά σε εξυπνάδα
το φανταστικό μυαλό σας.
- Title:
- Γιατί το μυαλό του εντόμου είναι τόσο απίστευτο - Άνα Στεκλ
- Description:
-
Δείτε ολόκληρο το μάθημα: http://ed.ted.com/lessons/why-the-insect-brain-is-so-incredible-anna-stockl
Το ανθρώπινο μυαλό είναι ένα από τα πιο εξελιγμένα όργανα στον κόσμο, ένας υπερ-υπολογιστής φτιαγμένος από δισεκατομμύρια νευρώνες που επεξεργάζονται και ελέγχουν όλες τις αισθήσεις μας, σκέψεις και ενέργειες. Υπήρχε κάτι, όμως, που ο Κάρολος Δαρβίνος βρήκε ακόμη πιο εντυπωσιακό: Το μυαλό ενός μυρμηγκιού, το οποίο αποκάλεσε: «ένα από τα πιο θαυμάσια άτομα ύλης στον κόσμο». Η Άνα Στεκλ μάς βάζει μέσα στο μικροσκοπικό, αλλά δυναμικό, μυαλό του εντόμου.
Μάθημα από Άνα Στεκλ, κινούμενη απεικόνιση από Studio Gal Shkedi.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:23
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain | ||
Chryssa R. Takahashi accepted Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain | ||
Maria K. edited Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain | ||
Maria K. edited Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain | ||
Maria K. edited Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain | ||
Maria K. edited Greek subtitles for 1601 14 A Stockl Anna InsectBrain |