Ո՞րն է ողբերգությունների գրավչությունը - Դեվիդ Է. Ռիվաս
-
0:07 - 0:09Մեր պատմությունը սկսվում է հետևյալ կերպ.
-
0:09 - 0:14ազնվական, մեծահարուստ կամ անկողմնակալ
անձնավորությունը, -
0:14 - 0:16(որը մի կողմից շատ նման է մեզ,)
-
0:16 - 0:20գործում է սխալ, որի պատճառով
կործանվում է իր -
0:20 - 0:23և իրեն շրջապատող մարդկանց կյանքը:
-
0:23 - 0:24Ծանո՞թ է հնչում:
-
0:24 - 0:28Սա հունական ողբերգության
հիմնական կաղապարն է: -
0:28 - 0:29Հազարավոր տարիներ
-
0:29 - 0:32այս կաղապարի հիման վրա գրվել
են կախարդիչ ստեղծագործություններ, -
0:32 - 0:37և ներկայիս ստեղծագործողները
շարունակում են այս ավադույթը: -
0:37 - 0:41Արիստոտելի «Պոետիկայում»
ներկայացված 3 անհրաժեշտ բաղադրիչները -
0:41 - 0:44օգնում են մեզ հասկանալ
ողբերգության գրավչությունը: -
0:44 - 0:49Սկզբում ողբերգական հերոսին շնորհվում է
բարձր կոչում կամ աննախադեպ հնարավորություն -
0:49 - 0:51սակայն նա պետք է մնա օրինակելի:
-
0:51 - 0:54Գուցե, նա թագավոր է կամ զարմանալի
հմտությունների տեր մարդ: -
0:54 - 0:57Բայց, քանի որ ո՛չ ես,
ո՛չ էլ դուք չափազանց բարի չենք -
0:57 - 0:59կամ չափազանց չար,
-
0:59 - 1:01այդպիսին չէ նաև մեր հերոսը:
-
1:01 - 1:05Նա ունի ոզբերգական հակվածություն կամ
հունարեն ἁμαρτάνειν (համարտիա), -
1:05 - 1:10օրինակ նկրտումներ, բռնակալություն,
համառություն կամ չափազանց հպարտություն, -
1:10 - 1:13որն էլ ստիպում է նրան
ճակատագրական սխալ գործելլ: -
1:13 - 1:18Այս սխալն էլ պատճառ է դառնում
հետագա կործանմանը և ողբերգությանը: -
1:18 - 1:20Այս կետերը գործնականում տեսնելու համար,
-
1:20 - 1:23քննարկենք Սոփոկլեսի «Էդիպուս արքան»,
-
1:23 - 1:25այն մի մարդու մասին է,
ով չգիտեր, որ իրեն որդեգրել են, -
1:25 - 1:30և զգուշացում էր ստացել պատգամախոսից,
որ իրեն վիճակվել է սպանել իր հորը -
1:30 - 1:32և ամուսնանալ իր մոր հետ:
-
1:32 - 1:34Փորձելով խուսափել այս բախտից՝
-
1:34 - 1:37նա սպանում է մի մարդու,
ով նրան ճանապարհ չի զիջել: -
1:37 - 1:41Հետագայում, նա ճարպկորեն պատասխանում է
սարսափելի Սփինքսի հանելուկներին՝ -
1:41 - 1:44ազատագրելով Թեբեի թագավորությունը
ժանտախտից: -
1:44 - 1:48Նա ամուսնանում է այրի թագուհու հետ
ու դառնում արքա: -
1:48 - 1:51Սակայն, երբ իմանում է,
որ սպանված մարդը իր հայրն էր, -
1:51 - 1:54իսկ թագուհին՝ իր մայրը,
-
1:54 - 1:59Էդիպուսը կուրացնում է ինքն իրեն
և դատապարտում արտաքսման: -
1:59 - 2:01Ողբերգության սկզբում,
-
2:01 - 2:05Էդիպուսին շնորհվում են նոր
հնարավորություններ և պաշտոն: -
2:05 - 2:09Նա ոչ չափազանց չար է, ոչ չափազանց սուրբ:
-
2:09 - 2:10Նրան կարելի է հասկանալ:
-
2:10 - 2:12Ուշադրություն դարձրեք
նրա կործանման սկզբին: -
2:12 - 2:15Երբեմնի արքան
հիմա կույր ու անտուն է: -
2:15 - 2:19Թագավորի գահընկեց լինելը
ավելի ողբերգական է, -
2:19 - 2:22քան, եթե ծաղրածուն աթոռակից ընկներ:
-
2:22 - 2:26Էդիպուսի ողբերգական թերությունը սնափա-
ռությունն է կամ չափազանց հպարտությունը, -
2:26 - 2:31որի պատճառով նա փորձում է
փախչել իր բախտից, -
2:31 - 2:34սակայն, ապարդյուն:
-
2:34 - 2:36Նա հարաբերականորեն դժբախտ է,
-
2:36 - 2:39քանի որ հորը սպանելու
և մոր հետ ամուսնանալու սխալը -
2:39 - 2:44նա անգիտակցաբար է գործել:
-
2:44 - 2:48Իհարկե, այս էպիկական սկզբունքները դասական
հունական ողբերգության մեջ չափազանցվում են: -
2:48 - 2:50Շեքսպիրյան ողբերգության մեջ,
-
2:50 - 2:55մենք հետևում ենք Համլետին, որի
անորոշությունը բերում է վատ որոշումների -
2:55 - 2:57կամ, միգուցե, անգործության,
-
2:57 - 3:01որը հանգեցնում է ստեղծագործության
գրեթե յուրաքանչյուր հերոսի մահվան, -
3:01 - 3:04Մակբեթի նկրտումները նրան
բարձունքների են հասցնում, -
3:04 - 3:07իսկ հետո այդ բարձունքներից շպրտում ցած:
-
3:07 - 3:11Անգամ ժամանակակից մշակութային կանոները,
ինչպիսիք են «Գահերի խաղը» կամ «Սև ասպետը» -
3:11 - 3:17կրկնօրինակում են այն հնարքները, որոնք
Արիստոտելը սահմանել է մոտ 2000 տարի առաջ: -
3:17 - 3:20Այսպիսով, ո՞րն է այս տառապանքի նպատակը:
-
3:20 - 3:22Ըստ Արիստոտելի և մի շարք այլ մտածողների,
-
3:22 - 3:27իսկական ողբերգությունը կարող է կարդացողի
մոտ սարսափ և կարեկցանք առաջացնել: -
3:27 - 3:30Սարսափ նույն կամ նմանատիպ
ողբերգության զոհ դառնալու -
3:30 - 3:34և կարեկցանք հերոսի կործանման նկատմամբ:
-
3:34 - 3:37Լավագույն դեպքում, ականատես լինելով
այս ողբերգական իրադարձություններին, -
3:37 - 3:40մենք զգում ենք թեթևություն,
-
3:40 - 3:43հանգստություն և զգացական թողություն:
-
3:43 - 3:46Ոչ բոլորը գիտեն՝ ինչու է սա տեղի ունենում:
-
3:46 - 3:48Գուցե, հերոսի հանդեպ կարեկցանքը
-
3:48 - 3:54հնարավորություն է տալիս զգալ և անջատել մեր
մեջ կուտակված ուժեղ զգացողությունները, -
3:54 - 3:58կամ, գուցե, մենք ուղղակի մի պահ
մոռանում ենք մեր իսկ խնդիրները: -
3:58 - 4:01Կապ չունի թե ինչ եք զգում կարդալով
խեղճ Էդիպուսի մասին, -
4:01 - 4:04երբեք նրա պես մի այլ հստակ
օրինակ չի եղել, -
4:04 - 4:06որ, ինչքան էլ կյանքը անտանելի թվա,
-
4:06 - 4:10դու գոնե չես սպանել քո հորը
և ամուսնացել մորդ հետ:
- Title:
- Ո՞րն է ողբերգությունների գրավչությունը - Դեվիդ Է. Ռիվաս
- Description:
-
more » « less
Ամբողջական դասը՝ http://ed.ted.com/lessons/why-tragedies-are-alluring-david-e-rivas
Մեր պատմությունը սկսվում է հետևյալ կերպ. ազնվական, մեծահարուստ կամ անկողմնակալ անձնավորությունը, որը մյուս կողմից շատ է նմանվում մեզ, գործում է մի սխալ, որի պատճառով կործանվում է իր և իրեն շրջապատող մարդկանց կյանքը: Սա հունական ողբերգության հիմնական կաղապարն է, որը չափազանց տարածված է և օգտագործվում է մինչ օրս: Դեվիդ Է. Ռիվասը ներկայացնում է այն անհրաժեշտ սյուժետային բաղադրիչները, որոնք սահմանել է դեռ Արիստետելը իր «Պոետիկայում»՝ օգնելու հասկանալ ողբերգությունների գրավչությունը:
Դասը պատրաստեց Դեվիդ Է. Ռիվասը, անիմացիան՝ Globizco-ն:
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:26
|
Emma Dovlatyan approved Armenian subtitles for Why tragedies are alluring - David E. Rivas | |
|
|
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Why tragedies are alluring - David E. Rivas | |
|
Tamara Shanoyan accepted Armenian subtitles for Why tragedies are alluring - David E. Rivas | |
|
|
Tamara Shanoyan edited Armenian subtitles for Why tragedies are alluring - David E. Rivas | |
|
Sona Martirossian edited Armenian subtitles for Why tragedies are alluring - David E. Rivas | |
|
|
Sona Martirossian edited Armenian subtitles for Why tragedies are alluring - David E. Rivas |