Return to Video

Lichtgevende haaien en andere schitterende zeeschepsels

  • 0:01 - 0:02
    Ik ben marien bioloog
  • 0:02 - 0:06
    en ontdekkingsreiziger/fotograaf
    voor National Geographic,
  • 0:06 - 0:07
    maar hier is een geheim:
  • 0:08 - 0:11
    deze foto is volstrekt incorrect,
  • 0:11 - 0:13
    totaal fout.
  • 0:13 - 0:15
    Ik zie in de zaal een paar mensen huilen
  • 0:15 - 0:18
    dat zeemeerminnen niet echt zijn.
  • 0:18 - 0:20
    Vooruit dan, de zeemeermin bestaat,
  • 0:21 - 0:23
    maar iedereen die ooit gedoken heeft
  • 0:23 - 0:25
    weet dat de oceaan er meer zo uit ziet.
  • 0:26 - 0:29
    Dat is omdat de oceaan
    een enorme filter is,
  • 0:29 - 0:31
    dus zodra je onderwater gaat,
  • 0:31 - 0:33
    begin je kleuren te verliezen,
  • 0:33 - 0:36
    en het wordt al snel donkerder en blauwer.
  • 0:36 - 0:39
    Maar wij zijn mensen,
    op het land levende zoogdieren.
  • 0:39 - 0:41
    We hebben driekleurig zicht,
  • 0:41 - 0:44
    we zien in rood, groen en blauw,
  • 0:44 - 0:46
    en we zijn verslaafd aan kleur.
  • 0:46 - 0:49
    We houden van felle kleuren
  • 0:49 - 0:51
    en we proberen die felle kleuren
  • 0:51 - 0:53
    mee te nemen onderwater.
  • 0:53 - 0:57
    Het onderdompelen van kleur
    heeft een lange, troebele geschiedenis
  • 0:57 - 1:02
    die 88 jaar geleden begon
    met Bill Longley en Charles Martin,
  • 1:02 - 1:05
    die probeerden om de eerste
    onderwater-kleurenfoto te nemen.
  • 1:05 - 1:08
    En ze zijn daar met hun
    ouderwetse duikapparatuur,
  • 1:08 - 1:10
    waar je handmatig de zuurstof pompt,
  • 1:10 - 1:15
    en ze hebben een ponton met
    explosief magnesium poeder,
  • 1:15 - 1:18
    en de mensen aan de
    oppervlakte weten niet
  • 1:18 - 1:21
    wanneer ze aan het touw trekken,
    wanneer ze de camera in focus hebben,
  • 1:21 - 1:24
    en -- boem! -- een pond
    explosieven ontploft
  • 1:24 - 1:27
    zodat ze een klein beetje
    licht krijgen onderwater
  • 1:27 - 1:30
    en een foto nemen
    zoals deze prachtige everlipvis.
  • 1:30 - 1:33
    Ik bedoel, het is een prachtige foto,
    maar het is niet echt.
  • 1:33 - 1:36
    Ze creëren een kunstmatige omgeving,
  • 1:36 - 1:39
    om aan onze kleurverslaving
    tegemoet te komen.
  • 1:40 - 1:43
    Bekijk het even op een andere manier.
  • 1:43 - 1:47
    Als we geen kleuren meenemen onderwater
  • 1:47 - 1:49
    en we kijken naar de blauwe oceaan,
  • 1:49 - 1:52
    dan zien we een smeltkroes
    van blauwe tinten,
  • 1:52 - 1:55
    en dieren die er al miljoenen jaren leven,
  • 1:55 - 2:00
    hebben allerlei manieren ontwikkeld
    om dat blauwe licht in zich op te nemen
  • 2:00 - 2:02
    en andere kleuren af te geven.
  • 2:02 - 2:05
    Hier is een voorbeeld van
    hoe hun geheime wereld eruitziet.
  • 2:05 - 2:07
    Het is een onderwaterlichtshow.
  • 2:07 - 2:11
    (Muziek)
  • 2:11 - 2:15
    Hier zien we dus
    blauw licht, dat dit beeld raakt.
  • 2:15 - 2:18
    Deze dieren nemen dat blauwe licht op
  • 2:18 - 2:20
    en vervormen het meteen.
  • 2:23 - 2:28
    Denk je eens in: de oceaan
    bedekt 71% van de planeet,
  • 2:28 - 2:32
    en blauw licht rijkt
    tot bijna 1000 meter.
  • 2:32 - 2:34
    Dus als we onderwater gaan,
  • 2:34 - 2:37
    dan is na 10 meter al
    het rode licht verdwenen.
  • 2:37 - 2:40
    Zie je dieper dan 10 meter iets roods,
  • 2:40 - 2:43
    dan is het een dier
    dat z'n eigen rood creëert.
  • 2:43 - 2:50
    Dit is de grootste, monochrome,
    blauwe omgeving op aarde.
  • 2:51 - 2:55
    Mijn ingang naar deze wereld
    van biofluorescentie begint met koraal.
  • 2:55 - 2:57
    Ik zou graag een hele TED-talk
    geven over koraal,
  • 2:57 - 2:59
    en hoe gaaf koraal is.
  • 2:59 - 3:03
    Een van de dingen die ze doen --
    een geweldige prestatie --
  • 3:03 - 3:05
    is het produceren van
    fluorescerende eiwitten,
  • 3:05 - 3:07
    fluorescerende moleculen.
  • 3:07 - 3:12
    In dit koraal kan het tot
    14% van het gewicht zijn --
  • 3:12 - 3:14
    dit fluorescerende eiwit.
  • 3:14 - 3:18
    Je zou nooit 14% spiermassa
    ontwikkelen zonder die te gebruiken,
  • 3:18 - 3:22
    dus het lijkt logisch
    dat het een nut heeft.
  • 3:22 - 3:26
    De laatste 10 tot 15 jaar
    was dit zo speciaal voor mij,
  • 3:26 - 3:28
    want dit molecuul blijkt nu
  • 3:28 - 3:31
    een van de meest revolutionaire
    stukken gereedschap te zijn
  • 3:31 - 3:33
    in de biomedische wetenschappen,
  • 3:33 - 3:36
    Het laat ons beter
    in onze eigen lichamen kijken.
  • 3:37 - 3:40
    Hoe bestudeer ik dit?
  • 3:40 - 3:43
    Om biofluorescentie te bestuderen,
    zwemmen we 's nachts.
  • 3:43 - 3:44
    Toen ik daarmee begon,
  • 3:44 - 3:48
    had ik bij wijze van filters
    blauwe tape over mijn lichten geplakt
  • 3:48 - 3:51
    zodat ik zeker wist dat ik het licht zag
  • 3:51 - 3:53
    dat door de dieren omgezet werd.
  • 3:53 - 3:56
    We maken een tentoonstelling
    voor het Natuurhistorisch Museum (VS),
  • 3:56 - 4:00
    en we willen laten zien hoe geweldig
    deze koralen zijn in de riffen,
  • 4:00 - 4:03
    en er gebeurde iets
    waar ik versteld van stond:
  • 4:03 - 4:05
    dit.
  • 4:05 - 4:06
    Midden tussen onze koralen
  • 4:06 - 4:09
    zwemt deze groene fluorescerende vis.
  • 4:10 - 4:12
    Het is de eerste groen
    fluorescerende vis die we zien,
  • 4:12 - 4:14
    het eerste gewerveld dier zelfs.
  • 4:14 - 4:17
    En we wrijven in onze ogen,
    controleren de filters,
  • 4:17 - 4:20
    misschien dat het een
    grap is met onze camera,
  • 4:20 - 4:22
    maar de aal was echt.
  • 4:22 - 4:25
    Het was de eerste groen
    fluorescerende aal die we vonden
  • 4:25 - 4:28
    en dat veranderde mijn
    levenspad compleet.
  • 4:28 - 4:30
    Dus ik moest koraal opgeven
  • 4:30 - 4:34
    en ging samenwerken
    met een visbioloog, John Sparks.
  • 4:34 - 4:36
    We zochten over de hele wereld
  • 4:36 - 4:40
    om te kijken hoe vaak dit voorkomt.
  • 4:40 - 4:42
    En vissen zijn veel
    interessanter dan koraal,
  • 4:42 - 4:44
    want ze hebben geavanceerd zicht,
  • 4:44 - 4:48
    en sommige vissen hebben --
    zo zag het er op mijn camera uit --
  • 4:48 - 4:52
    lenzen in hun ogen die de
    fluorescentie nog meer versterken.
  • 4:52 - 4:54
    Dus wilde ik meer weten.
  • 4:54 - 4:56
    We ontworpen nieuwe apparatuur
  • 4:56 - 4:58
    en zochten in de riffen op aarde
  • 4:58 - 5:00
    naar fluorescerend leven.
  • 5:00 - 5:02
    En het is een beetje zoals in "E.T.".
  • 5:02 - 5:04
    We zwemmen daar met dat blauwe licht,
  • 5:04 - 5:07
    en we zoeken naar een reactie,
  • 5:07 - 5:10
    van dieren die dat licht
    opnemen en terugsturen.
  • 5:10 - 5:15
    Uiteindelijk vonden we
    een extroverte Kaupichphys paling.
  • 5:15 - 5:19
    Het is een hele schuwe paling,
    waar we bijna niks vanaf weten.
  • 5:19 - 5:21
    Ze zijn zo groot als mijn vinger,
  • 5:21 - 5:26
    en brengen 99,9% van hun tijd door
    verstopt onder een steen.
  • 5:26 - 5:30
    Maar deze palingen planten zicht voort
    tijdens de volle maan,
  • 5:30 - 5:34
    en een volle maan onderwater
    betekent meer blauw light.
  • 5:34 - 5:36
    Misschien gebruiken ze dit
    om elkaar beter te zien,
  • 5:36 - 5:38
    snel te vinden, te paren,
  • 5:38 - 5:41
    en weer onder hun steen te
    kruipen voor een lange tijd.
  • 5:41 - 5:44
    Maar toen vonden we andere
    fluorescerende soorten,
  • 5:44 - 5:47
    zoals deze groen fluorescerende brasem,
  • 5:47 - 5:51
    met strepen over het hoofd en de nek,
  • 5:51 - 5:55
    en het bijna gecamoufleerd
    en is bijna even fel
  • 5:55 - 5:57
    als het fluorescerende koraal hier.
  • 5:58 - 6:00
    Na deze vis,
  • 6:00 - 6:05
    vonden we een rood
    fluorescerende schorpioenvis,
  • 6:05 - 6:07
    in vermomming op deze steen.
  • 6:07 - 6:11
    De enige keer dat we dit gezien hebben,
    was op rode fluorescerende algen,
  • 6:11 - 6:12
    of rood fluorescerende koraal.
  • 6:13 - 6:18
    Later vonden we deze sluikse
    groen fluorescerende hagedisvis.
  • 6:18 - 6:20
    Deze hagedisvis heeft vele gedaanten,
  • 6:20 - 6:23
    die bijna identiek zijn
    onder normaal wit licht.
  • 6:23 - 6:26
    Maar als je naar ze kijkt
    onder fluorescentielampen,
  • 6:26 - 6:27
    dan zie je veel patronen,
  • 6:27 - 6:30
    dan zie je pas echt
    de verschillen tussen de soorten.
  • 6:30 - 6:33
    En in totaal -- dit hebben we vorig jaar
    pas bekend gemaakt --
  • 6:33 - 6:37
    vonden we meer dan 200 soorten
    biofluorescerende vissen.
  • 6:38 - 6:44
    Een van mijn idolen is de Franse artiest
    en bioloog Jean Painlevé.
  • 6:44 - 6:48
    Hij is echt een voorbeeld van
    ondernemen en creativiteit in biologie.
  • 6:48 - 6:52
    Hij ontwierp zijn eigen apparatuur,
    maakte zijn eigen camera's,
  • 6:52 - 6:56
    en hij was gefascineerd met
    zeepaardjes, Hippocampus erectus,
  • 6:56 - 6:59
    en was de eerste die de geboorte
    van zeepaardjes vastlegde.
  • 7:00 - 7:02
    Dus dit is het mannetje.
  • 7:02 - 7:06
    Ze waren een van de eerste vissen
    die overeind begonnen te zwemmen
  • 7:06 - 7:08
    met de hersenen boven hun hoofd.
  • 7:08 - 7:09
    De mannetjes bevallen,
  • 7:09 - 7:11
    fenomenale dieren.
  • 7:13 - 7:14
    Hij bleef dagenlang wakker.
  • 7:14 - 7:17
    Hij zette zelfs een schok-gevende bril op
    die hem wakker hield
  • 7:18 - 7:19
    om dit moment vast te leggen.
  • 7:21 - 7:23
    Ik had Painlevé graag laten zien
  • 7:23 - 7:26
    dat we de fluorescerende
    zeepaardjes gevonden hebben
  • 7:26 - 7:29
    in dezelfde soort die hij bestudeerde.
  • 7:29 - 7:30
    En dit zijn onze beelden.
  • 7:30 - 7:33
    (Muziek)
  • 7:34 - 7:36
    Ze zijn ontzettend schuw.
  • 7:36 - 7:39
    Je kunt er vlak boven zwemmen
    zonder dat je ze ziet.
  • 7:40 - 7:45
    Ze camoufleren zich in de algen,
    die ook fluorescerend rood zijn,
  • 7:45 - 7:46
    en ze hebben heel goed zicht,
  • 7:46 - 7:48
    en ze hebben een lang paringsritueel,
  • 7:48 - 7:51
    en misschien dat ze het
    daarvoor gebruiken.
  • 7:52 - 7:55
    Maar het werd echt interessant
  • 7:55 - 8:00
    toen we groene fluorescerende
    roggen vonden,
  • 8:00 - 8:03
    want roggen vallen onder de
    Elasmobranch,
  • 8:03 - 8:05
    en daarbij horen ook ...
  • 8:05 - 8:06
    de haaien.
  • 8:07 - 8:09
    Ik ben dus koraalbioloog.
  • 8:10 - 8:13
    Maar nu moest iemand gaan kijken
    of haaien fluorescerend zijn.
  • 8:14 - 8:15
    En daar ben ik dan.
  • 8:15 - 8:16
    (Gelach)
  • 8:16 - 8:19
    Ik dacht: "Misschien ga ik
    maar terug naar koraal."
  • 8:19 - 8:20
    (Gelach)
  • 8:20 - 8:22
    Blijkt dat deze haaien
    niet fluorescerend zijn.
  • 8:23 - 8:25
    En toen vonden we ze.
  • 8:25 - 8:30
    In een diepe, donkere kloof
    bij de kust van Californië,
  • 8:30 - 8:34
    vonden we de eerste
    fluorescerende zwelhaaien,
  • 8:34 - 8:36
    vlak onder alle surfers.
  • 8:36 - 8:37
    Hier is 'ie.
  • 8:37 - 8:40
    Ze zijn ongeveer een meter lang,
    en heten zwelhaaien.
  • 8:40 - 8:44
    Ze heten zo omdat ze zich
    bij bedreiging volpompen met water
  • 8:44 - 8:47
    tot ze twee keer zo groot zijn,
  • 8:47 - 8:52
    en zich vastklemmen onder een steen,
    zodat roofdieren ze niet kunnen eten.
  • 8:52 - 8:56
    En hier zijn onze eerste beelden
    van de fluorescerende zwelhaaien.
  • 8:57 - 9:02
    Ongelooflijk -- ik bedoel,
    ze hebben specifieke patronen,
  • 9:02 - 9:06
    en stukken die wel fluorescerend zijn,
    en stukken die dat niet zijn,
  • 9:06 - 9:08
    maar ze hebben ook flikkerende
    vlekken op hun lijf,
  • 9:08 - 9:11
    die veel feller zijn dan andere delen.
  • 9:11 - 9:13
    En het is prachtig om te zien.
  • 9:13 - 9:15
    Ik dacht, "Dit is schitterend."
  • 9:15 - 9:18
    Maar wat betekent het voor de haai?
  • 9:18 - 9:19
    Kunnen ze dit zien?
  • 9:19 - 9:21
    En we zochten naar artikelen,
  • 9:21 - 9:24
    maar niks was bekend
    over het zicht van deze haai.
  • 9:24 - 9:28
    Dus bracht ik de haai naar oogspecialist
    Ellis Loew aan Cornell University
  • 9:28 - 9:32
    en we kwamen erachter dat deze haai
    ontzettend goed zicht heeft
  • 9:32 - 9:34
    in de blauwe en groene spectra,
  • 9:34 - 9:37
    ongeveer 100 keer beter dan
    dat wij in het donker zien,
  • 9:37 - 9:38
    maar ze zien alleen blauw en groen.
  • 9:38 - 9:42
    Dus wat het doet, is het neemt
    deze blauwe oceaan in zich op,
  • 9:42 - 9:44
    neemt het blauw licht in zich op,
    en geeft groen licht af.
  • 9:44 - 9:47
    Het creëert een contrast
    dat ze zelf kunnen zien.
  • 9:47 - 9:48
    Dus hebben we een model,
  • 9:48 - 9:52
    dat laat zien dat ze
    al deze patronen kunnen zien.
  • 9:52 - 9:57
    En mannetjes en vrouwtjes
    hebben ook unieke patronen.
  • 9:57 - 10:03
    Maar onze laatste ontdekking kwam
    een paar kilometer hier vandaan,
  • 10:03 - 10:04
    in de Solomon eilanden.
  • 10:04 - 10:09
    Daar vond ik 's nachts
    de eerste fluorescerende zeeschildpad.
  • 10:09 - 10:12
    Dus nu hebben we het in vissen,
    in haaien... en in reptielen,
  • 10:12 - 10:15
    en ook al is het pas een maand oud,
  • 10:15 - 10:18
    het laat zien dat we vrijwel niks weten
  • 10:18 - 10:20
    over het zicht van deze karetschildpad.
  • 10:20 - 10:23
    En daarom geloof ik dat
    er nog veel meer te ontdekken valt.
  • 10:23 - 10:25
    En hier in de Solomon eilanden,
  • 10:25 - 10:28
    zijn er nog maar een paar duizend
    vruchtbare vrouwtjes over,
  • 10:28 - 10:30
    en dit is een plek waar ze samenkomen.
  • 10:30 - 10:33
    Dus het is belangrijk
    dat we deze dieren beschermen
  • 10:33 - 10:36
    nu ze er nog zijn en dat
    we ze leren begrijpen.
  • 10:36 - 10:38
    Als we over biofluorescentie nadenken,
  • 10:38 - 10:40
    dan wil ik weten hoe diep het gaat.
  • 10:40 - 10:42
    Helemaal tot de bodem van de oceaan?
  • 10:42 - 10:46
    Dus gebruikten we onderzeeërs,
    gaven we ze apparatuur
  • 10:46 - 10:48
    met speciale blauwe lampen
    aan de voorkant,
  • 10:48 - 10:50
    en gingen we naar beneden,
  • 10:50 - 10:53
    en merkten we iets belangrijks:
  • 10:53 - 10:56
    wanneer we 1000 meter bereiken,
  • 10:56 - 10:57
    stopt biofluerescentie.
  • 10:57 - 11:01
    Er zijn geen fluorescerende zeeschepsels
    dieper dan 1000 meter --
  • 11:01 - 11:03
    bijna niets, complete duisternis.
  • 11:03 - 11:06
    Dus je ziet het vrijwel
    alleen in ondiep water.
  • 11:06 - 11:07
    En dieper dan 1,000 meter,
  • 11:07 - 11:10
    kwamen we bioluminescente zone in,
  • 11:10 - 11:13
    waar 9 van de 10 dieren
    hun eigen licht creëren,
  • 11:13 - 11:15
    en flikkeren en schitteren.
  • 11:15 - 11:17
    Als we nog dieper gaan,
  • 11:17 - 11:20
    in een eenpersoons duikbootpak --
  • 11:20 - 11:23
    dit is mijn "Jaques Cousteau treft
    Woody Allen" moment.
  • 11:23 - 11:25
    (Gelach)
  • 11:25 - 11:27
    Maar als we hier zoeken,
  • 11:27 - 11:30
    dacht ik, hoe gaan we voorzichtig
    met deze wezens om?
  • 11:30 - 11:33
    Want het is een nieuw tijdperk
    voor ontdekkingsreizigers
  • 11:33 - 11:35
    waar we voorzichtig moeten zijn
  • 11:35 - 11:38
    en een voorbeeld geven aan onderzoekers.
  • 11:38 - 11:41
    Dus ben ik gaan samenwerken met
    Rob Wood aan Harvard University,
  • 11:41 - 11:45
    en hebben we zachte, onderwater
    robot vingers ontworpen,
  • 11:46 - 11:49
    zodat we voorzichtig om kunnen gaan
    met de zeeschepsels daar.
  • 11:49 - 11:54
    Het idee is dat de meeste van onze
    technologie voor mariene onderzoek
  • 11:54 - 11:57
    van de olie- en gas-industrie
    en het leger komt,
  • 11:57 - 12:00
    die zich niet echt bezig houden
    met voorzichtig zijn.
  • 12:00 - 12:03
    Sommige koralen kunnen
    wel duizend jaar oud zijn.
  • 12:03 - 12:06
    Die wil je niet verpletteren
    met een gigantische klauw.
  • 12:06 - 12:08
    Dus mijn droom ziet er zo uit.
  • 12:08 - 12:10
    'S nachts zit ik in een onderzeeër,
  • 12:10 - 12:12
    ik heb handschoenen die ik bestuur,
  • 12:12 - 12:16
    en ik kan voorzichtig een laboratorium
    bouwen voor mijn onderzeeër,
  • 12:16 - 12:18
    waar de zachte robot vingers
  • 12:18 - 12:21
    voorzichtig monsters nemen
    en ze in potjes stoppen,
  • 12:21 - 12:22
    en we onderzoek kunnen doen.
  • 12:23 - 12:25
    Terug naar de indrukwekkende
    toegepaste toepassingen.
  • 12:25 - 12:28
    Hier zie je een levend brein
  • 12:28 - 12:32
    dat het DNA gebruikt van
    fluorescerende zeeschepsels,
  • 12:32 - 12:34
    deze van een kwal en koralen,
  • 12:34 - 12:37
    om het levende brein te belichten
    en de verbindingen te laten zien.
  • 12:37 - 12:39
    Raar dat we RGB gebruiken
  • 12:39 - 12:41
    om onze eigen intuïtie tevreden te stellen
  • 12:41 - 12:44
    zodat we onze hersenen beter kunnen zien.
  • 12:44 - 12:46
    En nog verbijsterender,
  • 12:46 - 12:49
    is mijn collega Vincent Pieribone
    aan Yale,
  • 12:49 - 12:52
    die een fluorescerend
    eiwit ontworpen heeft
  • 12:52 - 12:54
    dat reageert op spanning.
  • 12:54 - 12:58
    Dus kan hij zien wanneer een
    enkele neuron een signaal geeft.
  • 12:58 - 13:02
    Wat je ziet, is een deur
    naar het bewustzijn,
  • 13:02 - 13:05
    die ontworpen is door zeeschepsels.
  • 13:06 - 13:11
    Dus dat brengt me terug naar het idee
    van perspectief en verbindingen.
  • 13:11 - 13:13
    Vanuit de ruimte
  • 13:13 - 13:16
    lijkt ons universum op een
    menselijke hersencel,
  • 13:16 - 13:19
    en hier zijn we dan
    diep onderwater
  • 13:19 - 13:22
    en vinden we zeeschepsels en cellen
  • 13:22 - 13:24
    die de menselijke geest
    kunnen verlichten.
  • 13:24 - 13:27
    En ik hoop dat we
    met die verlichtte geesten
  • 13:27 - 13:31
    de overkoepelende verbondenheid
    van al het leven kunnen overdenken,
  • 13:31 - 13:33
    en bevatten hoeveel meer er nog wacht
  • 13:33 - 13:35
    als we onze oceanen gezond houden.
  • 13:35 - 13:36
    Dankjewel.
  • 13:36 - 13:41
    (Applaus)
Title:
Lichtgevende haaien en andere schitterende zeeschepsels
Speaker:
David Gruber
Description:

Slechts een paar meter on de golven ontdekte mariene bioloog, fotograaf en ontdekkingsreizger David Gruber iets geweldigs -- een verrassende nieuwe groep zeeschepsels die licht geven in verschillende kleuren in het schemerende blauwe licht van de oceaan. Ga mee op zijn ontdekkingsreis naar fluorescerende haaien, zeepaardjes, zeeschildpadden en meer. Zie hoe deze lichtgevende dieren ons een nieuw inzicht kunnen geven in onze eigen hersenen.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:54

Dutch subtitles

Revisions