Return to Video

Lisa Bu: Jak książki mogą otwierać umysły

  • 0:01 - 0:03
    W prowincji Hunan, w 1970 roku
  • 0:03 - 0:07
    przez dwa lata szkolono mnie
    na gimnastyczkę.
  • 0:07 - 0:10
    Kiedy byłam w pierwszej klasie,
  • 0:10 - 0:12
    rząd chciał mnie przenieść
    do szkoły dla sportowców,
  • 0:12 - 0:14
    zagwarantowano pokrycie kosztów.
  • 0:14 - 0:17
    Ale moja "tygrysia mama"
    powiedziała "nie".
  • 0:17 - 0:19
    Rodzice chcieli,
  • 0:19 - 0:21
    żebym, jak oni,
    została inżynierem.
  • 0:21 - 0:23
    Po przetrwaniu rewolucji kulturalnej,
  • 0:23 - 0:27
    wierzyli, że istnieje tylko jeden
    sposób na szczęście:
  • 0:27 - 0:30
    bezpieczna i dobrze płatna praca.
  • 0:30 - 0:33
    Nieważne czy lubi się pracę, czy nie.
  • 0:33 - 0:38
    Ale moim marzeniem było zostać
    chińska śpiewaczką operową.
  • 0:38 - 0:42
    Tu gram na wyimaginowanym fortepianie.
  • 0:42 - 0:44
    Śpiewak operowy
    musi rozpocząć szkolenie za młodu,
  • 0:44 - 0:45
    nauczyć się akrobatyki.
  • 0:45 - 0:48
    Robiłam wszystko,
    żeby pójść do szkoły wokalnej.
  • 0:48 - 0:51
    Nawet napisałam do dyrektora szkoły
  • 0:51 - 0:53
    i gospodarza audycji radiowych.
  • 0:53 - 0:57
    Ale dorosłym nie spodobał się mój pomysł.
  • 0:57 - 1:00
    Nie wierzyli, że myślę o nim poważnie.
  • 1:00 - 1:03
    Moi przyjaciele mnie wspierali,
    ale byli dziećmi,
  • 1:03 - 1:06
    tak samo bezsilnymi jak ja.
  • 1:06 - 1:12
    W wieku 15 lat , wiedziałam,
    że jestem już za stara na szkolenie.
  • 1:12 - 1:15
    Moje marzenie nigdy się nie spełni.
  • 1:15 - 1:18
    Bałam się, że do końca życia
  • 1:18 - 1:20
    szczęście obywatela drugiej kategorii
  • 1:20 - 1:22
    będzie wszystkim, co osiągnę.
  • 1:22 - 1:25
    To takie niesprawiedliwe.
  • 1:25 - 1:29
    Byłam zdeterminowany,
    by znaleźć inne powołanie.
  • 1:29 - 1:31
    Nie mam żadnego mentora?
    Trudno.
  • 1:31 - 1:34
    Zaszyłam się w książkach.
  • 1:34 - 1:37
    Zaspokoiłam głód na rodzicielskie rady
  • 1:37 - 1:42
    tą książką napisaną przez rodzinę literatów i muzyków.
    ["Korespondencja rodziny Fou Lei"]
  • 1:42 - 1:45
    Znalazłem wzór do naśladowania
    kobiety niezależnej,
  • 1:45 - 1:49
    mimo że konfucjańska tradycja
    wymaga posłuszeństwa. ["Jane Eyre"]
  • 1:49 - 1:53
    A skuteczności nauczyła mnie ta książka.
    ["Fałszywa dwunastka"]
  • 1:53 - 1:57
    A do nauki za granicą
    zainspirowały mnie te pozycje.
  • 1:57 - 1:59
    ["Complete Works Sanmao" (aka Echo Chan)]
    ["Lessons From History" Nan Huaijin]
  • 1:59 - 2:02
    Przybyłam do USA w 1995 roku.
  • 2:02 - 2:05
    Jakie książki przeczytałam najpierw?
  • 2:05 - 2:08
    Książki zakazane w Chinach, oczywiście.
  • 2:08 - 2:12
    "Łaskawa ziemia" jest o życiu chińskiej wsi.
  • 2:12 - 2:16
    To nie wygodne dla propagandy.
  • 2:16 - 2:20
    Biblia jest interesująca, ale dziwna.
  • 2:20 - 2:22
    (Śmiech)
  • 2:22 - 2:26
    Ale to temat na inny dzień.
  • 2:26 - 2:29
    Jednak piąte przykazanie mnie oświeciło:
  • 2:29 - 2:32
    "Czcij ojca swego i matkę swoją".
  • 2:32 - 2:35
    "Czcij" pomyślałam.
    "To tak rożne
  • 2:35 - 2:37
    i o niebo lepsze, niż bądź posłuszny".
  • 2:37 - 2:39
    Znalazłam narzędzia,
    żeby wydostać się
  • 2:39 - 2:41
    z pułapki konfucjańskiego poczucia winy
  • 2:41 - 2:46
    i zdefiniowałam na nowo
    relację z rodzicami.
  • 2:46 - 2:49
    Poznając nową kulturę,
    zaczęłam nałogowo czytać
  • 2:49 - 2:51
    studia porównawcze.
  • 2:51 - 2:52
    Oferują wiele ciekawych spostrzeżeń.
  • 2:52 - 2:57
    Na przykład uważałam,
    że taka mapa jest błędna,
  • 2:57 - 3:02
    bo chińscy uczniowie znają ją zupełnie inaczej.
  • 3:02 - 3:04
    Nigdy nie przyszło mi do głowy,
  • 3:04 - 3:07
    że Chiny niekoniecznie
    muszą być w centrum świata.
  • 3:07 - 3:11
    Mapa faktycznie przedstawia czyjeś poglądy.
  • 3:11 - 3:13
    Studia porównawcze nie są niczym nowym.
  • 3:13 - 3:17
    To standard w świecie akademickim.
  • 3:17 - 3:18
    Istnieją nawet rejony badań,
  • 3:18 - 3:22
    studia porównawcze religii i literatury.
  • 3:22 - 3:24
    Porównywanie i kontrastowanie
    dają badaczom
  • 3:24 - 3:27
    pełniejszy obraz tematu.
  • 3:27 - 3:29
    Pomyślałam,
    że jeśli studia porównawcze
  • 3:29 - 3:33
    sprawdzają się w badaniach,
    czemu nie spróbować tego w życiu.
  • 3:33 - 3:36
    Zaczęłam czytać książki parami.
  • 3:36 - 3:38
    Mogły dotyczyć ludzi...
  • 3:38 - 3:38
    ["Benjamin Franklin" Walter Isaacson]
    ["John Adams" David McCullough]
  • 3:38 - 3:41
    Zaangażowanych w to samo wydarzenie,
  • 3:41 - 3:44
    albo znajomymi mającymi
    wspólne doświadczenia.
  • 3:44 - 3:45
    ["Personal History" Katharine Graham]
    ["The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life" Alice Schroeder]
  • 3:45 - 3:49
    Porównywałam podobne historie w różnych gatunkach.(Śmiech)
  • 3:49 - 3:51
    [Biblia Króla Jakuba]
    ["Baranek" Chrisopher Moore]
  • 3:51 - 3:55
    Lub podobne historie różnych kultur,
  • 3:55 - 3:58
    jak to zrobił Joseph Campbell w swojej wspaniałej pracy.
    ["Potęga mitu" Joseph Campbell]
  • 3:58 - 4:01
    Na przykład, Buddę i Chrystusa
  • 4:01 - 4:03
    poddano trzem kuszeniom.
  • 4:03 - 4:05
    Pokusy Chrystusa
  • 4:05 - 4:09
    były natury ekonomicznej,
    politycznej i duchowej.
  • 4:09 - 4:13
    Pokusy Buddy jedynie psychologicznej:
  • 4:13 - 4:21
    pożądanie, strach i obowiązek społeczny...
    Ciekawe.
  • 4:21 - 4:24
    Znajomość języka obcego,
    to także zabawa,
  • 4:24 - 4:26
    można czytać ulubione książki
    w dwóch językach.
  • 4:26 - 4:27
    ["Droga Chuang Tzu" Thomas Merton]
    ["Tao Strumienia" Alan Watts]
  • 4:27 - 4:31
    Zamiast strat w tłumaczeniach
    dostrzegłam, jak wiele można zyskać.
  • 4:31 - 4:35
    Dzięki tłumaczeniom
    zdałam sobie sprawę,
  • 4:35 - 4:41
    że "szczęście" w chińskim oznacza
    dosłownie "szybką radość". Huh!
  • 4:41 - 4:46
    "Panna młoda" natomiast,
    "nową matkę". Oj oj.
  • 4:46 - 4:49
    (Śmiech)
  • 4:49 - 4:55
    Książki stały się dla mnie
    magicznym portalem, łączącym z ludźmi
  • 4:55 - 4:57
    z przeszłości i teraźniejszości.
  • 4:57 - 5:02
    Nigdy już nie będę się czuć
    samotna czy bezsilna.
  • 5:02 - 5:04
    Niespełnione marzenie to nic
  • 5:04 - 5:07
    w porównaniu do cierpień innych ludzi.
  • 5:07 - 5:10
    Zdałam sobie sprawę,
    że spełnianie się
  • 5:10 - 5:13
    nie jest jedynym celem marzeń.
  • 5:13 - 5:17
    Najważniejsze,
    aby odnaleźć źródło marzeń
  • 5:17 - 5:19
    Najważniejsze,
    aby odnaleźć źródło marzeń
  • 5:19 - 5:22
    miejsce gdzie rodzi się pasja,
    skąd pochodzi szczęście.
  • 5:22 - 5:26
    Może to sprawić
    nawet niespełnione marzenie.
  • 5:26 - 5:29
    Dzięki książkom
    jestem tutaj dzisiaj,
  • 5:29 - 5:32
    szczęśliwa, z jasnością celu w życiu,
  • 5:32 - 5:34
    zazwyczaj.
  • 5:34 - 5:38
    Niech książki będą z wami.
  • 5:38 - 5:39
    Dziękuję.
  • 5:39 - 5:41
    (Brawa)
  • 5:41 - 5:44
    Dziękuję. (Brawa)
  • 5:44 - 5:50
    Dziękujemy. (Oklaski)
Title:
Lisa Bu: Jak książki mogą otwierać umysły
Speaker:
Lisa Bu
Description:

Co się stanie, jeśli twoje dziecięce marzenia się nie spełnią?
Lisa Bu, przystosowując się do nowego życia w Stanach Zjednoczonych, zwróciła się ku książkom, aby rozwinąć swój umysł i znaleźć dla siebie nową drogę. W tej osobistej i pięknej prelekcji o magii książek, dzieli się z nami unikalnym podejściem do czytania.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:16

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.