Mark Forsyth: Wat is een snollygoster? Een korte les in politiekspraak

De meeste politici wikken hun woorden zorgvuldig, om vorm te geven aan de realiteit die ze hopen te scheppen. Maar lukt dat? Etymoloog Mark Forsyth deelt een paar grappige verhalen over de oorsprong van woorden uit de Britse en Amerikaanse geschiedenis (heb je je bijvoorbeeld ooit afgevraagd hoe George Washington 'president' werd?) en trekt een verrassende conclusie. (Uit TEDxHousesofParliament in Londen)

Een van mijn favoriete woorden

in de Oxford English Dictionary is 'snollygoster'.

Gewoon omdat het zo goed klinkt.

Een snollygoster is

'een oneerlijk politicus'.

Hoewel er in de 19de eeuw

een hoofdredacteur van een krant
met een veel betere definitie kwam:

"Een snollygoster is een kerel
die verkozen wil worden,

los van elke partij, platform of principe

en die, als hij wint,

het haalt door de pure macht

van het monumentale kletsnofikale hypotheseschap."

(Gelach)

Ik heb geen idee van wat 'kletsnofikaal' is.

Zal wel iets met woorden te maken hebben.

Het is belangrijk
dat woorden centraal staan in de politiek.

Elke politicus weet dat hij
de taal moet trachten te beheersen.

Pas in 1771

stond het Britse Parlement toe
dat kranten verslag deden

van de exacte bewoordingen uit het kamerdebat.

Dat was te danken aan de moed

van een kerel met de uitzonderlijke naam
Brass Crosby,

die het opnam tegen het Parlement.

Hij werd in de Londense Tower gegooid

en gevangen gezet,

maar hij was dapper genoeg

om het tegen hen op te nemen,

tot zijn aanhang in Londen zo groot werd
dat hij won.

Slechts enkele jaren later

werd voor het eerst het gebruik genoteerd
van de uitdrukking

'as bold as brass'
(zo dapper als koper/brass).

De meeste mensen denken
dat dat over het metaal gaat.

Niet dus. Het gaat om de man die campagne voerde

voor de persvrijheid.

Om je te tonen

hoe woorden en politiek interageren,

neem ik jullie mee
naar de Verenigde Staten van Amerika,

vlak na de onafhankelijkheid.

Ze zaten met de kwestie

van hoe ze George Washington, hun leider,
moesten noemen.

Ze wisten het niet.

Hoe noem je de leider van een republikeins land?

De debatten in het Congres waren eindeloos.

Er lagen allerlei suggesties voor,

die het hadden kunnen halen.

Sommigen wilden hem

'Hoogste Magistraat Washington' noemen,

andere 'Zijne Hoogheid George Washington',

of 'Beschermer van de Vrijheden van het Volk van de Verenigde Staten van Amerika Washington'.

Bekt niet zo goed.

Sommigen wilden hem gewoon koning noemen.

Dat vonden ze een beproefd recept.

Ze hingen niet eens de monarchie aan,

hun idee was dat je tot koning kon verkozen worden

voor een bepaalde tijd.

Dat had kunnen werken, weet je.

Iedereen werd het spuugzat,

omdat dit debat wekenlang doorging.

Ik las het dagboek van een arme senator,

die gewoon herhaalt:
"Nog steeds bij de kwestie."

De reden voor het uitstel en de verveling

was dat het Huis van Afgevaardigden
tegen de Senaat was.

Het Huis van Afgevaardigden
wilde niet dat Washington

dronken van macht zou worden.

Ze wilden hem geen koning noemen,

want dat zou hem, of zijn opvolger,
op gedachten kunnen brengen.

Ze wilden hem de nederigste, magerste,

meest pathetisch denkbare titel geven.

Die titel was 'President'. (Gelach)

President. Ze vonden de titel niet uit.
Hij bestond al,

maar het betekende gewoon
iemand die een vergadering voorzit.

Zoals de juryvoorzitter.

Het had niet veel meer grandeur

dan de term 'voorman' of 'opzichter'.

Er waren af en toe voorzitters van Koloniale Raden

en delen van het bestuur,
maar het was een titeltje van niets.

Daarom maakte de Senaat bezwaar.

"Dat is belachelijk,
je kan hem geen President noemen.

Die kerel moet verdragen ondertekenen en
buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders ontmoeten.

Wie zal hem ernstig nemen

als hij een onnozel titeltje heeft

zoals 'President van de Verenigde Staten van Amerika'?

Na drie weken van debat

gaf de Senaat nog niet toe.

Ze gingen akkoord om voorlopig 'President' te gebruiken,

maar ze wilden het absoluut vastleggen

dat ze het er niet mee eens waren,

vanuit fatsoenlijk respect voor de geplogenheden van beschaafde naties,

of ze een republikeinse
of monarchische regeringsvorm hadden,

die de gewoonte hebben

om aan het ambt van de Hoogste Magistraat,
titels van respectabiliteit toe te voegen

-- niet President, verdomme --

en dat in de omgang met vreemde naties,

de waardigheid van het volk van de Verenigde Staten

niet in het gedrang mag komen
door een schijn van singulariteit,

d.w.z. we willen geen volsagen idioten lijken.

Je kan hier drie interessante dingen uit leren.

Ten eerste -- mijn favoriet:

voor zover ik kon uitzoeken,

heeft de Senaat de titel van President
nooit formeel bekrachtigd.

Barack Obama, President Obama,
zetelt in de geleende tijd,

in afwachting dat de Senaat in actie komt.

Tweede les die je kan leren:

als een regering zegt dat het een tijdelijke maatregel is,

(Gelach)

wacht je 223 jaar later misschien nog.

Maar de derde mogelijke les,

en deze is echt belangrijk,

dit is mijn finale bedenking voor jullie,

is dat de titel,
President van de Verenigde Staten van Amerika,

vandaag de dag niet meer zo bescheiden klinkt, niet?

Heeft wellicht te maken met de iets meer dan 5.000

kernkoppen die hij ter beschikking heeft,

en de grootste economie ter wereld

en de dronesvloot en dergelijke.

De werkelijkheid en de geschiedenis
hebben de titel met grandeur bekleed.

En zo heeft de Senaat toch gewonnen.

Ze hebben hun titel van respectabiliteit gekregen.

De andere zorg van de senaat,
de schijn van singulariteit --

toentertijd was het een unicum.

Maar weet je hoeveel naties
vandaag een president hebben?

147.

Allemaal omdat ze wilden klinken als

die kerel met zijn 5.000 kernkoppen enz.

Dus haalde de Senaat zijn slag uiteindelijk thuis

en verloor het Huis van Afgevaardigden,

omdat niemand zich nederig voelt

als hij te horen krijgt dat hij

President van de Verenigde State van Amerika is.

Dat is de belangrijke les die je hieruit kan leren,

diegene waarmee ik afsluit.

Politici kiezen woorden uit
om de realiteit vorm te geven

en te controleren,
maar in werkelijkheid

verandert de realiteit de woorden veel grondiger

dan woorden ooit de realiteit kunnen veranderen.

Zeer hartelijk dank.