Một con tàu chở 500 người tị nạn bị đắm ở biển. Câu chuyện của 2 người sống sót.| Melissa Fleming | TEDxThessaloniki

Trên một chiếc tàu quá tải chở hơn 500 người tị nạn , một phụ nữ trẻ trở thành một anh hùng một cách khó tin . Câu chuyện về người phụ nữ duy nhất và mạnh mẽ này , được kể bởi Melissa Fleming của cơ quan tị nạn của Liên Hiệp Quốc , đem đến câu chuyện về một con người thay vì những số liệu về số người tị nạn đang cố gắng để tìm đến cuộc sống tốt hơn ... như những con tàu tị nạn vẫn tiếp tục tới ...

Bài nói chuyện này đã được đưa ra tại một sự kiện TEDx sử dụng định dạng hội nghị TED,nhưng được tổ chức độc lập bởi một cộng đồng địa phương . Tìm hiểu thêm tại http://ted.com/tedx

Mỗi ngày tôi nghe nhiều câu chuyện đau xót
về những người đang trốn chạy để sinh tồn,

vượt qua những biên giới hiểm nguy
và những vùng biển hung dữ.

Nhưng có một câu chuyện
khiến tôi không ngủ được,

đó là câu chuyện về Doaa.

Một người tị nạn Syria, 19 tuổi,

cô ấy sống lay lất tại Ai Cập.

Cô ấy làm việc có lương theo ngày.

Cha cô ấy lúc nào cũng nghĩ về công việc
đang phát đạt của ông tại Syria

đã bị một quả bom làm nổ tan tành.

Và cuộc chiến tranh đã buộc họ phải tị nạn
đến Ai Cập vẫn đang ác liệt sau 4 năm ròng

Và cộng đồng đã từng chào đón họ

giờ đã trờ nên mỏi mệt với họ.

Và một ngày, vài người đàn ông lái xe môtô
đã cố bắt cóc cô.

Từng là một học sinh nhiều hoài bão,
chỉ suy nghĩ về tương lai của mình,

giờ đây cô luôn sợ hãi.

Nhưng cô ấy vẫn tràn đầy hi vọng,

vì cô đã yêu một người Syria tị nạn khác,
tên là Bassem.

Bassem cũng đang đánh vật sống tại Ai Cập,
anh nói với Doaa rằng,

"Đến châu Âu đi,
tìm nơi trú ẩn và an toàn.

Anh sẽ làm việc, em có thể đi học --
hứa hẹn một cuộc sống mới."

Và anh hỏi cha cô để lấy cô làm vợ.

Và cha cô đồng ý.

Nhưng họ hiểu rằng, để đến được châu Âu,
họ phải mạo hiểm mạng sống của mình,

vượt biển Địa Trung Hải,

đặt thân mình vào tay bọn buôn lậu,
những kẻ vốn khét tiếng ác độc.

Và Doaa cực kì sợ nước.

Cô vẫn luôn sợ biển.
Cô chưa học bơi bao giờ.

Lúc đó là tháng 8,
và 2000 người đã chết

khi cố vượt qua biển Địa Trung Hải,

nhưng Doaa biết một người bạn đã đi được
đến tận Bắc Âu,

và cô ấy nghĩ,
"Có lẽ mình cũng có thể."

Cô hỏi xin cha mẹ mình
liệu cô và Bassem có thể đi không,

và sau một cuộc nói chuyện đau lòng,
cha mẹ cô đã đồng ý,

và Bassem đã trả khoản tiền anh dành dụm
cả đời - 2500 đôla mỗi người

cho bọn buôn lậu.

Chúng gọi họ vào một buổi sáng thứ bảy,

họ được xe đò đưa đến một bãi biển,
và đã có hàng trăm người ở đó.

Sau đó họ được đưa ra một con tàu đánh cá
cũ kĩ bằng những con thuyền nhỏ.

500 con người nhồi nhét trong con tàu đó.

300 người ở dưới khoang, 500 người ở trên.

Người Syria, Palestine, người châu Phi,
người theo đạo Hồi, đạo Thiên Chúa,

100 trẻ em, bao gồm Sandra
Sandra bé nhỏ, chỉ tròn 6 tuổi

và Masa, 18 tháng tuổi.

Có nhiều gia đình trên tàu,
họ bị chèn ép đến mức vai sát vai,

chân sát chân nhau.

Doaa phải ngồi với hai chân co
cao tới ngực,

Bassem nắm tay cô.

Ngày thứ hai trên biển,
họ chẳng những phát bệnh vì lo lắng

mà còn say sóng khó chịu
vì vùng biển dữ dội.

Ngày thứ ba, Doaa có một linh cảm
không lành.

Và cô nói với Bassem,
"Em sợ mình sẽ không vượt qua được.

Em sợ con tàu này sẽ chìm."

Và Bassem nói với cô rằng,
"Em cứ kiên nhẫn.

Chúng ta sẽ đến được Thụy Điển,
và mình sẽ kết hôn,

và mình sẽ có một tương lai."

Ngày thứ tư, những hành khách đã
bắt đầu hoang mang.

Họ hỏi người thuyền trưởng,
"Khi nào chúng tôi mới tới nơi?"

Hắn bảo họ câm miệng,
và hắn nhục mạ họ.

Hắn nói,"16 tiếng nữa ta sẽ cập bờ Italy."

Mọi người đều đuối sức và mỏi mệt.

Không lâu sau họ thấy một con tàu nhỏ hơn
đến gần, chở 10 người đàn ông,

và những người này bắt đầu quát tháo,
lăng mạ họ,

chúng ném gậy gộc và bảo tất cả mọi người

leo sang con tàu vừa nhỏ,
vừa không an toàn để đi biển đó.

Những người có con vô cùng lo sợ
cho con cái của họ

và tất cả đều không chịu rời tàu.

Và con tàu đó bỏ đi một cách giận dữ.

và một giờ rưỡi sau, chúng quay trở lại

và bắt đầu cố ý đâm thủng một lỗ
trên thân chiếc tàu của Doaa,

ngay bên dưới chỗ cô và Bassem đang ngồi.

Và cô nghe chúng hét rằng,

"Để cho cá ăn thịt chúng mày"

Và chúng bắt đầu cười phá lên
khi con tàu lật úp và chìm.

300 người ở dưới boang thuyền
không thể sống sót.

Doaa đang bám vào thân con tàu
khi nó chìm,

và kinh hãi chứng kiến một đứa bé
bị chân vịt của tàu cắt ra từng mảnh.

Bassem bảo cô, "Xin em thả tay ra,

nếu không em sẽ bị cuốn vào
và em sẽ chết vì cái chân vịt."

Và hãy nhớ rằng -- cô ấy không biết bơi.

Nhưng cô ấy đã buông tay
và bắt đầu chuyển động tay chân mình,

tự nhủ, "Thế này là đang bơi."

Và bằng một cách thần kì,
Bassem tìm được một cái phao tròn.

Nó là một cái phao cho trẻ em

mà con nít thường chơi trong hồ bơi
hoặc ở các vùng biển cạn.

Và Doaa leo lên cái phao đó,

tay chân cô đung đưa hai bên.

Bassem bơi khỏe,

nên anh nắm tay cô và bơi đứng.

Xung quanh họ là những xác người chết.

Ban đầu có khoảng 100 người sống sót,

và họ bắt đầu thu lại thành nhiều nhóm
và cầu nguyện người đến cứu.

Nhưng khi một ngày trôi qua
và không có ai xuất hiện,

một số người từ bỏ hy vọng,

và Doaa và Bassem chứng kiến

nhiều người đàn ông ở xa xa cởi bỏ áo phao
và chìm xuống mặt nước.

Một người đàn ông đến gần họ
với một đứa bé trên vai,

9 tháng tuổi -- Malek.

Ông ấy đang bám vào một bình khí ga để nổi
và ông nói,

"Tôi sợ mình sẽ không sống sót nổi.

Tôi yếu quá rồi.
Tôi không còn đủ dũng khí nữa."

Và ông ấy trao Malek bé bỏng
cho Bassem và Doaa,

và họ đặt em lên trên chiếc phao.

Vậy là giờ họ có 3 người,
Doaa, Bassem và Malek.

Và để tôi dừng câu chuyện này ở ngay đây

và đặt một câu hỏi:

Tại sao những người tị nạn như Doaa
chấp nhận mạo hiểm như vậy?

Hàng triệu người dân tị nạn
đang sống tha hương, bế tắc.

Họ đang sống ở nhiều nước khác nhau,
để tránh khỏi cuộc chiến đang ác liệt

suốt 4 năm qua.

Thậm chí nếu họ muốn quay về,
họ cũng không thể.

Nhà cửa, công việc kinh doanh,

phố xá của họ đã bị phá hủy hoàn toàn.

Tôi đã tận mắt thấy,

trong một chuyến đi gần đây
đến Homs, Syria.

Đây là một Di sản Thế giới của UNESCO,

và đây là quang cảnh hiện tại
của nơi từng một thời tấp nập, nhộn nhịp.

Người ta vẫn tiếp tục chạy nạn
qua các biên giới,

đến các nước lân cận,

và chúng ta dựng các trại tị nạn cho họ
trên các sa mạc.

Hàng trăm ngàn người sống trong các trại
như thế này,

và hàng ngàn, hàng ngàn người khác,
có thể hàng triệu, sống trong các phố thị.

Và những cộng đồng,

những đất nước láng giềng
đã từng chào đón họ

với vòng tay và tấm lòng rộng mở

bị choáng ngợp.

Đơn giản là không có đủ trường học,
hệ thống cung cấp nước và vệ sinh cá nhân.

Kể cả những nước châu Âu giàu có cũng
không thể đối phó lượng người ồ ạt như vậy

nếu không đầu tư thật mạnh.

Cuộc chiến tranh Syria khiến gần 4 triệu
người phải chạy nạn qua các biên giới,

nhưng hơn 7 triệu người khác
vẫn đang di tản trong nước.

Điều đó nghĩa là hơn nửa dân số Syria

đã bị buộc phải di tản.

Trở lại với những đất nước láng giềng
đang cho rất nhiều người tị nạn.

Những nước này cảm thấy rằng các nước
phát triển hơn không tích cực hỗ trợ họ

Và ngày qua ngày thành nhiều tháng,
tháng qua tháng thành nhiều năm.

Tị nạn đáng ra chỉ nên là
một việc nhất thời.

Trở lại với Doaa và Bassem
đang ở ngoài biển khơi.

Đã là ngày thứ hai,
và Bassem đang trở nên rất yếu.

Và giờ đến lượt Doaa nói với Bassem,

"Người yêu ơi, xin anh hãy nuôi hi vọng,
vì tương lai mình. Chúng ta sẽ vượt qua."

Và anh nói với cô,

"Anh xin lỗi đã khiến em
lâm vào hoàn cảnh này.

Anh chưa từng yêu ai nhiều
như anh yêu em."

Rồi anh ấy thả mình vào biển sâu,

và Doaa chứng kiến tình yêu của đời mình
chìm đi ngay trước mắt cô.

Sau đó trong ngày,

một bà mẹ đến gần Doaa với đứa con gái
18 tháng tuổi của bà, Masa.

Đó là cô bé trong tấm ảnh
tôi đã cho mọi người xem lúc nãy,

cô bé mặc áo phao.

Chị của cô bé, Sandra, vừa chìm đi,

và người mẹ biết rằng bà phải làm tất cả
trong khả năng của mình

để cứu lấy con gái của bà.

Và bà nói với Doaa,
"Xin cô làm ơn hãy nhận đứa bé này.

Để con bé ở cùng với cô.
Tôi sẽ không qua khỏi."

Thế là bà bơi đi và chìm xuống nước.

Vậy là Doaa, một người tị nạn 19 tuổi
cực kì sợ nước,

không hề biết bơi,

chợt nhận ra mình chịu trách nhiệm
với hai đứa trẻ.

Và họ vừa khát, vừa đói, vừa hoang mang,

và cô ấy cố gắng hết sức
để làm hai đứa bé vui,

cô hát cho chúng nghe,
cô đọc cho chúng kinh Quran.

Xung quanh họ, xác người nổi bồng bềnh
và đang chuyển sang màu đen.

Ban ngày,mặt trời nóng như thiêu đốt

Ban đêm, mặt trăng lạnh lẽo
và còn có sương mù.

Một nơi thật sự hãi hùng.

Đến ngày thứ tư lênh đênh trên biển,
một người đàn ông nữa tìm đến

và đây là cảnh tượng ấy,
có thể Doaa đã trông như thế này

trên chiếc phao của cô với 2 đứa trẻ.

Một người phụ nữ đến gần Doaa
vào ngày thứ tư

và xin cô nhận thêm một đứa bé nữa

một bé trai, chỉ vừa 4 tuổi.

Khi Doaa nhận bé trai đó
và người mẹ chìm đi,

cô đã nói với đứa trẻ đang khóc nức nở,

"Mẹ chỉ đi tìm thức ăn và nước uống
cho em thôi."

Nhưng ít lâu sau trái tim em đã ngừng đập

và Doaa đã phải thả đứa bé xuống nước.

Cuối ngày hôm đó,

cô ấy nhìn lên bầu trời đầy hi vọng,

vì cô đã nhìn thấy 2 máy bay bay ngang.

Và cô đã vẫy cả hai cánh tay của mình,
hi vọng họ sẽ nhìn thấy cô,

nhưng những chiếc máy bay
cứ bay qua.

Nhưng vào chiều tối ngày hôm đó,
khi mặt trời đã sắp lặn,

cô nhìn thấy một con tàu,
một con tàu thương gia.

Và cô nói, "Con cầu xin Chúa,
hãy để họ cứu sống con."

Cô vẫy cả hai cánh tay và có cảm tưởng
rằng mình đã kêu cứu trong gần hai giờ.

Trời trở nên tối, nhưng cuối cùng thì
những chiếc đèn pha cũng tìm thấy cô,

và họ thả xuống một sợi dây,

họ vô cùng kinh ngạc khi nhìn thấy
một người phụ nữ ôm chặt lấy hai đứa trẻ

Những người này kéo cả ba lên tàu,
cho họ khí oxi và chăn đắp

và sau đó một chiếc trực thăng
Hi Lạp đã đến đón họ

để đưa họ đến đảo Crete.

Nhưng khi Doaa nhìn xung quanh và hỏi,
"Malek sao rồi?"

Họ cho cô biết rằng
đứa bé đã không qua khỏi

em đã trút hơi thở cuối cùng
trong phòng bệnh trên tàu.

Nhưng Doaa chắc chắn rằng
khi ba người họ được kéo lên tàu

cô bé đã mỉm cười.

Chỉ có 11 người sống sót
sau vụ chìm tàu đó, trong 500 người.

Đã không có bất cứ một cuộc
điều tra quốc tế nào về việc này.

Có một số bản tin trên các phương tiện
truyền thông về một vụ thảm sát trên biển,

một bi kịch kinh hoàng,

nhưng cũng chỉ cho 1 ngày rồi thôi.

Sau đó chu trình tin tức vẫn cứ tiếp tục.

Trong khi đó,
trong một bệnh viện nhi tại Crete,

Masa bé nhỏ đang ở trên
bờ vực của sự sống.

Em bị mất nước rất nặng.
Thận của em đang dần ngừng hoạt động.

Mức đường huyết của em hạ
đến mức nguy hiểm

Các bác sĩ đã làm tất cả mọi thứ trong
khả năng của họ để cứu sống em,

và những y tá Hi Lạp
không bao giờ rời em nửa bước.

họ bế em, ôm em, hát cho em nghe.

Một số đồng nghiệp của tôi đã đến thăm
và nói với em những lời Ả Rập thật đẹp.

Bằng một cách thần kì, bé Masa đã sống.

Và ngay sau đó giới truyền thông Hi Lạp
bắt đầu đưa tin về đứa bé kì diệu,

người sống sót qua 4 ngày liền trên biển
không có thức ăn và nước uống,

và những lời đề nghị nhận nuôi em
được gửi đến từ mọi miền đất nước.

Và trong khi đó, Doaa ở trong
một bệnh viện khác tại Crete,

ốm yếu, mất nước.

Một gia đình người Ai Cập đã ở bên cô
trong suốt thời gian đó

và họ đưa cô về nhà
ngay sau khi cô được xuất viện.

Và không lâu sau, tin tức về việc
Doaa sống sót được lan truyền khắp nơi,

và một số điện thoại được đăng tải
trên Facebook.

Những tin nhắn bắt đầu được gửi đến.

"Doaa, chị có biết chuyện gì xảy ra
với anh tôi không?

Chị tôi? Cha mẹ tôi? Bạn bè tôi?
Cô có biết liệu họ có sống sót không?

Một trong những tin nhắn đó
viết như thế này,

"Doaa, tôi tin rằng cô đã cứu vớt
cháu gái của tôi, Masa."

Và nó kèm theo bức ảnh này.

Đây là bức ảnh từ chú của Masa,

một người tị nạn Syria đã đến được
Thụy Điển với gia đình của ông,

và cả chị gái của Masa.

Sớm thôi, chúng ta hi vọng rằng Masa
sẽ được đoàn tụ với ông ấy tại Thụy Điển,

và cho đến lúc đó, em đang được chăm sóc
trong một trại mồ côi xinh xắn tại Athens.

Còn Doaa? Việc cô sống sót
cũng được lan truyền đi khắp nơi.

Và báo chí viết về người phụ nữ
nhỏ nhắn này,

và không thể tưởng tượng nổi cô ấy đã
chịu đựng suốt khoảng thời gian đó,

trong điều kiện như thế trên biển,

và vẫn cứu được một sinh mạng khác.

Viện Hàn lâm Athens, một trong các cơ quan
có uy tín nhất tại Hy Lạp.

đã trao tặng cô
một giải thưởng cho lòng dũng cảm,

và cô ấy xứng đáng tất cả
những lời ngợi ca đó,

và cô ấy xứng đáng một cơ hội để làm lại.

Nhưng cô ấy vẫn muốn đến Thụy Điển.

Cô ấy muốn đoàn tụ với người thân
của cô tại đó

Cô cũng muốn đưa cha mẹ và các em của cô

rời khỏi Ai Cập để đến đó,

và tôi tin tưởng rằng cô sẽ làm được

Cô ấy muốn trở thành một luật sư
và một chính trị gia,

hoặc một nghề nào
có thể chống lại sự bất công.

Cô ấy là một người đã sống sót ngoạn mục.

Nhưng tôi vẫn phải hỏi:

Giả sử cô ấy không cần phải mạo hiểm
như thế?

Tại sao cô ấy phải chịu
những điều khủng khiếp đó?

Tại sao không có một cách hợp pháp
để cô có thể học tập ở châu Âu?

Tại sao Masa không thể cứ
đón một chuyến bay đến Thụy Điển?

Tại sao Bassem không thể
tìm được việc làm?

Tại sao không có chương trình tái định cư
quy mô lớn cho những người tị nạn Syria,

những nạn nhân của cuộc chiến tranh
tồi tệ nhất trong thời đại của chúng ta?

Thế giới đã làm thế cho người Việt Nam vào
những năm 1970. Tại sao bây giờ lại không?

Tại sao có quá ít đầu tư cho
những nước lân cận

đang cho rất nhiều người dân tị nạn
cư trú?

Và câu hỏi gốc rễ chính là

tại sao có quá ít hành động để
chấm dứt các cuộc chiến,

sự khủng bố và đói nghèo,
những điều đang buộc rất nhiều người

phải tìm đến những bờ biển châu Âu?

Cho đến khi những vấn đề này
được giải quyết,

người ta sẽ tiếp tục vượt biển

để tìm sự an toàn và nơi trú ẩn.

Và chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Việc này phần lớn phụ thuộc vào
lựa chọn của châu Âu.

Và tôi thấu hiểu những nỗi lo ngại
của người dân.

Họ lo lắng về nền an ninh, nền kinh tế,
về những đổi thay trong văn hóa

Nhưng những điều đó có quan trọng hơn
việc cứu sống mạng người không?

Bởi vì có một điều cơ bản

mà tôi cho rằng quan trọng hơn tất cả

đó chính là tình đồng loại giữa chúng ta.

Không một ai đang lánh nạn
khỏi chiến tranh hay khủng bố

phải chết trong khi vượt biển
để tìm kiếm sự an toàn.

(Khán giả vỗ tay)

Có một điều chắc chắn là

không một người tị nạn nào
sẽ chọn những con tàu nguy hiểm đó

nếu họ có thể phát triển tại nơi họ ở.

Và không một người di cư nào
sẽ chọn con đường nguy hiểm đó

nếu họ có đủ thức ăn cho bản thân họ
và cho con cái

Và không ai sẽ đưa khoản tiền
dành dụm cả đời

cho bọn buôn lậu khét tiếng đó

nếu như họ có thể di cư một cách hợp pháp.

Vì vậy, đại diện cho bé Masa

và đại diện cho Doaa

và cho Bassem

và cho 500 người đã chết đuối với họ,

liệu chúng ta có thể bảo đảm rắng
cái chết của họ không vô ích?

Liệu chúng ta có thể được truyền cảm hứng
từ những việc đã xảy ra,

và đấu tranh cho một thế giới
nơi mỗi một sinh mạng đều quan trọng?

Xin cảm ơn.

(Khán giả vỗ tay)

Người dẫn chương trình:
Cảm ơn bạn rất nhiều, Melissa.

Tôi nghĩ bạn nên nán lại
sân khấu cùng tôi.

Câu chuyện của bạn thật sự đáng kinh ngạc.

Tôi không biết rằng bạn đã trải qua
bao nhiêu chuyện tương tự như thế

trong vài tháng qua.

Nhưng nó là một câu chuyện vui,
với một kết thúc có hậu.

Và câu chuyện này tập trung vào
điều bạn đã trình bày cuối cùng,

điều quan trọng chính là
chúng ta đều là con người.

Melissa Fleming: Đúng vậy.

Chúng ta đều nghe rất nhiều câu chuyện
về con số ngày càng tăng

thêm 400% người tị nạn đang đến Hi Lạp,

hàng triệu người
đang lẩn tránh để sống sót

và những con số này rất khó
để bất kì ai có thể đo đếm.

Và vì vậy tôi tin rằng
việc chúng ta cần làm,

trách nhiệm của chúng ta
là tìm ra câu chuyện về con người

câu chuyện về từng cá nhân.

Và có một điều tôi luôn tìm thấy
ở những người tị nạn

đó là nghị lực phi thường của họ,

những câu chuyện mà tôi không thể
tưởng tượng nổi

vậy mà họ vẫn đứng dậy

và họ chỉ cần một chút tình đồng loại,

và một sự giúp đỡ của thế giới bên ngoài,

vì họ chắc chắn
đã không tự nguyện đến đây.

Họ cũng rất muốn được ở nhà của mình.

NDCT: Cảm ơn bạn rất nhiều, Melissa.
MF: Cảm ơn đã mời tôi đến đây.

(Khán giả vỗ tay)