Return to Video

Jak mówić, żeby nas słuchali

  • 0:02 - 0:04
    Ludzki głos:
  • 0:04 - 0:06
    instrument, którego używa każdy.
  • 0:06 - 0:08
    Jest to najpotężniejszy dźwięk na świecie,
  • 0:08 - 0:10
    jedyny, który może rozpocząć wojnę,
  • 0:10 - 0:12
    lub powiedzieć "Kocham cię".
  • 0:12 - 0:14
    Jednak wiele osób ma poczucie,
  • 0:14 - 0:16
    że gdy mówią, nikt ich nie słucha.
  • 0:16 - 0:17
    Dlaczego tak jest?
  • 0:17 - 0:19
    Jak możemy mówić z mocą
  • 0:19 - 0:21
    zdolną do zmieniania świata?
  • 0:21 - 0:23
    Chciałbym zwrócić uwagę, że istnieje
  • 0:23 - 0:25
    wiele nawyków, które należy porzucić.
  • 0:25 - 0:27
    Dla ułatwienia zebrałem
  • 0:27 - 0:29
    siedem grzechów głównych mówienia.
  • 0:29 - 0:32
    Nie uważam, że jest to wyczerpująca lista,
  • 0:32 - 0:35
    ale te siedem to całkiem poważne nawyki,
  • 0:35 - 0:37
    którym ulegamy.
  • 0:37 - 0:40
    Pierwszy to plotka,
  • 0:40 - 0:43
    mówienie źle o kimś nieobecnym.
  • 0:43 - 0:44
    To kiepski nawyk, no i wiadomo,
  • 0:44 - 0:47
    że osoba plotkująca pięć minut później
  • 0:47 - 0:50
    będzie plotkować o nas.
  • 0:50 - 0:52
    Drugi to ocenianie.
  • 0:52 - 0:53
    Znamy ludzi, którzy mają to w zwyczaju
  • 0:53 - 0:55
    i ciężko słucha się kogoś,
  • 0:55 - 0:58
    kto nas ocenia
  • 0:58 - 1:00
    i umniejsza naszej wartości.
  • 1:00 - 1:02
    Trzeci - negatywne nastawienie.
  • 1:02 - 1:04
    Można się na tym złapać.
  • 1:04 - 1:05
    Moja matka pod koniec życia
  • 1:05 - 1:08
    stała się bardzo negatywna,
    ciężko się tego słuchało.
  • 1:08 - 1:11
    Kiedyś powiedziałem:
    "Jest pierwszy października",
  • 1:11 - 1:13
    a ona na to:
    "Wiem, czy to nie okropne?"
  • 1:13 - 1:15
    (Śmiech)
  • 1:15 - 1:18
    Ciężko się słucha, gdy ktoś
    ma aż tak negatywne nastawienie.
  • 1:18 - 1:21
    Kolejna tego forma to narzekanie.
  • 1:21 - 1:26
    Cóż, to narodowa sztuka
    w Wielkiej Brytanii.
  • 1:26 - 1:28
    Sport narodowy,
    wszyscy narzekamy na pogodę,
  • 1:28 - 1:30
    na sport, politykę, na wszystko,
  • 1:30 - 1:32
    narzekanie to zaraźliwa niedola.
  • 1:32 - 1:36
    Nie dodaje słońca ani lekkości światu.
  • 1:36 - 1:39
    Wymówki. Chyba każdy się z tym spotkał.
  • 1:39 - 1:41
    Być może każdy to praktykował.
  • 1:41 - 1:43
    Niektórzy zrzucają winę
  • 1:43 - 1:46
    na każdego wokół,
  • 1:46 - 1:47
    sami nie biorąc odpowiedzialności.
  • 1:47 - 1:50
    Ciężko się słucha kogoś,
    kto się tak zachowuje.
  • 1:50 - 1:53
    Przedostatni grzech, szósty z siedmiu,
  • 1:53 - 1:56
    to koloryzowanie, wyolbrzymianie.
  • 1:56 - 1:59
    To czasami wręcz ubliża naszemu językowi.
  • 1:59 - 2:01
    Bo jeśli na wszystko mówimy "super",
  • 2:01 - 2:04
    to jak nazwiemy coś,
    co jest naprawdę wyjątkowe?
  • 2:04 - 2:06
    (Śmiech)
  • 2:06 - 2:08
    Wtedy to wyolbrzymianie
    staje się kłamstwem,
  • 2:08 - 2:10
    a nie chcemy słuchać ludzi,
  • 2:10 - 2:12
    którzy nas okłamują.
  • 2:12 - 2:15
    Na koniec - dogmatyzm,
  • 2:15 - 2:19
    mylenie faktów z opiniami.
  • 2:19 - 2:21
    Gdy te dwie rzeczy zostaną pomieszane,
  • 2:21 - 2:22
    traci się tylko czas.
  • 2:22 - 2:26
    Ktoś bombarduje nas swoimi opiniami,
    tak jakby były prawdziwe.
  • 2:26 - 2:29
    Ciężko tego słuchać.
  • 2:29 - 2:32
    To właśnie siedem
    grzechów głównych mówienia.
  • 2:32 - 2:34
    Są to rzeczy, których należy unikać.
  • 2:34 - 2:37
    Ale czy może to mieć
    swoją pozytywną stronę?
  • 2:37 - 2:38
    Jak najbardziej.
  • 2:38 - 2:40
    Moim zdaniem istnieją cztery
  • 2:40 - 2:43
    naprawdę potężne podstawowe zasady,
  • 2:43 - 2:46
    z których możemy skorzystać,
    jeżeli chcemy, by nasza mowa
  • 2:46 - 2:50
    była na tyle silna, by zmieniać świat.
  • 2:50 - 2:53
    Na szczęście można to ułożyć w akronim,
  • 2:53 - 2:56
    słowo "hail" - "grad/witanie",
    to też dobra definicja.
  • 2:56 - 2:58
    Nie mówię o tym, co spada z nieba
  • 2:58 - 2:59
    i uderza nas po głowach.
  • 2:59 - 3:00
    Definicja odnosi się raczej
  • 3:00 - 3:03
    do witania, lub entuzjastycznego uznania,
  • 3:03 - 3:05
    którym nasze słowa
    powinny zostać przyjęte,
  • 3:05 - 3:07
    gdy zastosujemy te zasady.
  • 3:07 - 3:08
    Do czego się one odnoszą?
  • 3:08 - 3:10
    Może sami zgadniecie.
  • 3:10 - 3:13
    Po pierwsze szczerość,
  • 3:13 - 3:16
    bycie prawdomównym,
    uczciwym i zrozumiałym.
  • 3:16 - 3:20
    Następnie autentyczność,
    po prostu bycie sobą.
  • 3:20 - 3:22
    Mój znajomy opisał to jako
  • 3:22 - 3:24
    trwanie przy swojej prawdzie,
  • 3:24 - 3:25
    urocze określenie.
  • 3:25 - 3:28
    Dalej uczciwość, dotrzymywanie słowa,
  • 3:28 - 3:30
    wykonywanie tego, co się powiedziało,
  • 3:30 - 3:32
    bycie kimś, komu można ufać.
  • 3:32 - 3:35
    Na koniec - miłość.
  • 3:35 - 3:37
    Nie mówię tu o romantycznej miłości,
  • 3:37 - 3:41
    ale o życzeniu innym dobrze,
    z dwóch powodów.
  • 3:41 - 3:43
    Po pierwsze, uważam że całkowita szczerość
  • 3:43 - 3:44
    nie zawsze jest wskazana.
  • 3:44 - 3:47
    Wiecie, "Wyglądasz dziś fatalnie".
  • 3:47 - 3:50
    Nie jest to konieczne.
  • 3:50 - 3:53
    Potraktowana z miłością,
    szczerość to wspaniała rzecz.
  • 3:53 - 3:56
    Również, jeżeli naprawdę
    życzy się komuś dobrze,
  • 3:56 - 3:59
    ciężko go w tym samym czasie oceniać.
  • 3:59 - 4:02
    Nawet nie wiem, czy da się to robić
  • 4:02 - 4:03
    w tym samym czasie.
  • 4:03 - 4:05
    A więc witanie.
  • 4:05 - 4:07
    Więc chodzi o to, co mówimy,
  • 4:07 - 4:08
    ale nie tylko,
  • 4:08 - 4:10
    bo też o to, jak to powiemy.
  • 4:10 - 4:12
    Mamy do dyspozycji niesamowite narzędzia.
  • 4:12 - 4:14
    Ten instrument jest wspaniały,
  • 4:14 - 4:18
    a jednak niewiele osób
    prawdziwie go wykorzystuje.
  • 4:18 - 4:21
    Chciałbym, żebyśmy razem poznali
    kilka narzędzi,
  • 4:21 - 4:23
    którymi będziecie się mogli pobawić
  • 4:23 - 4:26
    i zwiększyć dzięki nim
    skuteczność swojego mówienia.
  • 4:26 - 4:28
    Na przykład rejestr.
  • 4:28 - 4:32
    W większości sytuacji
    falset się nie przyda,
  • 4:32 - 4:34
    ale istnieje pewien środkowy rejestr,
  • 4:34 - 4:37
    nie będę wchodził w szczegóły techniczne.
  • 4:37 - 4:39
    Można wybrać wysokość głosu.
  • 4:39 - 4:42
    Gdybym zaczął mówić przez nos,
    usłyszelibyście różnicę.
  • 4:42 - 4:43
    Mogę mówić przez gardło,
  • 4:43 - 4:47
    tak zwykle mówi większość z nas.
  • 4:47 - 4:49
    Jednak gdy chce się dodać głębi,
  • 4:49 - 4:51
    trzeba zejść w dół, do klatki piersiowej.
  • 4:51 - 4:53
    Słyszycie różnicę?
  • 4:53 - 4:57
    Głosujemy na polityków
    z niższymi głosami,
  • 4:57 - 5:00
    ponieważ utożsamiamy niski głos z władzą
  • 5:00 - 5:02
    oraz autorytetem.
  • 5:02 - 5:04
    Tak działa rejestr.
  • 5:04 - 5:06
    Następnie mamy tembr.
  • 5:06 - 5:07
    Chodzi tu o barwę głosu.
  • 5:07 - 5:09
    Badania wykazują, że wolimy głosy
  • 5:09 - 5:15
    bogate, gładkie, ciepłe,
    jak gorąca czekolada.
  • 5:15 - 5:18
    Jeżeli się w to nie wpasowujecie,
    to nie koniec świata,
  • 5:18 - 5:19
    ponieważ tembr można ćwiczyć.
  • 5:19 - 5:21
    Znajdźcie trenera głosu.
  • 5:21 - 5:22
    Można robić niesamowite rzeczy
  • 5:22 - 5:25
    z oddychaniem, sylwetką i ćwiczeniami,
  • 5:25 - 5:27
    by poprawić tembr głosu.
  • 5:27 - 5:29
    Dalej prozodia. Uwielbiam prozodię.
  • 5:29 - 5:31
    Jest to melodia, metajęzyk,
  • 5:31 - 5:33
    którego używamy, by uwypuklić przekaz
  • 5:33 - 5:36
    kluczowy w nadawaniu rozmowie sensu.
  • 5:36 - 5:39
    Osoby, która mówi
    cały czas jednym tonem
  • 5:39 - 5:40
    czasami trudno słuchać,
  • 5:40 - 5:43
    jeżeli wcale nie używa prozodii.
  • 5:43 - 5:46
    Stąd pochodzi słowo "monotonny",
  • 5:46 - 5:48
    od monotonu, pojedynczego tonu.
  • 5:48 - 5:52
    Istnieje również prozodia
    związana z powtarzalnością,
  • 5:52 - 5:54
    gdzie każda wypowiedź
    przypomina pytanie,
  • 5:54 - 5:56
    choć nie jest pytaniem,
    tylko stwierdzeniem.
  • 5:56 - 5:59
    (Śmiech)
  • 5:59 - 6:01
    Gdy się to powtarza w kółko,
  • 6:01 - 6:03
    niestety ogranicza to możliwość
  • 6:03 - 6:04
    komunikacji przez prozodię,
  • 6:04 - 6:06
    więc postarajmy się
  • 6:06 - 6:09
    zerwać z tym nawykiem.
  • 6:09 - 6:11
    Tempo. Mogę się podekscytować
  • 6:11 - 6:12
    i zacząć mówić bardzo szybko,
  • 6:12 - 6:17
    albo mogę zwolnić, żeby coś podkreślić,
  • 6:17 - 6:19
    a na koniec zastosować starą sztuczkę:
  • 6:19 - 6:21
    ciszę.
  • 6:23 - 6:24
    Nie ma nic złego w chwili ciszy
  • 6:24 - 6:27
    w trakcie rozmowy, prawda?
  • 6:27 - 6:29
    Nie musimy jej wypełniać "yyy" ani "eee".
  • 6:29 - 6:32
    Cisza może być bardzo wymowna.
  • 6:32 - 6:34
    Oczywiście wysokość głosu
    idzie w parze z tempem,
  • 6:34 - 6:37
    kiedy wyrażamy podekscytowanie,
    choć wystarczy sama wysokość.
  • 6:37 - 6:38
    Gdzie zostawiłeś moje klucze?
  • 6:38 - 6:40
    (Głośniej) Gdzie zostawiłeś moje klucze?
  • 6:40 - 6:42
    W tych dwóch wypowiedziach
  • 6:42 - 6:44
    znaczenie jest trochę inne.
  • 6:44 - 6:46
    Na koniec głośność.
  • 6:46 - 6:50
    Samą głośnością mogę pokazać ekscytację.
  • 6:50 - 6:52
    Przepraszam, jeżeli kogoś wystraszyłem.
  • 6:52 - 6:54
    Mogę też przykuć waszą uwagę
  • 6:54 - 6:56
    przez mówienie bardzo cicho.
  • 6:56 - 6:58
    Niektórzy nadają tak cały czas,
  • 6:58 - 7:00
    starajcie się tak nie robić.
  • 7:00 - 7:03
    To dźwiękowy wandalizm,
  • 7:03 - 7:06
    narzucanie dźwięku ludziom wokoło
  • 7:06 - 7:09
    bezmyślnie i nierozważnie.
    Nie jest to miłe.
  • 7:09 - 7:14
    Oczywiście takie przemyślenia są istotne
    najbardziej w pewnych ważnych sytuacjach.
  • 7:14 - 7:16
    Może to być stanie na scenie
  • 7:16 - 7:17
    i przemawianie do ludzi.
  • 7:17 - 7:20
    Mogą to być oświadczyny,
  • 7:20 - 7:23
    prośba o podwyżkę, przemowa weselna.
  • 7:23 - 7:25
    Czymkolwiek to jest, jeżeli jest ważne,
  • 7:25 - 7:28
    ma się obowiązek wobec siebie,
    by wykorzystać nasze narzędzia
  • 7:28 - 7:31
    i instrument, który to wszystko napędza,
  • 7:31 - 7:34
    a żaden silnik nie działa dobrze,
    jeśli się go nie rozgrzeje.
  • 7:34 - 7:36
    Rozgrzewajcie głos.
  • 7:36 - 7:37
    Mogę was nawet tego nauczyć.
  • 7:37 - 7:41
    Możecie wstać na chwilę?
  • 7:41 - 7:43
    Pokażę wam
    sześć ćwiczeń na rozgrzanie głosu,
  • 7:43 - 7:47
    które wykonuję
    przed każdym wystąpieniem.
  • 7:47 - 7:50
    Zawsze przed rozmową
    z kimś ważnym zróbcie tak:
  • 7:50 - 7:53
    najpierw ręce do góry, głęboki wdech
  • 7:53 - 7:56
    i wydech, o tak.
  • 7:56 - 7:57
    Jeszcze raz.
  • 7:57 - 8:00
    Bardzo dobrze.
  • 8:00 - 8:02
    Teraz należy rozgrzać wargi,
  • 8:02 - 8:04
    zróbcie ba, ba, ba, ba,
  • 8:04 - 8:07
    ba, ba, ba, ba. Bardzo dobrze.
  • 8:07 - 8:11
    A teraz brrrrrrrrrrrr,
  • 8:11 - 8:12
    tak jak dzieci.
  • 8:12 - 8:15
    Brrrr, teraz wargi powinny odżywać,
  • 8:15 - 8:16
    następnie zajmiemy się językiem
  • 8:16 - 8:21
    poprzez przesadne
    la, la, la, la, la, la, la, la, la.
  • 8:21 - 8:22
    Pięknie, świetnie wam idzie.
  • 8:22 - 8:26
    Teraz przeciągłe R. Rrrrrrrr.
  • 8:26 - 8:28
    To jak szampan dla języka.
  • 8:28 - 8:30
    Na koniec, może wyjdzie mi to tylko raz,
  • 8:30 - 8:32
    profesjonaliści nazywają to syreną.
  • 8:32 - 8:35
    Świetne ćwiczenie,
    zaczyna się od "łi", kończy na "oł."
  • 8:35 - 8:36
    "Łi" jest wysoko, "oł" nisko.
  • 8:36 - 8:43
    A więc łiiiioooołłł, łiiiioooołłł.
  • 8:43 - 8:45
    Wspaniale, zasłużyliście na brawa.
  • 8:45 - 8:48
    Usiądźcie proszę, dziękuję. (Brawa)
  • 8:48 - 8:51
    Następnym razem zastosujcie to,
    zanim będziecie przemawiać.
  • 8:51 - 8:53
    Pozwólcie, że na koniec
    umieszczę to w kontekście.
  • 8:53 - 8:55
    To poważna sprawa.
  • 8:55 - 8:57
    Przedstawia się to tak.
  • 8:57 - 8:59
    Nie mówimy zbyt dobrze
  • 8:59 - 9:00
    do ludzi, którzy nie słuchają
  • 9:00 - 9:03
    w otoczeniu pełnym hałasu,
    z nienajlepszą akustyką.
  • 9:03 - 9:05
    Omówiłem to na scenie
  • 9:05 - 9:07
    na różne sposoby.
  • 9:07 - 9:08
    Jaki byłby świat,
  • 9:08 - 9:10
    gdybyśmy mówili z mocą
  • 9:10 - 9:12
    do ludzi słuchających świadomie
  • 9:12 - 9:16
    w odpowiednim otoczeniu?
  • 9:16 - 9:19
    Albo patrząc na to szerzej,
  • 9:19 - 9:20
    jaki byłby świat,
  • 9:20 - 9:22
    gdybyśmy tworzyli dźwięki świadomie
  • 9:22 - 9:24
    i świadomie je odbierali,
  • 9:24 - 9:26
    oraz projektowali nasze otoczenie,
  • 9:26 - 9:27
    mając na uwadze akustykę?
  • 9:27 - 9:31
    Byłby to świat, który brzmi cudownie,
  • 9:31 - 9:33
    w którym wzajemne zrozumienie
  • 9:33 - 9:35
    byłoby normą.
  • 9:35 - 9:37
    To jest idea, którą warto propagować.
  • 9:37 - 9:40
    Dziękuję.
  • 9:40 - 9:41
    Dziękuję. (Brawa)
Title:
Jak mówić, żeby nas słuchali
Speaker:
Julian Treasure
Description:

Czy kiedykolwiek mieliście poczucie, że gdy mówicie, nikt was nie słucha? Ekspert od dźwięku Julian Treasure rusza na ratunek! W tej prelekcji demonstruje on zasady skutecznego mówienia , od podręcznych ćwiczeń z głosem, po wskazówki dotyczące przemawiania z empatią. To wszystko może pomóc całemu światu brzmieć piękniej.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:58
  • Bardzo fajne tłumaczenie. Usunęłam niepotrzebną "watę językową"; kilka dziwnych kolokacji jak np. "odstawić nawyk" zmieniłam na "porzucić nawyk"; parę drobnych błędów interpunkcyjnych.

  • Wielkie dzięki, bardzo trafna korekta!

    Mam tylko kilka komentarzy - wydaje mi się tylko, że niepotrzebnie usunęłaś przecinek w 1:04, "pod koniec życia" jest wtrąceniem. Następnie, w 1:46 chyba lepiej brzmiałoby "samemu nie biorąc odpowiedzialności". 7:09 - słowo "zależy" nie wydaje mi się zbyt trafne, raczej chodzi o to, że coś jest "przydatne" w tych sytuacjach albo ich "dotyczy". 4:12 - czemu zmieniłaś "instrument" na "narzędzia"?

    Mam jeszcze wątpliwości w 4:05, chyba trzeba tam poprawić interpunkcje na "Więc to co się, jak w starej piosence, jest tym co się mówi". Również 4:43, tam też przecinek raczej jest zbędny.

    Z całą resztą poprawek się zgadzam, jeszcze raz dzięki :)

  • Wielkie dzięki, bardzo trafna korekta!

    Mam tylko kilka komentarzy - wydaje mi się tylko, że niepotrzebnie usunęłaś przecinek w 1:04, "pod koniec życia" jest wtrąceniem. Następnie, w 1:46 chyba lepiej brzmiałoby "samemu nie biorąc odpowiedzialności". 7:09 - słowo "zależy" nie wydaje mi się zbyt trafne, raczej chodzi o to, że coś jest "przydatne" w tych sytuacjach albo ich "dotyczy". 4:12 - czemu zmieniłaś "instrument" na "narzędzia"?

    Mam jeszcze wątpliwości w 4:05, chyba trzeba tam poprawić interpunkcje na "Więc to co się, jak w starej piosence, jest tym co się mówi". Również 4:43, tam też przecinek raczej jest zbędny.

    Z całą resztą poprawek się zgadzam, jeszcze raz dzięki :)

Polish subtitles

Revisions