Jak mówić, żeby nas słuchali
-
0:02 - 0:04Ludzki głos:
-
0:04 - 0:06instrument, którego używa każdy.
-
0:06 - 0:08Jest to najpotężniejszy dźwięk na świecie,
-
0:08 - 0:10jedyny, który może rozpocząć wojnę,
-
0:10 - 0:12lub powiedzieć "Kocham cię".
-
0:12 - 0:14Jednak wiele osób ma poczucie,
-
0:14 - 0:16że gdy mówią, nikt ich nie słucha.
-
0:16 - 0:17Dlaczego tak jest?
-
0:17 - 0:19Jak możemy mówić z mocą
-
0:19 - 0:21zdolną do zmieniania świata?
-
0:21 - 0:23Chciałbym zwrócić uwagę, że istnieje
-
0:23 - 0:25wiele nawyków, które należy porzucić.
-
0:25 - 0:27Dla ułatwienia zebrałem
-
0:27 - 0:29siedem grzechów głównych mówienia.
-
0:29 - 0:32Nie uważam, że jest to wyczerpująca lista,
-
0:32 - 0:35ale te siedem to całkiem poważne nawyki,
-
0:35 - 0:37którym ulegamy.
-
0:37 - 0:40Pierwszy to plotka,
-
0:40 - 0:43mówienie źle o kimś nieobecnym.
-
0:43 - 0:44To kiepski nawyk, no i wiadomo,
-
0:44 - 0:47że osoba plotkująca pięć minut później
-
0:47 - 0:50będzie plotkować o nas.
-
0:50 - 0:52Drugi to ocenianie.
-
0:52 - 0:53Znamy ludzi, którzy mają to w zwyczaju
-
0:53 - 0:55i ciężko słucha się kogoś,
-
0:55 - 0:58kto nas ocenia
-
0:58 - 1:00i umniejsza naszej wartości.
-
1:00 - 1:02Trzeci - negatywne nastawienie.
-
1:02 - 1:04Można się na tym złapać.
-
1:04 - 1:05Moja matka pod koniec życia
-
1:05 - 1:08stała się bardzo negatywna,
ciężko się tego słuchało. -
1:08 - 1:11Kiedyś powiedziałem:
"Jest pierwszy października", -
1:11 - 1:13a ona na to:
"Wiem, czy to nie okropne?" -
1:13 - 1:15(Śmiech)
-
1:15 - 1:18Ciężko się słucha, gdy ktoś
ma aż tak negatywne nastawienie. -
1:18 - 1:21Kolejna tego forma to narzekanie.
-
1:21 - 1:26Cóż, to narodowa sztuka
w Wielkiej Brytanii. -
1:26 - 1:28Sport narodowy,
wszyscy narzekamy na pogodę, -
1:28 - 1:30na sport, politykę, na wszystko,
-
1:30 - 1:32narzekanie to zaraźliwa niedola.
-
1:32 - 1:36Nie dodaje słońca ani lekkości światu.
-
1:36 - 1:39Wymówki. Chyba każdy się z tym spotkał.
-
1:39 - 1:41Być może każdy to praktykował.
-
1:41 - 1:43Niektórzy zrzucają winę
-
1:43 - 1:46na każdego wokół,
-
1:46 - 1:47sami nie biorąc odpowiedzialności.
-
1:47 - 1:50Ciężko się słucha kogoś,
kto się tak zachowuje. -
1:50 - 1:53Przedostatni grzech, szósty z siedmiu,
-
1:53 - 1:56to koloryzowanie, wyolbrzymianie.
-
1:56 - 1:59To czasami wręcz ubliża naszemu językowi.
-
1:59 - 2:01Bo jeśli na wszystko mówimy "super",
-
2:01 - 2:04to jak nazwiemy coś,
co jest naprawdę wyjątkowe? -
2:04 - 2:06(Śmiech)
-
2:06 - 2:08Wtedy to wyolbrzymianie
staje się kłamstwem, -
2:08 - 2:10a nie chcemy słuchać ludzi,
-
2:10 - 2:12którzy nas okłamują.
-
2:12 - 2:15Na koniec - dogmatyzm,
-
2:15 - 2:19mylenie faktów z opiniami.
-
2:19 - 2:21Gdy te dwie rzeczy zostaną pomieszane,
-
2:21 - 2:22traci się tylko czas.
-
2:22 - 2:26Ktoś bombarduje nas swoimi opiniami,
tak jakby były prawdziwe. -
2:26 - 2:29Ciężko tego słuchać.
-
2:29 - 2:32To właśnie siedem
grzechów głównych mówienia. -
2:32 - 2:34Są to rzeczy, których należy unikać.
-
2:34 - 2:37Ale czy może to mieć
swoją pozytywną stronę? -
2:37 - 2:38Jak najbardziej.
-
2:38 - 2:40Moim zdaniem istnieją cztery
-
2:40 - 2:43naprawdę potężne podstawowe zasady,
-
2:43 - 2:46z których możemy skorzystać,
jeżeli chcemy, by nasza mowa -
2:46 - 2:50była na tyle silna, by zmieniać świat.
-
2:50 - 2:53Na szczęście można to ułożyć w akronim,
-
2:53 - 2:56słowo "hail" - "grad/witanie",
to też dobra definicja. -
2:56 - 2:58Nie mówię o tym, co spada z nieba
-
2:58 - 2:59i uderza nas po głowach.
-
2:59 - 3:00Definicja odnosi się raczej
-
3:00 - 3:03do witania, lub entuzjastycznego uznania,
-
3:03 - 3:05którym nasze słowa
powinny zostać przyjęte, -
3:05 - 3:07gdy zastosujemy te zasady.
-
3:07 - 3:08Do czego się one odnoszą?
-
3:08 - 3:10Może sami zgadniecie.
-
3:10 - 3:13Po pierwsze szczerość,
-
3:13 - 3:16bycie prawdomównym,
uczciwym i zrozumiałym. -
3:16 - 3:20Następnie autentyczność,
po prostu bycie sobą. -
3:20 - 3:22Mój znajomy opisał to jako
-
3:22 - 3:24trwanie przy swojej prawdzie,
-
3:24 - 3:25urocze określenie.
-
3:25 - 3:28Dalej uczciwość, dotrzymywanie słowa,
-
3:28 - 3:30wykonywanie tego, co się powiedziało,
-
3:30 - 3:32bycie kimś, komu można ufać.
-
3:32 - 3:35Na koniec - miłość.
-
3:35 - 3:37Nie mówię tu o romantycznej miłości,
-
3:37 - 3:41ale o życzeniu innym dobrze,
z dwóch powodów. -
3:41 - 3:43Po pierwsze, uważam że całkowita szczerość
-
3:43 - 3:44nie zawsze jest wskazana.
-
3:44 - 3:47Wiecie, "Wyglądasz dziś fatalnie".
-
3:47 - 3:50Nie jest to konieczne.
-
3:50 - 3:53Potraktowana z miłością,
szczerość to wspaniała rzecz. -
3:53 - 3:56Również, jeżeli naprawdę
życzy się komuś dobrze, -
3:56 - 3:59ciężko go w tym samym czasie oceniać.
-
3:59 - 4:02Nawet nie wiem, czy da się to robić
-
4:02 - 4:03w tym samym czasie.
-
4:03 - 4:05A więc witanie.
-
4:05 - 4:07Więc chodzi o to, co mówimy,
-
4:07 - 4:08ale nie tylko,
-
4:08 - 4:10bo też o to, jak to powiemy.
-
4:10 - 4:12Mamy do dyspozycji niesamowite narzędzia.
-
4:12 - 4:14Ten instrument jest wspaniały,
-
4:14 - 4:18a jednak niewiele osób
prawdziwie go wykorzystuje. -
4:18 - 4:21Chciałbym, żebyśmy razem poznali
kilka narzędzi, -
4:21 - 4:23którymi będziecie się mogli pobawić
-
4:23 - 4:26i zwiększyć dzięki nim
skuteczność swojego mówienia. -
4:26 - 4:28Na przykład rejestr.
-
4:28 - 4:32W większości sytuacji
falset się nie przyda, -
4:32 - 4:34ale istnieje pewien środkowy rejestr,
-
4:34 - 4:37nie będę wchodził w szczegóły techniczne.
-
4:37 - 4:39Można wybrać wysokość głosu.
-
4:39 - 4:42Gdybym zaczął mówić przez nos,
usłyszelibyście różnicę. -
4:42 - 4:43Mogę mówić przez gardło,
-
4:43 - 4:47tak zwykle mówi większość z nas.
-
4:47 - 4:49Jednak gdy chce się dodać głębi,
-
4:49 - 4:51trzeba zejść w dół, do klatki piersiowej.
-
4:51 - 4:53Słyszycie różnicę?
-
4:53 - 4:57Głosujemy na polityków
z niższymi głosami, -
4:57 - 5:00ponieważ utożsamiamy niski głos z władzą
-
5:00 - 5:02oraz autorytetem.
-
5:02 - 5:04Tak działa rejestr.
-
5:04 - 5:06Następnie mamy tembr.
-
5:06 - 5:07Chodzi tu o barwę głosu.
-
5:07 - 5:09Badania wykazują, że wolimy głosy
-
5:09 - 5:15bogate, gładkie, ciepłe,
jak gorąca czekolada. -
5:15 - 5:18Jeżeli się w to nie wpasowujecie,
to nie koniec świata, -
5:18 - 5:19ponieważ tembr można ćwiczyć.
-
5:19 - 5:21Znajdźcie trenera głosu.
-
5:21 - 5:22Można robić niesamowite rzeczy
-
5:22 - 5:25z oddychaniem, sylwetką i ćwiczeniami,
-
5:25 - 5:27by poprawić tembr głosu.
-
5:27 - 5:29Dalej prozodia. Uwielbiam prozodię.
-
5:29 - 5:31Jest to melodia, metajęzyk,
-
5:31 - 5:33którego używamy, by uwypuklić przekaz
-
5:33 - 5:36kluczowy w nadawaniu rozmowie sensu.
-
5:36 - 5:39Osoby, która mówi
cały czas jednym tonem -
5:39 - 5:40czasami trudno słuchać,
-
5:40 - 5:43jeżeli wcale nie używa prozodii.
-
5:43 - 5:46Stąd pochodzi słowo "monotonny",
-
5:46 - 5:48od monotonu, pojedynczego tonu.
-
5:48 - 5:52Istnieje również prozodia
związana z powtarzalnością, -
5:52 - 5:54gdzie każda wypowiedź
przypomina pytanie, -
5:54 - 5:56choć nie jest pytaniem,
tylko stwierdzeniem. -
5:56 - 5:59(Śmiech)
-
5:59 - 6:01Gdy się to powtarza w kółko,
-
6:01 - 6:03niestety ogranicza to możliwość
-
6:03 - 6:04komunikacji przez prozodię,
-
6:04 - 6:06więc postarajmy się
-
6:06 - 6:09zerwać z tym nawykiem.
-
6:09 - 6:11Tempo. Mogę się podekscytować
-
6:11 - 6:12i zacząć mówić bardzo szybko,
-
6:12 - 6:17albo mogę zwolnić, żeby coś podkreślić,
-
6:17 - 6:19a na koniec zastosować starą sztuczkę:
-
6:19 - 6:21ciszę.
-
6:23 - 6:24Nie ma nic złego w chwili ciszy
-
6:24 - 6:27w trakcie rozmowy, prawda?
-
6:27 - 6:29Nie musimy jej wypełniać "yyy" ani "eee".
-
6:29 - 6:32Cisza może być bardzo wymowna.
-
6:32 - 6:34Oczywiście wysokość głosu
idzie w parze z tempem, -
6:34 - 6:37kiedy wyrażamy podekscytowanie,
choć wystarczy sama wysokość. -
6:37 - 6:38Gdzie zostawiłeś moje klucze?
-
6:38 - 6:40(Głośniej) Gdzie zostawiłeś moje klucze?
-
6:40 - 6:42W tych dwóch wypowiedziach
-
6:42 - 6:44znaczenie jest trochę inne.
-
6:44 - 6:46Na koniec głośność.
-
6:46 - 6:50Samą głośnością mogę pokazać ekscytację.
-
6:50 - 6:52Przepraszam, jeżeli kogoś wystraszyłem.
-
6:52 - 6:54Mogę też przykuć waszą uwagę
-
6:54 - 6:56przez mówienie bardzo cicho.
-
6:56 - 6:58Niektórzy nadają tak cały czas,
-
6:58 - 7:00starajcie się tak nie robić.
-
7:00 - 7:03To dźwiękowy wandalizm,
-
7:03 - 7:06narzucanie dźwięku ludziom wokoło
-
7:06 - 7:09bezmyślnie i nierozważnie.
Nie jest to miłe. -
7:09 - 7:14Oczywiście takie przemyślenia są istotne
najbardziej w pewnych ważnych sytuacjach. -
7:14 - 7:16Może to być stanie na scenie
-
7:16 - 7:17i przemawianie do ludzi.
-
7:17 - 7:20Mogą to być oświadczyny,
-
7:20 - 7:23prośba o podwyżkę, przemowa weselna.
-
7:23 - 7:25Czymkolwiek to jest, jeżeli jest ważne,
-
7:25 - 7:28ma się obowiązek wobec siebie,
by wykorzystać nasze narzędzia -
7:28 - 7:31i instrument, który to wszystko napędza,
-
7:31 - 7:34a żaden silnik nie działa dobrze,
jeśli się go nie rozgrzeje. -
7:34 - 7:36Rozgrzewajcie głos.
-
7:36 - 7:37Mogę was nawet tego nauczyć.
-
7:37 - 7:41Możecie wstać na chwilę?
-
7:41 - 7:43Pokażę wam
sześć ćwiczeń na rozgrzanie głosu, -
7:43 - 7:47które wykonuję
przed każdym wystąpieniem. -
7:47 - 7:50Zawsze przed rozmową
z kimś ważnym zróbcie tak: -
7:50 - 7:53najpierw ręce do góry, głęboki wdech
-
7:53 - 7:56i wydech, o tak.
-
7:56 - 7:57Jeszcze raz.
-
7:57 - 8:00Bardzo dobrze.
-
8:00 - 8:02Teraz należy rozgrzać wargi,
-
8:02 - 8:04zróbcie ba, ba, ba, ba,
-
8:04 - 8:07ba, ba, ba, ba. Bardzo dobrze.
-
8:07 - 8:11A teraz brrrrrrrrrrrr,
-
8:11 - 8:12tak jak dzieci.
-
8:12 - 8:15Brrrr, teraz wargi powinny odżywać,
-
8:15 - 8:16następnie zajmiemy się językiem
-
8:16 - 8:21poprzez przesadne
la, la, la, la, la, la, la, la, la. -
8:21 - 8:22Pięknie, świetnie wam idzie.
-
8:22 - 8:26Teraz przeciągłe R. Rrrrrrrr.
-
8:26 - 8:28To jak szampan dla języka.
-
8:28 - 8:30Na koniec, może wyjdzie mi to tylko raz,
-
8:30 - 8:32profesjonaliści nazywają to syreną.
-
8:32 - 8:35Świetne ćwiczenie,
zaczyna się od "łi", kończy na "oł." -
8:35 - 8:36"Łi" jest wysoko, "oł" nisko.
-
8:36 - 8:43A więc łiiiioooołłł, łiiiioooołłł.
-
8:43 - 8:45Wspaniale, zasłużyliście na brawa.
-
8:45 - 8:48Usiądźcie proszę, dziękuję. (Brawa)
-
8:48 - 8:51Następnym razem zastosujcie to,
zanim będziecie przemawiać. -
8:51 - 8:53Pozwólcie, że na koniec
umieszczę to w kontekście. -
8:53 - 8:55To poważna sprawa.
-
8:55 - 8:57Przedstawia się to tak.
-
8:57 - 8:59Nie mówimy zbyt dobrze
-
8:59 - 9:00do ludzi, którzy nie słuchają
-
9:00 - 9:03w otoczeniu pełnym hałasu,
z nienajlepszą akustyką. -
9:03 - 9:05Omówiłem to na scenie
-
9:05 - 9:07na różne sposoby.
-
9:07 - 9:08Jaki byłby świat,
-
9:08 - 9:10gdybyśmy mówili z mocą
-
9:10 - 9:12do ludzi słuchających świadomie
-
9:12 - 9:16w odpowiednim otoczeniu?
-
9:16 - 9:19Albo patrząc na to szerzej,
-
9:19 - 9:20jaki byłby świat,
-
9:20 - 9:22gdybyśmy tworzyli dźwięki świadomie
-
9:22 - 9:24i świadomie je odbierali,
-
9:24 - 9:26oraz projektowali nasze otoczenie,
-
9:26 - 9:27mając na uwadze akustykę?
-
9:27 - 9:31Byłby to świat, który brzmi cudownie,
-
9:31 - 9:33w którym wzajemne zrozumienie
-
9:33 - 9:35byłoby normą.
-
9:35 - 9:37To jest idea, którą warto propagować.
-
9:37 - 9:40Dziękuję.
-
9:40 - 9:41Dziękuję. (Brawa)
- Title:
- Jak mówić, żeby nas słuchali
- Speaker:
- Julian Treasure
- Description:
-
Czy kiedykolwiek mieliście poczucie, że gdy mówicie, nikt was nie słucha? Ekspert od dźwięku Julian Treasure rusza na ratunek! W tej prelekcji demonstruje on zasady skutecznego mówienia , od podręcznych ćwiczeń z głosem, po wskazówki dotyczące przemawiania z empatią. To wszystko może pomóc całemu światu brzmieć piękniej.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:58
Krystian Aparta approved Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Krystian Aparta edited Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Maciej Mackiewicz commented on Polish subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Maciej Mackiewicz commented on Polish subtitles for How to speak so that people want to listen |
Natalia Szewczyk
Bardzo fajne tłumaczenie. Usunęłam niepotrzebną "watę językową"; kilka dziwnych kolokacji jak np. "odstawić nawyk" zmieniłam na "porzucić nawyk"; parę drobnych błędów interpunkcyjnych.
Maciej Mackiewicz
Wielkie dzięki, bardzo trafna korekta!
Mam tylko kilka komentarzy - wydaje mi się tylko, że niepotrzebnie usunęłaś przecinek w 1:04, "pod koniec życia" jest wtrąceniem. Następnie, w 1:46 chyba lepiej brzmiałoby "samemu nie biorąc odpowiedzialności". 7:09 - słowo "zależy" nie wydaje mi się zbyt trafne, raczej chodzi o to, że coś jest "przydatne" w tych sytuacjach albo ich "dotyczy". 4:12 - czemu zmieniłaś "instrument" na "narzędzia"?
Mam jeszcze wątpliwości w 4:05, chyba trzeba tam poprawić interpunkcje na "Więc to co się, jak w starej piosence, jest tym co się mówi". Również 4:43, tam też przecinek raczej jest zbędny.
Z całą resztą poprawek się zgadzam, jeszcze raz dzięki :)
Maciej Mackiewicz
Wielkie dzięki, bardzo trafna korekta!
Mam tylko kilka komentarzy - wydaje mi się tylko, że niepotrzebnie usunęłaś przecinek w 1:04, "pod koniec życia" jest wtrąceniem. Następnie, w 1:46 chyba lepiej brzmiałoby "samemu nie biorąc odpowiedzialności". 7:09 - słowo "zależy" nie wydaje mi się zbyt trafne, raczej chodzi o to, że coś jest "przydatne" w tych sytuacjach albo ich "dotyczy". 4:12 - czemu zmieniłaś "instrument" na "narzędzia"?
Mam jeszcze wątpliwości w 4:05, chyba trzeba tam poprawić interpunkcje na "Więc to co się, jak w starej piosence, jest tym co się mówi". Również 4:43, tam też przecinek raczej jest zbędny.
Z całą resztą poprawek się zgadzam, jeszcze raz dzięki :)