Return to Video

Tại sao một số người bị hói? - Sarthak Sinha

  • 0:07 - 0:12
    Đâu là điểm chung của Charles Darwin,
    Michael Jordan và Yoda?
  • 0:12 - 0:17
    Họ, như nhiều nhân vật lịch sử
    và nhân vật hư cấu khác, bị hói,
  • 0:17 - 0:19
    trong nhiều trường hợp,
    là do họ muốn.
  • 0:19 - 0:23
    Trong nhiều thế kỉ, một chỏm đầu sáng chói
    là biểu tượng của sự thông minh,
  • 0:23 - 0:29
    dù vậy, nhiều người hói đầu
    vẫn mong tóc mình mọc trở lại.
  • 0:29 - 0:31
    Các nhà khoa học đã nghiên cứu rất lâu,
  • 0:31 - 0:35
    "Tại sao một số người lại mất đi bộ tóc
    và làm sao chúng ta làm tóc mọc trở lại?"
  • 0:35 - 0:42
    Những người có đầy đủ tóc có khoảng
    100,000 đến 150,000 sợi tóc trên da đầu,
  • 0:42 - 0:46
    và các nhà khoa học
    đã tìm ra hai điều về chổ tóc dày đặc này.
  • 0:46 - 0:50
    Đầu tiên, sợi tóc mọc ra mà ta thấy
    chủ yếu gồm keratin,
  • 0:50 - 0:53
    là loại protein sót lại từ tế bào chết,
    bị đẩy lên
  • 0:53 - 0:57
    khi tế bào mới hình thành phía dưới.
  • 0:57 - 1:00
    Thứ hai, cấu trúc giúp mọc tóc
  • 1:00 - 1:02
    được gọi là nang tóc,
  • 1:02 - 1:07
    một mạng lưới các cơ quan phức tạp,
    được hình thành trước khi chúng ta ra đời,
  • 1:07 - 1:10
    và giúp mọc tóc
    theo một chu kì lặp lại liên tục.
  • 1:10 - 1:12
    Chu kì này có ba phần chính.
  • 1:12 - 1:16
    Phần thứ nhất là anagen, kì sinh trưởng,
  • 1:16 - 1:21
    có tới 90% nang tóc của bạn
    đang ở kì này,
  • 1:21 - 1:25
    chúng làm cho tóc bạn dài ra
    với tốc độ 1cm mỗi tháng.
  • 1:25 - 1:30
    Anagen có thể kéo dài từ 2 đến 7 năm,
    phụ thuộc vào gen của bạn.
  • 1:30 - 1:31
    Sau kì sinh trưởng này,
  • 1:31 - 1:36
    tín hiệu dưới da
    báo cho một số nang chuyển sang một kì mới
  • 1:36 - 1:40
    được gọi là catagen, hay kì suy thoái,
  • 1:40 - 1:44
    khiến cho nang tóc thu nhỏ lại
    bằng một phần của độ dài ban đầu.
  • 1:44 - 1:47
    Catagen kéo dài từ 2 đến 3 tuần
  • 1:47 - 1:52
    và cắt nguồn cung cấp máu tới nang,
    cô lập chỗ tóc đó,
  • 1:52 - 1:54
    nghĩa là nó đã chuẩn bị rụng.
  • 1:54 - 1:58
    Cuối cùng, tóc sẽ tới kì telogen,
    kì nghỉ ngơi,
  • 1:58 - 2:00
    kéo dài từ 10 tới 12 tuần,
  • 2:00 - 2:04
    ảnh hưởng tới
    khoảng 5-15% số nang trên da đầu bạn.
  • 2:04 - 2:09
    Trong kì telogen, tới 200 sợi tóc
    có thể rụng mỗi ngày,
  • 2:09 - 2:10
    điều này rất bình thường.
  • 2:10 - 2:13
    Sau đó, chu kì sinh trưởng lại bắt đầu.
  • 2:13 - 2:16
    Nhưng không phải ai cũng có nhiều tóc.
  • 2:16 - 2:20
    Thực tế, một vài người
    có tóc mọc ngày càng thưa,
  • 2:20 - 2:22
    phản hồi cho sự thay đổi trong cơ thể.
  • 2:22 - 2:28
    95% hói đầu ở nam tạo thành
    lệ hói đầu ở nam.
  • 2:28 - 2:30
    Hói đầu có di truyền,
  • 2:30 - 2:32
    và với những người trong trường hợp này
  • 2:32 - 2:37
    nang tóc trở nên cực kì nhạy cảm do
    ảnh hưởng của dihydrotestosterone (DHT),
  • 2:37 - 2:40
    một sản phẩm hormone
    được tạo bởi testosterone.
  • 2:40 - 2:45
    DHT dẫn tới sự co lại
    của những nang tóc rất nhạy cảm này,
  • 2:45 - 2:48
    khiến tóc ngắn dần và mỏng dần.
  • 2:48 - 2:50
    Nhưng rụng tóc không phải đột ngột.
  • 2:50 - 2:54
    Nó diễn ra từ từ, do bằng một hệ thống
    gọi là thước đo Norwood,
  • 2:54 - 2:57
    diễn tả mức độ nghiêm trọng của rụng tóc.
  • 2:57 - 3:00
    Đầu tiên, tóc rụng ở hai bên thái dương,
  • 3:00 - 3:05
    sau đó tóc ở đỉnh đầu mỏng dần
    theo đường tròn.
  • 3:05 - 3:07
    Tại điểm cao nhất của thước đo này,
  • 3:07 - 3:11
    các vùng hói gặp nhau
    và mở rộng nhanh chóng,
  • 3:11 - 3:15
    cuối cùng chỉ còn một vòng tròn tóc
    lưa thưa quanh thái dương,
  • 3:15 - 3:17
    và phần sau đầu.
  • 3:17 - 3:20
    Gen không là tất cả gây rụng tóc.
  • 3:20 - 3:24
    Căng thẳng kéo dài có thể tạo ra
    các tín hiệu làm tổn thương nang tóc
  • 3:24 - 3:28
    và khiến chúng rơi vào kì
    nghỉ ngơi sớm.
  • 3:28 - 3:30
    Một số phụ nữ gặp phải hiện tượng này
    sau khi sinh.
  • 3:30 - 3:36
    Nang tóc cũng có thể mất khả năng
    ở kì anagen, thời sinh trưởng.
  • 3:36 - 3:41
    Những người trải qua hóa trị
    gặp phải điều này tạm thời.
  • 3:41 - 3:43
    Nhưng khi hói đầu dường như mãi mãi,
  • 3:43 - 3:47
    các nghiên cứu khoa học
    đã cho thấy điều ngược lại.
  • 3:47 - 3:48
    Dưới bề mặt lớp da,
  • 3:48 - 3:53
    các chân tóc có tác dụng kéo dài tóc,
    thực ra vẫn sống.
  • 3:53 - 3:54
    Với kiến thức này,
  • 3:54 - 3:57
    các nhà khoa học đã phát triển
    thuốc làm ngắn lại kì nghỉ ngơi,
  • 3:57 - 4:00
    và thúc đẩy nang tóc vào
    kì anagen (sinh trưởng).
  • 4:00 - 4:03
    Những loại thuốc khác trị hói
    di truyền ở nam giới
  • 4:03 - 4:07
    bằng cách chặn sự chuyển hóa
    testosterone thành DHT
  • 4:07 - 4:10
    để nó không ảnh hưởng
    tới những nang tóc nhạy cảm.
  • 4:10 - 4:14
    Tế bào gốc cũng tham gia vào
    điều tiết chu kì mọc tóc,
  • 4:14 - 4:17
    và các nhà khoa học đang tìm hiểu
    liệu họ có thể
  • 4:17 - 4:23
    điều khiển hoạt động của những tế bào này
    để thúc đẩy nang tạo ra tóc mới hay không.
  • 4:23 - 4:24
    Ở thời điểm hiện tại,
  • 4:24 - 4:27
    khi các nhà khoa học đang cải thiện
    phương pháp tái tạo tóc,
  • 4:27 - 4:31
    những người đang hói
    hoặc người lo lắng về hói đầu,
  • 4:31 - 4:33
    có thể tin rằng
    họ không hề đơn độc.
Title:
Tại sao một số người bị hói? - Sarthak Sinha
Speaker:
Sarthak Sinha
Description:

Xem đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/why-do-some-people-go-bald-sarthak-sinha

Điểm chung của Charles Darwin, Michael Jordan, và Yoda là gì? Họ cũng như nhiều nhân vật lịch sử và nhân vật hư cấu khác, đều bị hói. Các nhà khoa học đã suy nghĩ rất nhiều về lí do tại sao một số người bị rụng tóc và làm cách nào để tóc mọc lại. Sarthak Sinha đã tìm hiểu kiến thức căn bản về hói đầu.

Bài giảng bởi Sarthak Sinha, minh họa bởi Brett Underhill.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:49
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran accepted Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran edited Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran edited Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran edited Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran edited Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran edited Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Hong-Hanh Tran edited Vietnamese subtitles for Why do some people go bald?
Show all

Vietnamese subtitles

Revisions