Return to Video

Kitaplığınızı alfabetik sıralamanın en hızlı yolu nedir? - Chand John

  • 0:07 - 0:09
    Üniversite kütüphanesinde çalışıyorsunuz.
  • 0:09 - 0:11
    Sakin bir öğle sonrasının ortasındasınız
  • 0:11 - 0:18
    derken 1280 adet farklı
    kitap sevkiyatı geliyor.
  • 0:18 - 0:22
    Kitaplar, uzun düz bir sıra
    hâlinde indiriliyor
  • 0:22 - 0:23
    ancak sıraları bozuk hâlde,
  • 0:23 - 0:27
    üstelik otomatik sıralama
    sistemi de arızalı.
  • 0:27 - 0:30
    Bu da yetmezmiş gibi
    dersler yarın başlıyor,
  • 0:30 - 0:32
    yani sabah erkenden
  • 0:32 - 0:37
    öğrenciler bu kitaplar için
    sıraya girmeye başlayacak.
  • 0:37 - 0:39
    Hepsini vaktinde nasıl sıralayabilirsiniz?
  • 0:39 - 0:45
    İlk yol sıranın bir ucundan
    ilk iki kitapla başlamak olur.
  • 0:45 - 0:49
    Eğer ilk iki kitap sıralı ise
    oldukları gibi bırakın.
  • 0:49 - 0:51
    Değilse değiştirin.
  • 0:51 - 0:53
    Sonra ikinci ve üçüncü
    kitaplara bakın,
  • 0:53 - 0:55
    işlemi tekrar edin
  • 0:55 - 0:58
    ve sıranın sonuna gelene
    kadar devam edin.
  • 0:58 - 1:01
    Bir noktada, en sonda olması
    gereken kitaba denk gelirsiniz
  • 1:01 - 1:05
    ve onu, sonrasında gelen
    her kitapla değiştirip
  • 1:05 - 1:09
    kitap doğru yere gelene kadar
    aşağıya kaydırarak devam edin.
  • 1:09 - 1:12
    Sonra en başa dönün ve işlemi
  • 1:12 - 1:16
    sondan ikinci kitap
    yerini bulana kadar tekrarlayın
  • 1:16 - 1:19
    ve bütün kitaplar sıralanana
    kadar devam edin.
  • 1:19 - 1:22
    Bu yönteme "kabarcık sıralama" denir.
  • 1:22 - 1:24
    Basit ama yavaştır.
  • 1:24 - 1:29
    İlk seferde 1279 karşılaştırma
    yapmış olursunuz,
  • 1:29 - 1:34
    sonra 1278 olur ve toplamda
  • 1:34 - 1:39
    818.560 karşılaştırmaya ulaşır.
  • 1:39 - 1:44
    Her karşılaştırma bir saniye alsa
    işlem dokuz günden fazla sürer.
  • 1:44 - 1:49
    İkinci bir yol sadece ilk iki kitabı
    sıralayarak başlamak olur.
  • 1:49 - 1:54
    Sonra üçüncü kitabı alıp ikinci
    sıradaki kitapla karşılaştırın.
  • 1:54 - 1:57
    İkinci kitaptan önce ise
    yerlerini değiştirin,
  • 1:57 - 2:00
    sonra onu
    ilk sıradaki kitapla karşılaştırın,
  • 2:00 - 2:02
    gerekirse yerini değiştirin.
  • 2:02 - 2:04
    Şimdilik ilk üç kitabı sıraladınız.
  • 2:04 - 2:08
    Her seferinde, sıralanan tarafa
    yeni bir kitap eklemeye devam edin,
  • 2:08 - 2:12
    yeni kitabı bir önceki kitapla
    karşılaştırıp değiştirerek
  • 2:12 - 2:16
    o zamana kadar sıralananların arasına
    doğru şekilde yerleşene kadar.
  • 2:16 - 2:18
    Buna "eklemeli sıralama" denir.
  • 2:18 - 2:23
    Kabarcık sıralamanın aksine, her
    çifti karşılaştırmayı gerektirmez.
  • 2:23 - 2:27
    Ortalama olarak her kitabı,
    sadece kendinden önce gelen kitapların
  • 2:27 - 2:29
    yarısıyla karşılaştırmamız gerekir.
  • 2:29 - 2:32
    Bu durumda toplam karşılaştırma sayısı
  • 2:32 - 2:36
    409.280 olup
  • 2:36 - 2:38
    yaklaşık beş gün sürer.
  • 2:38 - 2:41
    Hâlâ çok fazla karşılaştırma yapıyorsunuz.
  • 2:41 - 2:43
    İşte size daha iyi bir fikir:
  • 2:43 - 2:45
    Önce rastgele bir kitap seçin.
  • 2:45 - 2:50
    Buna "parça" deyin ve diğer
    bütün kitaplarla karşılaştırın.
  • 2:50 - 2:52
    Sonra sırayı ikiye bölün,
  • 2:52 - 2:56
    parçadan önce gelen bütün
    kitapları sol tarafa,
  • 2:56 - 2:59
    parçanın ardından gelen bütün
    kitapları da sağ tarafa koyun.
  • 2:59 - 3:00
    Soldaki bütün kitapları
  • 3:00 - 3:04
    sağdaki kitaplarla tekrar tekrar
    karşılaştırmak zorunda kalmayıp
  • 3:04 - 3:07
    hayli zaman kazandınız.
  • 3:07 - 3:10
    Şimdi de sadece soldaki
    kitaplara bakın,
  • 3:10 - 3:13
    yine rastgele bir parça kitap seçebilir
  • 3:13 - 3:17
    ve öncesinde kalan kitapları
    sonra gelenlerden ayırabilirsiniz.
  • 3:17 - 3:20
    Bu şekilde alt parçalar oluşturmaya
  • 3:20 - 3:22
    küçük bir alt grup
    elde edene kadar devam edip
  • 3:22 - 3:28
    bunları "yerleştirmeli sıralama" gibi
    bir yöntemle hızlıca sıralayabilirsiniz.
  • 3:28 - 3:33
    Her parçalama işlemi yaklaşık
    1280 karşılaştırma gerektirir.
  • 3:33 - 3:35
    Eğer parçalar eşit dağılmışsa
  • 3:35 - 3:41
    kitapları on kitaplık 128 alt gruba
    bölmek yedi sefer
  • 3:41 - 3:44
    ya da 8960 saniye gerektirir.
  • 3:44 - 3:49
    Alt grupları tasnif etmek
    her birine yaklaşık 22 saniye ekler.
  • 3:49 - 3:52
    Neticede, "hızlı sıralama"
    olarak bilinen bu yöntem
  • 3:52 - 3:55
    kitapları üç buçuk saatin
    altında sıralayabilir.
  • 3:55 - 3:56
    Ancak tek sorunu var.
  • 3:56 - 4:00
    Parçalar orantısız olursa
    hiç zaman kazanamazsınız.
  • 4:00 - 4:01
    Neyse ki bu nadiren olur.
  • 4:01 - 4:05
    Bundan dolayı hızlı sıralama
    günümüzde programcıların kullandığı
  • 4:05 - 4:07
    en etki yöntemlerdendir.
  • 4:07 - 4:11
    İnternet mağazalarında
    ürünleri fiyata göre sıralama
  • 4:11 - 4:15
    veya belirli bir konuma yakın olan
    benzin istasyonlarının
  • 4:15 - 4:16
    uzaklık sıralamasında kullanırlar.
  • 4:17 - 4:20
    Sizin durumunuzda hızlı sıralamayla
    geriye zamanınız bile kalır.
  • 4:20 - 4:23
    Kütüphanede yüksek riskli
    günlerden birisi daha.
Title:
Kitaplığınızı alfabetik sıralamanın en hızlı yolu nedir? - Chand John
Speaker:
Chand John
Description:

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/what-s-the-fastest-way-to-alphabetize-your-bookshelf-chand-john

Üniversite kütüphanesinde çalışıyorsunuz. Sakin bir öğle sonrasındasınız, derken 1.280 adet kitap sevkiyatı geliyor. Kitaplar bir sıra hâlinde ancak düzenli sıralanmamış ve otomatik sıralama sistemi de arızalı. Kitapları hızlıca nasıl sıralayabilirsiniz? Chand John algoritmaların kütüphanecilere olan faydasına ışık tutarak, arama motorlarının bilgiyi hızlı bir şekilde nasıl sıraladığını gösteriyor.
İçerik: Chand John, Animasyon: Anton Trofimov

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:39

Turkish subtitles

Revisions