Return to Video

Yunan trajedileri savaşı - Melanie Sirof

  • 0:07 - 0:09
    İyi günler, bayanlar ve baylar.
  • 0:09 - 0:15
    Sizi meşhur trajedi yazarlarının heyecanlı
    mücadelesinin final gününe götürelim.
  • 0:15 - 0:17
    Antik Yunan'da bir ilkbahar günü.
  • 0:17 - 0:22
    Yaklaşık 17.000 sanat hamisi
    en iyi oyun yazarlarını izlemek,
  • 0:22 - 0:24
    Dionysus Tiyatrosu'nu
  • 0:24 - 0:28
    aralarında en çok beğenilen Aeschlyus
    ve Sophocles'in rekabetinde
  • 0:28 - 0:31
    kimin kahramanın en acınası,
    kimin hikayesinin en korkunç olduğunu
  • 0:31 - 0:34
    görmek için dolduruyorlar.
  • 0:34 - 0:35
    Pekala Seacrestopolis,
  • 0:35 - 0:37
    geçen haftaki korolor savaşında,
  • 0:37 - 0:42
    her oyun yazarının korosundaki 50 üyenin
    tümü sahnenin bir ucundan diğerine
  • 0:42 - 0:46
    beyitler ve atışmalar söyledi,
    en feci hüzünlü hikayeleri anlattı.
  • 0:46 - 0:49
    Bugünün ilk korosu
    yan girişlerden geçerek
  • 0:49 - 0:52
    sahnenin altındaki orkestrada
    yerlerini alıyor.
  • 0:52 - 0:55
    Mario Lopedokia, bu daha önce
    görmediğimiz bir şey değil.
  • 0:55 - 1:00
    50 koro üyesi de
    en derin duygularıyla söylüyor.
  • 1:00 - 1:02
    Bir dakika, bu da nedir?
  • 1:02 - 1:04
    Daha önce bunu görmemiştim,
    Seacrestopolis.
  • 1:04 - 1:08
    Korodan farklı hareket eden bir oyuncu var
  • 1:08 - 1:11
    oyunda bağımsız bir rolü varmış gibi.
  • 1:11 - 1:13
    Kim olduğunu çözebiliyor musun?
  • 1:13 - 1:14
    Thespis'e benziyor.
  • 1:14 - 1:16
    Maskesini değiştirdiği görünüyor
  • 1:16 - 1:18
    ve başka bir karakterin rolünü üstleniyor.
  • 1:18 - 1:25
    İnanılmaz. Eminim Thespis
    ilk oyuncu olarak tarihe geçecek.
  • 1:25 - 1:29
    Tiyatronun yüzünü değiştirdi,
    sonsuza kadar.
  • 1:29 - 1:31
    Bu sadece ön gruptu.
  • 1:31 - 1:33
    Esas oyunu haber veren.
  • 1:33 - 1:35
    İlk olarak Aeschylus sahne alacak.
  • 1:35 - 1:37
    Bakalım neler yapıyor.
  • 1:37 - 1:39
    Büyük şeyler umuyoruz.
  • 1:39 - 1:41
    Son karşılaşmada, Sophocles onu
    kıl payı yendi,
  • 1:41 - 1:44
    fakat Aeschylus hala daha
    trajedinin babası olarak görülür.
  • 1:44 - 1:48
    Şimdi Aeschylus sık sık Dionysia
    şehir festivalinde yarışıyor.
  • 1:48 - 1:49
    Oyunları şiddet içerse de
  • 1:49 - 1:52
    katliam izleyici tarafından asla görülmez,
  • 1:52 - 1:55
    bu şekilde dramatik an
    ilgi odağında kalır.
  • 1:55 - 1:58
    Bakalım bugün unvanını
    geri almak için ne yapıyor.
  • 1:58 - 2:00
    İşte Aeschylus'un korosu,
  • 2:00 - 2:03
    fakat birçok kişi eksik görünüyor.
  • 2:03 - 2:05
    Neler dönüyor burada?
  • 2:05 - 2:07
    Sadece birkaç kişi eksik değiller.
  • 2:07 - 2:11
    Sahnede ön plana çıkan iki oyuncu var.
  • 2:11 - 2:14
    Bu görülmüş şey değil.
  • 2:14 - 2:20
    Thespis'in fikrini geliştirmiş
    ve ikinci bir oyuncu eklemiş.
  • 2:20 - 2:25
    Aeschylus iki kişinin
    hikayeyi anlatmasına inanıyor.
  • 2:25 - 2:30
    Trajedide makul bir diyalog
    şimdi koroya göre daha önemli oldu.
  • 2:30 - 2:33
    Tabii ki formatı daraltacaktır.
  • 2:33 - 2:36
    Bu alkışları tamamen hakediyor.
  • 2:36 - 2:37
    Kalabalık sustu.
  • 2:37 - 2:39
    Sophocles'in oyuncuları ve korosu
  • 2:39 - 2:43
    Kral Oedipus oyunu için sahneye çıkıyor.
  • 2:43 - 2:46
    Her zamanki gibi
    koro orkestrada yer alıyor.
  • 2:46 - 2:49
    Bu da nedir?
  • 2:49 - 2:52
    Sophocles üçüncü bir oyuncu eklemiş.
  • 2:52 - 2:55
    Bu üstün gelme yarışı hiç bitmeyecek mi?
  • 2:55 - 2:56
    Üç oyuncu var
  • 2:56 - 3:00
    ve farklı rolleri oynamak amacıyla
    maskelerini değiştiriyorlar,
  • 3:00 - 3:03
    babasını öldürüp annesiyle evlenen
  • 3:03 - 3:07
    iyi bir delikanlı olan Oedipus'un
    hikayesini anlatmak için.
  • 3:07 - 3:10
    Babasını öldürüp annesiyle evleniyor.
  • 3:10 - 3:12
    Bana oldukça trajik geliyor.
  • 3:12 - 3:15
    En trajik olanı Mario Lopedokia.
  • 3:15 - 3:18
    Bana çıldırmış diyebilirsin ama
    bahse girerim gelecek nesiller
  • 3:18 - 3:23
    bu oyunu trajedinin en mükemmel
    örneği olarak gösterecek.
  • 3:23 - 3:24
    İzninle Saecrestopolis.
  • 3:24 - 3:30
    Oedipus eşi Jocasta'nın aynı zamanda
    annesi olduğunu öğrenince sahneyi terketti
  • 3:30 - 3:32
    Nereye gitmiş olabilir?
  • 3:32 - 3:34
    Hayal bile edemiyorum.
  • 3:34 - 3:37
    Bir dakika.Sahneye bir haberci geldi
  • 3:37 - 3:40
    ve bizlere büyük kralın
    neler yaptığını anlatıyor.
  • 3:40 - 3:45
    Söylediğine göre, Oedipus eşi, annesi
    ya da her neyi ise Jocasta'yı
  • 3:45 - 3:48
    ensest ilişkilerinin yatak odasında
    intihar etmiş bulur,
  • 3:48 - 3:52
    elbisesindeki broşları alır ve
    tekrar tekrar gözlerine saplar.
  • 3:52 - 3:53
    Bu adamı suçlayamazsınız değil mi?
  • 3:53 - 3:58
    Annesiyle ilişkiye girdi, babasını öldürdü
    çocuklarının hem babası hem de kardeşiydi.
  • 3:58 - 4:00
    Ben de olsam aynısını yapardım.
  • 4:00 - 4:03
    Dostum, sanırım her şeyi gördük.
  • 4:03 - 4:04
    Gerçekten de öyle.
  • 4:04 - 4:07
    Oedipus'tan daha trajik bir durum olamaz.
  • 4:07 - 4:11
    Beklenildiği gibi tüm Yunanistan'dan
    kura ile seçilmiş hakemler
  • 4:11 - 4:14
    kazananı açıklamaya hazır.
  • 4:14 - 4:17
    Hey, millet! Bu tarih kitaplarına
    yazılacak bir şey.
  • 4:17 - 4:21
    Sürpriz oyun yazarı Philocles
    ilk ödülü aldı.
  • 4:21 - 4:25
    Ne üzücü. Ne trajedi.
  • 4:25 - 4:27
    Ne geceydi ama arkadaşlar.
  • 4:27 - 4:30
    Modern tiyatronun temellerinin atılmasına
  • 4:30 - 4:32
    ve birkaç büyük yeniliğe şahit olduk:
  • 4:32 - 4:34
    Koronun daraltılmasına,
  • 4:34 - 4:36
    üç oyuncunun eklenmesine
  • 4:36 - 4:38
    ve böyle bir katarsise.
  • 4:38 - 4:41
    Muhteşem bir trajedi sizi tamamen
    yenilenmiş ve arınmış hissettirmez mi?
  • 4:41 - 4:44
    Kesinlikle hissettirir ama
    süremiz doldu.
  • 4:44 - 4:46
    Ben Seacrestopolis,
  • 4:46 - 4:48
    ben de Mario Lopedokia.
  • 4:48 - 4:50
    Huzur, sevgi ve katarsis sizinle olsun
Title:
Yunan trajedileri savaşı - Melanie Sirof
Description:

Tüm ders için: http://ed.ted.com/lessons/the-battle-of-the-greek-tragedies-melanie-sirof

Modern tiyatro dünyası köklerini Antik Yunan trajedi yazarlarına borçludur.
M.Ö. 5. yüzyıla kadar oyuncular ve oyun yazarları kalabalıkları entrika dolu hikayelerle eğlendiriyordu. Melanie Sirof Broadway'e giden yolda antik tiyatrodaki yenilikleri su yüzüne çıkarıyor.

Ders: Melanie Sirof, Animasyon: Andrew Foerster
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:07

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.