Con trẻ cần tính tổ chức.

Làm thế nào giúp cho con trẻ có được một khởi đầu tốt? Trong bài nói chuyện chân thành mang trải nghiệm cá nhân này, Colin Powell, cựu Ngoại trưởng Mỹ, đã gợi ý với những người làm cha mẹ, bạn bè và người thân hãy giúp đỡ trẻ thậm chí trước khi các em đến trường tiểu học, thông qua mối liên hệ cộng đồng và ý thức trách nhiệm. (Quay tại TEDxMidAtlantic.)

Điều tôi muốn làm chiều nay

khác một chút so với dự định.

Về chính sách ngoại giao,
quý vị có thể biết

qua show truyền hình,
của Rachel Maddow hoặc ai đó,

nhưng - (Cười) -

tôi muốn nói về những người trẻ tuổi
và tính tổ chức,

những người trẻ tuổi
và tính tổ chức.

Chiều thứ tư tuần trước

tại một ngôi trường
ở Brooklyn, New York,

trường Trung học Cristo Rey,
của những người theo dòng Jesuits.

Tôi đã nói chuyện với học sinh ở đây,
và quan sát chúng.

Chúng ngồi quanh tôi
từ ba hướng.

Phần lớn trong số đó
là trẻ vị thành niên.

Bạn sẽ để ý thấy rằng
tòa nhà khá là giản dị.

Một ngôi trường cũ ở New York,
không có gì đặc biệt.

Họ vẫn sử dụng bảng đen
và một vài thứ tương tự.

Có khoảng 300 đứa trẻ
trong ngôi trường này,

ngôi trường đã
hoạt động được 4 năm,

và sắp có khóa học sinh
tốt nghiệp đầu tiên.

22 học sinh sẽ tốt nghiệp,

và cả 22 em sẽ vào đại học.

Phần lớn đều đến
từ những gia đình,

chỉ có một người trong nhà,

thường là mẹ hoặc bà,
và chỉ vậy thôi,

chúng đến đây
để nhận sự giáo dục

và cả tính tổ chức.

Tôi có một bức ảnh đăng

trên Facebook
của tôi tuần trước,

có một bình luận,

"Huh, sao ông ta bắt cậu bé
đứng nghiêm như vậy?"

Và rồi họ nói,
"Nhưng trông cậu ta hay quá." (Cười)

Trông cậu ta quả là hay,
vì trẻ cần có tính tổ chức,

một mẹo tôi hay dùng
khi đến thăm các trường học

là sau khi kết thúc
bài học nho nhỏ cho tụi trẻ,

tôi mời chúng nêu ra
một vài câu hỏi,

và khi chúng giơ tay,
tôi nói, "Hãy lên đây,"

tôi mời chúng bước lên
và đứng trước mặt tôi.

Tôi yêu cầu chúng đứng nghiêm
như một quân nhân.

Hai tay buông thẳng
xuống hai bên,

ngẩng lên, mắt mở to,
nhìn thẳng về phía trước,

và nói rõ ràng câu hỏi
để mọi người cùng nghe.

Không chùng chân, không xộc xệch,
không cái gì đại loại thế.

(Cười)

Chàng trẻ tuổi này, tên là --
anh ta mang họ Cruz --

anh ta thích điều đó. Ảnh này truyền
trên Facebook của anh ta như virus.

(Cười)

Vài người cho rằng tôi đối xử
không tốt với đứa trẻ này.

Không, thực ra
chúng tôi đang vui vẻ.

Điều đáng nói ở đây là,
tôi đã chơi trò này nhiều năm,

người tham gia càng trẻ,
thì lại càng vui nhộn.

Khi tôi có những đứa trẻ
sáu hay bảy tuổi trong nhóm,

tôi phải tìm ra cách
giữ cho chúng im lặng.

Bạn biết đấy chúng luôn
ngọ nguậy và ồn ào.

Nên tôi có
một trò chơi nhỏ

trước khi yêu cầu chúng
đứng trong tư thế nghiêm.

Tôi nói, "Nào hãy nghe đây.
Trong quân đội,

khi chúng tôi muốn ai chú ý,

chúng tôi có một mệnh lệnh.
Đó là 'nghiêm.'

Nghĩa là mọi người giữ yên lặng
và tập trung chú ý. Hãy nghe đây.

Các cháu hiểu chứ?"

"uh-huh, uh-huh, uh-huh."
"Ta cùng tập. Tất cả bắt đầu nói chuyện."

Và tôi cho chúng tự do 10 giây,
sau đó tôi ra lệnh, "Nghiêm!"

"Huh!" (Cười)

"Vâng, thưa tướng quân.
Vâng, thưa tướng quân."

Thử với lũ trẻ của bạn.
Xem có tác dụng không. (Cười)

Tôi không nghĩ là có.

Dù sao, đó là trò của tôi,
đương nhiên nó bắt nguồn

từ những trải nghiệm
trong quân đội.

Trong đa phần cuộc sống
từ khi tôi lớn lên,

tôi đã làm việc với trẻ,
chúng là trẻ vị thành niên mang súng.

Chúng tôi gọi chúng nhập ngũ,

và điều đầu tiên chúng tôi
làm là đưa chúng

vào môi trường có tổ chức,
có cấp bậc,

tất cả đều mặc quân phục,

cắt tóc ngắn
đồng loạt giống nhau,

tất cả đứng theo cấp bậc.

Chúng tôi dạy chúng
cách nhìn phải, nhìn trái,

để chúng tuân theo chỉ dẫn và hiểu

hậu quả của việc
không chấp hành mệnh lệnh.

Điều này mang lại cho chúng
tính tổ chức.

Chúng tôi giới thiệu với bọn trẻ
người hạ sĩ quan huấn luyện.

Và chúng ngay lập tức
ghét anh ta.

Viên hạ sĩ quan huấn luyện
bắt đầu hét vào mặt chúng,

và yêu cầu chúng làm
đủ mọi việc kinh khủng.

Nhưng sau một thời gian,
điều kinh ngạc nhất đã xảy ra.

Khi tính tổ chức
đã được xây dựng,

khi chúng đã hiểu được
lý do của sự việc,

một khi chúng hiểu rằng,
"Mẹ không ở đây, con trai.

Tôi là ác mộng của cậu.
Tôi là cha và là mẹ cậu.

Mọi việc ở đây diễn ra như vậy.
Cậu hiểu không, con trai?

Đúng vậy, khi tôi hỏi cậu một câu,
chỉ có ba cách trả lời:

vâng, thưa ngài; không, thưa ngài;
và xin tuân lệnh, thưa ngài.

Đừng nói với tôi lý do
cậu không làm điều gì đó.

Chỉ có vâng, thưa ngài; không, thưa ngài;
và xin tuân lệnh, thưa ngài."

"Cậu không cạo râu."
"Nhưng thưa ngài"

"Không, đừng nói với tôi cậu đã
thường xuyên cạo râu thế nào.

Tôi đang nói với cậu
là cậu đã không cạo râu."

"Không có lý do, thưa ngài."
"Tốt, cậu học nhanh đấy."

Bạn sẽ kinh ngạc với những gì
bạn có thể làm với những đứa trẻ này

khi bạn đã đặt chúng
vào trong tổ chức như vậy.

Trong 18 tuần, họ đã luyện được kĩ năng.
Họ đã trưởng thành.

Và bạn biết không, họ bắt đầu
ngưỡng mộ hạ sĩ quan huấn luyện

họ sẽ không bao giờ quên
người hạ sĩ quan huấn luyện.

Họ kính trọng anh ta.

Cho nên con cái chúng ta
cần nhiều hơn

tính tổ chức
và sự tôn trọng như vậy.

Tôi dành rất nhiều thời gian
với các nhóm bạn trẻ,

và tôi hỏi mọi người,
"Khi nào quá trình giáo dục bắt đầu?"

Chúng ta luôn bàn,
"Hãy thay đổi trường học.

Hãy làm nhiều hơn cho giáo viên.
Đưa thêm máy tính vào trường.

Hãy đưa tất cả hoạt động lên mạng."

Đó không phải câu trả lời hoàn chỉnh.
Đó chỉ là một phần.

Câu trả lời thực sự bắt đầu
với việc đưa một đứa trẻ đến trường

với tính tổ chức
có sẵn trong tâm trí nó.

Khi nào quá trình học tập bắt đầu?
Có phải trong năm lớp một?

Không, không,
nó bắt đầu lần đầu tiên

khi đứa trẻ nằm
trong vòng tay mẹ

ngước nhìn lên

và nói,
"Oh, đây chắc chắn là mẹ mình rồi.

Mẹ là người nuôi dưỡng tôi.

Ồ phải, khi tôi cảm thấy
không thoải mái,

mẹ sẽ chăm sóc cho tôi.

Tôi sẽ học tiếng nói của mẹ."

Thời khắc ấy trẻ không nghe
những ngôn ngữ khác

chúng có thể học được ở tuổi đó,

trong 3 tháng đầu tiên,
là từ người mẹ.

Và người thực hiện điều đó,
là người mẹ

hay bà, hay bất cứ ai,

đó là khi
quá trình giáo dục bắt đầu.

Đó là lúc bắt đầu
sự hình thành ngôn ngữ.

Đó là khi tình yêu bắt đầu.
Đó là khởi đầu của tính tổ chức.

Đó là khi bạn bắt đầu
khắc sâu vào tâm trí đứa trẻ

rằng "con thật đặc biệt

con khác với tất cả
đứa bé khác trên thế giới này.

Và ta sẽ đọc sách
cho con nghe."

Một đứa trẻ
không được nghe đọc sách

sẽ gặp nguy hiểm
khi tới trường học.

Một đứa trẻ
không biết phân biệt màu sắc

hoặc không biết cách xem giờ,
không biết buộc dây giày,

không biết cách làm
những việc như vậy;

có một việc

đã in sâu vào tâm trí tôi
khi nhỏ chỉ bởi một từ: chú ý.

Hãy chú ý cách cư xử!
Hãy chú ý những lời con nói.

Đó là cách trẻ được
nuôi dạy đúng đắn.

Tôi đã quan sát những
đứa cháu nhỏ của tôi lớn lên

nhờ vào sự nghiêm khắc
của các con tôi,

chúng hành động giống như chúng ta.
Bạn in dấu trong tâm trí chúng.

Đó là những gì bạn cần làm
chuẩn bị cho giáo dục và đến trường.

Và tôi đang làm việc
với tất cả năng lượng mà tôi có

để truyền đi thông điệp rằng

ta cần trường mầm non,
ta cần mẫu giáo,

ta cần sự chăm sóc tiền sản.

Quá trình giáo dục phải bắt đầu
trước khi đứa trẻ được sinh ra,

nếu không làm việc đó,
bạn sẽ gặp khó khăn sau này.

Chúng ta đang gặp nhiều
khó khăn trong các cộng đồng

rất nhiều trường học,
ở đó đứa trẻ

bước vào lớp một
với đôi mắt giận dữ,

chúng khoác ba-lô lên vai
lúc nào cũng sẵn sàng ra về,

chúng nhận ra mình không giống
những học sinh lớp một khác,

những đứa trẻ kia biết đến sách,
được nghe đọc sách, có thể đánh vần.

Tới lớp ba, nếu đứa trẻ không có

tính tổ chức và sự chú ý

sẽ bắt đầu nhận ra chúng đang tụt hậu,
chúng sẽ làm gì?

Chúng bèn phá bĩnh.
Chúng phá phách và trượt dài,

đến chỗ tù tội hoặc bỏ học.

Đó là điều
có thể dự đoán được.

Nếu một học sinh lớp ba
không có khả năng đọc nhất định,

thì nó có nguy cơ
vào tù ở ở tuổi 18,

và ta có tỉ lệ công dân
bị giam giữ cao nhất

bởi không cho trẻ một khởi đầu
đúng đắn trong cuộc sống.

Chương cuối cùng
cuốn sách của tôi có tên

"Món quà của sự Khởi đầu tốt đẹp"

Món quà của khởi đầu tốt đẹp.
Đứa trẻ cần khởi đầu tốt trong đời.

Tôi may mắn có được
khởi đầu tốt như vậy.

Tôi không phải là
một học sinh xuất sắc.

Tôi là học sinh trường công lập
của thành phố New York,

thành tích học tập của tôi
không đáng tự hào chút nào.

Bảng điểm của tôi vẫn lưu ở
Hội đồng giáo dục New York

từ khi học mẫu giáo
đến tận khi học đại học.

Tôi rất muốn có nó khi viết
quyển sách đầu tiên của mình.

để xem kí ức của mình
có đúng không,

và, Chúa ơi, đúng là như vậy. (Cười)

Chỗ nào cũng thấy điểm C.

Trầy trật mãi thì cuối cùng
tôi cũng học xong trung học,

để vào trường đại học
của thành phố New York

với số điểm trung bình là 78.3,
lẽ ra tôi không được nhận,

sau đó tôi bắt đầu học
nghành chế tạo máy,

việc này chỉ kéo dài
được có sáu tháng. (Cười)

Rồi tôi chuyển sang địa chất,
"đá mòn dạ chẳng mòn." Môn này không khó.

Và sau đó tôi tìm thấy ROTC
(Trường Sĩ quan dự bị).

Tôi tìm ra thứ mình có thể làm tốt
và yêu thích nó,

tôi tìm thấy những bạn trẻ
như tôi và cùng chí hướng với tôi.

Đó là lý do tôi hiến cả đời tôi
cho trường này và cho quân đội.

Và tôi nói với các bạn trẻ khắp nơi,
khi các bạn đang lớn lên

khi tính tổ chức này được
xây lên bên trong các bạn,

hãy luôn tìm đến công việc
có thể làm tốt và yêu thích nó,

khi hai điều này kết hợp,
thì bạn đã tìm ra rồi.

Sự thể nó là như vậy.
Đấy là cái tôi đã tìm ra.

Bấy giờ trường Đại học New York
đã mệt mỏi với sự có mặt của tôi.

Tôi đã học ở đây
trong bốn năm rưỡi,

bảng điểm của tôi
không tốt lắm,

tôi gặp đôi chút khó khăn
với sự quản lý ở đây.

Do vậy họ nói, "Nhưng anh ta
học rất tốt ở Sĩ quan dự bị.

Nhìn xem, toàn được điểm A
nhưng chỉ mỗi đây thôi."

Rồi họ nói, "Hãy lấy điểm anh ta
tại trường Sĩ quan dự bị

kết hợp với điểm trung bình GPA
xem thế nào."

họ làm thế, kết quả là 2.0 tròn.
(Cười)

Yep.
(Cười) (Vỗ tay)

Họ bảo, "Vừa đủ điểm
cho một công chức.

Đưa anh ta vào quân đội.
Sẽ không phải gặp lại anh ta nữa."

Và do đó họ gửi
tôi vào quân ngũ,

và, kìa hãy xem, sau nhiều năm,

tôi được coi là một trong
những học viên xuất sắc nhất trường.

Do vậy, tôi muốn nói
với các bạn trẻ khắp nơi,

rằng vấn đê không phải là
anh xuất phát từ đâu,

chính điều anh làm với cuộc đời
quyết định anh sẽ đến đâu,

và bạn thật may mắn
được sống trong một đất nước,

dầu xuất phát từ đâu,
bạn vẫn có cơ hội,

chừng nào bạn còn
tin vào bản thân,

tin vào xã hội
và đất nước,

tin rằng mình
có thể tự hoàn thiện

và không ngừng
giáo dục bản thân.

Và đó chính là
chìa khóa thành công.

Nhưng nó bắt đầu
với món quà của xuất phát tốt.

nếu ta không trao món quà đó
cho mỗi con trẻ của chúng ta,

nếu ta không đầu tư
vào thời điểm sớm nhất,

chúng ta sẽ gặp rắc rối.

Đó là lý do tại sao có
tỉ lệ 25% học sinh bỏ học

và 50% người dân tộc thiểu số

phải sống trong những
khu vực thu nhập thấp,

vì họ không được nhận
món quà của xuất phát tốt.

món quà khởi đầu tốt của tôi
không chỉ là một gia đình êm ấm,

một gia đình hạnh phúc,
nhưng gia đình tôi đã nói với tôi,

"Hãy nghe, chúng ta đến nước này
trên những chiếc bè chuối

vào năm 1920 và 1924.

Chúng ta làm việc cật lực mỗi ngày
trong ngành may mặc

hay gặp rắc rối.
Và đừng bao giờ nói chuyện bỏ học."

Chúng ta không làm thế
để nhìn con cái tự cao tự đại

Nếu có hôm nào đó về nhà
tôi nói với ông bố bà mẹ của tôi

"Bố mẹ ơi, con quá mệt phải đến trường
con sẽ bỏ học",

họ sẽ nói "Thế thì bố mẹ từ con.
Chúng tao sẽ kiếm đứa khác."

(Cười)

Họ có kỳ vọng cho tất cả
mấy anh em họ lứa chúng tôi

trong những gia đình nhập cư
sống cùng trong khu South Bronx,

nhưng điều họ gửi gắm ở chúng tôi
không chỉ là kỳ vọng.

Nó cắm sâu vào tim chúng tôi
như lưỡi dao

một ý thức về sự hổ thẹn:
"Đừng làm hổ thẹn gia đình này."

Đôi lúc tôi gặp rắc rối,

và bố mẹ tôi về nhà,

tôi ngồi trong phòng,
chờ điều sắp xảy ra,

tôi tự nhủ, "OK, cứ việc
lấy thắt lưng mà quật thật đau,

nhưng xin đừng nhắc cái câu
"làm hổ thẹn gia đình" thêm nữa."

Tôi cực kỳ ức chế
khi mẹ nói với tôi câu đó.

Và tôi còn có mối
liên hệ rộng mở bền chặt.

Con trẻ cần có mối liên hệ.
Con trẻ cần thấy mình là một phần

của bộ tộc, của gia đình,
của cộng đồng.

Tôi có nhiều cô dì cùng sống
trong các căn hộ chung cư,

không biết trong quý vị ở đây
có bao nhiêu người New York,

nhưng tại những căn hộ chung cư
chúng tôi ở,

các bà cô bà dì của tôi
bao giờ cũng nhô ra cửa sổ,

tì tay vào gối bông.

Chả bao giờ họ rời chỗ đó. (Cười)

Tôi lớn lên trên con phố ấy,

bao giờ cũng thấy họ ở đấy.

Chả bao giờ vào nhà đi vệ sinh.
Chả bao giờ nấu ăn (Cười)

Họ chả bao giờ làm việc gì.

Cái họ làm là giữ
chúng tôi đúng chỗ.

Họ giữ chúng tôi đúng chỗ.

Họ chẳng bận tâm

liệu anh thành
bác sỹ, luật sư hay tướng lĩnh,

họ chẳng mơ tưởng
trong nhà có người sẽ làm tướng,

chỉ cần anh đi học
và rồi anh có việc.

"Chúng tôi không cần loại
tự huyễn hoang tưởng.

Các anh có việc,
và các anh ra khỏi nhà.

Không ai rỗi hơi
nghe chuyện hoang đường.

Rồi ra các anh còn giúp chúng tôi.
Đấy là việc đàn ông con trai."

Điều căn bản là cần
đưa cái văn hóa này

trở lại các gia đình chúng ta,
tất cả các gia đình,

điều quan trọng là
tất cả chúng ta ở đây hôm nay

là những người thành đạt,

tôi chắc quý vị có gia đình,
những người con, người cháu tuyệt vời,

Nhưng thế vẫn chưa đủ.
quý vị phải vươn ra giúp đỡ

và tìm những đứa trẻ
như Mr. Cruz đây

là người sẽ thành công
nếu ta cho họ tính tổ chức,

Nếu ta rộng tay giúp đỡ,
nếu ta dạy dỗ,

nếu ta đầu tư vào
các câu lạc bộ của trẻ,

nếu ta làm việc với
hệ thống nhà trường,

thì nhớ đấy phải là
hệ thống nhà trường tốt nhất,

không chỉ cho con em quý vị,
mà là cho khu Harlem,

chứ không chỉ ở trung tâm
Montessori bên Bờ Tây.

Tất cả chúng ta phải dốc lòng
làm việc đó.

Như thế không chỉ
là đầu tư vào lũ trẻ.

Mà là đầu tư cho tương lai.

Chỉ đến thế hệ sau thôi

chúng ta không còn là nước
có người thiểu số và người đa số.

Người thiểu số hôm nay
sẽ là người đa số.

Và ta phải sẵn sàng cho điều đó,
để họ là đa số ngày mai

Để họ sẵn sàng là
người lãnh đạo tương lai

của đất nước chúng ta vĩ đại,

một đất nước không giống
với bất kỳ ai,

một đất nước mỗi ngày
đều khiến tôi kinh ngạc,

một đất nước đa dạng.
Chúng ta bao giờ cũng tranh luận với nhau.

Đó là cách vận hành một hệ thống.

Một đất nước có nhiều tương phản.
Một dân tộc có nhiều dân tộc.

Chúng ta tiếp xúc với mọi dân tộc.
Mọi dân tộc đều tiếp xúc với chúng ta.

Chúng ta là một dân tộc
của những người nhập cư.

Nên chúng ta cần có
chính sách nhập cư khôn ngoan.

Thật vô lý nếu thiếu đi
chính sách nhập cư khôn ngoan

để chào đón người muốn đến đây
thành một phần của dân tộc này,

hoặc trao cho họ một giáo dục
trước khi đưa họ trở lại nhà

để giúp họ vươn lên
thoát khỏi nghèo khổ.

Một câu chuyện mà tôi hay kể

đó là mỗi khi thăm lại
New York quê nhà

thả bộ dọc Park Avenue
một ngày đẹp trời

ngắm mọi thứ và nhìn mọi người

đến đây từ khắp nơi
trên thế giới.

Bao giờ tôi cũng dừng chân
mua chiếc bánh kẹp xúc xích

từ xe hàng rong
một người nhập cư.

Hơi mất vệ sinh một tí
cũng không sao. (Cười)

Dù ở đâu hay đang làm gì,

tôi cứ phải chén món ấy.

Cả khi tôi đương
làm Ngoại trưởng

Tôi ra khỏi căn phòng sang trọng
khách sạn Waldorf Astoria

(Cười)

tản bộ dọc con phố,
đến đại lộ 55,

tìm anh bán hàng rong
người nhập cư,

quanh tôi bấy giờ có năm cận vệ

ba xe cảnh sát New York
tiếp cận vòng ngoài

bảo vệ để không có ai
tấn công khi tôi đi dạo. (Cười)

Và tôi hỏi mua
chiếc bánh kẹp xúc xích

anh bán hàng làm bánh,
chợt anh thấy chúng quanh

toàn vệ sĩ và xe cảnh sát

"Tôi có thẻ xanh! Tôi cóp thẻ xanh!"
(Cười)

"Không sao, không sao."

Giờ thì tôi rảnh rồi.
Tôi được một mình.

Không vệ sĩ. Không xe cảnh sát.
Không gì hết.

Nhưng vẫn phải có
bánh kẹp xúc xích.

Tôi vừa ăn tuần trước.
Vào tối thứ Ba.

Chỗ Vòng Xuyến Columbus.

Và cảnh tượng vẫn
thường lặp lại.

Tôi tiến đến và hỏi
mua bánh kẹp,

người bán hàng
làm bánh vừa xong,

anh ấy nói,
"Tôi nhìn thấy ông trên TV.

Ông là Đại tướng Powell."

"Vâng, phải.""Oh..."

Tôi gửi anh ấy tiền.

"Không, thưa Đại tướng.
Ông đừng trả. Vì tôi đã nhận rồi.

Nước Mỹ đã trả cho tôi.
Tôi không giờ quên từ đâu tôi đến đây.

Nhưng giờ tôi là một người Mỹ.
Xin cám ơn Ngài."

Tôi nhận món quà hảo tâm,
rồi đi tiếp dọc con phố,

mối xúc cảm nhuần thấm lòng tôi,
Chúa ơi,

đây là đất nước đã chào đón
cha mẹ tôi 90 năm về trước.

Chúng ta có ngày nay
vẫn là đất nước diệu kỳ này.

những người trẻ tuổi
đang tiếp tục đến với chúng ta

từ khắp nơi trên thế giới,

là những công dân
chúng ta có nghĩa vụ

không để cho
một đứa trẻ nào bị bỏ rơi,

trong đất nước tuyệt vời
của chúng ta.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Vỗ tay)