Những ngôi nhà kiều diệu, làm từ tre

Bạn chưa bao giờ thấy các tòa nhà thể này. Những ngôi nhà tre lộng lẫy được xây dựng bởi Elora Hardy và đồng đội tại đảo Bali, chúng uốn mình, vút cong lên và gây ra từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Chúng thách thức cách làm truyền thống vì chính bản thân của tre thật là bí ẩn. Hai đầu tre thì giống nhau, thế mà chính mỗi ngôi nhà, mỗi cây cầu và mỗi phòng tắm lại vô cùng độc đáo. Trong buổi nói chuyện chứa đầy nét đẹp và tràn ngập điều thú vị, Elora Hardy chia sẻ những tiềm năng của tre, như là nguồn nguyên liệu bền vững và cảm hứng bất tận cho trí tưởng tượng.

Khi tôi chín tuổi,

mẹ hỏi tôi muốn
nhà mình giống cái gì,

tôi vẽ cây nấm thần kỳ này.

Và mẹ đã làm.

(Cười)

Lúc đó, tôi không nghĩ là điều đó không
bình thường,

và có thể bây giờ cũng vậy,

vì tôi vẫn vẽ những ngôi nhà.

Đây là một ngôi nhà kỳ dị, được
làm 'thủ công' ở đảo Bali.

Nhà được làm gần như toàn bộ bằng tre.

Phòng khách ở tầng 4,
nhìn xuống thung lũng.

Bạn vào nhà bằng một chiếc cầu.

Nhà có thể giữ nhiệt ở vùng nhiệt đới,

vì thế chúng tôi làm mái nhà cong để
đón gió mát.

Nhưng vài phòng có cửa sổ cao
để giữ điều hòa không khí

và tránh côn trùng.

Phòng này luôn để mở.

Chúng tôi làm một cái giường
có mùng và điều hòa không khí.

Một khách hàng muốn có TV
trong góc của phòng khách.

Được phân cách với bên ngoài
bằng tường cao vừa phải,

thay vào đó, chúng tôi làm
cái kén khổng lồ này.

Bây giờ, chúng tôi có đầy đủ tiện nghi,
như là các phòng tắm.

Phòng tắm này là một cái giỏ
trong góc của phòng khách,

và tôi đã nói với bạn, vài người
ngần ngại dùng nó,

khi chúng tôi chưa nói rõ nó
được che rất kín.

(Cười)

Có nhiều thứ chúng tôi vẫn đang làm,

nhưng một thứ mà tôi học được

là tre thật tuyệt nếu
bạn biết dùng.

Chúng đúng là một loại thảo mộc hoang,

mọc trên vùng đất khô cằn --

đâm rễ sâu, mọc trên sườn núi.

chúng sống nhờ nước mưa,
nước suối, ánh nắng,

và có 1.450 loài tre trên thế giới.

Chúng tôi dùng chỉ 7 loại.

Bố tôi đấy.

Chính ông đã bảo tôi làm nhà với tre.

và lúc này ông đang đứng giữa

bụi tre Dendrocalamus asper niger
mà ông đã trồng chỉ 7 năm.

Mỗi năm, chúng cho một lứa măng tre.

Tuần rồi, chúng tôi thấy bụi măng này
lớn lên cả mét chỉ trong ba ngày,

vì thế chúng tôi nói chuyện về loài cây
thân thiện này 3 năm nay rồi.

Bây giờ chúng tôi thu hoạch từ hàng
trăm bụi của chúng tôi.

Chúng tôi gọi chúng là 'Betung',
chúng rất dài,

đoạn thân dùng được dài đến 18m.

Chiếc xe tải đó vừa xuống núi.

Tre rất cứng: chúng có độ
đàn hồi như thép,

độ chịu nén như bê tông.

Hãy đặt 4 tấn trên một đầu cây dựng đứng,

nó có thể chịu được.

Vì nó rỗng, và nhẹ,

đủ nhẹ để một vài người
có thể nâng lên được,

hoặc, một người phụ nữ cũng nâng được.

(Cười, vỗ tay)

Khi cha tôi xây trương học
'Green School' ở đảo Bali,

ông đã chọn tre để xây dựng cả khu,

vì ông thấy chúng có nhiều hứa hẹn.

Chúng là một lời hứa hẹn cho trẻ con.

Tre là một vật liệu bền và
không sợ thiếu.

Khi tôi thấy những cấu trúc này lần đầu
bên dưới tòa nhà cách đây 6 năm,

tôi nghĩ, điều này thật ý nghĩa.

Tre đang lớn lên quanh ta.

Chúng mạnh mẽ. Chúng lịch lãm.

Chúng chịu được động đất.

Tại sao điều này không xảy ra sớm hơn?
Ta có thể làm gì với chúng tiếp theo đây?

Cùng với một số người thợ trong số đã
tham gia xây dựng Green School,

tôi thành lập Ibuku.

Ibu nghĩa là 'mẹ', và ku là 'của tôi'
chữ đó nghĩa là 'mẹ Đất của tôi',

tại Ibuku, chúng tôi là một đội thợ thủ
công, kiến trúc sư và nhà thiết kế,

và cái mà chúng tôi đang làm cùng nhau
là tạo ra một cách xây dựng mới.

Cùng với nhau hơn 5 năm qua,

chúng tôi đã xây hơn 50 cấu trúc độc đáo,
phần lớn ở đảo Bali.

9 tòa nhà trong số đó tại Green Village --

bạn vừa thấy ở đó
một vài nhà trong số này --

và chúng tôi đặt vào trong những đồ
dùng thủ công,

những vườn rau bao quanh,

một ngày nào đó, chúng tôi
mời tất cả các bạn đến tham quan.

Và khi các bạn ở đó,
bạn cũng có thể thấy Green School --

chúng tôi tiếp tục xây phòng học
ở đó mỗi năm --

cũng như đến thăm một ngôi
nhà nấm thần tiên mới tinh.

Chúng tôi cũng làm
một nhà nhỏ để xuất khẩu.

Còn đây là một dạng nhà rông
mà chúng tôi đã bắt chước.

ngay bên dưới là các chi tiết và vải vóc.

Một nhà hàng
với nhà bếp mở.

Trông rất giống một nhà bếp, đúng không?

Và một chiếc cầu dài 22 m bắt qua sông.

Bây giờ, điều chúng tôi đang làm
không có gì mới lạ cả.

Từ những nhà chòi đến những chiếc cầu
rất cầu kỳ như chiếc này ở Java,

tre được dùng trong các xứ nhiệt đới
trên thế giới

từ 10 ngàn năm nay.

Nhiều đảo và thậm chí lục địa được tìm
thấy nhờ những bè tre.

Nhưng cho đến nay,

người ta vẫn chưa thể bảo vệ tre
chống lại côn trùng,

vậy, gần như mọi thứ được làm từ tre
đều bị hư hỏng.

Tre không được bảo vệ sẽ bị mục.

Tre không qua xử lý sẽ bị mọt ăn.

Cho nên hầu hết mọi người,
đặc biệt là ở châu Á,

nghĩ rằng chỉ có ai nghèo quá hoặc
quê mùa quá mới

chấp nhận sống trong một nhà làm bằng tre.

Cho nên chúng tôi đã tự hỏi:

sẽ làm gì để thay đổi suy nghĩ của họ,

để thuyết phục họ rằng
nhà bằng tre rất tuyệt,

chứ không như chúng ta tưởng đâu?

Trước hết, chúng ta cần những giải pháp
xử lý an toàn.

Hàn the là một loại muối tự nhiên.

Nó biến tre trở thành một
vật liêu xây dựng rất bền.

Hãy xử lý chúng cẩn thận,
thiết kết thật cẩn thận,

và một khung tre có thể
bền vững suốt một đời người.

Tiếp đến, hãy dựng một cái gì đó
thật đẹp từ tre.

Hãy gợi tưởng tượng cho mọi người.

May mắn thay,

văn hóa nhà rông khuyến khích nghề này.

Nó làm cho nghề thủ công nên quan trọng.

Vậy hãy kết hợp những thứ này với
những điều phiêu lưu

từ những thế hệ kiến trúc sư mới

và những nhà tạo mẫu và kỹ sư,

và hãy luôn nhớ rằng bạn đang thiết kế

để làm những mái cong, vút lên và rỗng.

Không có chuyện giống nhau,
cũng không có đường thẳng,

cũng không dùng gỗ xẻ ở đây.

Cách làm đã được kiểm chứng
và từ vựng kiến trúc

không được dùng ở đây.

Chúng tôi phải tạo ra luật riêng của mình.

Chúng tôi hỏi câu tre cái gì là tốt ở đây,
cái gì nó muốn trở thành,

và điều nó nói là: hãy tôn trọng,
hãy thể hiện những điều tuyệt vời của tre,

Hãy giữ tre xa nước,
và hãy làm cho tre thật cong.

Vậy chúng tôi thiết kế trên mẫu 3D,

làm những mẫu cấu trúc khung

với chính vật liệu thật
mà chúng tôi dùng để làm nhà.

Thiết kế mẫu bằng tre là một nghệ thuật,

và cũng như là ngành kỹ thuật nặng.

Vì vậy, đó là thiết kế của ngôi nhà.

(Cười)

Và chúng tôi mang nó đến nơi xây dựng,

và với những cây thước nhỏ xíu
chúng tôi đo mỗi trụ,

và xem xét từng đường cong, rồi chúng tôi
chọn tre trong đống

để tái tạo lại mô hình thành ngôi nhà.

Khi làm đến phần chi tiết,
chúng tôi xem xét kỹ lưỡng mọi thứ.

Tại sao cửa lớn thường có hình chữ nhật?

Tại sao nó không tròn?

Làm sao để có một cửa lớn tốt hơn?

Bản lề của chúng phải chịu quá nặng,

và trọng lượng luôn là vấn đề,

vậy tại sao không có một trụ xoay ở giữa

để cánh cửa có thể giữ thăng bằng?

Khi đang làm cửa, tại sao bạn không nghĩ
nó sẽ có hình dạng giọt nước mắt?

Để có được những thuận lợi
và để làm việc được với tính đỏng đảnh

của loại vật liệu này,

chúng ta phải cố gắng và ép chính mình

và trong những lúc khắc nghiệt đó,
cái khó ló cái khôn.

Đó là một thách thức: làm trần
nhà thế nào đây

nếu bạn không có những tấm
ván phẳng?

Thú thật với bạn, đôi khi tôi chỉ mơ
một tấm ngăn hay ván ép.

(Cười)

Nhưng nếu cái bạn có
là những thợ thủ công giỏi

và những sợ chẻ rất nhỏ,

thì hãy dệt nên trần nhà này,

hãy căng một tấm bạt lên trên và hãy sơn.

Làm thế nào thiết kế được những
bàn bếp chắc bền

để mang lại sự cân đối cho cấu trúc
cong mà bạn vừa làm?

Hãy cắt một tảng đá như cắt bánh mì

hãy gọt bằng tay để ráp chúng lại,

đục bỏ đi những lớp sần,

và cái mà chúng tôi đang làm,
gần như tất cả đều bằng tay.

Những mối nối của tòa nhà

được tăng cường thêm những chốt kim loại,
nhưng chủ yếu vẫn là đinh tre vót tay.

Có hàng nghìn đinh tre cho mỗi tầng nhà.

Sàn này được làm từ mặt vỏ thân tre
rất nhẵn và bền.

Bạn có thể cảm được mặt của sàn nhà
dưới đôi chân trần.

Và sàn nhà mà bạn bước lên,

có thể ảnh hưởng dáng đi của bạn?

Và sau đó nó có thể thay đổi dấu chân
mà bạn sẽ để lại trên nơi bạn sẽ đi qua?

Tôi nhớ khi chín tuổi

khi tôi cảm được điều kỳ diệu,

và điều có thể xảy ra,

và một ít lý tưởng.

Và chúng tôi có con đường dài để đi,

có nhiều điều để học,

nhưng có một thứ mà tôi biết đó là với
với sự sáng tạo và dấn thân,

bạn có thể tạo ra nét đẹp và tiện nghi

và an toàn và ngay cả sự xa hoa

chỉ với vật liệu luôn có thể mọc lại.

Cám ơn.

(Vỗ tay)