Bambudan yapılmış büyülü evler

Böyle binalar hiç görmemişsinizdir. Elora Hardy ve takımının Bali'de inşa ettiği hayret verici bambu evler dönüyor, eğiliyor ve her köşesinde şaşırtıyor. Düzene meydan okuyorlar çünkü bambunun kendisi oldukça gizemli. İki bambu birbirine benzemiyor, böylece her ev, köprü ve banyo son derece eşsiz. Bu güzel, sürükleyici konuşmada, bambunun sürdürülebilir bir kaynak olma ve hayal gücünü uyandırma potansiyelini anlatıyor. "Kendi kurallarımızı kendimiz koymalıydık," diyor.

9 yaşındayken annem bana büyüdüğümde

nasıl bir eve sahip olmak
istediğimi sordu.

Ben de bu peri mantarını çizdim.

O da onun gerçeğini yaptı.

(Kahkahalar)

O zaman bunun sıra dışı
olduğunu düşünmüyorum,

hala da düşündüğümü
sanmıyorum,

çünkü hala
ev tasarlıyorum.

Bu Bali'de olan altı odalı
kişiye özel inşa edilmiş ev.

Evin büyük kısmında bambu kullanıldı.

Oturma odası vadiye
dördüncü kattan bakıyor.

Eve köprü yoluyla giriliyor.

Tropikal orman çok sıcak olabiliyor

bu yüzden esintiyi kolay alacak
büyük eğimli çatılar yaptık.

Bazı odalara soğutma sistemi amacıyla
uzun pencereler yaptık,

tabi ki böcekler için değil.

Bu odayı açık bıraktık.

Soğutma sistemli,
perdeli, cibinlik yatak yaptık.

Bir müşteri oturma odasının köşesinde
bir televizyon odası istedi.

Bir yeri uzun duvarlarla kutu tarzı yaptık
ama çok hoşumuza gitmedi

onun yerine biz de
devasa bir koza dokuduk.

Şimdi ihtiyacımız olan
tüm lükslere sahibiz, mesela banyolar.

Oturma odasının köşesindeki sepet,

tabi ki bazılarının kullanım konusunda
tereddüt ettiğini söylemem gerek.

Ses yalıtımı konusunu hala,
tam olarak çözemedik.

(Kahkahalar)

Bu yüzden hala üzerinde çalıştığımız
birçok şey var.

ancak öğrendiğim bir şey ise

bambuyu iyi kullanırsan
onun da sana iyi davranacağıdır.

Bambu aslında vahşi bir ot.

Verimsiz arazide, derin vadide,

dağ eteğinde bile yetişebiliyor.

Yağmur suyu, kaynak suyu ve
güneş ışığıyla beslenip büyür.

1.450 tür bambu
dünyanın farklı bölgelerinde yetişiyor

biz ise sadece
bunun yedi türünü kullanıyoruz.

Bu benim babam.

Beni bambuyla inşa etmeye ikna eden oydu.

7 yıl önce diktiği

Dendrocalamus asper niger
kümesinin içinde duruyor.

Her yıl, yeni nesil filizler gönderir.

Geçen hafta, bu filizlerin üç günde
bir metre boy attığını gördük,

burada 3 yıl içinde sürdürülebilir
kerestelik ağaçlardan bahsediyoruz.

Şu an ise ailelere ait
yüzlerce bambu kümesini hasat ediyoruz.

Betung, 18 metreye kadar kullanılabilen,

gerçekten uzun bir bambu türü.

Şu kamyonu dağdan indirmeye çalışın.

Ve güçlü: çeliğin gerilme,

betonun sıkışma gücüne sahip.

4 tonu üzerine pat diye atın

onu bile kaldırabilir.

Hafif ve içi boş olduğundan

bir kaç adamla kaldırılabilecek ağırlıkta

ya da, belli ki, bir kadınla.

(Kakahalar) (Alkış)

Babam Bali'de Yeşil Okulu yaptığı zaman

kampüsteki tüm yapılar
için bambuyu seçti.

Çünkü babam için bu
çocuklara verilmiş,

tutulması gereken bir sözdü.

Onların tüketemeyeceği
sürdürülebilir bir malzemeydi.

6 yıl önce ilk kez bu yapıları gördüğümde,

ilk aklıma gelen
bunun mükemmel bir fikir olduğuydu.

Çevremizde yetişiyordu.

Güçlü. Zarif.

Depreme dayanıklı.

Niye daha önce yapılmamıştı?
Sırada ne vardı? Sonrakini ne yapabiliriz?

Yeşil okulu asıl inşa edenlerden
bazılarıyla

Ibuku'yu buldum.

"Ibu", anne; " ku" ise benim demektir.
Yani kelime "Toprak Ana"yı temsil ediyor.

Ibuku'da bir grup
mimar, tasarımcı ve sanatçıydık.

Birlikte yaptığımız şey ise
yeni bir inşa yöntemi yaratmak.

Birlikte geçirdiğimiz 5 yılın ardından

birçoğu Bali de olan
50'den fazla eşsiz yapı inşa etmiştik.

9 tanesi Yeşil Köyde;

az önce içlerini görmüş olduğunuz evler.

Evlere özel tasarım mobilyalar yerleştirip,

çevresine sebze bahçeleri yapıyoruz.

Bir gün hepinizi gelip görmeniz için
davet etmeyi çok isteriz.

Oraya gittiğinizde
Yeşil Okulu da görebilirsiniz.

Her yıl okula yeni sınıflar,

yenilenmiş peri mantarı evleri ekliyoruz.

Aynı zamanda dışa satım için
küçük bir ev üzerinde çalışıyoruz.

Dokuması ve tüm detaylarına kadar
aynısı olan,

geleneksel bir Sumbalı evi.

Açık havada mutfağı olan bir restoran.

Mutfağa benziyor, değil mi?

Nehir üzerinde uzanan 22 metrelik bir köprü.

Şimdi yaptığımız ise çok da farklı bir şey değil.

Küçük bir barakadan Java'daki gibi
detaylı bir köprüye kadar,

bambu on binlerce yıldır

dünyanın tropikal bölgelerinde kullanılmakta.

Bambu sallar sayesinde ilk kez ulaşılan
adalar hatta kıtalar bile var.

Son zamanlara kadar,

bambuları böceklerden korumak
neredeyse imkansızdı,

ve bu yüzden, bambu ile
yapılmış olan şeyler artık yok.

Korunmayan bambu aşınır.

Ham bambu toza yenik düşer.

Bu yüzden insanların çoğu,
özellikle Asya'da,

bambudan bir evde yaşamak isteyecek kadar

fakir olmayacağını düşünüyor.

Bu nedenle biz de

onların fikrini nasıl
değiştiririz diye düşündük.

İnsanları bambuyla inşa etmeye
nasıl ikna ederiz,

en azından nasıl özendiririz?

İlk olarak güvenli bakım
yöntemlerine ihtiyacımız vardı.

Boraks doğal bir tuz.

Bambuyu verimli bir
inşaat malzemesine dönüşür.

Uygun bakım, dikkatli tasarım ile

bambudan inşa edilen yapı
hayat boyu kalabiliyor.

İkincisi, sıra dışı bir şey inşa etmek.

Yaptığın şeyle
insanlara ilham vermelisin.

Neyse ki,

Balili kültürü sanatkarlığı teşvik ediyor.

Zanaatçıya önem veriyor.

Yani bunları aykırı maceraperest,

yörede yetişmiş, yeni nesil

mimarlar, tasarımcılar ve
mühendislerle birleştirin

ve eğik, incelmiş, içi boş
direklerle tasarım yaptığınızı

daima aklınızda tutun.

Ne benzer olan iki direk
ne dümdüz iki çizgi

ne de 5'e 10 vardı.

Tecrübe edilmiş, iyi yapılmış formüller
ve mimarlık kelime bilgisi

burada geçmiyor.

Kendi kurallarımızı kendimiz koymalıydık.

Bambuya neyde iyi olduğunu,
ne olmak istediğini sorduk

ve o da şöyle dedi:
saygı duy, gücü içi tasarla,

sudan koru ve kıvrımlarının
kıymetini bilin.

Biz de kullanacağımız malzemeyi

yapısal ölçülerinde,
gerçek 3 boyutta

küçük bir ev üzerinde modelledik.

Bambu model yapımı bir sanat olduğu gibi

zorlu bir mühendislik de.

Bu evin ayrıntılı planı

(Kahkahalar)

Evin, küçücük cetvellerle

her bir direğini ölçerek,

her kıvrımını düşünerek
bambunun her bir parçasını özenle seçerek

benzerini yaptık.

Detaya indiğimizde ise
her şeyi hesapladık.

Niye kapılar daha çok dikdörtgensi?

Neden daha kavisli değil?

Bir kapıyı
daha iyi nasıl yapabiliriz?

Menteşeler yerçekimiyle
mücadele ederken

ve her zaman yerçekimi kazanırken

niye dönen nokta dengede kalabildiği

merkezde olmasın?

Niye kapılar gözyaşı şeklinde olmuyor?

Seçici özelliklerinden
yararlanabilmek ve malzemenin

kısıtlamaları içinde çalışmak için

gerçekten kendimizi zorlamamız gerekti.

Bu kısıtlamalar içinde
yeni bir şey için alan bulduk.

Bu bir mücadeleydi.

Mesela hiç düz bir tahtan yokken
nasıl bir tavan yaparsın?

Bazen kaya levhası ve kontraplak hayal ettim.

(Kahkahalar)

Eğer sahip olduğunuz
yetenekli bir zanaatkar ve

miniminnacık parçalar ise,

tavanı doku

üstünü kanvasla kapla ve onu vernikle.

Daha şimdi inşa ettiğin
kavisli yapının hakkını vererek,

dayanıklı bir mutfak tezgahını
nasıl tasarlarsın?

Koca bir kaya parçasını
ekmek gibi dilimle,

her birini elle yontarak
diğerine benzer hale getir.

Dış tabakayı olduğu gibi bırak,

ve yaptığımız şey
neredeyse tamamen el yapımı.

Yapısal bağlatılar
çelikle birleştirilse de

birçok el yapımı,
bambu dubeller kullandık.

Her katta binlerce dubel var.

Bu zemin cilalı ve dayanıklı
bambu dokusundan yapıldı.

Çıplak ayağınla yürüdüğün dokuyu
hissedebilirsin.

Yürüdüğün zemin,

yürüme şeklini etkiler mi?

Peki dünyada bıraktığın ayak izini
değiştirebilir mi?

9 yaşında oluşumu hatırlıyorum

merakı hissedişimi

ve olasılığı

ve de birazcık idealistliği.

Önümüzde çok uzun bir yol var,

öğrenecek hala çok şeyimiz var.

Fakat bildiğim bir şey de şu ki,
yaratıcılık ve kararlılıkla

güzeli ve rahatı

ve güveni ve hatta lüks olanı

yeniden büyüyecek bir
malzemeden yaratabilirsin.

Teşekkürler.

(Alkışlar)