Return to Video

Πώς ερωτεύτηκα τα κβάζαρ, τα μπλέιζαρ και το απίστευτο σύμπαν μας

  • 0:01 - 0:04
    Η πρώτη μου αγάπη
    ήταν ο νυχτερινός ουρανός.
  • 0:04 - 0:06
    Η αγάπη είναι πολύπλοκη.
  • 0:06 - 0:10
    Βλέπετε μια διέλευση στο Εξαιρετικά Βαθύ
    Πεδίο του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Χάμπλ,
  • 0:10 - 0:15
    μια από τις πιο μακρινές εικόνες του σύμπαντός μας
    που έχουν παρατηρηθεί ποτέ.
  • 0:15 - 0:17
    Κάθε τι που βλέπετε εδώ
    είναι ένας γαλαξίας,
  • 0:17 - 0:20
    και ο κάθε γαλαξίας αποτελείται
    από δισεκατομμύρια άστρων.
  • 0:20 - 0:26
    Και ο πιο μακρινός γαλαξίας είναι
    ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά.
  • 0:26 - 0:29
    Ως αστροφυσικός, έχω
    το τρομερό πλεονέκτημα να μελετώ
  • 0:29 - 0:32
    μερικά από τα πιο εξωτικά
    αντικείμενα στο σύμπαν μας.
  • 0:32 - 0:36
    Τα αντικείμενα που με γοήτευσαν από το
    πρώτο χτυποκάρδι, σε όλη μου την καριέρα,
  • 0:36 - 0:40
    είναι οι υπερμεγέθεις
    υπερδραστήριες μαύρες τρύπες.
  • 0:42 - 0:46
    Ζυγίζουν μία έως 10 δισεκατομμύριο φορές
    όσο η μάζα του ήλιου μας.
  • 0:46 - 0:49
    Αυτές οι γαλακτικές μαύρες τρύπες
    καταβροχθίζουν ύλη,
  • 0:49 - 0:52
    με ταχύτητα
    τουλάχιστον 1.000 φορές μεγαλύτερη
  • 0:52 - 0:56
    από τη «μέση» υπερμεγέθη μαύρη τρύπα.
  • 0:56 - 0:58
    (Γέλια)
  • 0:58 - 0:59
    Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά,
  • 0:59 - 1:02
    μαζί με μερικά άλλα, τις καθιστούν κβάζαρ.
  • 1:02 - 1:05
    Ταυτόχρονα, τα αντικείμενα που μελετώ
  • 1:05 - 1:09
    παράγουν μερικούς από τους
    πιο ισχυρούς αεροχειμάρρους σωματιδίων
  • 1:09 - 1:10
    που έχουν παρατηρηθεί ποτέ.
  • 1:10 - 1:13
    Αυτοί οι στενοί αεροχείμαρροι
  • 1:13 - 1:17
    κινούνται κατά 99,99 τοις εκατό
    της ταχύτητας του φωτός,
  • 1:17 - 1:21
    και στοχεύουν απευθείας στη Γη.
  • 1:21 - 1:27
    Αυτές οι υπερμεγέθεις υπερδραστήριες
    μαύρες τρύπες που στοχεύουν στη Γη
  • 1:27 - 1:31
    ονομάζονται μπλέιζαρ.
  • 1:32 - 1:35
    Τα μπλέιζαρ είναι πολύ ιδιαίτερα
    επειδή είναι μερικοί
  • 1:35 - 1:38
    από τους πιο αποτελεσματικούς
    επιταχυντές σωματιδίων στο σύμπαν,
  • 1:38 - 1:42
    και μεταφέρουν απίστευτες ποσότητες
    ενέργειας σε έναν γαλαξία.
  • 1:43 - 1:45
    Εδώ, δείχνω μια καλλιτεχνική
    απεικόνιση ενός μπλέιζαρ.
  • 1:45 - 1:49
    Το πιάτο στο οποίο πέφτει
    η ύλη πάνω στη μαύρη τρύπα
  • 1:49 - 1:50
    ονομάζεται δίσκος προσαύξησης,
  • 1:50 - 1:52
    που φαίνεται εδώ σε μπλε χρώμα.
  • 1:52 - 1:55
    Μερική από την ύλη εκσφενδονίζεται
    γύρω από τη μαύρη τρύπα
  • 1:55 - 1:57
    και επιταχύνει
    σε απίστευτα υψηλές ταχύτητες
  • 1:57 - 2:00
    στον αεροχείμαρρο,
    που φαίνεται εδώ με λευκό χρώμα.
  • 2:00 - 2:03
    Αν και το σύστημα μπλέιζαρ είναι σπάνιο,
  • 2:03 - 2:06
    η διαδικασία με την οποία η φύση
    τραβά ύλη μέσω ενός δίσκου,
  • 2:06 - 2:09
    και μετά πετά μερική από αυτή
    μέσω ενός χειμάρρου είναι πιο κοινή.
  • 2:10 - 2:12
    Στο τέλος θα ξεζουμάρουμε
    από το σύστημα μπλέιζαρ
  • 2:12 - 2:17
    για να δείξουμε κατά προσέγγιση τη σχέση
    του με το ευρύτερο γαλακτικό πλαίσιο.
  • 2:22 - 2:26
    Πέρα από την κοσμική λογιστική
    του τι μπαίνει και τι βγαίνει,
  • 2:26 - 2:29
    ένα από τα καυτά θέματα αυτή τη στιγμή
    στην αστροφυσική των μπλέιζαρ
  • 2:29 - 2:33
    είναι η προέλευση των αεροχειμάρρων
    υψηλότατης ενέργειας.
  • 2:33 - 2:37
    Σε αυτήν την εικόνα, ενδιαφέρομαι
    για το πού διαμορφώνεται αυτή η λευκή μαζα
  • 2:37 - 2:41
    και εάν, σαν αποτέλεσμα, υπάρχει
    κάποια σχέση μεταξύ του χειμάρρου
  • 2:41 - 2:43
    και του υλικού του δίσκου προσαύξησης.
  • 2:43 - 2:45
    Ξεκάθαρες απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση
  • 2:45 - 2:48
    ήταν σχεδόν εντελώς
    απρόσιτες μέχρι το 2008,
  • 2:48 - 2:50
    όταν η ΝΑΣΑ εκτόξευσε ένα νέο τηλεσκόπιο
  • 2:50 - 2:53
    που ανιχνεύει καλύτερα
    ακτίνες φωτός γάμμα --
  • 2:53 - 2:55
    δηλαδή, φως με ενέργειες
    ένα εκατομμύριο φορές υψηλότερες
  • 2:55 - 2:58
    από την απλή ακτινογραφία.
  • 2:59 - 3:03
    Συγκρίνω ταυτόχρονα τις παραλλαγές ανάμεσα
    στα δεδομένα της ακτίνας φωτός γάμμα
  • 3:03 - 3:06
    και τα δεδομένα του ορατού φως
    μέρα με τη μέρα και έτος με έτος,
  • 3:06 - 3:09
    για να εντοπίσω καλύτερα
    αυτές τις μάζες ακτίνας γάμμα.
  • 3:10 - 3:12
    Η έρευνά μου δείχνει
    ότι σε ορισμένες περιστάσεις,
  • 3:12 - 3:15
    αυτές οι μάζες δημιουργούνται πολύ
    πιο κοντά στη μαύρη τρύπα
  • 3:15 - 3:17
    απ' ό,τι νομίζαμε αρχικά.
  • 3:18 - 3:20
    Καθώς εντοπίζουμε με μεγαλύτερη σιγουριά
  • 3:20 - 3:22
    πού δημιουργούνται
    αυτές οι μάζες ακτίνας γάμμα,
  • 3:22 - 3:26
    μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα
    πώς επιταχύνονται οι χείμαρροι,
  • 3:26 - 3:28
    και τελικά αποκαλύπτουν
    τις δυναμικές διεργασίες
  • 3:28 - 3:33
    που δημιουργούν μερικά από τα πιο
    συναρπαστικά αντικείμενα στο σύμπαν μας.
  • 3:34 - 3:38
    Όλα αυτά ξεκίνησαν σαν μια ιστορία αγάπης.
  • 3:38 - 3:39
    Και συνεχίζουν έτσι.
  • 3:39 - 3:44
    Αυτή η αγάπη με μεταμόρφωσε από ένα νεαρό
    κορίτσι που κοιτά τα άστρα με περιέργεια
  • 3:44 - 3:45
    σε μια επαγγελματία αστροφυσικό,
  • 3:45 - 3:49
    πολύ κοντά στην ουράνια ανακάλυψη.
  • 3:49 - 3:51
    Ποιος φανταζόταν
    ότι το να κυνηγώ το σύμπαν
  • 3:51 - 3:55
    θα με ρίζωνε τόσο βαθιά
    στην αποστολή μου εδώ στη Γη.
  • 3:55 - 3:58
    Αλλά και πάλι, πότε ξέρουμε
    πού θα μας πάει πραγματικά
  • 3:58 - 4:00
    το πρώτο σκίρτημα της αγάπης.
  • 4:00 - 4:01
    Σας ευχαριστώ.
  • 4:01 - 4:02
    (Χειροκρότημα)
Title:
Πώς ερωτεύτηκα τα κβάζαρ, τα μπλέιζαρ και το απίστευτο σύμπαν μας
Speaker:
Τζεντάιντα Άιλερ
Description:

Η Τζεντάιντα Άιλερ πρωτοερωτεύτηκε τον νυχτερινό ουρανό όταν ήταν μικρό κορίτσι. Τώρα είναι αστροφυσικός και μελετά υπερμεγέθεις υπερδραστήριες μαύρες τρύπες. Σε μια γοητευτική ομιλία, μας πηγαίνει τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη για να μας δείξει αντικείμενα με μάζα 1 έως 10 δισεκατομμύρια φορές όσο η μάζα του ήλιου - και που καμιά φορά εκτινάσσουν ισχυρούς αεροχείμαρρους σωματιδίων προς την κατεύθυνσή μας.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:19

Greek subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.