Andreas Schleicher: Gebruik data om scholen te versterken

Hoe kunnen we meten wat een schoolsysteem doet werken? Andreas Schleicher overloopt met ons de PISA-test, een wereldwijde meting die landen met elkaar vergelijkt - en maakt vervolgens gebruik van dezelfde gegevens om scholen te helpen verbeteren. Kijk waar je eigen land zich bevindt en waarom sommige systemen beter presteren dan andere.

Radicale openheid
is nog altijd een verre toekomst

op het gebied
van onderwijs op school.

We zien zo moeilijk in

dat leren geen plaats
maar een activiteit is.

Ik vertel jullie het verhaal van PISA,

de OESO-test voor het meten
van de kennis en vaardigheden

van 15-jarigen over de hele wereld.

Internationale vergelijkingen
hebben onderwijs gemondialiseerd,

terwijl we dat vroeger
meestal binnenlands behandelden.

terwijl we dat vroeger
meestal binnenlands behandelden.

Zo zag de wereld eruit
in de jaren 1960

in termen van het aantal mensen

dat de middelbare school had voltooid.

Je kunt zien dat de Verenigde Staten
vooraan stonden.

Veel van het economische succes
van de Verenigde Staten

is gebaseerd op hun jarenlange

vooroplopen in onderwijs.

Maar in de jaren 70
haalden sommige landen hun achterstand in.

In de jaren 80
werd de mondiale expansie

van de talentenpool voortgezet.

En de wereld viel niet stil
in de jaren 90.

In de jaren 60 waren de VS op kop.

In de jaren 90 werd ze 13e.

Niet omdat de normen waren gedaald,

maar omdat ze elders
zo veel sneller waren gestegen.

Korea toont aan wat mogelijk is
in het onderwijs.

Twee generaties geleden had Korea de levensstandaard

van het Afghanistan van vandaag.

Ze bengelden achteraan qua onderwijs.

Vandaag voltooit elke jonge Koreaan
zijn middelbaar onderwijs.

Dit vertelt ons
dat in een mondiale economie

niet langer nationale vooruitgang
een maatstaf voor succes is,

maar wel de onderwijsstelsels
die internationaal het best presteren.

Het probleem is dat meten
hoeveel tijd mensen op school zitten

Het probleem is dat meten
hoeveel tijd mensen op school zitten

of welk diploma ze halen, niet altijd
een goede graadmeter is van hun kunnen.

of welke graad ze halen,
niet altijd een goede graadmeter is van hun kunnen.

Kijk maar naar de giftige mix
van werkloze afgestudeerden in onze straten,

terwijl werkgevers zeggen dat ze de mensen
met de nodige vaardigheden niet kunnen vinden.

terwijl werkgevers zeggen dat ze de mensen
met de nodige vaardigheden niet kunnen vinden.

Betere diploma's worden dus
niet automatisch vertaald

in betere vaardigheden, betere banen
en een beter leven.

Met PISA proberen we
dit te veranderen

door het rechtstreeks meten
van de kennis en vaardigheden van mensen.

door de kennis en vaardigheden van mensen
rechtstreeks te meten.

We probeerden een nieuwe benadering.

We waren er minder in geïnteresseerd
of studenten alleen maar konden reproduceren

wat ze hadden geleerd op school,

maar we wilden testen
of ze die kennis konden extrapoleren

maar we wilden testen
of ze die kennis konden extrapoleren

en toepassen in nieuwe situaties.

Sommige mensen hebben ons daarvoor bekritiseerd.

Ze vonden deze manier van testen

erg oneerlijk omdat we studenten testten

voor het oplossen van nieuwe problemen.

Met dit soort logica moet je ook vinden

dat het leven oneerlijk is,

omdat het in het leven niet gaat
om wat je je kan herinneren van school

omdat het in het leven niet gaat
om wat je je kan herinneren van school

maar of je voorbereid bent op verandering,

of op banen die nog niet bestaan,

op technologieën
die nog niet zijn uitgevonden,

om problemen op te lossen
die we vandaag nog niet eens kennen.

Eerst fel bestreden,

is onze manier van meten van resultaten
snel uitgegroeid tot de standaard.

In onze laatste evaluatie van 2009

hebben we 74 schoolsystemen gemeten.

Samen beslaan ze 87%
van de wereldeconomie.

Deze grafiek toont je
de prestaties van die landen.

In het rood staat wie
onder het gemiddelde van de OESO zit.

Geel staat voor zozo
en groen zijn de landen die het echt goed doen.

Shanghai, Korea, Singapore in Azië,

Finland in Europa

en Canada in Noord-Amerika
doen het echt goed.

Je kunt ook zien
dat er een hiaat van bijna

drie en een half schooljaar is tussen

15-jarigen in Shanghai
en 15-jarigen in Chili

en de kloof groeit naar zeven jaar

voor landen met echt slechte prestaties.

Er is een wereld van verschil
in de manier waarop

jongeren voorbereid zijn
op de economie van vandaag.

Maar ik wil een tweede belangrijke dimensie
tonen op deze dia.

Maar ik wil een tweede belangrijke dimensie
tonen op deze dia.

Opvoeders praten graag over gelijkheid.

Met PISA wilden we meten
hoe ze gelijkheid opleveren

in termen van ervoor zorgen dat mensen

uit verschillende sociale milieus
gelijke kansen hebben.

We zien dat in sommige landen

de impact van de sociale achtergrond

op leerresultaten zeer sterk is.

Kansen zijn ongelijk verdeeld.

Veel van het potentieel
van jonge kinderen wordt verspild.

In andere landen zien we
dat het veel minder belangrijk is

in welke sociale context je bent geboren.

We willen allen
in het kwadrant bovenrechts zitten

waar de prestaties sterk
en de kansen op leren gelijk verdeeld zijn.

Niemand, en geen enkel land,
kan zich veroorloven om te zitten

waar de prestaties slecht zijn

en er grote sociale verschillen zijn.

Is het beter te zitten

waar de prestaties sterk zijn

ten koste van grote verschillen?

Of willen we ons focussen op gelijkheid
en middelmatigheid er maar bij nemen?

Maar je kunt zien

dat er een heleboel landen zijn

die topkwaliteit met gelijkheid combineren.

Een van de belangrijkste lessen
uit deze vergelijking is

dat je niet moet afdingen op de gelijkheid

om uitmuntendheid te bereiken.

Deze landen zijn verschoven
van het streven naar uitmuntendheid

voor slechts enkelen naar het streven
naar uitmuntendheid voor iedereen,

een zeer belangrijke les.

Dat daagt de paradigma's uit
van vele schoolsystemen

die geloven dat ze er voornamelijk zijn
om mensen uit te sorteren.

Sinds deze resultaten ter beschikking kwamen,
hebben beleidsmakers,

opvoeders, onderzoekers
van over de hele wereld

geprobeerd erachter te komen

wat er achter het succes
van deze systemen zit.

Maar laten we even gaan kijken

naar de landen die met PISA begonnen.

Ik geef ze aan met een gekleurde bubbel.

De grootte van de bubbel

is proportioneel

met de hoeveelheid geld die
die landen besteedden aan studenten.

Als geld je alles zou vertellen

over de kwaliteit van de leerresultaten,

dan zou je toch alle grote bubbels
bovenaan moeten vinden, niet?

Maar dat is niet zo.

De uitgaven per student

verklaren voor minder dan 20 procent

de prestatievariaties tussen de landen.

Luxemburg is bijvoorbeeld het duurste systeem

en doet het niet bijzonder goed.

Twee landen met soortgelijke uitgaven

bereiken zeer verschillende resultaten.

Een van de meest bemoedigende resultaten is

dat we niet langer leven
in een wereld die keurig verdeeld is

in rijke en goed opgeleide landen
aan de ene kant,

en arme en slecht opgeleide landen
aan de andere kant.

Een zeer belangrijke les.

Laten we dit eens in detail bekijken.

De rode stip geeft je

de uitgaven per student
ten opzichte van de rijkdom van een land.

Een manier om je geld uit te geven,
is de docenten goed betalen.

Je kunt zien dat Korea veel investeert

bij het aantrekken van de beste mensen
voor het lerarenvak.

Korea investeert ook in lange schooldagen

wat de kosten verder opdrijft.

Last but not least,
willen de Koreanen dat hun leerkrachten

niet alleen onderwijzen,
maar zich ook ontwikkelen.

Zij investeren
in professionele ontwikkeling en samenwerking

en vele andere dingen.

Dat kost geld.

Hoe kan Korea zich
dit alles veroorloven?

Het antwoord is dat de klassen
in Zuid-Korea groot zijn.

Dit is de blauwe balk
die de kosten drukt.

Ga je naar het volgende land
op de lijst, Luxemburg,

dan zie je dat de rode stip
precies gelijkstaat met Korea.

Luxemburg besteedt hetzelfde
per student als Korea.

Maar ouders, leerkrachten
en beleidsmakers

houden in Luxemburg allemaal
van kleine klassen.

Een kleine klas is fijn.

Dus hebben ze daar
al hun geld in geïnvesteerd,

en de blauwe balk, klasgrootte,
drijft de kosten op.

Maar zelfs Luxemburg
kan zijn geld slechts eenmaal uitgeven

met als gevolg dat leraren
niet bijzonder goed betaald zijn.

met als gevolg dat leraren
niet bijzonder goed betaald zijn.

De schooldagen zijn kort.

En leerkrachten hebben weinig tijd
om iets anders te doen dan lesgeven.

Je kunt zien dat beide landen
hun geld heel anders uitgegeven.

Hoe ze hun geld uitgeven

is veel belangrijker
dan hoeveel ze investeren in het onderwijs.

We gaan terug naar het jaar 2000.

Dat was het jaar
voordat de iPod werd uitgevonden.

Zo zag de wereld er toen uit

in termen van prestaties van PISA.

Het eerste wat opvalt,
is dat de bubbels een stuk kleiner waren.

We gaven toen ongeveer 35 procent
minder uit aan onderwijs.

We gaven toen ongeveer 35 procent
minder uit aan onderwijs.

Als onderwijs zoveel duurder is geworden,

is het dan ook zoveel beter geworden?

De bittere waarheid is dat

dat niet in veel landen het geval is.

Maar er zijn enkele landen

die indrukwekkende verbeteringen
hebben gezien.

Duitsland, mijn eigen land,
zat in het jaar 2000

in het lagere kwadrant

onder de gemiddelde prestaties,
en met grote sociale verschillen.

Vergeet niet dat Duitsland
een van die landen was

die het goed deden
als je alleen het aantal gediplomeerden telde.

Zeer teleurstellende resultaten.

Mensen waren verbijsterd
door de resultaten.

Voor de allereerste keer
werd in Duitsland het publiek debat

maandenlang gedomineerd door onderwijs.

Niet belastingen, geen andere problemen,
maar onderwijs stond centraal.

Niet belastingen, geen andere problemen,
maar onderwijs stond centraal.

De beleidsmakers begonnen erop te reageren.

De federale regering verhoogde dramatisch
zijn investeringen in het onderwijs.

Veel is gedaan om de kansen van studenten

met een immigratieachtergrond
of sociale achterstand te verhogen.

Dit ging niet alleen over het optimaliseren
van bestaande beleidsmaatregelen,

Dit ging niet alleen over het optimaliseren
van bestaande beleidsmaatregelen,

maar de gegevens transformeerden sommige
van de overtuigingen en paradigma's

van het Duitse onderwijs.

Traditioneel werd de opvoeding
van zeer jonge kinderen

gezien als een taak voor het gezin.
Over het algemeen had men het idee

dat vrouwen hun gezinstaken
niet ter harte namen

als ze hun kinderen
naar de kleuterschool stuurden.

PISA veranderde dat debat,

en plaatste het vroege onderwijs
voor kinderen in het centrum

van het beleid in Duitsland.

Traditioneel deelt
het Duitse onderwijs

kinderen al vanaf 10 jaar in

in degenen die gaan
voor een carrière als kenniswerkers

en degenen die later
in dienst komen van die kenniswerkers

en dat vooral
langs sociaaleconomische lijnen.

Dat paradigma wordt nu
ook in vraag gesteld.

Heel grote verandering.

Het goede nieuws is
dat je nu 9 jaar later

verbeteringen ziet
in kwaliteit en gelijkheid.

Mensen hebben de uitdaging aangenomen
en er iets mee gedaan.

Of Korea, aan de andere kant
van het spectrum.

In het jaar 2000
deed Korea het al heel goed

maar de Koreanen zaten er mee in
dat slechts een klein deel van hun studenten

echt hoge niveaus
van uitmuntendheid bereikten.

Ze gingen de uitdaging aan

en Korea kon in 10 jaar tijd
het aantal studenten verdubbelen

die uitblonken in leesvaardigheid.

Als je je alleen focust
op je verstandigste studenten,

weet je dat de verschillen
groter gaan worden.

Dan zie je deze bubbel iets
naar de andere kant verschuiven,

maar krijg je nog steeds
een indrukwekkende verbetering.

Een grondige herziening
van de Poolse onderwijs

heeft bijgedragen tot het drastisch verminderen
van de verschillen tussen scholen,

het verbeteren van veel
van de laagst presterende scholen

en het verhogen van de prestatie
met meer dan een half schooljaar.

Je kunt dat ook zien
in andere landen.

Portugal kon zijn gefragmenteerde
schoolsysteem consolideren,

de kwaliteit verhogen
en de ongelijkheid wegwerken.

Ook Hongarije.

Overal waren er
heel wat veranderingen.

Zelfs degenen die klagen
en zeggen dat de relatieve positie van landen

Zelfs degenen die klagen
en zeggen dat de relatieve positie van landen

bij iets als PISA gewoon
een artefact is van de cultuur,

van economische
en maatschappelijke factoren,

van homogeniteit van samenlevingen,
enzovoort,

moeten nu toegeven
dat onderwijsverbetering mogelijk is.

De Poolse cultuur is niet veranderd.

Ook hun economie niet. En de samenstelling
van de bevolking bleef ongewijzigd.

Ook hun economie niet. En de samenstelling
van de bevolking bleef ongewijzigd.

Ze ontsloegen hun leraren niet.
Ze veranderden alleen hun onderwijsbeleid

en de praktijk.
Zeer indrukwekkend.

Wat kunnen we nu leren

van die landen in het groene kwadrant

die hoge niveaus van gelijkheid haalden

en hun prestaties nog verhoogden?

Kan wat werkt in de ene context

elders een model bieden?

Natuurlijk kan je onderwijsstelsels
niet zomaar kopiëren,

maar deze vergelijkingen hebben
een reeks factoren opgeleverd

die hoog presterende systemen
gemeen hebben.

Iedereen is het ermee eens
dat onderwijs belangrijk is.

Iedereen zegt dat.

Maar de test van de waarheid is
hoe je deze prioriteit afweegt

tegenover andere prioriteiten.

Hoe betalen landen hun leraars

vergeleken met andere
hoogopgeleide werknemers?

Wil je dat je kind eerder leraar
dan advocaat wordt?

Wil je dat je kind eerder leraar
dan advocaat wordt?

Hoe spreken de media
over scholen en leraren?

Dat zijn belangrijke vragen,
en wat we van PISA geleerd hebben

is dat in de hoogpresterende onderwijsstelsels

de leiders hun burgers overtuigd hebben
om keuzes te maken

die onderwijs, hun toekomst,
hoger waarderen

dan onmiddellijke consumptie.

Weet je wat interessant is?
Je zult het niet geloven,

maar er zijn landen
waar de ‘place to be’

niet het shopping center,
maar de school is.

Die dingen bestaan echt.

Maar het onderwijs waarderen,

is slechts een deel van het plaatje.

Het andere deel is de overtuiging
dat alle kinderen

succes kunnen hebben.

Je hebt landen waar studenten

al heel vroeg worden opgesplitst.

Studenten worden verdeeld

op basis van de overtuiging
dat alleen sommige kinderen

wereldklassenormen kunnen bereiken.

Meestal is dat gekoppeld
aan zeer grote sociale verschillen.

In Japan in Azië
of in Finland in Europa,

verwachten ouders en leerkrachten

dat elke student slaagt.

Je kunt dat daadwerkelijk weerspiegeld zien
in het studentengedrag.

Toen we studenten vroegen wat nodig is

voor succes in de wiskunde,

vertelden studenten in Noord-Amerika
ons meestal

dat het allemaal om talent draait.

Als je geen wiskundig genie bent,
kan je beter iets anders gaan studeren.

9 op 10 Japanse studenten zeggen

dat het afhangt
van hun eigen investering en inspanning.

Dat vertelt je veel over het systeem.

In het verleden werden verschillende studenten
onderwezen op een vergelijkbare manier.

Hoge presteerders op PISA
verwelkomen diversiteit

via gedifferentieerde
pedagogische praktijken.

Ze beseffen dat

gewone studenten
buitengewone talenten hebben,

en ze personaliseren leermogelijkheden.

Performante systemen delen ook

duidelijke en ambitieuze normen
over het gehele spectrum.

Elke student weet
waar het om gaat.

Elke student weet wat nodig is
om succesvol te zijn.

Nergens is de kwaliteit van een onderwijssysteem

hoger dan de kwaliteit
van zijn leraren.

Performante systemen
zijn zeer zorgvuldig

in het rekruteren
en selecteren van hun leraren

en hoe ze hen opleiden.

Ze letten erop hoe ze de prestaties
kunnen verbeteren van leerkrachten

die moeilijkheden ondervinden

en hoe ze hun betaling structureren.

Zij bieden ook een omgeving aan
waar leraren samenwerken

om goede praktijken te ontwikkelen.

Ook bieden ze intelligente trajecten
voor leerkrachten

om te groeien in hun loopbaan.

In bureaucratische schoolsystemen

worden leraren vaak alleen gelaten
in hun klaslokalen

met een heleboel voorschriften
over wat ze moeten onderwijzen.

Performante systemen zijn zeer duidelijk over
wat goede prestaties zijn.

Ze hebben ambitieuze normen,
maar geven hun leraren

de kans om erachter te komen

wat ze nodig hebben
om hun studenten te onderwijzen.

In het verleden ging het in het onderwijs
om overgeleverde wijsheden.

De uitdaging is nu om door de gebruiker ontwikkelde wijsheid aan te kweken.

Hoge presteerders zijn van professionele

of administratieve vormen
van verantwoordingsplicht en controle -

hoe controleer je of mensen in het onderwijs
doen wat ze moeten doen -

overgestapt naar professionele vormen
van arbeidsorganisatie.

Ze laten hun leerkrachten toe
om innovaties in pedagogie uit te werken.

Zij bieden hen het soort ontwikkeling
die ze nodig hebben

om betere pedagogische methoden
te ontwikkelen.

Het doel van het verleden
was normalisatie en conformiteit.

Performante systemen hebben leraren

en schoolhoofden inventief gemaakt.

In het verleden focuste het beleid
op resultaten en voorziening.

In het verleden focuste het beleid
op resultaten en voorziening.

De hoogpresterende systemen
hebben leraren

en schoolhoofden geholpen
om te kijken naar de volgende leraar

en de volgende school.

De meest indrukwekkende systemen
met wereldklasse kenmerken zich

door hoge prestaties
over het gehele systeembereik.

Je hebt gezien dat Finland
het zo goed deed op PISA,

maar wat Finland zo indrukwekkend maakt

is dat de prestatievariatie onder studenten

tussen de scholen
slechts vijf procent bedraagt.

Elke school slaagt.

Daar is succes systeemgebonden.

Hoe doen ze dat?

Zij investeren daar waar ze
het meeste verschil uitmaken.

Ze zetten de beste schoolhoofden in
in de moeilijkste scholen,

en de meest getalenteerde docenten

in de meest uitdagende klassen.

'Last but not least':
deze landen passen deze beleidslijn toe

op alle terreinen van het overheidsbeleid.

Ze maken ze coherent over lange perioden

en zorgen ervoor dat het beleid
consequent wordt toegepast.

Weten wat succesvolle systemen doen,

vertelt ons nog niet hoe te verbeteren.

Dat is ook duidelijk
en dat zijn een aantal beperkingen

van de internationale
vergelijkingen van PISA.

Daar komen andere vormen
van onderzoek aan te pas,

en dat is ook
waarom PISA de landen niet probeert

te vertellen wat ze moeten doen.

De sterkte ervan ligt in het vertellen

van wat anderen hebben gedaan.

Het voorbeeld van PISA toont aan
dat gegevens

krachtiger kunnen zijn
dan de administratieve controle van de financiële steun

waarop we meestal
onze onderwijsstelsels laten draaien.

Sommige mensen beweren

dat wijzigen van het educatieve beheer

lijkt op het verhuizen van begraafplaatsen.

Je kan er niet op vertrouwen dat de mensen
die erin zitten je daarbij helpen. (Gelach)

Maar PISA heeft getoond
wat mogelijk is in het onderwijs.

Het heeft landen helpen inzien
dat er verbetering mogelijk is.

Het heeft de excuses
van de zelfgenoegzamen weerlegd.

Het heeft landen geholpen
om zinvolle doelen te stellen

in termen van meetbare doelen
bereikt door de wereldleiders in onderwijs.

Als we elk kind, elke leraar,
elke school kunnen helpen,

ieder schoolhoofd, iedere ouder
laten inzien dat verbetering mogelijk is,

dat er geen bovengrens is
aan verbetering van het onderwijs,

dan hebben we de basis gelegd

voor een beter beleid
en een beter leven.

Bedankt.

(Applaus)