ปริศนาของการเมารถ - โรส อีฟเลธ (Rose Eveleth)
-
0:07 - 0:08คุณอ่านหนังสือในรถได้รึเปล่า?
-
0:08 - 0:10ถ้าได้ ก็ต้องถือว่าคุณโชคดีมาก
-
0:10 - 0:11ประชากรประมาณหนึ่งในสาม
-
0:11 - 0:13ถ้าจ้องหนังสือ ขณะวิ่งไปกับรถ
-
0:13 - 0:14หรือเรือ
-
0:14 - 0:14หรือรถไฟ
-
0:14 - 0:15หรือเครื่องบิน
-
0:15 - 0:17ท้องไส้จะปั่นป่วนขึ้นทันใด
-
0:17 - 0:19ว่าแต่ เราจะเมารถกันไปทำไมนะ?
-
0:19 - 0:20เชื่อรึเปล่าว่า
-
0:20 - 0:22นักวิทยาศาสตร์ก็ไม่ค่อยมั่นใจเท่าไหร่
-
0:22 - 0:23ทฤษฎีที่แพร่หลายที่สุดบอกว่า
-
0:23 - 0:25เป็นเพราะสัญญาณประสาทขัดแย้งกัน
-
0:25 - 0:26เวลาคุณเดินทางอยู่ในรถ
-
0:26 - 0:28ร่างกายจะได้รับข้อมูลที่ต่างกันมากสองชนิด
-
0:28 - 0:30ตามองเห็นภาพภายในยานพาหนะ
-
0:30 - 0:32ซึ่งดูเหมือนไม่ได้เคลื่อนที่
-
0:32 - 0:33ขณะเดียวกัน หูจะบอกสมอง
-
0:33 - 0:35ว่าคุณกำลังวิ่งเร็วขึ้น
-
0:35 - 0:37เดี๋ยวนะ หูหรอ?
-
0:37 - 0:38ใช่แล้ว จริง ๆ แล้วหูของคุณ
-
0:38 - 0:40มีหน้าที่สำคัญอีกอย่าง นอกจากการฟัง
-
0:40 - 0:41หูชั้นในสุด มีกลุ่มโครงสร้างอวัยวะ
-
0:41 - 0:43ที่เรียกว่า ระบบรับรู้การทรงตัว
-
0:43 - 0:45ซึ่งทำให้เรารับรู้ถึงความสมดุล และการเคลื่อนไหว
-
0:45 - 0:47ภายในประกอบไปด้วยท่อเล็ก ๆ
รูปครึ่งวงกลม 3 ท่อ -
0:47 - 0:48ซึ่งใช้รับรู้การหมุน
-
0:48 - 0:50ในแต่ละมิติ
-
0:50 - 0:52และยังมีถุง 2 ถุงที่มีขน
-
0:52 - 0:53และของเหลวบรรจุอยู่
-
0:53 - 0:54ซึ่งเมื่อเราขยับ
-
0:54 - 0:55ของเหลวจะทำให้ขนขยับด้วย
-
0:55 - 0:56ซึ่งจะบอกสมอง
-
0:56 - 0:57ว่าคุณกำลังเคลื่อนที่ในแนวราบ
-
0:57 - 0:58หรือแนวดิ่ง
-
0:58 - 0:59จากทั้งหมดนี้
-
0:59 - 1:00ร่างกายจึงสามารถรับรู้
-
1:00 - 1:01ว่าคุณกำลังเคลื่อนที่ไปในทิศทางไหน
-
1:01 - 1:02คุณเร่งความเร็วขึ้นเท่าไหร่
-
1:02 - 1:03และแม้กระทั้งด้วยมุมเท่าไหร่
-
1:03 - 1:04ดังนั้น เมื่อคุณอยู่ในรถ
-
1:04 - 1:06ระบบรับรู้การทรงตัว
จะรับรู้การเคลื่อนที่ของคุณอย่างถูกต้อง -
1:06 - 1:08แต่ตาคุณไม่เห็นการเคลื่อนที่
-
1:08 - 1:10โดยเฉพาะเมื่อคุณจดจ้องอยู่ที่หนังสือ
-
1:10 - 1:11อาจเกิดสถานการณ์ตรงกันข้ามก็ได้
-
1:11 - 1:12เช่นคุณกำลังนั่งอยู่ในโรงหนัง
-
1:12 - 1:14แล้วกล้องกวาดภาพไปเป็นมุมกว้าง
-
1:14 - 1:15คราวนี้ตาคุณ
-
1:15 - 1:16จะคิดว่าคุณกำลังเคลื่อนที่
-
1:16 - 1:18ขณะที่หูรู้ว่าคุณกำลังนั่งอยู่กับที่
-
1:18 - 1:19แต่ว่า ทำไมข้อมูลที่ขัดกันนี้
-
1:19 - 1:21ต้องทำให้เรารู้สึกคลื่นเหียนด้วย?
-
1:21 - 1:23นักวิทยาศาสตร์ก็ไม่แน่ใจเหมือนกัน
-
1:23 - 1:25แต่คิดว่าน่าจะมีคำอธิบายเชิงวิวัฒนาการอยู่
-
1:25 - 1:27ดังที่คุณทราบ พาหนะหรือวิดีโอที่วิ่งเร็ว ๆ
-
1:27 - 1:29เพิ่งจะมีขึ้นเมื่อร้อยสองร้อยปีนี้เอง
-
1:29 - 1:31แค่ชั่วพริบตาในกรอบเวลาวิวัฒนาการ
-
1:31 - 1:32ในช่วงประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ของพวกเรา
-
1:32 - 1:33ไม่ค่อยมีสถานการณ์
-
1:33 - 1:35ที่ประสาทรับรู้จะขัดแย้งกันแบบนี้
-
1:35 - 1:37ยกเว้นตอนกินยาพิษ
-
1:37 - 1:38เพราะว่ายาพิษ
-
1:38 - 1:40ไม่ช่วยให้อยู่รอด
-
1:40 - 1:41ร่างกายจึงวิวัฒนาการวิธี
-
1:41 - 1:43ซึ่งไม่น่าอภิรมย์
-
1:43 - 1:44ในการขจัดสิ่งที่เรากินเข้าไป
-
1:44 - 1:46แล้วทำให้มึนงง ออกไปโดยตรง
-
1:46 - 1:47ทฤษฎีนี้ฟังดูมีเหตุมีผลดี
-
1:47 - 1:48แต่ก็อธิบายหลายประเด็นไม่ได้
-
1:48 - 1:50เช่น ทำไมผู้หญิง
-
1:50 - 1:51ถึงเมารถมากกว่าผู้ชาย
-
1:51 - 1:53หรือ ทำไมผู้โดยสารถึงคลื่นไส้
-
1:53 - 1:54ง่ายกว่าคนขับ
-
1:54 - 1:55อีกทฤษฎีหนึ่งเสนอว่า
-
1:55 - 1:56สาเหตุน่าจะมาจาก
-
1:56 - 1:58การที่เราอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่คุ้นเคย
-
1:58 - 1:59จึงยากที่จะทรงตัว
-
1:59 - 2:01ในท่าทางที่เป็นธรรมชาติได้
-
2:01 - 2:01งานวิจัยพบว่า
-
2:01 - 2:02เมื่อเราดำอยู่ใต้น้ำ
-
2:02 - 2:03หรือแค่เปลี่ยนท่วงท่า
-
2:03 - 2:05ก็ช่วยลดผลของการเมารถ
-
2:05 - 2:06ได้อย่างมาก
-
2:06 - 2:08แต่ก็อีกนั่นแหละ เราไม่รู้ว่าเป็นเพราะอะไรกันแน่
-
2:08 - 2:10เราต่างรู้จักวิธีแก้อาการเมารถ
-
2:10 - 2:11ที่ใช้กันทั่วไป
-
2:11 - 2:12มองไปที่เส้นขอบฟ้า
-
2:12 - 2:13เคี้ยวหมากฝรั่ง
-
2:13 - 2:14ซื้อยาแก้เมามากิน
-
2:14 - 2:15แต่ไม่มีวิธีไหนเลยที่ได้ผลเสมอไป
-
2:15 - 2:16หรือช่วยแก้
-
2:16 - 2:18อาการเมารถอย่างรุนแรงได้
-
2:18 - 2:19และบางเรื่องก็ใหญ่หลวง
-
2:19 - 2:21ยิ่งกว่าแค่การไม่ต้องนั่งเซ็ง
-
2:21 - 2:22ระหว่างนั่งรถไปไกล ๆ
-
2:22 - 2:24ที่นาซ่า นักบินอวกาศถูกเหวี่ยงสู่อวกาศ
-
2:24 - 2:26ด้วยความเร็ว 17,000 ไมล์ต่อชั่วโมง
-
2:26 - 2:28การเมารถจึงเป็นปัญหาใหญ่
-
2:28 - 2:29ดังนั้นนอกจากการวิจัย
-
2:29 - 2:30เทคโนโลยียุคอวกาศใหม่เอี่ยมแล้ว
-
2:30 - 2:32นาซ่ายังทุ่มเทเวลามากมาย
-
2:32 - 2:33พยายามค้นหา
-
2:33 - 2:34วิธีทำให้นักบินอวกาศไม่อาเจียน
-
2:34 - 2:36อาหารที่เตรียมมาอย่างดี สำหรับกินในอวกาศ ออกมาหมด
-
2:36 - 2:38เช่นเดียวกับการทำความเข้าใจปริศนาของการนอน
-
2:38 - 2:39หรือการรักษาไข้หวัด
-
2:39 - 2:41การเมารถก็ยังคงเป็นหนึ่ง
-
2:41 - 2:42ในปริศนาที่ดูเหมือนจะเรียบง่าย
-
2:42 - 2:44ที่ถึงแม้วิทยาศาสตร์จะก้าวหน้าไปมากแค่ไหน
-
2:44 - 2:46เราก็ยังแทบไม่เข้าใจมันอยู่ดี
-
2:46 - 2:48บางที สักวันหนึ่ง สาเหตุที่แท้จริง
-
2:48 - 2:49ของการเมารถอาจถูกค้นพบ
-
2:49 - 2:50ทำให้เรา
-
2:50 - 2:51มีวิธีที่มีประสิทธิภาพสมบูรณ์ในการป้องกันมัน
-
2:51 - 2:54แต่วันนั้นยังคงอยู่ที่ปลายขอบฟ้า
- Title:
- ปริศนาของการเมารถ - โรส อีฟเลธ (Rose Eveleth)
- Speaker:
- Rose Eveleth
- Description:
-
ชมบทเรียนเต็ม: http://ed.ted.com/lessons/the-mystery-of-motion-sickness-rose-eveleth
ถึงแม้ว่าหนึ่งในสามของประชากรจะมีอาการเมารถ แต่นักวิทยาศาสตร์ก็ยังไม่แน่ใจว่าอะไรกันแน่ที่เป็นสาเหตุของมัน เหมือนกับไข้หวัด ซึ่งเป็นปัญหาที่ดูเหมือนจะเรียบง่าย แต่ก็ยังไม่มีวิธีรักษา และถ้าคุณคิดว่าการนั่งรถกับครอบครัวไปที่ไกล ๆ มันแย่แล้ว ลองคิดถึงนักบินอวกาศที่เมาจรวดสิ! โรส อีฟเลธ อธิบายว่ามีอะไรเกิดขึ้นในร่างกาย ขณะที่เราพะอืดพะอมอยู่ในรถ
บทเรียนโดย โรส อีฟเลธ อนิเมชั่นโดย ทอม แกรน
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:10
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Pattapon Kasemtanakul accepted Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Pattapon Kasemtanakul edited Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Pattapon Kasemtanakul edited Thai subtitles for The mystery of motion sickness | ||
Nuchapong Wongrajit edited Thai subtitles for The mystery of motion sickness |