Return to Video

Waarom zijn honingbijen dol op zeshoeken? - Zack Patterson and Andy Peterson

  • 0:07 - 0:11
    Honingbijen zijn fascinerende wezens
    om verschillende redenen:
  • 0:11 - 0:12
    hun fantastische werkethiek,
  • 0:12 - 0:14
    de suikerachtige, siroop die ze produceren
  • 0:14 - 0:16
    en hun ingewikkelde sociale structuur.
  • 0:16 - 0:20
    Maar een andere reden is,
    dat honingbijen eigenlijk
  • 0:20 - 0:22
    fantastische wiskundigen zijn.
  • 0:22 - 0:25
    Wetenschappers beweren dat deze kleine
    insecten hoeken kunnen berekenen,
  • 0:25 - 0:28
    en dat ze zelfs kunnen vatten
    dat de Aarde rond is.
  • 0:29 - 0:31
    Maar er zit een specifieke
    wiskundige bij-genialiteit
  • 0:31 - 0:35
    in het belangrijkste onderdeel
    van het bijenleven: de bijenkorf.
  • 0:35 - 0:39
    Net als mensen hebben de bijen voedsel
    en onderdak nodig om in leven te blijven.
  • 0:39 - 0:41
    De korf is niet alleen het huis van de bij
  • 0:41 - 0:44
    maar doet ook dienst
    als honingopslagplaats.
  • 0:44 - 0:46
    Omdat het zo belangrijk is
    voor hun voortbestaan,
  • 0:46 - 0:50
    moeten honingbijen de architectuur
    van de korf perfectioneren.
  • 0:50 - 0:53
    Als je een willekeurig deel
    van de bijenraat onderzoekt,
  • 0:53 - 0:54
    zie je dat ze is opgebouwd
  • 0:54 - 0:58
    uit zeshoekige cellen,
    die kort naast elkaar staan.
  • 0:58 - 1:02
    Waarom kiezen honingbijen
    van alle mogelijke ontwerpen net dit uit?
  • 1:02 - 1:05
    Om dat te begrijpen,
    dien je te denken als een bij
  • 1:05 - 1:08
    Bijen hebben een veilige woonplaats
    nodig voor de volledige kolonie.
  • 1:08 - 1:10
    Er moet ook plaats zijn
  • 1:10 - 1:13
    om de nectar op te slaan
    en goed te laten rijpen
  • 1:13 - 1:15
    tot hij in honing verandert.
  • 1:15 - 1:19
    Dus moet de ruimte
    zo efficiënt mogelijk worden gebruikt.
  • 1:19 - 1:22
    Een goede oplossing is om te bouwen
    in opslag-eenheden, of cellen,
  • 1:22 - 1:25
    waar een bij net in past,
  • 1:25 - 1:28
    maar die ook kunnen dienen
    als opslagplaats voor nectar:
  • 1:28 - 1:30
    de eigen honingpot van de bij.
  • 1:31 - 1:35
    Vervolgens moet je beslissen waaruit
    de cellen moeten worden gemaakt.
  • 1:35 - 1:37
    Bijen hebben geen bek of armen
    om dingen op te rapen,
  • 1:37 - 1:40
    maar ze zijn wel in staat
    om was te produceren.
  • 1:40 - 1:43
    Het produceren is wel heel lastig werk.
  • 1:43 - 1:46
    Bijen moeten 226 gram honing eten
  • 1:46 - 1:49
    om slechts 28 gram was te produceren.
  • 1:49 - 1:50
    Ze willen zeker niets verspillen.
  • 1:50 - 1:53
    Ze hebben dus een ontwerp nodig
    dat hun toelaat
  • 1:53 - 1:55
    om zoveel mogelijk honing op slaan
  • 1:55 - 1:57
    met zo weinig mogelijk was.
  • 1:58 - 1:59
    Welke vorm kan dit?
  • 1:59 - 2:01
    Beeld je even in dat alle bijen
  • 2:01 - 2:04
    architectuur volgen
    en dat ze een les wiskunde hebben.
  • 2:04 - 2:07
    Hun vraag voor de leraar meetkunde:
  • 2:07 - 2:10
    "Welke vorm zou het meeste honing
    kunnen opslaan,
  • 2:10 - 2:12
    maar met de kleinste hoeveelheid aan was?"
  • 2:12 - 2:14
    Het antwoord van de leraar meetkunde:
  • 2:14 - 2:16
    "De vorm die jullie zoeken,
    is een cirkel."
  • 2:17 - 2:19
    De bijen zouden terugkeren
    naar hun werkplek
  • 2:19 - 2:23
    en aan hun bijenraat gaan bouwen
    met behulp van cirkelvormige cellen.
  • 2:23 - 2:27
    Na een tijd zou sommige bijen misschien
    een probleem in het ontwerp opvallen:
  • 2:27 - 2:29
    kleine ruimtes tussen de cellen.
  • 2:30 - 2:33
    "We passen daar nooit in!
    Dat is verloren ruimte!"
  • 2:33 - 2:34
    kunnen ze gedacht hebben.
  • 2:34 - 2:36
    Dus negeerden ze de les meetkunde
  • 2:36 - 2:38
    en namen ze het heft in eigen handen.
  • 2:38 - 2:40
    De bijen ging naar de tekentafel
  • 2:40 - 2:42
    om het ontwerp van hun korf te herwerken.
  • 2:42 - 2:44
    De ene stelde driehoeken voor,
  • 2:44 - 2:47
    "We kunnen driehoeken gebruiken. Kijk!
    Ze passen perfect."
  • 2:47 - 2:50
    Een andere bij stelde vierkanten voor.
  • 2:50 - 2:52
    Er een derde bij kwam naar voor en zei:
  • 2:52 - 2:55
    "Vijfhoeken blijken niet te werken,
    maar zeshoeken wel!
  • 2:55 - 2:58
    We willen diegene
    die het minste was verbruikt
  • 2:58 - 3:01
    en waar we het meeste honing
    in kunnen opslaan.
  • 3:01 - 3:03
    Ja, ik denk dat het de zeshoek is."
  • 3:03 - 3:04
    "Waarom?"
  • 3:04 - 3:06
    "Het lijkt meer op een cirkel."
  • 3:06 - 3:08
    "Maar hoe weten we het zeker?"
  • 3:08 - 3:13
    De bezige bij-architecten berekenden
    de oppervlakte van de driehoek,
  • 3:13 - 3:15
    het vierkant en de zeshoek
  • 3:15 - 3:17
    en ontdekten dat de zeshoek inderdaad
  • 3:17 - 3:20
    de vorm is dat hen
    het meeste opslagruimte gaf.
  • 3:20 - 3:23
    Ze beslisten over de ideale grootte
    en gingen terug aan het werk.
  • 3:23 - 3:26
    De typische honingraat, die zo efficiënt
    met ruimte omgaat,
  • 3:26 - 3:29
    is waarschijnlijk het werk
    van vele experimenteren,
  • 3:29 - 3:32
    over een langere periodes
    van evolutionaire geschiedenis.
  • 3:32 - 3:33
    Niettemin, het was het waard.
  • 3:33 - 3:35
    Kijk in gelijk welke korf,
  • 3:35 - 3:37
    met veiligheidsbril
    en een net aan, uiteraard,
  • 3:37 - 3:41
    en je zal het eindresultaat zien:
    een prachtig, compacte honingraat
  • 3:41 - 3:44
    waarop elke architect trots zou zijn.
Title:
Waarom zijn honingbijen dol op zeshoeken? - Zack Patterson and Andy Peterson
Description:

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/why-do-honeybees-love-hexagons-zack-patterson-and-andy-peterson

Honingbijnen zijn de beste wiskundigen uit de natuur. Ze kunnen niet alleen hoeken bereken en vatten dat de Aarde rond is, deze slimme insecten bouwen en leven in, mathematisch, een van de meest efficiënte architecturale ontwerpen: de bijenkorf. Zack Patterson en Andy Peterson duiken in de slimme meetkunde achter de bijenkorf.

Een les door Zack Patterson en Andy Peterson, geanimeerd door TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:59

  • Els De Keyser

    Beste Elisa,

    Kan je je vertaling nog eens nalezen nadat je dit filmpje hebt bekeken? Daarin wordt uitgelegd wat de regels zijn in verband met leessnelheid en maximale regellengte. Dat is erg belangrijk voor de leesbaarheid van de ondertitels.

    Veel dank,

    Els

    http://www.amara.org/en/videos/bVTsaCmTWlpm/info/otp-learning-series-05-subtitle-length-and-reading-speed/

  • Els De Keyser

    Er zaten een paar slordigheden en taalfoutjes in de tekst, die je kan terugvinden door de twee versies van de vertaling te vergelijken.

    Probeer bij het vertalen minder vast te houden aan de woordkeuze en de volgorde van het origineel.

    De interpunctie van het Nederlands (komma's, dubbele punten) is anders dan de Engelse.

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.