Return to Video

Γιατί οι μέλισσες αγαπούν τα εξάγωνα; - Ζακ Πάτερσον και Άντι Πίτερσον

  • 0:07 - 0:11
    Οι μέλισσες είναι συναρπαστικά πλάσματα
    για πολλούς λόγους:
  • 0:11 - 0:12
    για την απίστευτη εργασιακή ηθική τους,
  • 0:12 - 0:14
    το γλυκό ζαχαρούχο σιρόπι που παράγουν,
  • 0:14 - 0:16
    και την περίπλοκη κοινωνική δομή τους.
  • 0:16 - 0:20
    Ένας άλλος λόγος όμως,
    είναι ότι οι μέλισσες
  • 0:20 - 0:22
    είναι εξαιρετικοί μαθηματικοί.
  • 0:22 - 0:24
    Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι
    τα μικροσκοπικά έντομα μπορούν
  • 0:24 - 0:26
    να υπολογίζουν τις γωνίες,
  • 0:26 - 0:29
    και κατανοούν ακόμη
    και τη σφαιρικότητα της Γης.
  • 0:29 - 0:31
    Αλλά υπάρχει συγκεκριμένη
    μαθηματική μελισσο-ιδιοφυΐα
  • 0:31 - 0:35
    πίσω από την πιο σημαντική πτυχή
    της ζωής των μελισσών: την κυψέλη.
  • 0:35 - 0:37
    Όπως και οι άνθρωποι,
    οι μέλισσες χρειάζονται τροφή
  • 0:37 - 0:39
    και στέγη για να επιβιώσουν.
  • 0:39 - 0:41
    Η κυψέλη δεν είναι μονάχα
    το σπίτι των μελισσών,
  • 0:41 - 0:44
    αλλά λειτουργεί και ως χώρος
    αποθήκευσης για το μέλι τους.
  • 0:44 - 0:46
    Δεδομένου ότι είναι τόσο
    καθοριστική για την επιβίωση,
  • 0:46 - 0:50
    οι μέλισσες πρέπει να τελειοποιήσουν
    τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της κυψέλης.
  • 0:50 - 0:53
    Αν εξετάσετε ένα κομμάτι κηρήθρα,
  • 0:53 - 0:54
    θα δείτε ότι είναι κατασκευασμένη
  • 0:54 - 0:58
    από πυκνά εξαγωνικά,
    ή εξάπλευρα, κελιά.
  • 0:58 - 1:00
    Από όλα τα πιθανά σχέδια,
  • 1:00 - 1:02
    γιατί οι μέλισσες διάλεξαν αυτό;
  • 1:02 - 1:05
    Για να καταλάβετε, πρέπει
    να σκεφτείτε σαν μέλισσα.
  • 1:05 - 1:08
    Οι μέλισσες χρειάζονται ένα ασφαλές
    μέρος για να ζήσει όλη η αποικία.
  • 1:08 - 1:10
    Ομοίως, πρέπει να υπάρχει ένα μέρος
  • 1:10 - 1:13
    όπου ν' αποθηκεύεται
    και να ωριμάζει το νέκταρ τους
  • 1:13 - 1:15
    μέχρι να γίνει μέλι.
  • 1:15 - 1:19
    Αυτό σημαίνει πως υπάρχει ανάγκη
    για εξοικονόμηση χώρου.
  • 1:19 - 1:22
    Μια καλή λύση είναι να φτιάξουν
    μικρές αποθηκευτικές μονάδες, ή κελιά
  • 1:22 - 1:25
    αρκετά μεγάλα ώστε να χωρούν μια μέλισσα,
  • 1:25 - 1:28
    που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δοχεία
    όπου θ' αποθηκεύεται το νέκταρ:
  • 1:28 - 1:31
    Τα μελισσένια βάζα για το μέλι.
  • 1:31 - 1:33
    Το επόμενο βήμα είναι ν' αποφασιστεί
    το υλικό από το οποίο
  • 1:33 - 1:34
    θα κατασκευαστούν τα κελιά.
  • 1:34 - 1:37
    Οι μέλισσες δεν έχουν ράμφη ή μπράτσα,
    για να μεταφέρουν πράγματα,
  • 1:37 - 1:40
    μπορούν όμως να παράγουν κερί.
  • 1:40 - 1:43
    Το πρόβλημα είναι πως η παραγωγή του
    απαιτεί μπόλικη σκληρή δουλειά.
  • 1:43 - 1:46
    Οι μέλισσες πρέπει να καταναλώνουν
    250 γραμμάρια μέλι
  • 1:46 - 1:49
    για να παράγουν 28 γραμμάρια κερί.
  • 1:49 - 1:50
    Δεν θέλουν λοιπόν να το σπαταλούν.
  • 1:50 - 1:53
    Χρειάζονται ένα σχέδιο που θα τους
    επιτρέπει ν' αποθηκεύουν
  • 1:53 - 1:55
    τη μεγαλύτερη δυνατή ποσότητα μελιού
  • 1:55 - 1:58
    χρησιμοποιώντας τη μικρότερη
    δυνατή ποσότητα κεριού.
  • 1:58 - 1:59
    Ποιο σχήμα το κάνει αυτό;
  • 1:59 - 2:01
    Φανταστείτε για ένα λεπτό
    πως οι μέλισσες έπρεπε
  • 2:01 - 2:04
    να φοιτήσουν στην ακαδημία αρχιτεκτονικής
    και να μάθουν μαθηματικά.
  • 2:04 - 2:07
    Ας πούμε ότι ρώτησαν
    το δάσκαλο της γεωμετρίας
  • 2:07 - 2:09
    «Ποιο σχήμα θα μας έδινε
    τον περισσότερο χώρο
  • 2:09 - 2:11
    για ν' αποθηκεύουμε το μέλι μας
  • 2:11 - 2:12
    αλλά θα απαιτούσε
    τη λιγότερη ποσότητα κεριού;
  • 2:12 - 2:14
    Και ο δάσκαλος της γεωμετρίας απάντησε,
  • 2:14 - 2:17
    «Το σχήμα που ζητάτε, είναι ο κύκλος».
  • 2:17 - 2:19
    Άφησε τις μέλισσες
    να επιστρέψουν στο εργοτάξιο
  • 2:19 - 2:23
    για ν' αρχίσει η κατασκευή
    της κερήθρας, με κυκλικά κελιά.
  • 2:23 - 2:26
    Έπειτα από λίγο, κάποιες απ' αυτές
    ίσως παρατήρησαν
  • 2:26 - 2:27
    ένα πρόβλημα με το σχέδιό τους:
  • 2:27 - 2:30
    Μικρά κενά μεταξύ των κελιών.
  • 2:30 - 2:33
    «Ούτε που χωράμε εκεί μέσα!
    Είναι χαμένος χώρος!»
  • 2:33 - 2:34
    ίσως να σκέφτηκαν.
  • 2:34 - 2:36
    Αγνοώντας το μάθημα της γεωμετρίας,
  • 2:36 - 2:38
    και αναλαμβάνοντας δράση,
  • 2:38 - 2:40
    οι μέλισσες επέστρεψαν στο σχεδιαστήριο
  • 2:40 - 2:42
    για να μελετήσουν ξανά
    το σχέδιο της κυψέλης.
  • 2:42 - 2:44
    Μία πρότεινε τα τρίγωνα,
  • 2:44 - 2:47
    «Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τρίγωνα.
    Δείτε, εφαρμόζουν τέλεια».
  • 2:47 - 2:50
    Μια άλλη πρότεινε τα τετράγωνα.
  • 2:50 - 2:52
    Τέλος, μια τρίτη, είπε
  • 2:52 - 2:55
    «Τα πεντάγωνα δεν κάνουν, αλλά
    τα εξάγωνα ταιριάζουν!
  • 2:55 - 2:58
    Θέλουμε αυτό που απαιτεί
    την ελάχιστη ποσότητα κεριού
  • 2:58 - 3:01
    και μπορεί ν' αποθηκεύσει
    τη μεγαλύτερη ποσότητα μελιού.
  • 3:01 - 3:03
    Ναι, νομίζω αυτό είναι το εξάγωνο».
  • 3:03 - 3:04
    «Γιατί;»
  • 3:04 - 3:06
    «Μοιάζει περισσότερο
    από τα υπόλοιπα με κύκλο».
  • 3:06 - 3:08
    «Πώς όμως θα ξέρουμε με βεβαιότητα;»
  • 3:08 - 3:11
    Για να το βρουν, τα εργατικά
    έντομα αρχιτέκτονες
  • 3:11 - 3:15
    υπολόγισαν το εμβαδόν του τριγώνου,
    του τετραγώνου και του εξαγώνου
  • 3:15 - 3:17
    και βρήκαν πως το εξάγωνο
    είναι το σχήμα
  • 3:17 - 3:20
    που τους δίνει τον περισσότερο
    αποθηκευτικό χώρο.
  • 3:20 - 3:23
    Συμφώνησαν για το ιδανικό μέγεθος
    και επέστρεψαν στη δουλειά.
  • 3:23 - 3:26
    Η αποτελεσματικής χωρητικότητας κυψέλη
    που είναι το σήμα κατατεθέν της μέλισσας,
  • 3:26 - 3:29
    είναι πιθανότατα το αποτέλεσμα
    δοκιμής και σφάλματος
  • 3:29 - 3:32
    επί μεγάλες χρονικές περιόδους
    της εξελικτικής ιστορίας.
  • 3:32 - 3:33
    Άξιζε πάντως τον κόπο.
  • 3:33 - 3:35
    Ρίξτε μια ματιά
    σε οποιαδήποτε κυψέλη
  • 3:35 - 3:37
    με τα προστατευτικά γυαλιά
    και το δίχτυ, φυσικά,
  • 3:37 - 3:41
    και θα δείτε το τελικό αποτέλεσμα:
    μια πανέμορφη και εύχρηστη κηρήθρα
  • 3:41 - 3:44
    που κάθε αρχιτέκτονας θα ήταν περήφανος
    να έχει σχεδιάσει.
Title:
Γιατί οι μέλισσες αγαπούν τα εξάγωνα; - Ζακ Πάτερσον και Άντι Πίτερσον
Description:

Δείτε ολόκληρο το μάθημα: http://ed.ted.com/lessons/why-do-honeybees-love-hexagons-zack-patterson-and-andy-peterson

Οι μέλισσες είναι από τους καλύτερους μαθηματικούς της φύσης. Όχι μόνο μπορούν να υπολογίζουν γωνίες και να καταλαβαίνουν τη σφαιρικότητα της γης, αυτά έξυπνα έντομα, φτιάχνουν και ζουν σε ένα από τα πιο μαθηματικά αποτελεσματικό αρχιτεκτονικό σχέδιο που υπάρχει: την κυψέλη. Ο Ζακ Πάτερσον και ο Άντι Πίτερσον, ερευνούν την πανέξυπνη γεωμετρία πίσω από το σπίτι των μελισσών.

Το μάθημα επιμελήθηκαν οι Ζακ Πάτερσον και Άντι Πίτερσον. Τα σχέδια έγιναν από το TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:59

Greek subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.