Tại sao chúng ta mơ? - Amy Adkins

Xem bài học đầy đủ: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-dream-amy-adkins

Trong thiên niên kỉ thứ ba trước Công nguyên, các vua Mesopotamian ghi chép
và giải mã các giấc mơ trên bảng sáp. Nhiều năm sau đó, chúng ta không ngừng tìm kiếm để hiểu tại sao chúng ta mơ. Và trong khi chúng ta chưa có một câu trả lời cuối cùng, chúng ta có một số giả thuyết. Amy Adkins hé lộ 7 lý do hàng đầu tại sao chúng ta mơ.

Bài học bởi Amy Adkins, hoạt hình bởi Clamanne Studio.

Thiên niên kỉ thứ ba
trước Công nguyên,

các vua Lưỡng Hà ghi chép
và giải mã các giấc mơ trên bảng sáp.

Một ngàn năm sau,

người Ai Cập cổ đại
viết một cuốn sách giấc mơ

liệt kê hơn một trăm giấc mơ
thường thấy và ý nghĩa của chúng.

Và nhiều năm sau đó,

chúng ta không ngừng tìm kiếm
để hiểu tại sao chúng ta mơ.

Sau rất nhiều nghiên cứu khoa học,

tiến bộ công nghệ,

và sự kiên trì,

ta vẫn chưa tìm ra câu trả lời cụ thể
nhưng lại có một số giả thuyết khá thú vị.

Chúng ta mơ để hoàn thành
những ước nguyện.

Đầu những năm 1900,

Sigmund Freud đề xuất rằng
tất cả những giấc mơ, kể cả ác mộng,

ngoài việc là một tập hợp các hình ảnh
từ cuộc sống hàng ngày,

chúng còn có ý nghĩa tượng trưng

liên quan đến việc thực hiện
các ước nguyện trong tiềm thức.

Freud giả thuyết rằng mọi thứ chúng ta nhớ
khi chúng ta thức dậy từ một giấc mơ

là một biểu tượng đại diện

cho những suy nghĩ, thúc giục,
và mong muốn trong tiềm thức.

Freud tin rằng bằng việc phân tích
những gì ta nhớ được,

những nội dung vô thức sẽ được
tiết lộ cho lý trí ý thức của ta,

và các vấn đề tâm lý
không còn bị chế ngự

có thể được nhận biết và giải quyết.

Chúng ta mơ để nhớ.

Để tăng hiệu suất cho một số
công việc tinh thần nhất định,

ngủ là tốt,

nhưng mơ trong khi ngủ
còn tốt hơn.

Năm 2010,
các nhà khoa học khám phá rằng

các đối tượng nghiên cứu
tìm đường ra khỏi mê cung 3-D tốt hơn

nếu họ có một giấc ngủ ngắn và mơ
về mê cung trước khi nỗ lực thử lần hai.

Thực tế là họ làm tốt gấp mười lần

hơn những người chỉ nghĩ đến mê cung
và thức giữa các lần thử,

và những người ngủ,
nhưng không mơ về mê cung.

Các nhà khoa học giả thiết rằng
một số quá trình ghi nhớ nhất định

chỉ có thể xảy ra
khi chúng ta ngủ,

và những giấc mơ là tín hiệu
rằng các quá trình này đang xảy ra.

Chúng ta mơ để quên.

Có khoảng 10000 tỷ liên kết nơ-ron

trong kiến trúc não bộ của bạn.

Nó được tạo ra bởi những gì bạn nghĩ,
và những gì bạn làm.

Năm 1983, một giả thuyết sinh học -
thần kinh, gọi là học đảo ngược

cho rằng trong khi ngủ,
chủ yếu trong chu kỳ giấc ngủ REM,

vỏ não của bạn đánh giá
các liên kết nơ-ron này

và bỏ đi những gì không cần thiết.

Nếu không có quá trình
quên đi những điều đã học,

mà kết quả là giấc mơ của bạn,

não bộ sẽ bị quá tải
bởi những liên kết vô dụng

và các suy nghĩ ký sinh có thể gián đoạn
những suy nghĩ cần thiết

mà bạn cần phải làm
khi bạn tỉnh táo.

Chúng ta mơ để
giữ bộ não hoạt động.

Lý thuyết kích hoạt liên tục
đề xuất rằng các giấc mơ là kết quả từ

việc não cần phải liên tục củng cố
và tạo ra những ký ức lâu dài

để hoạt động hiệu quả.

Vì vậy, khi đầu vào bên ngoài
xuống thấp dưới một mức nhất định,

như khi ta ngủ,

não sẽ tự động kích hoạt

các thế hệ dữ liệu
từ kho lưu trữ bộ nhớ,

xuất hiện dưới hình thức

suy nghĩ và cảm xúc
bạn trải nghiệm trong giấc mơ.

Nói cách khác,

giấc mơ là một màn hình chờ ngẫu nhiên
mà não bộ bật lên

để nó không bị ngừng hoàn toàn.

Chúng ta mơ để diễn tập.

Những giấc mơ liên quan đến tình huống
nguy hiểm và bị đe doạ rất phổ biến,

và giả thuyết diễn tập
bản năng nguyên thuỷ

cho rằng nội dung của một giấc mơ
rất quan trọng cho mục đích của nó.

Dù đó là một đêm đầy lo âu
bị một con gấu truy đuổi qua rừng

hay đánh nhau với ninja
trong một con hẻm tối tăm,

những giấc mơ này cho phép bạn luyện tập
chiến đấu, hay trực giác chiến đấu

giữ chúng sắc bén và đáng tin cậy
nếu bạn cần chúng trong cuộc sống thực.

Nhưng nó không phải lúc nào cũng khó chịu.

Ví dụ, mơ về người hàng xóm
hấp dẫn của bạn

có thể cung cấp cho bản năng của bạn
một chút thực hành đấy.

Chúng ta mơ để chữa lành.

Các nơ-ron dẫn truyền căng thẳng trong não
kém hoạt động hơn

trong giai đoạn REM của giấc ngủ,

ngay cả trong những giấc mơ
trải nghiệm đau đớn,

dẫn đến việc một số nhà khoa học
giả thuyết rằng

một mục đích của giấc mơ
là mài mòn bớt những kinh nghiệm đau đớn

để dành chỗ cho việc chữa lành tâm lý.

Xem lại những sự kiện đau đớn trong mơ
với ít căng thẳng thần kinh

có thể cho bạn một cái nhìn rõ ràng hơn

và tăng khả năng xử lý chúng
một cách lành mạnh về mặt tâm lý.

Những người bị rối loạn tâm trạng và PTSD
thường bị khó ngủ,

dẫn đến việc một số nhà khoa học tin rằng
thiếu những giấc mơ

có thể là yếu tố liên quan
đến bệnh tật của họ.

Chúng ta mơ để giải quyết các vấn đề.

Không bị giới hạn bởi thực tế
và các quy tắc logic thông thường,

trong giấc mơ, lý trí có thể tạo ra
những kịch bản không giới hạn

để giúp bạn nắm bắt vấn đề

và xây dựng giải pháp
mà bạn có thể không nghĩ đến khi còn thức.

John Steinbeck gọi nó là
uỷ ban thường trực của giấc ngủ

và các nhà khoa học đã chứng minh

hiệu quả của giấc mơ
trong giải quyết vấn đề.

Đó cũng là cách
nhà hoá học nổi tiếng August Kekule

phát hiện ra cấu trúc
của phân tử benzen,

và nó là lý do mà đôi khi
giải pháp tốt nhất cho một vấn đề

là ngủ qua nó.

Trên đây chỉ là một số
trong nhiều giả thuyết nổi bật.

Khi công nghệ làm tăng khả năng
chúng ta hiểu về não bộ.

Có thể một ngày nào đó

chúng ta sẽ khám phá ra
lý do của những giấc mơ.

Nhưng cho đến thời điểm đó,
chúng ta chỉ phải tiếp tục mơ thôi.