Return to Video

Tại sao miệng cống có hình tròn? - Marc Chamberland

  • 0:07 - 0:11
    Tại sao đa số miệng cống có hình tròn?
  • 0:11 - 0:15
    Chắc chắn nó giúp cho việc vận chuyển
    và lắp đặt theo bất cứ đường nào
  • 0:15 - 0:18
    nhưng còn một lí do thú vị nữa
  • 0:18 - 0:23
    liên quan đến một tính chất hình học
    đặc biệt của hình tròn và các hình khác.
  • 0:23 - 0:27
    Hãy tưởng tượng một hình vuông
    phân cách hai đường thẳng song song.
  • 0:27 - 0:32
    Khi nó xoay tròn, đường thẳng bị đẩy ra
    rồi lại quay trở lại.
  • 0:32 - 0:34
    Nhưng hãy thử làm điều này
    với một hình tròn
  • 0:34 - 0:37
    và hai đường thẳng
    giữ nguyên khoảng cách với nhau,
  • 0:37 - 0:39
    bằng đường kính của hình tròn.
  • 0:39 - 0:42
    Điều này khiến hình tròn
    khác với hình vuông,
  • 0:42 - 0:47
    nó được gọi là một đường cong
    có bề rộng không đổi.
  • 0:47 - 0:50
    Một hình khác với tính chất này
    là tam giác Reuleaux.
  • 0:50 - 0:53
    Để tạo ra hình này,
    ta bắt đầu với một tam giác đều,
  • 0:53 - 0:59
    sau đó lấy một đỉnh làm tâm đường tròn
    tiếp xúc hai đỉnh còn lại.
  • 0:59 - 1:04
    Vẽ hai đường tròn nữa bằng cách này,
    với tâm là hai đỉnh còn lại,
  • 1:04 - 1:08
    và nó đây,
    tại phần giao nhau của ba hình tròn.
  • 1:08 - 1:11
    Vì tam giác Reuleaux có thể xoay tròn
    giữa hai đường thẳng song song
  • 1:11 - 1:14
    mà không thay đổi khoảng cách giữa chúng,
  • 1:14 - 1:18
    nó có thể hoạt động như bánh xe,
    với một chút sáng tạo về kỹ thuật.
  • 1:18 - 1:23
    Và nếu bạn xoay một hình
    khi quay tâm của nó theo một đường tròn,
  • 1:23 - 1:28
    chu vi của nó vạch ra một hình vuông
    với các góc tròn,
  • 1:28 - 1:33
    cho phép mũi khoan tam giác
    khoan ra những lỗ hình vuông.
  • 1:33 - 1:35
    Bất kì đa giác nào với số cạnh lẻ
  • 1:35 - 1:39
    có thể được dùng để tạo ra
    một đường cong có bề rộng không đổi
  • 1:39 - 1:41
    sử dụng phương pháp ta áp dụng lúc trước,
  • 1:41 - 1:45
    tuy nhiên có nhiều hình khác
    không được tạo nên bởi cách này.
  • 1:45 - 1:50
    Ví dụ như, nếu bạn lăn một đường cong có
    bề rộng không đổi quanh một cái khác,
  • 1:50 - 1:52
    bạn sẽ tạo ra một đường thứ ba.
  • 1:52 - 1:56
    Tập hợp các đường cong này
    khiến các nhà toán học thích thú.
  • 1:56 - 1:58
    Họ cho chúng ta định lý Barbier,
  • 1:58 - 2:01
    với nội dung là chu vi của bất kì
    đường cong có bề rộng không đổi,
  • 2:01 - 2:06
    không chỉ đường tròn,
    bằng pi lần đường kính.
  • 2:06 - 2:10
    Một định lý khác cho ta biết nếu
    một tập đường cong với bề rộng không đổi
  • 2:10 - 2:12
    có bề rộng bằng nhau,
  • 2:12 - 2:14
    thì chúng có chu vi bằng nhau,
  • 2:14 - 2:18
    nhưng tam giác Reuleaux
    sẽ có diện tích nhỏ nhất.
  • 2:18 - 2:21
    Đường tròn, có thể coi là
    một đa giác Reuleaux
  • 2:21 - 2:24
    với số cạnh vô cùng,
    có diện tích lớn nhất.
  • 2:24 - 2:29
    Trong không gian ba chiều, ta có thể
    tạo ra mặt với bề rộng không đổi,
  • 2:29 - 2:31
    như khối tứ diện Reuleaux,
  • 2:31 - 2:33
    tạo ra bằng cách lấy một khối tứ diện,
  • 2:33 - 2:38
    mở rộng một hình cầu từ mỗi đỉnh
    cho đến khi nó chạm các đỉnh đối diện,
  • 2:38 - 2:43
    và bỏ tất cả trừ vùng
    các hình cầu giao nhau.
  • 2:43 - 2:45
    Các mặt có bề rộng không đổi
  • 2:45 - 2:49
    duy trì một khoảng cách không đổi
    giữa hai mặt phẳng song song.
  • 2:49 - 2:52
    Vậy nên nếu bạn có thể ném một đống
    tứ diện Reuleaux lên sàn nhà,
  • 2:52 - 2:58
    và trượt một tấm ván lên chúng trơn tru
    như thể chúng là những hòn bi.
  • 2:58 - 3:00
    Giờ quay trở lại với những cái miệng cống.
  • 3:00 - 3:03
    Một tấm lợp miệng cống hình vuông
  • 3:03 - 3:07
    có thể lọt qua đường chéo
    của miệng cống và rơi xuống.
  • 3:07 - 3:12
    Nhưng đường cong với bề rộng không đổi
    sẽ không rơi xuống ở bất kì hướng nào.
  • 3:12 - 3:15
    Thông thường chúng có hình tròn,
    nhưng hãy chú ý,
  • 3:15 - 3:19
    và bạn có thể bắt gặp một miệng cống
    có hình tam giác Reuleaux.
Title:
Tại sao miệng cống có hình tròn? - Marc Chamberland
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:35

Vietnamese subtitles

Revisions