Return to Video

Dlaczego większość pokryw studzienek jest okrągła? - Marc Chamberland

  • 0:07 - 0:11
    Dlaczego większość
    pokryw studzienek jest okrągła?
  • 0:11 - 0:15
    Na pewno łatwiej się je
    toczy i wsuwa w różne miejsca.
  • 0:15 - 0:18
    Ale istnieje inny, istotniejszy powód,
  • 0:18 - 0:23
    związany z charakterystyczną właściwością
    geometrycznych kół i innych figur.
  • 0:23 - 0:27
    Wyobraź sobie sobie kwadrat
    rozdzielający dwie równoległe linie.
  • 0:27 - 0:32
    Kiedy kwadrat się obraca, linie
    odpychają się, a później wracają.
  • 0:32 - 0:34
    Ale spróbuj zrobić tak z kołem.
  • 0:34 - 0:37
    Linie pozostają dokładnie
    w tej samej odległości od siebie,
  • 0:37 - 0:39
    czyli średnicy koła.
  • 0:39 - 0:43
    Dlatego w przeciwieństwie do kwadratu,
    koło jest tak zwaną
  • 0:43 - 0:46
    figurą geometryczną o stałej szerokości.
  • 0:46 - 0:49
    Inną taką figurą jest trójkąt Reuleaux.
  • 0:49 - 0:53
    Aby stworzyć taki trójkąt,
    zacznij od trójkata równobocznego,
  • 0:53 - 0:56
    potem wyznaczamy koło, którego środek
    to jeden z wierzchołków trójkąta,
  • 0:56 - 0:59
    a krawędź dotyka pozostałych wierzchołków.
  • 0:59 - 1:04
    Narysuj dwa podobne koła
    na pozostałych wierzchołkach.
  • 1:04 - 1:08
    Tam, gdzie się pokrywają,
    mamy trójkąt Reuleaux.
  • 1:08 - 1:11
    Trójkąty Reuleaux mogą się
    obracać między równoległymi liniami
  • 1:11 - 1:13
    bez zmieniania odległości,
  • 1:13 - 1:17
    więc mogą służyć za koła
    przy odrobinie kreatywności.
  • 1:17 - 1:20
    Jeśli zaczniesz go obracać
  • 1:20 - 1:23
    razem z jego punktem środkowym
    wokół osi obrotu,
  • 1:23 - 1:28
    obwód trójkąta wyrysuje
    kwadrat o zaokrąglonych kątach,
  • 1:28 - 1:33
    umożliwiając trójkątnym wiertłom
    wiercenie kwadratowych dziur.
  • 1:33 - 1:35
    Każdy wielokąt z nieparzystą liczbą boków
  • 1:35 - 1:39
    może zostać figurą o stałej szerokości,
  • 1:39 - 1:41
    dzięki tej samej metodzie,
    której już użyliśmy.
  • 1:41 - 1:45
    Ale istnieje wiele innych figur o stałej
    szerokości, które tworzy się inaczej.
  • 1:45 - 1:50
    Figura o stałej szerokości
    przeturlana naokoło innej tej samej figury
  • 1:50 - 1:52
    utworzy trzecią figurę
    o stałej szerokości.
  • 1:52 - 1:55
    Ten zbiór szpiczastych krzywych
    fascynuje matematyków.
  • 1:55 - 1:58
    Dzięki nim mamy twierdzenie Barbiera,
  • 1:58 - 2:02
    według którego obwód
    każdej figury o stałej szerokości,
  • 2:02 - 2:06
    a nie tylko koła, równa się π x średnica.
  • 2:06 - 2:10
    Według innego twierdzenia,
    kilka figur o stałej szerokości,
  • 2:10 - 2:11
    mających taką samą szerokość,
  • 2:11 - 2:14
    posiadałoby ten sam obwód.
  • 2:14 - 2:17
    Ale trójkąt Reuleaux
    miałby najmniejsze pole.
  • 2:17 - 2:21
    Koło, które jest wielokątem Reuleaux,
  • 2:21 - 2:25
    o nieskończonej ilości boków,
    ma największe pole.
  • 2:25 - 2:29
    W trójwymiarze można tworzyć
    powierzchnie o stałej szerokości,
  • 2:29 - 2:31
    takie jak czworościan Reuleaux.
  • 2:31 - 2:33
    Tworzy się go przez utworzenie kuli
  • 2:33 - 2:38
    z każdego wierzchołka
    do wierzchołka przeciwnego.
  • 2:38 - 2:43
    Na końcu zostawiamy tylko obszar,
    w którym kule się pokrywają.
  • 2:43 - 2:45
    Powierzchnie o stałej szerokości
  • 2:45 - 2:49
    zachowują stałą odległość
    między dwiema płaszczyznami.
  • 2:49 - 2:53
    Można by więc rozrzucić
    czworościany Reulauxa po podłodze
  • 2:53 - 2:58
    i przejechać po nich na desce
    jak po szklanych kulkach.
  • 2:58 - 3:00
    Wracając do pokryw studzienek,
  • 3:00 - 3:03
    krótsza krawędź
    kwadratowej pokrywy studzienki
  • 3:03 - 3:05
    mogłaby zrównać się
    z szerszą stroną dziury
  • 3:05 - 3:07
    i wpaść do środka.
  • 3:07 - 3:12
    Ale figura o stałej szerokości
    nie wpadnie pod żadnym kątem
  • 3:12 - 3:15
    Dlatego zazwyczaj są okrągłe,
    ale miej oczy otwarte
  • 3:15 - 3:19
    a może natrafisz na pokrywę
    w kształcie trójkąta Reuleaux.
Title:
Dlaczego większość pokryw studzienek jest okrągła? - Marc Chamberland
Description:

Dlaczego większość pokryw studzienek jest okrągła? Na pewno dlatego, że łatwiej się je toczy i wsuwa w różne miejsca. Ale istnieje inny istotniejszy powód, dotyczący charkaterystycznych właściowści geometrycznych kół i innych figur. Marc Chamberland opisuje figury o stałej szerokości i wyjaśnia twierdzenie Barbiera.

Lekcja, Marc Chamberland; animacje, Pew36 Animation Studios.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:35
  • Finished review.
    Literówki, długość linijek, skróty.

Polish subtitles

Revisions