Cách dùng lời nói để đạt được thứ bạn muốn - Camille A. Langston

Xem toàn bọ bài giảng tại: http://ed.ted.com/lessons/how-to-use-rhetoric-to-get-what-you-want-camille-a-langston

Làm thế nào để đạt được thứ bạn muốn chỉ bằng lời nói? Aristotle tìm ra câu trả lời chính xác cho câu hỏi đó hơn 2000 năm trước bằng thuyết tu từ. Camille A. Langston đã trình bày cho ta về những vấn đề cơ bản của thuyết tu từ và chia sẻ một vài mẹo để thu hút người nghe bằng cách phương pháp uy tín, có logic và đồng cảm.

Bài giảng bởi Camille A. Langston, đồ họa bởi TOGETHER.

Làm thế nào để đạt được thứ bạn
muốn chỉ bằng lời nói?

Aristotle tìm ra câu trả lời chính xác
cho câu hỏi đó hơn 2000 năm trước

bằng thuyết hùng biện.

Theo Aristotle, hùng biện

là nghệ thuật nói chuyện
có sức thuyết phục và có giá trị.

Ngày nay ta vận dụng nó vào mọi
hình thức giao tiếp.

Aristotle tập trung vào
diễn thuyết,

ông đã chia diễn thuyết
có tính thuyết phục làm 3 loại.

Hùng biện biện luận,
hay giải thích

Dựa vào sự thật và
phán đoán đưa ra kết luận

giống như những thám tử
ở hiện trường.

Thuật hùng biện chỉ thị hay biểu đạt

Nhắc lại về thực trạng hiện nay

giống như lời thề nguyện trong
đám cưới.

Nhưng cách để đạt sự thay đổi là
qua thuật hùng biện định trước

hay hùng biện tượng trưng.

Không nói về quá khứ hay hiện tại

thuật hùng biện định trước tập trung
vào tương lai.

Khi tranh luận, chính trị gia dùng thuật

hùng biện này nói về một luật mới bằng
mường tượng ảnh hưởng nó mang lại

Như khi Ronald Rigard cảnh báo
việc xuất hiện Medicare

sẽ dẫn đến một tương lai
kể cho con, cho cháu hay

chắt, chút, chít về quá khứ của Mỹ
khi con người vẫn còn được tự do.

Ngoài ra, nó còn là nghệ thuật tu từ
của nhà cải cách thay đổi xã hội

Như giấc mơ
của Martin Luther King Jr

Giấc mơ ấy ông mong con
mình được sống ở nơi

Nơi chúng không bị phân biệt
bởi màu da khác nhau mà

Được chăm sóc, đối xử dựa vào
nhân phẩm của mình

Trong cả hai trường hợp, người nói
hướng khán giả đến một tương lai

và cố kêu gọi sự giúp đỡ
để tránh hay đạt tương lai đó.

Vậy, ta có thể dùng biện pháp
này như thế nào

ngoài việc dùng mấy câu
nói về tương lai

Theo Aristotle, có 3 kiểu
thuyết phục:

Uy tín,

Logic

và đồng cảm, khơi gợi cảm xúc

Uy tín là cách bạn cho người khác
thấy sự đáng tin của mình

Winston Churchill bắt đầu bài
diễn thuyết 1941 tới Quốc Hội:

"Tôi đã sống yên bình cả đời dù
các quốc gia ở hai bờ Đại Tây Dương

không ngừng tranh chấp đối đầu nhau
về chính trị đặc quyền và độc tài,''

và như vậy làm bật lên phẩm hạnh
của một người sống trong nền dân chủ.

Trước đó đã lâu, trong một
tác phẩm của mình,

Cicero-vị quan chấp chính La Mã- với
những bài học kinh nghiệm từ cuộc sống,

kinh nghiệm của một
chính trị gia đã nói:

"Bất luận là lúc tôi
tự thân nghiên cứu hay

thời khắc luyện tập khắc khổ,
tôi phải thừa nhận

tôi chưa bao giờ
chán ghét cuộc sống mình"

Cuối cùng, bạn có thể thuyết phục người
khác với cái nhìn khái quát

hay cái nhìn của người ngoài cuộc mà
đánh giá thuyết phục

Thuyết phục có logic là việc
biết sử dụng logic và lý lẽ.

Phương pháp này sử dụng các biện pháp
tu từ như so sánh nét tương đồng,

nêu ví dụ,

và trích dẫn các nghiên cứu hay
số liệu.

Nhưng không chỉ có số liệu và
thông tin.

Đó còn là cấu trúc và
nội dung của chính bài diễn văn.

Mục đích là sử dụng kiến thức để
thuyết phục người nghe

như những lí lẽ của Sojourner Truth
khi đấu tranh cho nữ quyền:

"Tôi có sức mạnh như bao người đàn ông
khác, tôi có thể làm việc như họ!

Tôi đã cày ruộng, gặt lúa,
giã gạo, cắt cỏ

và liệu có người đàn ông nào
có thể làm nhiều hơn thế ?"

Không may, có những diễn giả dùng những
thông tin sai lừa gạt người nghe,

khiến người nghe tin đó là thật, như việc

những thông tin sai lầm
nhưng vẫn còn lan truyền:

Vắc-xin phòng bệnh gây ra chứng tự kỉ

Cuối cùng, phương pháp đồng cảm
có liên quan đến cảm xúc của ta và,

trong thời đại truyền thông xã hội như
hiện nay, đó là phương pháp hữu hiệu nhất

Đồng cảm không phân biệt đúng sai

nhưng do đó, chúng đôi khi có thể vô lý
và không thể đoán trước

Nó có thể đơn giản là đoàn kết
giành lấy hòa bình

và cũng có thể xúi dục nhau chiến tranh

Đa phần những quảng cáo

từ những sản phẩm làm đẹp hứa hẹn
sẽ che mờ khuyết điểm của ta

đến xe hơi khiến ta thấy
tràn ngập uy quyền

đều dựa trên sự đồng cảm

Thuyết hùng biện của Aristole
vẫn là một công cụ hữu dụng

nhưng để lựa chọn nên dùng
phương pháp nào,

ta phải hiểu rõ về đối tượng nghe,
và mục đích ta cần

cũng như áp dụng đúng lúc đúng chỗ.

Và có lẽ, một lợi ích khác
không kém phần quan trọng

là nhận ra liệu nhựng phương pháp này
có đang được dùng cho chính ta hay không