Return to Video

Szkolimy żołnierzy na wojnę. Szkolmy ich również na powrót do domu

  • 0:01 - 0:02
    Carlos,
  • 0:02 - 0:04
    weteran piechoty morskiej z Wietnamu,
  • 0:04 - 0:08
    zgłosił się na ochotnika na trzy tury
    i podczas każdej został postrzelony.
  • 0:08 - 0:11
    Emerytowany w 1971 roku
    z powodu stanu zdrowia,
  • 0:11 - 0:13
    ponieważ w jego ciele
    tkwiło tyle odłamków,
  • 0:13 - 0:15
    że uruchamiał wykrywacze metalu.
  • 0:16 - 0:19
    Przez następne 42 lata
    cierpiał z powodu koszmarów,
  • 0:19 - 0:22
    skrajnych lęków w sytuacjach publicznych,
  • 0:22 - 0:24
    izolacji, depresji.
  • 0:24 - 0:26
    Leczył się sam za pomocą alkoholu.
  • 0:26 - 0:29
    Trzykrotnie się ożenił i rozwiódł.
  • 0:29 - 0:31
    Carlos cierpiał
    na zespół stresu pourazowego.
  • 0:32 - 0:36
    Zostałem psychologiem,
    żeby nieść ulgę ludzkiemu cierpieniu,
  • 0:36 - 0:40
    a od 10 lat walczę z cierpieniem
    wynikającym ze stresu pourazowego,
  • 0:40 - 0:43
    którego doświadczają
    weterani tacy, jak Carlos.
  • 0:43 - 0:49
    Do niedawna nie istniała żadna nauka
    na temat zespołu stresu pourazowego.
  • 0:49 - 0:52
    Nie widzieliśmy, co robić.
  • 0:52 - 0:54
    Niektórym weteranom
    przepisywaliśmy silne leki.
  • 0:54 - 0:57
    Innych wysyłaliśmy do szpitali
    i na zwykłą terapię grupową,
  • 0:57 - 0:59
    jeszcze innym mówiliśmy tylko:
  • 0:59 - 1:02
    "Po prostu wróć do domu i spróbuj
    zapomnieć o tym, co przeżyłeś".
  • 1:04 - 1:07
    Od niedawna próbujemy terapii
    z udziałem psów, wyjazdów do głuszy,
  • 1:07 - 1:10
    wielu czynności, które mogą
    chwilowo niwelować stres,
  • 1:10 - 1:14
    ale które wcale nie eliminują objawów
    stresu pourazowego na dłuższą metę.
  • 1:15 - 1:16
    Ale sprawy uległy zmianie.
  • 1:16 - 1:22
    I chcę tu powiedzieć, że można dzisiaj
    wyeliminować stres pourazowy,
  • 1:22 - 1:23
    a nie jedynie zwalczać jego objawy,
  • 1:23 - 1:25
    i to u bardzo wielu weteranów.
  • 1:25 - 1:28
    Ponieważ nowe badania naukowe pokazały
  • 1:28 - 1:30
    obiektywnie i wielokrotnie,
  • 1:30 - 1:34
    które terapie naprawdę
    usuwają objawy, a które nie.
  • 1:34 - 1:36
    Okazuje się,
  • 1:36 - 1:41
    że najlepsze terapie stresu pourazowego
    wykorzystują te same zasady,
  • 1:41 - 1:45
    których wojsko używa do szkolenia
    rekrutów przed wyruszeniem na wojnę.
  • 1:46 - 1:48
    W prowadzeniu wojen
  • 1:48 - 1:51
    jesteśmy dobrzy.
  • 1:51 - 1:55
    My, ludzie, prowadziliśmy wojny
    zanim w pełni staliśmy się ludźmi.
  • 1:56 - 1:59
    Od tamtego czasu przeszliśmy
    od używania kamieni i ścięgien
  • 1:59 - 2:04
    do budowy najwymyślniejszych
    i wyniszczających broni.
  • 2:04 - 2:06
    Aby umożliwić żołnierzom użycie tej broni,
  • 2:06 - 2:09
    stosujemy najnowsze metody szkolenia.
  • 2:09 - 2:10
    Dobrze prowadzimy wojny.
  • 2:11 - 2:14
    Dobrze szkolimy żołnierzy do walki.
  • 2:15 - 2:18
    Jednak kiedy spojrzymy
    na przeżycia współczesnych weteranów,
  • 2:18 - 2:23
    zobaczymy, że niezbyt dobrze
    przygotowaliśmy ich na powrót do domu.
  • 2:23 - 2:25
    Dlaczego?
  • 2:26 - 2:29
    Życie naszych przodków
    nurzało się w konflikcie
  • 2:29 - 2:31
    i walczyli blisko miejsca zamieszkania.
  • 2:32 - 2:35
    Do niedawna w historii naszej ewolucji
  • 2:35 - 2:38
    nie było potrzeby uczyć się,
    jak wracać do domu z wojny,
  • 2:38 - 2:40
    bo tak naprawdę
    nigdy nie miało to miejsca.
  • 2:41 - 2:43
    Ale na szczęście obecnie
  • 2:43 - 2:46
    większość ludzi żyje
    w spokojniejszych miejscach,
  • 2:46 - 2:50
    a kiedy pojawia się konflikt,
    zwłaszcza w USA,
  • 2:50 - 2:53
    umiemy poddać żołnierzy
    zaawansowanemu szkoleniu,
  • 2:53 - 2:56
    rzucić ich do walki w dowolnym miejscu,
  • 2:56 - 2:59
    a kiedy skończą, przywieźć ich
    z powrotem na spokojne przedmieścia.
  • 3:01 - 3:04
    Ale wyobraźcie sobie przez chwilę,
    jakie to musi być uczucie.
  • 3:05 - 3:07
    Słyszałem od weteranów,
  • 3:07 - 3:10
    że jednego dnia są w środku
    brutalnych walk w Afganistanie,
  • 3:10 - 3:13
    gdzie widzą zniszczenie i śmierć,
  • 3:14 - 3:16
    a ledwo trzy dni później
  • 3:16 - 3:19
    dźwigają przenośną lodówkę
    na mecz piłki nożnej swoich dzieci.
  • 3:20 - 3:23
    "Mętlik w głowie"
    to najczęstsze określenie.
  • 3:23 - 3:25
    (Śmiech)
  • 3:25 - 3:28
    Tak najczęściej opisywano te przeżycia.
  • 3:28 - 3:29
    I właśnie tak jest.
  • 3:29 - 3:33
    Bo choć nasi żołnierze spędzają
    wiele godzin na przygotowaniu do walki,
  • 3:33 - 3:35
    dopiero niedawno zrozumieliśmy,
  • 3:35 - 3:39
    że wielu z nich potrzebuje szkolenia
    o powrocie do cywilnego życia.
  • 3:40 - 3:44
    Ja każde szkolenie, najlepsze terapie
    stresu pourazowego wymagają powtarzania.
  • 3:44 - 3:45
    W wojsku
  • 3:45 - 3:48
    nie daje się po prostu
    rekrutom granatników Mark-19,
  • 3:48 - 3:51
    mówiąc: "Tutaj jest spust,
    tu amunicja, powodzenia".
  • 3:51 - 3:56
    Nie, szkoli się ich na strzelnicy
    i w określonych warunkach,
  • 3:56 - 3:58
    w kółko i w kółko,
  • 3:58 - 4:01
    aż podnoszenie broni i atakowanie celu
  • 4:01 - 4:02
    tak wpiszą się w pamięć mięśniową,
  • 4:03 - 4:05
    że można je wykonywać bez myślenia,
  • 4:05 - 4:08
    nawet w warunkach maksymalnego stresu.
  • 4:09 - 4:11
    Tak samo działają terapie
    oparte na szkoleniu.
  • 4:12 - 4:15
    Pierwszą z nich jest terapia poznawcza,
  • 4:15 - 4:19
    będąca rodzajem ponownej
    kalibracji umysłowej.
  • 4:19 - 4:21
    Kiedy weterani wracają z wojny,
  • 4:21 - 4:23
    ich sposób myślenia
    o świecie dostosowany jest
  • 4:23 - 4:26
    do o wiele bardziej
    niebezpiecznego środowiska.
  • 4:27 - 4:32
    Kiedy próbują je zastosować
    do pokojowego środowiska,
  • 4:32 - 4:33
    pojawiają się problemy.
  • 4:33 - 4:38
    Obawiają się zagrożeń, których nie ma.
  • 4:38 - 4:41
    Przestają ufać rodzinie i przyjaciołom.
  • 4:42 - 4:46
    Co nie znaczy, że cywilne życie
    jest wolne od zagrożeń; nie jest.
  • 4:46 - 4:49
    Chodzi tylko o to, że szansa
    na zetknięcie się z nimi
  • 4:49 - 4:53
    w porównaniu do warunków bojowych
    jest o wiele niższa.
  • 4:54 - 4:57
    Nie radzimy więc weteranom
    całkowitego zaniechania ostrożności.
  • 4:57 - 4:59
    Szkolimy ich jednak,
    żeby dopasowywali ostrożność
  • 4:59 - 5:01
    do tego, gdzie się znajdują.
  • 5:02 - 5:04
    Jeśli jesteś w gorszej dzielnicy,
  • 5:04 - 5:05
    jesteś bardziej ostrożny.
  • 5:06 - 5:08
    Idziesz z rodziną na obiad?
  • 5:08 - 5:09
    Jesteś mniej ostrożny.
  • 5:10 - 5:13
    Szkolimy weteranów,
    żeby byli niezwykle racjonalni,
  • 5:13 - 5:17
    żeby regularnie badali
    statystyczne prawdopodobieństwo
  • 5:17 - 5:21
    znalezienia na przykład improwizowanego
    ładunku wybuchowego w spokojnej Ameryce.
  • 5:21 - 5:26
    Przy odpowiednim ćwiczeniu
    te ponowne kalibracje zostają na zawsze.
  • 5:27 - 5:30
    Kolejną z tych terapii jest ekspozycja,
  • 5:30 - 5:32
    będąca rodzajem ćwiczeń terenowych
  • 5:32 - 5:36
    i najszybciej działającą
    z dostępnych terapii.
  • 5:36 - 5:38
    Pamiętacie Carlosa?
  • 5:38 - 5:39
    Właśnie tę terapię wybrał.
  • 5:40 - 5:44
    Zaczęliśmy od ćwiczeń,
    które dla niego stanowiły wyzwanie:
  • 5:44 - 5:46
    wyjście do sklepu spożywczego,
  • 5:46 - 5:48
    wyjście do supermarketu,
    wyjście do restauracji,
  • 5:48 - 5:51
    siedzenie plecami do drzwi.
  • 5:51 - 5:52
    I co najważniejsze,
  • 5:53 - 5:55
    pozostanie w tych środowiskach.
  • 5:56 - 5:58
    Na początku czuł lęk.
  • 5:58 - 6:00
    Chciał siedzieć tam,
    skąd mógł wszystko widzieć,
  • 6:00 - 6:02
    gdzie mógł zaplanować trasę ucieczki,
  • 6:02 - 6:05
    gdzie mógł znaleźć zaimprowizowaną broń.
  • 6:05 - 6:08
    Chciał wyjść, ale tego nie robił.
  • 6:08 - 6:11
    Przypomniał sobie szkolenie
    w piechocie morskiej
  • 6:11 - 6:13
    i poradził sobie z dyskomfortem.
  • 6:14 - 6:17
    Za każdym powtórzeniem
    lęki odrobinę malały,
  • 6:17 - 6:20
    jeszcze trochę i jeszcze trochę,
  • 6:20 - 6:21
    aż w końcu
  • 6:21 - 6:26
    ponownie nauczył się siedzieć
    w miejscu publicznym
  • 6:27 - 6:28
    i po prostu miło spędzać czas.
  • 6:30 - 6:33
    Słuchał również nagrań
    o swoich przeżyciach na wojnie,
  • 6:33 - 6:35
    w kółko i w kółko.
  • 6:36 - 6:40
    Słuchał ich tak długo, aż te wspomnienia
    przestały wywoływać u niego lęk.
  • 6:40 - 6:43
    Tak dalece przetworzył swoje wspomnienia,
  • 6:43 - 6:46
    że jego mózg nie potrzebował już
    powracać do tych doświadczeń
  • 6:46 - 6:48
    we śnie.
  • 6:48 - 6:52
    A kiedy rozmawiałem z nim
    rok po zakończeniu terapii,
  • 6:52 - 6:53
    powiedział mi:
  • 6:53 - 6:58
    "Doktorze, pierwszy raz od 43 lat
  • 6:58 - 7:00
    nie mam koszmarów".
  • 7:01 - 7:06
    Nie chodzi tu o wymazywanie wspomnień.
  • 7:06 - 7:09
    Weterani zawsze będą pamiętać
    swoje traumatyczne przeżycia,
  • 7:09 - 7:11
    ale przy odpowiednich ćwiczeniach
  • 7:11 - 7:16
    wspomnienia te przestają być tak bolesne.
  • 7:16 - 7:20
    Emocjonalnie nie czują się tak,
    jakby te wydarzenia miały miejsce wczoraj,
  • 7:20 - 7:24
    co jest o wiele lepszym stanem.
  • 7:26 - 7:27
    Ale często jest trudno.
  • 7:28 - 7:31
    I, jak każde szkolenie,
    nie na każdego odziała.
  • 7:32 - 7:33
    Są problemy z zaufaniem.
  • 7:34 - 7:35
    Czasami pytają mnie:
  • 7:35 - 7:38
    "Jeśli pan tam nie był,
    jak może mi pan pomóc?".
  • 7:38 - 7:39
    Co jest zrozumiałe.
  • 7:40 - 7:45
    Ale przy powrocie do cywilnego życia
  • 7:45 - 7:48
    nie potrzeba kogoś, kto tam był.
  • 7:48 - 7:51
    Nie potrzeba szkolenia
    na temat operacji na polu walki,
  • 7:51 - 7:55
    potrzeba szkolenia
    na temat powrotu do domu.
  • 7:59 - 8:01
    Przez ostatnie 10 lat pracy
  • 8:01 - 8:04
    miałem styczność ze szczegółowymi opisami
  • 8:04 - 8:07
    najgorszych możliwych doświadczeń,
  • 8:07 - 8:08
    codziennie.
  • 8:08 - 8:10
    Nie zawsze było to łatwe.
  • 8:10 - 8:13
    Zdarzało się, że czułem, jak pęka mi serce
  • 8:13 - 8:15
    lub że za dużo wchłonąłem.
  • 8:16 - 8:19
    Ale te oparte na szkoleniu terapie
    działają tak dobrze,
  • 8:19 - 8:23
    że ta praca więcej mi daje niż zabiera,
  • 8:23 - 8:26
    ponieważ widzę, jak ludzie zdrowieją.
  • 8:27 - 8:29
    Widzę, jak zmienia się ich życie.
  • 8:31 - 8:34
    Carlos może teraz wychodzić z wnukami,
  • 8:34 - 8:37
    czego nie był w stanie robić
    nawet ze swoimi dziećmi.
  • 8:38 - 8:42
    To moim zdaniem niesamowite,
    że po 43 latach cierpienia
  • 8:42 - 8:45
    odzyskał życie po zaledwie
    10 tygodniach intensywnego szkolenia.
  • 8:46 - 8:48
    Podczas rozmowy powiedział mi:
  • 8:48 - 8:52
    "Wiem, że nie odzyskam tych lat,
  • 8:53 - 8:58
    ale przynajmniej wiem,
    że te dni, które pozostały mi na Ziemi
  • 8:58 - 9:00
    mogę przeżyć w spokoju".
  • 9:01 - 9:05
    Powiedział też: "Mam nadzieję,
    że ci młodzi weterani nie będą zwlekać
  • 9:05 - 9:06
    z szukaniem potrzebnej pomocy".
  • 9:07 - 9:08
    Ja też mam taką nadzieję.
  • 9:09 - 9:10
    Ponieważ...
  • 9:11 - 9:12
    życie jest krótkie
  • 9:13 - 9:17
    i jeśli udało ci się przeżyć wojnę
  • 9:17 - 9:19
    albo inną traumatyczną sytuację,
  • 9:19 - 9:22
    jesteś winien samemu sobie,
    żeby dobrze przeżyć życie.
  • 9:23 - 9:25
    I nie powinieneś czekać na szkolenie,
  • 9:25 - 9:27
    które ci to umożliwi.
  • 9:29 - 9:34
    Najlepszym sposobem zakończenia
    ludzkiego cierpienia spowodowanego wojną
  • 9:35 - 9:36
    jest zakończenie wojen.
  • 9:37 - 9:40
    Ale na to nie jesteśmy
    gotowi jako gatunek.
  • 9:40 - 9:41
    Zanim staniemy się gotowi,
  • 9:41 - 9:47
    cierpienie psychiczne, na jakie skazujemy
    naszych synów i nasze córki,
  • 9:47 - 9:48
    kiedy posyłamy ich do walki,
  • 9:49 - 9:51
    można złagodzić.
  • 9:52 - 9:58
    Ale musimy dopilnować,
    żeby nauka, energia i koszty,
  • 9:58 - 10:01
    które wkładamy w posyłanie ich na wojnę
  • 10:02 - 10:03
    były przynajmniej równe tym,
  • 10:03 - 10:07
    które wkładamy w przygotowanie ich
    na powrót do domu.
  • 10:08 - 10:09
    Jesteśmy im to winni.
  • 10:10 - 10:11
    Dziękuję.
  • 10:11 - 10:18
    (Brawa)
Title:
Szkolimy żołnierzy na wojnę. Szkolmy ich również na powrót do domu
Speaker:
Hector Garcia
Description:

Zanim żołnierze zostaną wysłani do walki, szkoli się ich na temat działania w niezwykle niebezpiecznym środowisku. Ale jak twierdzi psycholog Hector Garcia, potrzebują oni również szkolenia na temat powrotu z pola bitwy do cywilnego życia. Stosując te same zasady, które wykorzystuje się przygotowując żołnierzy na wojnę, Garcia pomaga odzyskać życie weteranom cierpiącym na zespół stresu pourazowego.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:31

Polish subtitles

Revisions