Return to Video

Znikające żaby - Kerry M. Kriger

  • 0:07 - 0:09
    Czy kiedyś słyszeliście dźwięki
  • 0:09 - 0:10
    wydawane nocą przez żaby?
  • 0:10 - 0:12
    Od setek milionów lat
  • 0:12 - 0:13
    ta kumkająca kołysanka
  • 0:13 - 0:15
    wypełnia nocne powietrze.
  • 0:15 - 0:17
    Ale najnowsze badania pokazują,
  • 0:17 - 0:18
    że żaby mogą wkrótce
  • 0:18 - 0:20
    wydać ostatni dźwięk.
  • 0:20 - 0:22
    Od kilkudziesięciu lat
  • 0:22 - 0:24
    populacje płazów na świecie
  • 0:24 - 0:26
    raptownie znikają.
  • 0:26 - 0:28
    Niemal 1/3 wszystkich gatunków płazów
  • 0:28 - 0:30
    jest zagrożona wymarciem,
  • 0:30 - 0:33
    a ponad 100 gatunków już zniknęło.
  • 0:33 - 0:35
    Ale jest nadzieja.
  • 0:35 - 0:37
    Zanim przejdziemy do tego,
  • 0:37 - 0:38
    jak uratować żaby,
  • 0:38 - 0:40
    pomówmy o tym, dlaczego znikają
  • 0:40 - 0:43
    i dlaczego ważne jest, by pozostały.
  • 0:43 - 0:45
    Problemem numer jeden jest niszczenie
  • 0:45 - 0:47
    naturalnego środowiska żab na świecie.
  • 0:47 - 0:50
    Na Ziemi żyje 7 miliardów ludzi,
  • 0:50 - 0:52
    którzy rywalizują z żabami o środowisko.
  • 0:52 - 0:53
    Rozbudowujemy miasta,
  • 0:53 - 0:55
    przedmieścia i farmy
  • 0:55 - 0:56
    tam, gdzie żyją żaby.
  • 0:56 - 0:57
    Wycinamy lasy
  • 0:57 - 0:58
    i osuszamy tereny podmokłe,
  • 0:58 - 0:59
    które są domem
  • 0:59 - 1:02
    dla wielu populacji płazów.
  • 1:02 - 1:04
    Zmiany klimatyczne wpływają na ilość opadów,
  • 1:04 - 1:08
    przez co wysychają stawy,
    strumienie i lasy mgliste.
  • 1:08 - 1:10
    Wraz z przyrostem populacji ludzkiej,
  • 1:10 - 1:13
    rośnie ilość zagrożeń dla płazów.
  • 1:13 - 1:15
    Jest wiele innych czynników,
  • 1:15 - 1:17
    przez które znikają żaby.
  • 1:17 - 1:19
    Przez nadmierne wyłapywanie żab na handel
  • 1:19 - 1:21
    miliony żab znikają ze środowiska każdego roku.
  • 1:21 - 1:23
    miliony żab znikają ze środowiska każdego roku.
  • 1:23 - 1:24
    Gatunki inwazyjne,
  • 1:24 - 1:26
    takie jak nierodzimy pstrąg czy rak,
  • 1:26 - 1:28
    jedzą rodzime żaby.
  • 1:28 - 1:29
    Ludzie ułatwiają rozprzestrzenianie
  • 1:29 - 1:31
    chorób zakaźnych,
  • 1:31 - 1:33
    rozwożąc po całym świecie
  • 1:33 - 1:35
    100 milionów płazów rocznie,
  • 1:35 - 1:37
    jako żywność, zwierzęta domowe, przynętę
  • 1:37 - 1:38
    czy dla laboratoriów i ogrodów zoologicznych,
  • 1:38 - 1:41
    bez żadnych regulacji czy kwarantanny.
  • 1:41 - 1:43
    Jedna z tych chorób,
  • 1:43 - 1:44
    chytridiomycosis,
  • 1:44 - 1:47
    spowodowała wymarcie populacji płazów
  • 1:47 - 1:48
    zamieszkujących strumienie
  • 1:48 - 1:49
    w Afryce,
  • 1:49 - 1:49
    Australii,
  • 1:49 - 1:50
    Europie,
  • 1:50 - 1:52
    oraz w obu Amerykach.
  • 1:52 - 1:54
    Dodatkowym problemem
  • 1:54 - 1:57
    są miliony kilogramów pestycydów,
  • 1:57 - 1:59
    wprowadzane co roku do ekosystemu.
  • 1:59 - 2:01
    Chemikalia te są łatwo wchłaniane
  • 2:01 - 2:03
    przez przepuszczalną skórę płazów,
  • 2:03 - 2:07
    powodując osłabienie systemu odpornościowego
  • 2:07 - 2:09
    oraz zniekształcenia rozwojowe.
  • 2:09 - 2:11
    Dobrze, ale dlaczego warto chronić
  • 2:11 - 2:12
    te małe, zielone stworzenia?
  • 2:12 - 2:15
    Żaby są ważne z wielu powodów.
  • 2:15 - 2:17
    Są nieodzowną częścią łańcucha pokarmowego,
  • 2:17 - 2:19
    gdyż jedząc muchy, kleszcze, komary,
  • 2:19 - 2:20
    a także innych nosicieli chorób,
  • 2:20 - 2:23
    chronią nas przed malarią,
  • 2:23 - 2:24
    gorączką tropikalną,
  • 2:24 - 2:25
    i innymi schorzeniami.
  • 2:25 - 2:27
    Kijanki utrzymują zbiorniki wodne w czystości,
  • 2:27 - 2:28
    gdyż żywiąc się algami,
  • 2:28 - 2:29
    redukują obciążenie
  • 2:29 - 2:31
    stacji oczyszczania wody
  • 2:31 - 2:34
    i utrzymują jej niski koszt.
  • 2:34 - 2:36
    Żaby są źródłem pożywienia
  • 2:36 - 2:39
    dla ptaków, ryb, węży, ważek i małp.
  • 2:39 - 2:41
    Jeśli żaby znikną,
  • 2:41 - 2:42
    zaburzy to łańcuch pokarmowy
  • 2:42 - 2:45
    i inne zwierzęta również mogą zniknąć.
  • 2:45 - 2:47
    Płazy są też ogromnie ważne
  • 2:47 - 2:49
    dla medycyny.
  • 2:49 - 2:51
    Ponad 10% nagród Nobla
  • 2:51 - 2:52
    w dziedzinie fizjologii i medycyny
  • 2:52 - 2:53
    przyznano naukowcom,
  • 2:53 - 2:56
    których praca uzależniona była od płazów.
  • 2:56 - 2:58
    Niektóre z antybakteryjnych peptydów
  • 2:58 - 3:00
    na żabiej skórze potrafią zabić wirusa HIV,
  • 3:00 - 3:02
    niektóre działają przeciwbólowo,
  • 3:02 - 3:05
    a inne są naturalnym środkiem na komary.
  • 3:05 - 3:07
    Czeka nas wiele nowych odkryć,
  • 3:07 - 3:08
    jeśli ocalimy żaby,
  • 3:08 - 3:10
    ale kiedy znika gatunek żab,
  • 3:10 - 3:12
    wraz z nim znika nadzieja
  • 3:12 - 3:14
    na poprawę ludzkiego zdrowia.
  • 3:14 - 3:16
    Możecie pomoc na różne sposoby,
  • 3:16 - 3:18
    ale najlepszym z nich,
  • 3:18 - 3:20
    jest zmniejszenie śladu ekologicznego
  • 3:20 - 3:22
    i poprawa codziennych zachowań.
  • 3:22 - 3:24
    Kiedy znów usłyszycie tę nocną kołysankę,
  • 3:24 - 3:27
    nie traktujcie jej jako hałasu,
  • 3:27 - 3:28
    lecz jako wołanie o pomoc,
  • 3:28 - 3:31
    kumkane jednym głosem.
Title:
Znikające żaby - Kerry M. Kriger
Description:

Pełna wersja: http://ed.ted.com/lessons/disappearing-frogs-kerry-m-kriger

Żaby (i płazy w ogóle) są zagrożone na całym świecie. Niemal jedna trzecia gatunków płazów znajduje na granicy wymarcia. A przecież żaby przyczyniają się naszego dobra na wiele sposobów. Kerry M. Kriger opisuje, co stanowi zagrożenie dla żab oraz co możecie zrobić, by je ocalić.

Autor lekcji: Kerry M. Kriger. Animacja: Simon Ampel.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:48
  • Finished review. Awaiting translator's input.
    =========================================================================================== Odpowiedzieć najlepiej przez komentarze przy tłumaczeniu LINK. Jeśli odpowiadasz przez Amarę, podaj w temacie tytuł i nazwisko prelegenta, inaczej trudno mi znaleźć, o której prelekcji mowa. =========================================================================================== Poskracałam, co się dało (http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles) i wprowadziłam łamanie linijek (http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines).
    =========================================================================================== W razie potrzeby możemy też przedyskutować wprowadzone przeze mnie zmiany i wprowadzić inne wersje. Jeśli jeszcze Cię tam nie ma, zapraszam też do dołączenia do facebookowej grupy dla polskich tłumaczy pracujących w Otwartym Projekcie Tłumaczeń - https://www.facebook.com/groups/OTPPolska
    ================================================================================
    Okoliczniki czasu i miejsca wydzielone przecinkiem.

    Okoliczniki czasu i miejsca na początku zdania nie są w języku polskim oddzielane przecinkiem, inaczej niż w angielskim. Przykład: "Today, the basis for scientific time" = "Dzisiaj, podłożem mierzenia czasu" --> "Dzisiaj podłożem mierzenia czasu"
    ================================================================================
    Literówki, które wykryłby moduł sprawdzania pisowni.

    W tłumaczeniu było bardzo dużo literówek. Proszę zainstalować moduł sprawdzania pisowni w przeglądarce. https://addons.mozilla.org/en-us/firefox/addon/polish-spellchecker-dictionary/

    http://pl.wikipedia.org/wiki/Cudzys%C5%82%C3%B3w#Cudzys.C5.82owy_zagnie.C5.BCd.C5.BCone

  • Dzieki, nie mam uwag :-)

Polish subtitles

Revisions Compare revisions