چگونه ممکن است زمین روزی مانند مریخ به نظر برسد
-
0:01 - 0:04وقتی شبها به آسمان نگاه میکنید،
-
0:04 - 0:05چیزهای شگفتانگیزی میبینید.
-
0:05 - 0:07زیباست.
-
0:07 - 0:10ولی چیزهایی که نمیبینید
شگفتانگیزتر هستند، -
0:10 - 0:11چون الان ما میدونیم که
-
0:11 - 0:15دور هر ستارهای یا تقریباً هر ستارهای،
-
0:15 - 0:16یه سیاره هست،
-
0:16 - 0:17یا چندتایی.
-
0:18 - 0:20بنابراین چیزی که این تصویر
بهتون نشون نمیده -
0:20 - 0:22همهی سیارههایی هستن که
-
0:22 - 0:24تو فضا میشناسیم.
-
0:24 - 0:27وقتی به سیارهها فکر میکنیم،
فکر میکنیم چیزهای دورافتادهای هستن -
0:28 - 0:29که با سیارهی خودمون فرق میکنن.
-
0:29 - 0:32ولی ما الان رو یه سیاره هستیم،
-
0:32 - 0:35و چیزهای شگفتانگیزی
دربارهی زمین وجود دارن -
0:35 - 0:39که همهجا روداریم میگردیم،
تا مشابهش رو پیدا کنیم. -
0:39 - 0:43ما جستجو میکنیم،
و داریم چیزهای شگفتانگیزی پیدا میکنیم. -
0:43 - 0:47ولی من میخوام دربارهی یه چیز جالب
روی زمین صحبت کنم. -
0:47 - 0:50این که در هر دقیقه،
-
0:50 - 0:52۴۰۰ پوند (۱۸۱/۴۴کیلوگرم) هیدروژن
-
0:52 - 0:55و حدوداً ۷ پوند (۳/۷ کیلوگرم) هلیوم
-
0:55 - 0:58از زمین به فضا خارج میشه.
-
0:59 - 1:03و اینها گازهایی هستن که بیرون میرن
و دیگه بر نمیگردن. -
1:03 - 1:06بنابراین هیدروژن، هلیوم و خیلی چیزهای دیگه
-
1:06 - 1:09چیزی رو میسازن
که ما به عنوان جو زمین میشناسیم. -
1:09 - 1:13جو زمین رو تنها همین گازها
بهوجود آوردن که یه خط نازک آبی شکل میدن -
1:13 - 1:16که از ایستگاه فضایی بینالمللی
دیده میشه. -
1:16 - 1:19عکسی که یه فضانورد گرفته بود.
-
1:19 - 1:23این لایهی نازک دور سیارهمون
-
1:23 - 1:25چیزیه که به زندگی اجازهی شکفتن میده.
-
1:25 - 1:28از سیارهمون در مقابل خیلی از برخوردهای
-
1:28 - 1:30شهابسنگها و چیزهای مشابه محافظت میکنه.
-
1:30 - 1:34و یه پدیدهی خیلی شگفتانگیز،
-
1:34 - 1:36این حقیقت که داره از بین میره
-
1:37 - 1:39باید شماها رو بترسونه،
حداقل یه ذره. -
1:40 - 1:43من این فرآیند رو مطالعه میکنم
-
1:43 - 1:46و اسمش «گریز جوی» هست.
-
1:47 - 1:51گریز جوی مختص سیارهی زمین نیست.
-
1:51 - 1:55اگه از من بپرسین،
بخشی از سیاره بودنه، -
1:55 - 1:59چون سیارات،
نه فقط زمین بلکه در سراسر گیتی، -
1:59 - 2:02میتونن دستخوش گریز جوی بشن.
-
2:02 - 2:07و جوری که اتفاق میافته اطلاعاتی
دربارهی خود سیارات بهمون میده. -
2:08 - 2:11چون وقتی شما دربارهی
منظومهی شمسی میاندیشین، -
2:11 - 2:13شاید دربارهی این عکس فکر کنین.
-
2:14 - 2:17و احتمالاً میگین که خوب،
اینجا هشت تا سیاره هستن، شایدم نه تا. -
2:17 - 2:20برای اونایی که از دیدن این عکس پریشان شدن،
-
2:20 - 2:21من یکی رو اضافه میکنم.
-
2:21 - 2:22(خندهی حضار)
-
2:22 - 2:25به کمک «افقهای نو»،
ما پلوتو رو هم در نظر میگیریم. -
2:26 - 2:27و نکتهای که اینجا هست،
-
2:27 - 2:30اینه که برای اهداف این سخنرانی و خروج جوی،
-
2:30 - 2:32پلوتو تو ذهن من یه سیارهس،
-
2:32 - 2:36همونطوری که بقیه سیاراتی
که دور ستارههای دیگه هستن و نمیبینیمشون -
2:36 - 2:38هم سیاره هستن.
-
2:38 - 2:41بنابراین ویژگیهای بنیادی سیارههاست
-
2:41 - 2:44که شامل این حقیقت میشه که اونها بدنی
-
2:44 - 2:46هستن که با جاذبه شکل گرفتن.
-
2:46 - 2:48پس کلی مواد هستن که فقط با این
-
2:48 - 2:50نیروی جذاب بههم چسبیدن.
-
2:50 - 2:53و این بدنها اونقدر بزرگن
که جاذبهی خیلی زیادی دارن. -
2:53 - 2:54برا همینه که گرد هستن.
-
2:54 - 2:56پس وقتی بهشون نگاه میکنین،
-
2:56 - 2:57حتی پلوتو،
-
2:57 - 2:59اونا گرد هستن.
-
2:59 - 3:02پس شما میبینید که اینجا
جاذبه واقعا نقشش رو ایفا میکنه. -
3:02 - 3:05ولی یکی دیگه از ویژگیهای بنیادی سیارات
-
3:05 - 3:07چیزی هست که اینجا نمیبینید،
-
3:07 - 3:09و اونم ستاره هست، خورشید،
-
3:09 - 3:13که همهی سیارات منظومهی شمسی
به دورش میگردن. -
3:13 - 3:17و این اساساً چیزیه
که منجر به گریز جوی میشه. -
3:18 - 3:23دلیل اینکه اساساً ستارگان
منجر به گریز جوی سیارات میشن -
3:23 - 3:28اینه که ستارگان به سیارات
ذرات و نور و گرما ارائه میکنن -
3:29 - 3:32که باعث میشه جو سیارات از دست بره.
-
3:32 - 3:33یه بالن پر از هوای گرم رو تصور کنین،
-
3:33 - 3:38یا به عکس این فانوسها
تو فستیوالی تو تایلند نگاه بندازین، -
3:38 - 3:41همونطور که میبینین هوای گرم
میتونه گازها رو به سمت بالا سوق بده. -
3:41 - 3:43اگه به اندازهی کافی
انرژی و گرما داشته باشین، -
3:43 - 3:45که خورشید ما داره،
-
3:45 - 3:49اون گاز که خیلی سبکه و فقط
با نیروی جاذبه محدود شده، -
3:49 - 3:50میتونه به فضا فرار کنه.
-
3:52 - 3:56و خوب در واقع این
دلیل اتفاق افتادن گریز جوی -
3:56 - 3:58روی زمین و سایر سیارات هست --
-
3:58 - 4:01اثر متقابل بین گرمای ستارگان
-
4:01 - 4:04و چیره شدن بر نیروی جاذبهی سیاره.
-
4:05 - 4:07خوب پیشتر گفتم که این نرخ اتفاق
-
4:07 - 4:10با نرخ ۴۰۰ پوند در دقیقه برای هیدروژن
-
4:10 - 4:12و تقریبا ۷ پوند برای هلیوم هست.
-
4:13 - 4:15اما این چطوری به نظر میاد؟
-
4:15 - 4:17خوب، حتی در دههی ۸۰،
-
4:17 - 4:18از زمین عکسهایی تو نور
-
4:18 - 4:20ماورای بنفش
-
4:20 - 4:23با استفاده از فضاپیمای DE ناسا گرفتیم.
-
4:23 - 4:25خوب این دو تا عکس از زمین
-
4:25 - 4:28نشون میده که درخشش ناشی از
فرار هیدروژن چطور به نظر میاد، -
4:28 - 4:30به رنگ قرمز.
-
4:30 - 4:33همچنین میتونین گازهای دیگه
مثل اکسیژن و نیتروژن رو -
4:33 - 4:35توی اون نور کم سفید رنگ
-
4:35 - 4:37تو دایرهی نشاندهندهی شفقها ببینین،
-
4:37 - 4:40همچنین یه سری حلقه اطراف نواحی گرمسیری.
-
4:40 - 4:43خوب اینا تصاویری هستن
که قطعا بهمون نشون میدن -
4:43 - 4:47که جو ما محکم به زمین نچسبیده
-
4:47 - 4:50و در حقیقت داره به فضای دوردست میره،
-
4:50 - 4:52و باید اضافه کنم، با یه نرخ هشدار دهنده.
-
4:53 - 4:57ولی زمین به تنهایی دچار گریز جوی نیست.
-
4:57 - 5:00مریخ، نزدیکترین همسایهمون،
از زمین خیلی کوچکتره، -
5:00 - 5:04بنابراین جاذبهی خیلی کمتری
برای نگهداری از جو خودش داره. -
5:04 - 5:06و با اینکه میدونیم مریخ جو داره،
-
5:06 - 5:09ولی میبینیم که
خیلی از جو زمین نازکتره. -
5:09 - 5:10فقط به سطحش نگاه کنین.
-
5:10 - 5:14شما گودالهایی رو میبینین
که نشون میده اون جوی که بتونه -
5:14 - 5:15جلوی اینجور ضربهها رو بگیره نداشته.
-
5:16 - 5:18همچنین، میبینیم که یه «سیارهی سرخ» هست،
-
5:18 - 5:21و فرار جوی نقش مهمی
-
5:21 - 5:22تو قرمز بودن مریخ بازی میکنه.
-
5:22 - 5:26چون ما فکر میکنیم
مریخ گذشتهی خیستری داشته، -
5:26 - 5:31وقتی آب انرژی کامل بهدست آورد،
تبدیل به اکسیژن و هیدروژن شد، -
5:31 - 5:34و هیدروژن به اندازهای سبکه،
که به درون فضا فرار کرد، -
5:34 - 5:36و اکسیژن باقیمانده
-
5:36 - 5:38باعث زنگ زدن سطحش شده و اون
-
5:38 - 5:42رنگ آشنای قرمز زنگزدگی رو بهجا گذاشته.
-
5:43 - 5:45خوب میتونیم به تصاویر مریخ نگاه کنیم
-
5:45 - 5:47و بگیم که احتمالاً فرار جوی اتفاق افتاده،
-
5:47 - 5:51اما ناسا الان کاوشگر ماوِن
رو روی مریخ داره، -
5:52 - 5:55که کار اصلیش مطالعهی گریز جویه.
-
5:55 - 6:00جو مریخ رو ببینید و کاوشگر ماوِن.
-
6:00 - 6:03و نتایجی که از اون به دست اومده
عکسهایی رو نشون میدن که خیلی شبیه -
6:03 - 6:05اون چیزین که ما اینجا رو زمین دیدیم.
-
6:05 - 6:08خیلی وقته میدونیم که
مریخ داره جوش رو از دست میده، -
6:08 - 6:10اما الان تصاویر خیرهکنندهای داریم.
-
6:10 - 6:13اینجا، برای نمونه،
میبینید که دایرهی قرمز -
6:13 - 6:14به اندازهی مریخ هست،
-
6:14 - 6:18و رنگ آبی هیدروژن در حال فرار از سیاره.
-
6:18 - 6:22بنابراین به فضایی بیشتر از ۱۰ برابر
اندازهی سیاره میرسه، -
6:22 - 6:25به اندازهی کافی دور که دیگه
سیاره محدودش نمیکنه. -
6:25 - 6:27به سمت فضا فرار میکنه.
-
6:27 - 6:29این کمک میکنه برخی ایدهها رو تایید کنیم،
-
6:29 - 6:32مثلا اینکه چرا مریخ قرمزه،
برای هیدروژن از دست رفته. -
6:33 - 6:35ولی هیدروژن تنها گازی که
از دست رفته نیست. -
6:35 - 6:38من به هلیوم و مقدار کمی اکسیژن
و نیتروژن روی زمین اشاره کردم، -
6:38 - 6:42و از طریق کاوشگر ماون ما میتونیم ببینیم
که مریخ اکسیژن هم از دست میده. -
6:42 - 6:45و میتونید ببینید که چون
اکسیژن سنگینتره، -
6:45 - 6:48نمیتونه به اندازه هیدروژن دور شه،
-
6:48 - 6:50ولی با این حال همچنان
داره از سیاره دور میشه. -
6:50 - 6:53همهش رو محدود شده
به دایرهی قرمز نمیبینین. -
6:54 - 6:58پس این حقیقت که ما فرار جوی رو فقط تو
سیارهی خودمون نمیبینیم -
6:58 - 7:01و میتونیم هرجایی مطالعهش کنیم
و فضاپیما بفرستیم -
7:01 - 7:05به ما اجازه میده که
دربارهی گذشتهی سیارات -
7:05 - 7:07و حتی خود سیارات به طور کلی
-
7:07 - 7:09و آیندهی زمین یاد بگیریم.
-
7:09 - 7:11یکی از راههایی که میتونیم
دربارهی آینده یاد بگیریم -
7:11 - 7:14از طریق سیارات خیلی دوری هستن
که دیده نمیشن. -
7:15 - 7:18قبل از اینکه سراغ اون موضوع برم،
باید به این نکته اشاره کنم، -
7:19 - 7:21که عکسهایی مثل این
از پلوتو نشونتون نمیدم، -
7:21 - 7:22که ممکنه نومید کننده باشه،
-
7:22 - 7:24ولی برای اینه که ما هنوز نداریمشون.
-
7:24 - 7:28ماموریت «افقهای نو» هم اکنون
در حال مطالعهی فرار جوی -
7:28 - 7:29از پلوتو هستش.
-
7:29 - 7:31پس آماده و منتظر اونا باشین.
-
7:32 - 7:34سیارههایی که میخوام دربارهشون صحبت کنم
-
7:34 - 7:36فراسیارههای در حال گذر
نامیده شدهان. -
7:36 - 7:40هر سیارهای که به دور یک
ستاره غیر از خورشید میگرده -
7:40 - 7:43یک فراسیاره، یا
سیارهی فراخورشیدی نامیده میشه. -
7:43 - 7:45و این سیارههایی که میگیم در حال گذر هستن
-
7:45 - 7:47یه ویژگی خاص دارن
-
7:47 - 7:49اگه به وسط ستاره نگاه کنین،
-
7:49 - 7:51میبینین که در واقع داره چشمک میزنه،
-
7:51 - 7:53و دلیل این چشمک زدن
-
7:53 - 7:57اینه که همواره سیارههایی
دارن از جلوش رد میشن، -
7:57 - 7:59و در اون موقعیت خاص
-
7:59 - 8:02که سیارات جلوی رد شدن نور ستاره رو میگیرن
-
8:02 - 8:04ما میتونیم چشمک زدن نور رو ببینیم.
-
8:05 - 8:08با بررسی ستارههای آسمان شب
-
8:08 - 8:09برای این سوسو زدن،
-
8:09 - 8:11میتونیم سیارات رو پیدا کنیم.
-
8:11 - 8:15برای همین الان تونستیم بیش از
۵۰۰۰ سیاره تو کهکشان راه شیریِ -
8:15 - 8:16خودمون شناسایی کنیم،
-
8:16 - 8:19و میدونیم که خیلی بیشتر از
این اندازهای که گفتم وجود دارن. -
8:19 - 8:22وقتی به نور این ستارهها نگاه میکنیم،
-
8:22 - 8:26همونطوری که گفتم،
چیزی که میبینیم خود سیاره نیست، -
8:26 - 8:28تیره شدن نوره
-
8:28 - 8:29که میتونیم تو گذر زمان ضبطش کنیم.
-
8:29 - 8:33وقتی سیاره در حال عبور
از جلوی ستارهس نور کم میشه، -
8:33 - 8:35و این اون چشمک زدنی هست که پیشتر دیدین.
-
8:35 - 8:37ما فقط این سیارهها رو پیدا نمیکنیم
-
8:37 - 8:40بلکه میتونیم به نورشون با
طول موجهای مختلف نگاه کنیم. -
8:40 - 8:44من به دیدن زمین و مریخ
تو نور ماورای بنفش اشاره کردم. -
8:44 - 8:48اگه ما با تلسکوپ هابل به این
فراسیارههای در حال گذر بنگریم، -
8:48 - 8:50تو نور ماورای بنفش
-
8:50 - 8:54سوسو زدن بیشتر و نور کمتری
از ستاره میبینیم، -
8:54 - 8:55وقتی سیاره داره از جلوش رد میشه.
-
8:55 - 8:59فکر میکنیم که یه جو گسترده از هیدروژن
-
8:59 - 9:00دور سیاره رو پوشانده
-
9:00 - 9:02که به نظر پفکرده میاد
-
9:02 - 9:04و بنابراین جلوی رد شدن
نور بیشتری رو میگیره. -
9:05 - 9:08با استفاده از این روش،
ما در واقع تونستیم -
9:08 - 9:12فراسیارههای در حال گذری رو کشف کنیم
که دستخوش فرار جوی هستن. -
9:12 - 9:15این سیارهها رو میتونیم
«مشتری»های داغ بنامیم، -
9:15 - 9:17برخی از اونایی که پیدا کردیم رو.
-
9:17 - 9:19به دلیل اینکه مانند مشتری
سیارههای گازی هستند، -
9:19 - 9:21ولی خیلی نزدیک ستارهشون هستن،
-
9:21 - 9:23صدها برابر نزدیکتر از مشتری.
-
9:23 - 9:27به دلیل گازهای سبکِ آماده برای فرار،
-
9:27 - 9:28و گرمایی که از ستاره ساتع میشه،
-
9:28 - 9:32نرخ کاملاً فاجعهباری از
گریز جوی رو داریم. -
9:32 - 9:37بنابراین بر خلاف ۴۰۰ پوند در دقیقه
از دست دادن هیدروژن توسط زمین، -
9:37 - 9:38برای این سیارهها،
-
9:38 - 9:42۱/۳ میلیارد پوند (۵۸۹/۶۷ میلیون کیلوگرم)
هیدروژن در دقیقه از دست میره. -
9:43 - 9:48پس ممکنه با خودتون فکر کنین، خوب،
آیا این سیارهها از بین خواهند رفت؟ -
9:48 - 9:50این سوالیه که وقتی که به منظومهی شمسی
-
9:50 - 9:52خودمون نگاه کردیم پرسیدیم،
-
9:52 - 9:54چونکه سیارههای نزدیکتر به
خورشید صخرهای هستن، -
9:54 - 9:57و سیارههای دورتر بزرگتر و گازیتر.
-
9:57 - 9:59آیا میتونید از چیزی
مثل مشتریای شروع کنید -
9:59 - 10:01که به خورشید نزیدک بود،
-
10:01 - 10:03و از همهی گاز داخلش خلاص شین؟
-
10:03 - 10:06الان فکر میکنیم که اگه
از یه مشتری داغ شروع کنیم، -
10:06 - 10:09نمیتونید به زمین یا عطارد برسین.
-
10:09 - 10:11ولی اگه از یه چیز کوچکتر شروع کنین،
-
10:11 - 10:14احتمالش هست که گازها
به اندازهی کافی فرار کنن -
10:14 - 10:16که شدیدا تحت تاثیر قرار بگیره
-
10:16 - 10:19و یه چیز خیلی متفاوت از اولش به جای بذاره.
-
10:19 - 10:21همهی اینها خیلی کلی به نظر میان،
-
10:21 - 10:24و ممکنه دربارهی منظومهی شمسی صحبت کنیم،
-
10:24 - 10:26ولی این چه کاری به ما روی زمین داره؟
-
10:26 - 10:28خوب در آیندهی دور،
-
10:28 - 10:30خورشید روشنتر خواهد شد.
-
10:30 - 10:32و همزمان با این اتفاق،
-
10:32 - 10:35گرمایی که از خورشید میاد
خیلی شدید میشه. -
10:36 - 10:40خیلی شبیه اون چیزی که میبینید
گاز از مشتری داغ ساطع میشه، -
10:40 - 10:42از زمین هم ساطع خواهد شد،
-
10:42 - 10:44و چیزی که میتونیم به دنبالش باشیم،
-
10:45 - 10:47یا براش آماده باشیم،
-
10:47 - 10:48اینه که در آیندهی دور،
-
10:48 - 10:51زمین شبیه مریخ خواهد شد.
-
10:51 - 10:54هیدروژن خارج شده از مولکول آب،
-
10:54 - 10:56سریعتر به داخل فضا میره،
-
10:56 - 11:01و ما میمونیم و یه سیارهی خشک و قرمز.
-
11:01 - 11:03نترسید،چند میلیارد سال دیگهس،
-
11:03 - 11:05یکمی زمان برای آماده شدن داریم.
-
11:05 - 11:06(خندهی حضار)
-
11:06 - 11:09ولی من میخواستم
از چیزی که اتفاق میافته آگاه باشید، -
11:09 - 11:10نه لزوما در آینده،
-
11:10 - 11:13بلکه همین حالا که صحبت میکنیم
گریز جوی در جریانه. -
11:14 - 11:17دربارهی علوم شگفتانگیزی که دارن تو فضا
اتفاق میافتن چیزهای زیادی شنیدین -
11:17 - 11:19و سیاراتی در دوردست،
-
11:19 - 11:22و ما این سیارات رو مطالعه میکنیم
تا این جهانها رو بفهمیم. -
11:22 - 11:27اما در حالی که داریم دربارهی مریخ و این
فراسیارههای داغ مشتریسان یاد میگیریم، -
11:27 - 11:30چیزهایی مثل گریز جوی پیدا میکنیم
-
11:30 - 11:34که خیلی چیزها دربارهی
سیارهمون زمین یادمون میدن. -
11:34 - 11:38پس دفعه دیگهای که به فضای دوردست
فکر میکنین این رو هم در نظر بگیرین. -
11:38 - 11:39خیلی ممنونم.
-
11:39 - 11:42(تشویق حضار)
- Title:
- چگونه ممکن است زمین روزی مانند مریخ به نظر برسد
- Speaker:
- آنجالی تریپاتی
- Description:
-
هر دقیقه، ۴۰۰ پوند هیدروژن و تقریبا ۷ پوند هلیوم از جو زمین به فضای بیرونی خارج میشود. آنجالی تریپاتی اخترفیزیکدانی است که پدیدهی «گریزِ جوّی» را مطالعه میکند، و در این سخنرانی سحرآمیز و قابلفهم، بررسی میکند که چگونه روزی (چند میلیارد سال بعد) این پدیده ممکن است سیارهی آبی ما را قرمز کند.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:55
soheila Jafari approved Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
soheila Jafari edited Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
Saeid Saadattalab accepted Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
Saeid Saadattalab edited Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
Saeid Saadattalab edited Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
Morteza Haghani edited Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
Morteza Haghani edited Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars | ||
Morteza Haghani edited Persian subtitles for Why Earth may someday look like Mars |