Return to Video

Gelecekteki suçlardan bir görüntü

  • 0:00 - 0:03
    Ben suç ve terörizmin
  • 0:03 - 0:07
    geleceği üzerine çalışıyorum
  • 0:07 - 0:10
    ve açıkçası, korkuyorum.
  • 0:10 - 0:12
    Gördüklerim yüzünden korkuyorum.
  • 0:12 - 0:14
    İçtenlikle inanmak istiyorum
  • 0:14 - 0:17
    o teknolojinin bize
  • 0:17 - 0:20
    vaat edilen tekno-ütopyayı getirebileceğine,
  • 0:20 - 0:21
    ama, görüyorsunuz,
  • 0:21 - 0:25
    kariyerimi kanun uygulayıcı olarak harcadım,
  • 0:25 - 0:27
    ve bu olaylara bakış açımı geliştirdi.
  • 0:27 - 0:29
    Ben bir devriye polis memuruydum,
  • 0:29 - 0:31
    bir gizli soruşturmacı,
  • 0:31 - 0:33
    bir terörle mücadele stratejisti
  • 0:33 - 0:35
    ve dünya çapında 70'ten fazla
  • 0:35 - 0:37
    ülkede çalıştım.
  • 0:37 - 0:38
    Payımdan daha fazlasını görmek zorunda kaldım:
  • 0:38 - 0:42
    şiddeti ve toplumun karanlık arka sokaklarını gördüm
  • 0:42 - 0:46
    ve bu benim görüşlerimi aydınlattı.
  • 0:46 - 0:48
    Suçlular ve teröristlerle işim
  • 0:48 - 0:50
    aslında son derece eğitici olmuştur.
  • 0:50 - 0:53
    Onlar bana çok şey öğretti ve ben
  • 0:53 - 0:56
    sizinle bu gözlemlerin bazılarını paylaşabilmek istiyorum.
  • 0:56 - 0:59
    Bugün size tüm bu bizi hayrete düşüren
  • 0:59 - 1:03
    teknolojilerin arka yüzünü göstereceğim,
  • 1:03 - 1:05
    sevdiklerimizden bazılarını.
  • 1:05 - 1:06
    Bunlar, TED topluluğunun elinde
  • 1:06 - 1:09
    dünyamız için büyük değişiklikler
  • 1:09 - 1:13
    getirecek harika araçlardır
  • 1:13 - 1:16
    ancak intihar bombacılarının elinde
  • 1:16 - 1:19
    gelecek oldukça farklı görünebilir.
  • 1:19 - 1:21
    Genç bir devriye polisi olarak
  • 1:21 - 1:23
    teknolojiyi ve suçluların bunu nasıl kullandığını
  • 1:23 - 1:25
    gözlemlemeye başladım.
  • 1:25 - 1:29
    O günlerde teknolojinin yüksekliği buydu.
  • 1:29 - 1:31
    Gülüyor olabilirsiniz,
  • 1:31 - 1:32
    uğraştığım tüm uyuşturucu satıcıları ve çete üyeleri
  • 1:32 - 1:35
    bunlardan birine tanıdığım herhangi bir
  • 1:35 - 1:39
    polis memurundan çok daha önce sahipti.
  • 1:39 - 1:42
    Yirmi yıl sonra, suçlular hala
  • 1:42 - 1:46
    cep telefonları kullanıyor, ama ek olarak kendi
  • 1:46 - 1:48
    cep telefonu şebekelerini de oluşturuyorlar,
  • 1:48 - 1:50
    Meksika'nın 31 eyaletine birden uyuşturucu satıcılarınca
  • 1:50 - 1:54
    konumlandırılmış bu örnek gibi.
  • 1:54 - 1:56
    Bir şifrelenmiş ulusal
  • 1:56 - 1:59
    radyo iletişim sistemleri var.
  • 1:59 - 2:01
    Bunu bir düşünün.
  • 2:01 - 2:05
    Bunun içine giren yeniliği bir düşünün.
  • 2:05 - 2:08
    Bunu inşa etmek için gereken alt yapıyı bir düşünün.
  • 2:08 - 2:09
    Ve sonra bunu bir düşünün:
  • 2:09 - 2:13
    Neden san Francisco da bir cep telefonu sinyali alamıyorum? (Kahkahalar)
  • 2:13 - 2:18
    Bu nasıl mümkün olabilir? (Kahkaha) Bu hiç mantıklı değil. (Alkış)
  • 2:18 - 2:20
    Suçluların ve teröristlerin neler yapabileceklerini
  • 2:20 - 2:23
    sürekli hafife alıyoruz.
  • 2:23 - 2:25
    Teknoloji dünyamızı
  • 2:25 - 2:27
    giderek daha açık hale getirdi ve çoğunlukla
  • 2:27 - 2:29
    bu harika, ancak tüm bu açıklık
  • 2:29 - 2:31
    istenmeyen sonuçlara yol açabilir.
  • 2:31 - 2:36
    2008 de Mumbai'deki terörist saldırısını düşünün.
  • 2:36 - 2:39
    Saldırıyı gerçekleştiren adamlar silahlıydı:
  • 2:39 - 2:42
    Ak-47'ler, patlayıcılar ve el bomları.
  • 2:42 - 2:44
    Onlar bu el bombalarını
  • 2:44 - 2:47
    kafelerde oturan masum insanlara attılar
  • 2:47 - 2:52
    ve işten eve giden trenleri yakalamayı beklediler.
  • 2:52 - 2:56
    Ama ağır topçu, terörist operasyonlar için yeni bir şey değil.
  • 2:56 - 2:58
    Silahlar ve bombalar yeni bir şey değil.
  • 2:58 - 2:59
    Bu kez farklı olan şey
  • 2:59 - 3:02
    teröristlerin modern bilgi iletişim teknolojilerini
  • 3:02 - 3:05
    daha fazla kurban bulmak ve öldürmek için
  • 3:05 - 3:10
    kullanma şekilleriydi.
  • 3:10 - 3:12
    Cep telefonları ile silahlanmışlardı.
  • 3:12 - 3:14
    BlackBerry'leri vardı.
  • 3:14 - 3:16
    Uydu görüntülerine erişimleri vardı.
  • 3:16 - 3:21
    Uydu telefonları vardı ve hatta gece görüş gözlükleri vardı.
  • 3:21 - 3:24
    Ama belki de onların en büyük yeniliği buydu.
  • 3:24 - 3:26
    Hepimiz bunun gibi fotoğrafları televizyonda
  • 3:26 - 3:29
    ve haberlerde gördük. Bu bir operasyon merkezidir.
  • 3:29 - 3:32
    Ve teröristler kendi operasyon merkezlerini inşa ettiler,
  • 3:32 - 3:35
    Pakistan sınırı boyunca,
  • 3:35 - 3:37
    BBC'yi, el Cezire'yi,
  • 3:37 - 3:41
    CNN'i ve Hint yerel istasyonlarını görüntülediler.
  • 3:41 - 3:46
    Ayrıca internet ve sosyal medyayı da takip ettiler,
  • 3:46 - 3:48
    saldırılarının ilerleyişini ve
  • 3:48 - 3:51
    kaç insan öldürdüklerini görmek için.
  • 3:51 - 3:54
    Bunların tümünü gerçek zamanlı olarak yaptılar.
  • 3:54 - 3:57
    Terör operasyonları merkezindeki yenilik
  • 3:57 - 4:01
    teröristlere benzersiz durumsal farkındalık verdi
  • 4:01 - 4:03
    ve polislere karşı üstün taktiksel avantaj
  • 4:03 - 4:06
    ve hükumete karşı da.
  • 4:06 - 4:07
    Onlar bununla ne yaptılar?
  • 4:07 - 4:09
    Bu büyük etkiyi kullandılar.
  • 4:09 - 4:11
    60 saatlik kuşatma sırasında bir noktada
  • 4:11 - 4:13
    teröristler odadan odaya giderek
  • 4:13 - 4:16
    ek kurbanlar bulmaya çalışıyorlardı.
  • 4:16 - 4:18
    Üst katta bir süit oda ile karşılaştılar
  • 4:18 - 4:20
    ve tekmeleyerek kapıyı açtılar
  • 4:20 - 4:22
    ve yatağın kenarında saklanan bir adam buldular.
  • 4:22 - 4:24
    Adama sordular: "Sen kimsin,
  • 4:24 - 4:26
    ve burada ne yapıyorsun?"
  • 4:26 - 4:28
    Adam yanıtladı,
  • 4:28 - 4:31
    "Ben sadece masum bir öğretmenim."
  • 4:31 - 4:33
    Tabi ki, teröristler hiçbir
  • 4:33 - 4:37
    Hintli öğretmenin Taj da bir suitte kalmayacağını biliyorlardı.
  • 4:37 - 4:39
    Adamın kimliğini aldılar
  • 4:39 - 4:42
    ve terörist savaş odasına adamın adını telefonla bildirdiler,
  • 4:42 - 4:45
    terörist savaş odası ismi "google"da aradı
  • 4:45 - 4:48
    ve bir resmi bulundu, ardından sahadaki
  • 4:48 - 4:49
    adamlarını aradılar ve dediler ki:
  • 4:49 - 4:54
    "Sizin rehine tıknaz mı?
  • 4:54 - 4:58
    Kel mi? Gözlük takıyor mu?";
  • 4:58 - 5:03
    "Evet, evet, evet." diye geldi cevaplar.
  • 5:03 - 5:05
    Operasyon merkezi adamı bulmuştu ve bir eşleştirme yaptılar.
  • 5:05 - 5:06
    Adam öğretmen değildi.
  • 5:06 - 5:10
    O Hindistan'daki 2. en zengin iş adamıydı
  • 5:10 - 5:12
    ve bu bilgiyi öğrendikten sonra
  • 5:12 - 5:15
    terörist savaş odası Mumbai'de
  • 5:15 - 5:17
    sahada bulunan teröristlere emir verdi.
  • 5:17 - 5:20
    ("Öldürün onu.")
  • 5:20 - 5:24
    Hepimiz gizlilik ayarlarımız konusunda endişeleniriz,
  • 5:24 - 5:26
    Facebook'ta,
  • 5:26 - 5:28
    ama işin gerçeği,
  • 5:28 - 5:32
    bizim açıklığımız bize karşı kullanılabilir.
  • 5:32 - 5:33
    Teröristler bunu yapıyor.
  • 5:33 - 5:37
    Bir arama motoru
  • 5:37 - 5:41
    kim yaşayacak ve kim ölecek belirleyebilir.
  • 5:41 - 5:44
    İşte içinde yaşadığımız dünya bu.
  • 5:44 - 5:45
    Mumbai kuşatması sırasında,
  • 5:45 - 5:48
    teröristler teknolojiye o kadar bağımlılardı ki
  • 5:48 - 5:50
    bir çok tanığın söylediğine göre
  • 5:50 - 5:53
    teröristler bir elleriyle rehineleri vururken
  • 5:53 - 5:56
    diğeri ile cep telefonlarına gelen mesajları
  • 5:56 - 5:58
    kontrol ediyorlardı.
  • 5:58 - 6:01
    Sonunda, 300 kişi ağır yaralandı
  • 6:01 - 6:05
    ve 172'nin üzerinde erkek, kadın ve çocuk
  • 6:05 - 6:09
    o gün hayatlarını kaybettiler.
  • 6:09 - 6:11
    Ne olduğunu bir düşünün.
  • 6:11 - 6:14
    60 saatlik Mumbai kuşatması sırasında
  • 6:14 - 6:19
    sadece silahlarla değil
  • 6:19 - 6:21
    teknolojiyle de kuşanmış 10 adam,
  • 6:21 - 6:24
    20 milyonluk bir şehri durma noktasına
  • 6:24 - 6:26
    getirmeyi başardı.
  • 6:26 - 6:28
    10 kişi 20 milyon kişiyi kontrol etti
  • 6:28 - 6:32
    ve bu tüm dünyaya yayıldı.
  • 6:32 - 6:39
    Bu köktencilerin açıklık ile ne yapabileceğinin göstergesidir.
  • 6:39 - 6:41
    Bu yaklaşık 4 yıl önce yapıldı.
  • 6:41 - 6:43
    Teröristler bugün elimizde mevcut
  • 6:43 - 6:46
    olan teknolojiler ile neler yapabilirler?
  • 6:46 - 6:49
    Yarın ne yapacaklar?
  • 6:49 - 6:51
    Bir kişinin bir sürü kişiyi etkileme kabiliyeti
  • 6:51 - 6:54
    üssel olarak artıyor
  • 6:54 - 6:58
    ve hem iyilik ve hem de kötülük için artıyor.
  • 6:58 - 7:00
    Bu sadece terörizmle ilgili değil.
  • 7:00 - 7:03
    Ayrıca büyük bir suç tanımı değişimi oldu.
  • 7:03 - 7:07
    Görüyorsunuz, şimdi daha fazla suç işleyebilirsiniz.
  • 7:07 - 7:09
    Eski günlerde bıçak ve tabanca vardı.
  • 7:09 - 7:12
    Ardından suçlular trenleri soymaya başladılar.
  • 7:12 - 7:15
    Trendeki 200 kişiyi soyabilirsiniz, büyük bir yenilik.
  • 7:15 - 7:17
    İlerledikçe internet
  • 7:17 - 7:19
    yapılacak şeyleri daha da büyütmeye izin verdi.
  • 7:19 - 7:21
    Aslında çoğunuz en son yapılan
  • 7:21 - 7:22
    Sony Playstation hacklenmesini hatırlayacaktır.
  • 7:22 - 7:29
    Bu olayda 100 milyonun üzerinde insan soyuldu.
  • 7:29 - 7:31
    Bunu bir düşünün.
  • 7:31 - 7:32
    İnsanlık tarihinde ne zaman
  • 7:32 - 7:34
    bir kişi için 100 milyonu soymak
  • 7:34 - 7:40
    mümkün olmuştur?
  • 7:40 - 7:42
    Tabi ki, bu sadece bir şeyler çalmakla ilgili değil.
  • 7:42 - 7:44
    Teknolojinin suçluların kötüye kullanabileceği
  • 7:44 - 7:45
    farklı yolları var.
  • 7:45 - 7:49
    Çoğunuz bu süper sevimli videoyu hatırlar,
  • 7:49 - 7:51
    son TED'den,
  • 7:51 - 7:56
    ancak kuadkopter sürülerinin hepsi bu kadar güzel ve sevimli değil.
  • 7:56 - 7:58
    Hepsinin bagetleri yok.
  • 7:58 - 8:00
    Bazıları HD kameralar ile donanmış olabilir
  • 8:00 - 8:02
    ve portestocular için karşı gözetim yapabilir
  • 8:02 - 8:05
    ya da bu küçük film hilesinde olduğu gibi
  • 8:05 - 8:09
    kuadkopterler ateşli silahlarla
  • 8:09 - 8:13
    ve otomatik silahlarla donatılabilirler.
  • 8:13 - 8:15
    Küçük robotlar sizin için müzik çaldıklarında sevimlidirler.
  • 8:15 - 8:18
    Sürüler oluşturup sizi bloktan aşağıya vurmak için
  • 8:18 - 8:22
    kovaladıklarında daha az sevimli olacaklar.
  • 8:22 - 8:24
    Tabi ki, suçlular ve teröristler robotlara silah veren
  • 8:24 - 8:27
    ilk kişiler değil. Biz bunun nerede başladığını biliyoruz.
  • 8:27 - 8:28
    Ancak onlar çabuk uyum sağlıyorlar.
  • 8:28 - 8:30
    Son zamanlarda, FBI
  • 8:30 - 8:32
    ABD'de bir el Kaide ortağını tutukladı,
  • 8:32 - 8:34
    uzaktan kumandalı dron hava araçları kullanarak
  • 8:34 - 8:37
    ABD hükümet binalarına C4 patlayıcı
  • 8:37 - 8:39
    uçurmayı planlıyordu.
  • 8:39 - 8:45
    Bu arada, bu araçlar saatte 965 km ile hareket edebilir.
  • 8:45 - 8:47
    Ne zaman yeni bir teknoloji tanıtılsa,
  • 8:47 - 8:50
    suçlular bundan yararlanmak için oradadırlar.
  • 8:50 - 8:51
    Hepimiz 3D yazıcıları gördük.
  • 8:51 - 8:53
    Biliyoruz ki onlarla birçok malzeme yazdırabiliriz,
  • 8:53 - 8:55
    plastikten başlayarak
  • 8:55 - 9:00
    çikolataya, metallere ve hatta betona kadar.
  • 9:00 - 9:01
    Büyük hassasiyetle
  • 9:01 - 9:03
    geçen gün bunu yapmayı başardım,
  • 9:03 - 9:05
    çok şirin bir ördek.
  • 9:10 - 9:12
    Ama merak ediyorum,
  • 9:12 - 9:19
    göğüslerine bomba bağlayıp
  • 9:19 - 9:20
    kendilerini havaya uçuran insanlar
  • 9:20 - 9:24
    bir 3D yazıcıyı nasıl kullanabilirler?
  • 9:24 - 9:28
    Belki de bunun gibi.
  • 9:28 - 9:30
    Görüyorsunuz, eğer metale yazdırabilirseniz,
  • 9:30 - 9:33
    bunlardan birini çıkartabilirsiniz
  • 9:33 - 9:36
    ve aslında
  • 9:39 - 9:43
    bunun gibi bir şeyi de yazdırabilirsiniz.
  • 9:46 - 9:50
    İngiltere'de çok sıkı silah yasaları var biliyorum.
  • 9:50 - 9:52
    Artık İngiltere'ye silah getirmenize gerek yok.
  • 9:52 - 9:54
    Sadece 3D yazıcı getirirsiniz
  • 9:54 - 9:57
    ve buradayken silahı yazdırırsınız
  • 9:57 - 10:00
    ve tabi ki mermileriniz için şarjörler.
  • 10:00 - 10:01
    Tabi gelecekte bunlar daha da büyüdüğünde
  • 10:01 - 10:03
    başka hangi öğeleri yazdırmak mümkün olacak?
  • 10:03 - 10:07
    Teknolojiler büyük yazıcılara izin veriyorlar.
  • 10:07 - 10:08
    Zaman ilerledikçe
  • 10:08 - 10:11
    yeni teknolojiler de göreceğiz, eşyaların interneti gibi.
  • 10:11 - 10:13
    Her gün hayatımızı giderek artan şekilde
  • 10:13 - 10:15
    internete bağlıyoruz, bunun anlamı
  • 10:15 - 10:20
    eşyaların interneti yakında
  • 10:20 - 10:21
    hacklenecek eşyaların interneti olacak.
  • 10:21 - 10:23
    Alanımızdaki fiziksel nesnelerin tümü
  • 10:23 - 10:26
    bilgi teknolojilerine dönüştürülüyor
  • 10:26 - 10:30
    ve bunun bizim güvenliğimiz için radikal bir anlamı var,
  • 10:30 - 10:33
    çünkü daha fazla cihaz için daha fazla bağlantı
  • 10:33 - 10:35
    daha fazla zayıf nokta anlamına gelir.
  • 10:35 - 10:37
    Suçlular bunu anlıyor.
  • 10:37 - 10:39
    Teröristler bunu anlıyor. Hackerlar bunu anlıyor.
  • 10:39 - 10:42
    Eğer kodu kontrol ederseniz, dünyayı kontrol edersiniz.
  • 10:42 - 10:47
    Bu bizi bekleyen gelecektir.
  • 10:47 - 10:50
    Henüz bir işletim sistemi ya da
  • 10:50 - 10:52
    bir teknoloji yapılmamıştır ki hacklenemesin.
  • 10:52 - 10:55
    Bu rahatsız edici, insan vücudunun kendisi
  • 10:55 - 10:58
    bir bilgi teknolojisine dönüştüğü için.
  • 10:58 - 11:02
    Burada gördüğümüz gibi, kendimizi robotlara dönüştürüyoruz.
  • 11:02 - 11:04
    Her yıl binlerce koklear implantlar,
  • 11:04 - 11:07
    diyabetik pompalar, kalp pilleri
  • 11:07 - 11:09
    ve defibrilatörler kişilere nakledilmektedir.
  • 11:09 - 11:11
    ABD'de, internete bağlanabilen kalp pili olan
  • 11:11 - 11:14
    60000 insan var.
  • 11:14 - 11:18
    Defibrilatörler uzaktaki bir doktorun
  • 11:18 - 11:20
    bir hastanın buna ihtiyacı olması halinde
  • 11:20 - 11:22
    kalbe şok vermesine imkan veriyor.
  • 11:22 - 11:24
    Ama buna ihtiyacınız yoksa
  • 11:24 - 11:26
    ve başkası size şok verirse,
  • 11:26 - 11:29
    bu iyi bir şey değil.
  • 11:29 - 11:33
    Tabi ki insan vücudundan da daha derine gideceğiz.
  • 11:33 - 11:35
    Bugünlerde hücre düzeyine kadar gidiyoruz.
  • 11:35 - 11:37
    Bu noktaya kadar, bahsettiğim
  • 11:37 - 11:41
    tüm teknolojiler silikon tabanlıydı, birler ve sıfırlar,
  • 11:41 - 11:44
    ama orada başka bir işletim sistemi var:
  • 11:44 - 11:48
    orijinal işletim sistemi, DNA.
  • 11:48 - 11:53
    Ve hackerlar için DNA sadece hacklenmeyi bekleyen
  • 11:53 - 11:55
    başka bir işletim sistemi.
  • 11:55 - 11:56
    Bu onlar için büyük bir meydan okuma.
  • 11:56 - 11:58
    Hayatın yazılımını hacklemeye çalışan insanlar zaten var
  • 12:00 - 12:03
    ve bunların çoğu bunu iyi işler için yaparken
  • 12:03 - 12:04
    ve hepimize yardım etmek için,
  • 12:04 - 12:07
    bazıları böyle yapmayabilir.
  • 12:07 - 12:09
    Peki suçlular bunu nasıl suistimal edebilir?
  • 12:09 - 12:11
    Sentetik biyoloji ile oldukça düzgün şeyler yapabilirsiniz.
  • 12:11 - 12:15
    Örneğin, bitki tabanlı bir narkotik dünyasından
  • 12:15 - 12:18
    sentetik tabanlıya geçiş olacağını
  • 12:18 - 12:21
    tahmin ediyorum. Neden bitkilere ihtiyaç duyulsun ki?
  • 12:21 - 12:24
    Maruyana'dan DNA kodunu al
  • 12:24 - 12:29
    ya da haşhaştan veya koka yapraklarından
  • 12:29 - 12:31
    sonra ilgili geni kes, çıkar
  • 12:31 - 12:34
    ve mayaya yerleştir,
  • 12:34 - 12:35
    o mayaları alıp
  • 12:35 - 12:38
    sizin için kokain yapmalarını sağlayabilirsiniz
  • 12:38 - 12:42
    ya da esrar ya da başka bir uyuşturucu.
  • 12:42 - 12:44
    Bu yüzden gelecekte mayayı nasıl kullandığımız
  • 12:44 - 12:46
    gerçekten ilginç hale gelecek.
  • 12:46 - 12:48
    Aslında, yeni yüzyıla girerken gerçekten ilginç ekmek
  • 12:48 - 12:52
    ve biraya sahip olabiliriz.
  • 12:52 - 12:56
    İnsan gen haritasının çıkarılmasının maliyeti hızla düşüyor.
  • 12:56 - 12:58
    Süreç, Moore Yasası temposunda ilerliyordu,
  • 12:58 - 13:00
    ancak 2008'de bir şeyler değişti.
  • 13:00 - 13:02
    Teknolojiler daha iyi hale geldi
  • 13:02 - 13:06
    ve şimdi DNA sıralaması Moore Yasası'ndan
  • 13:06 - 13:09
    5 kat hızlı ilerliyor.
  • 13:09 - 13:13
    Bunun bizim için önemli etkileri var.
  • 13:13 - 13:16
    Bu bizim 30 yılımızı aldı.
  • 13:16 - 13:18
    Kişisel bilgisayarın tanıtımından
  • 13:18 - 13:20
    bugün sahip olduğumuz siber-suç düzeyine gelene dek.
  • 13:20 - 13:24
    Ancak, biyolojinin ne kadar hızlı ilerlediğine bakarak
  • 13:24 - 13:25
    ve benim yaptığım gibi suçluları ve teröristleri tanıyarak,
  • 13:25 - 13:28
    gelecekte biyo-suç ile o seviyeye
  • 13:28 - 13:30
    çok daha hızlı gelebiliriz.
  • 13:30 - 13:32
    Herhangi biri için ileri gidip kendi
  • 13:32 - 13:34
    biyo-virüslerini yazdırmak kolay olacak,
  • 13:34 - 13:37
    ebola veya şarbonun gelişmiş versiyonları,
  • 13:37 - 13:38
    silahlandırılmış grip gibi.
  • 13:38 - 13:41
    Yakın zamanlarda bazı araştırmacıların H5N1 kuş gribi
  • 13:41 - 13:46
    virüsünü daha tehlikeli hale getirebildiklerini gördük.
  • 13:46 - 13:50
    Hali hazırda %70 ölüm oranına sahip
  • 13:50 - 13:51
    ama yakalanmak zor.
  • 13:51 - 13:54
    Mühendisler, küçük sayıda genetik değişiklikler
  • 13:54 - 13:56
    etrafında hareket ederek,
  • 13:56 - 13:57
    virüsü silahlandırmayı başardılar
  • 13:57 - 14:01
    ve insanların bu virüse yakalanmasını kolaylaştırdılar,
  • 14:01 - 14:03
    bu yüzden binlerce insan değil,
  • 14:03 - 14:05
    on milyonlarcası ölecek.
  • 14:05 - 14:07
    Görüyorsunuz, daha ileriye gidebilirsiniz ve
  • 14:07 - 14:09
    yeni salgınlar yaratabilirsiniz ve bunu yapan araştırmacılar
  • 14:09 - 14:11
    başarılarından o kadar gurur duydular ki,
  • 14:11 - 14:12
    bunu açıkça yayınlamak istediler
  • 14:12 - 14:15
    böylece herkes bunu görebilecek
  • 14:15 - 14:19
    ve bu bilgilere erişebilecekti.
  • 14:19 - 14:20
    Ama bu daha da derine gidiyor.
  • 14:20 - 14:22
    DNA araştırmacısı Andrew Hessel
  • 14:22 - 14:24
    haklı olarak işaret ediyor ki;
  • 14:24 - 14:26
    eğer kanser tedavilerini kullanarak,
  • 14:26 - 14:27
    modern kanser tedavilerini,
  • 14:27 - 14:30
    bir hücre ile uğraşırken etraftaki diğer tüm hücreleri
  • 14:30 - 14:32
    sağlam bırakabiliyorsanız,
  • 14:32 - 14:36
    aynı zamanda herhangi bir kişinin hücresinin peşinden de gidebilirsiniz.
  • 14:36 - 14:38
    Kişiselleştirilmiş kanser tedavileri
  • 14:38 - 14:41
    kişiselleştirilmiş biyolojik silahların bir yüzüdür.
  • 14:41 - 14:44
    Bu herhangi birine bireysel saldırı yapabileceğiniz anlamına gelir,
  • 14:44 - 14:48
    bu resimdeki tüm insanlar dahil.
  • 14:48 - 14:52
    Gelecekte onları nasıl koruyacağız?
  • 14:52 - 14:55
    Ne yapmalı? Tüm bunlar hakkında ne yapmalı?
  • 14:55 - 14:58
    Bana her zaman sorulan bu oldu.
  • 14:58 - 14:59
    Twitter da beni takip edenleriniz için,
  • 14:59 - 15:04
    Cevabımı bugün daha sonra tweet edeceğim. (Kahkaha)
  • 15:04 - 15:06
    Aslında, bu biraz daha karmaşık
  • 15:06 - 15:08
    ve hiç sihirli mermi yok.
  • 15:08 - 15:10
    Tüm cevaplara sahip değilim,
  • 15:10 - 15:12
    ama bazı şeyleri biliyorum.
  • 15:12 - 15:14
    9/11 ardından,
  • 15:14 - 15:17
    en iyi güvenlik zihinleri
  • 15:17 - 15:19
    tüm yeniliklerini bir araya getirdiler,
  • 15:19 - 15:23
    işte bu onların güvenlik için yarattıkları şey.
  • 15:23 - 15:27
    Eğer bunları inşa eden insanların sizi gelecek robot kıyametinden
  • 15:27 - 15:31
    korumalarını bekliyorsanız -- (Kahkaha)
  • 15:31 - 15:34
    --- bir yedek plana ihtiyacınız olabilir. (Kahkaha)
  • 15:34 - 15:40
    Sadece söylüyorum. Sadece bunu bir düşünün. (Alkış)
  • 15:40 - 15:43
    Kanun uygulayıcılar şu anda kapalı bir sistemdir.
  • 15:43 - 15:46
    Tehdit uluslararası olsa da ulus merkezlidirler.
  • 15:46 - 15:50
    Polislik küresel ölçekli değildir. En azından değildi
  • 15:50 - 15:54
    ve bizim mevcut silah sistemlerimiz, sınır muhafızlarımız, büyük kapılarımız ve çitlerimiz
  • 15:54 - 15:57
    yeni dünya düzeninde demode durumdalar.
  • 15:57 - 16:00
    Peki, bu belirli tehditlerin bazılarına nasıl hazırlıklı olabiliriz,
  • 16:00 - 16:02
    bir başkana ya da başbakana saldırı gibi?
  • 16:02 - 16:04
    Bu doğal hükumet tepkisi olacaktır,
  • 16:04 - 16:06
    tüm hükumet liderleri hava ve su geçirmeyen
  • 16:06 - 16:08
    sımsıkı kapanmış kabarcıklar içinde saklanacak.
  • 16:08 - 16:10
    Ama bu işe yaramayacak.
  • 16:10 - 16:13
    Bir DNA dizisi yapmanın maliyeti önemsiz olacak.
  • 16:13 - 16:16
    Herkes ona sahip olacak ve biz gelecekte onların hepsine sahip olacağız.
  • 16:16 - 16:20
    Bu yüzden belki de bunun bizim bakalabileceğimiz daha radikal bir yolu vardır.
  • 16:20 - 16:22
    Başkanın DNA'sını ya da bir kralın ya da kraliçenin
  • 16:22 - 16:25
    almak istesek ne olurdu?
  • 16:25 - 16:27
    Ve bunu bir kaç yüz güvenilir kişiden oluşan
  • 16:27 - 16:29
    bir araştırmacı grubuna versek
  • 16:29 - 16:32
    ve DNA'lar üzerinde çalışıp nüfuz etme testleri yaparak
  • 16:32 - 16:34
    liderlerimize yardımcı olmaya çalışsak?
  • 16:34 - 16:37
    Ya da bunu bir kaç bine gönderirsek ne olur?
  • 16:37 - 16:39
    Ya da tartışmalı şekilde ve riskleri göze alarak,
  • 16:39 - 16:42
    bunu bütün topluma versek ne olur?
  • 16:42 - 16:46
    Böylece hepimiz yardım edebilirdik.
  • 16:46 - 16:48
    Bunun iyi çalışan örneklerini çoktan gördük.
  • 16:48 - 16:51
    Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi
  • 16:51 - 16:53
    gazeteciler ve halk tarafından istihdam edildi
  • 16:53 - 16:55
    topluluk-kaynaklığı yaptılar
  • 16:55 - 16:57
    diktatörlerin ve teröristlerin
  • 16:57 - 16:59
    kamu fonları ile neler yaptığını gösterdiler
  • 16:59 - 17:01
    ve daha dramatik bir davayı
  • 17:01 - 17:03
    Meksika'da gördük,
  • 17:03 - 17:05
    son 6 yılda
  • 17:05 - 17:09
    50000 narkotik alakalı cinayetle
  • 17:09 - 17:10
    çalkalanan bir ülkede.
  • 17:10 - 17:12
    O kadar fazla insan öldürüyorlar ki
  • 17:12 - 17:14
    hepsini bu işaretsiz mezarlara gömmeyi
  • 17:14 - 17:16
    bile karşılayamıyorlar,
  • 17:16 - 17:19
    Ciudad Juarez dışında bulunan bu yer gibi.
  • 17:19 - 17:22
    Biz bu konuda ne yapabiliriz? Hükumet etkisiz kalmıştır.
  • 17:22 - 17:25
    Bu yüzden Meksika'da, vatandaşlar, büyük riski altında
  • 17:25 - 17:30
    etkili bir çözüm inşa etmek için savaşıyorlar.
  • 17:30 - 17:34
    Uyuşturucu satıcılarının faaliyetlerini haritalandırıyorlar.
  • 17:34 - 17:36
    Siz bunun farkında olun ya da olmayın,
  • 17:36 - 17:39
    bir teknolojik silahlanma yarışının şafağındayız,
  • 17:39 - 17:41
    insanlar arasında bir silah yarışı,
  • 17:41 - 17:43
    teknolojiyi iyilik için kullananlar ile
  • 17:43 - 17:45
    kötülük için kullananlar arasında.
  • 17:45 - 17:49
    Tehdit ciddi ve şimdi bunun için hazırlanma zamanıdır.
  • 17:49 - 17:53
    Ben teröristlerin ve suçluların olduğunu size temin ederim.
  • 17:53 - 17:55
    Benim kişisel inancım,
  • 17:55 - 17:57
    bizi, hepimizi korumak için burada olan
  • 17:57 - 17:59
    oldukça yüksek eğitimli hükumet ajanlarından
  • 17:59 - 18:01
    oluşmuş küçük elit bir kuvvet yerine,
  • 18:01 - 18:02
    bizim çok daha iyi olacağımızdır.
  • 18:02 - 18:04
    Ortalama ve sıradan vatandaşlardan oluşan
  • 18:04 - 18:07
    soruna bir grup olarak yaklaşan
  • 18:07 - 18:08
    ve ne yapabileceğimizi görebilen bir grup.
  • 18:08 - 18:09
    Hepimiz üzerimize düşeni yaparsak,
  • 18:09 - 18:12
    ben çok daha iyi bir alanda olacağımızı düşünüyorum.
  • 18:12 - 18:13
    Dünyayı değiştirmek için araçlar
  • 18:13 - 18:15
    herkesin elinde var.
  • 18:15 - 18:18
    Bunu nasıl kullanacağımız sadece bana kalmadı,
  • 18:18 - 18:20
    bu hepimize kalmış.
  • 18:20 - 18:23
    Bu benim sık sık kullandığım bir teknoloji oldu,
  • 18:23 - 18:25
    polis memuru olarak.
  • 18:25 - 18:28
    Bu teknoloji bizim mevcut dünyamızda modası geçmiş hale gelmiştir.
  • 18:28 - 18:31
    Bu ölçeklenemedi, evrensel olarak çalışmıyor
  • 18:31 - 18:33
    ve kesinlikle fiilen çalışmıyor.
  • 18:33 - 18:37
    Biz suç ve terörizm içinde paradigma değişiklikleri gördük.
  • 18:37 - 18:41
    Onlar daha açık bir forma geçiş için çağrı yapıyorlar
  • 18:41 - 18:46
    ve daha çok kanun uygulayıcısının katıldığı bir form için.
  • 18:46 - 18:48
    Bu yüzden sizi bana katılmaya davet ediyorum.
  • 18:48 - 18:54
    Sonuçta, kamu güvenliği profesyonellere terk etmek için çok önemli bir konudur.
  • 18:54 - 18:56
    Teşekkürler. (Alkış)
  • 18:56 - 19:04
    (Alkış)
Title:
Gelecekteki suçlardan bir görüntü
Speaker:
Marc Goodman
Description:

Dünya giderek daha açık hale geliyor ve bunun hem parlak hem de tehlikeli sonuçları var. Marc Goodman, teknolojideki hızlı gelişmeler ile öne çıkabilecek suçlara gömülmüş bir geleceğin portresini çiziyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:43
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Meric Aydonat commented on Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Sinan Özgün accepted Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Sinan Özgün commented on Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Sinan Özgün edited Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Meric Aydonat rejected Turkish subtitles for A vision of crimes in the future
Show all
  • Emek harcanmış bir iş ama hiç olmamış çok fazla düzeltmeye ihtiyacı var. Konuşmanın akıcılığını etkilememesi açısından ben zamirini çok sık kullanmak uygun değil Türkçe'de bu zamir zaten fiil ekleri ile belirtilmiş oluyor. İngilizce cümle yapısı ile Türkçe cümle yapısı çok farklı çevirmen buna dikkat etmeden birebir transkript çevirisi yapmış. Bazı cümlelerde anlam karmaşası da oluşmuş. Virgülden sonra boşluk bırakmamak gibi bir alışkanlık da gözüme çarptı. Elimden geldiğince düzeltmeye çalıştım, yine de en az bir arkadaş tarafından daha kontrol edilmesinde fayda var.

  • Arkadaşlar güzel bir çeviri olmuş ama Türkçe'de ve, veya gibi bağlaçlardan önce ve sonra virgül kullanmıyoruz. Bunları düzeltirseniz sevinirim.

  • Gerekli noktalama düzeltmeleri yapıldı. Saygılarımla.

  • Arkadaşlar güzel bir çeviri olmuş ama Türkçe'de ve veya gibi bağlaçlardan önce virgül kullanmıyoruz. Bunları düzeltirseniz sevinirim.

  • Arkadaşlar güzel bir çevii olmuş ama Türkçe'de "ve"lerden önce virgül kullanmıyoruz, bir de tırnak işaretl yerine başka bir şeyler çıkmış metinde. Bunlara dikkat ederek tekrar gözden geçirebilir misiniz?

  • Noktalama ve imla düzeltmeleri yapıldı. Tırnak işaretleri yenilendi, ancak şahsi fikrim, tırnak işareti yerine html kodunun görüntülenmesi sistemden kaynaklanıyor olabilir...

  • Evet haklısınız, bundan sonra birkaç konuşmada da tırnakları gördüm. Herhalde Amara'nın sorunu. Teşekkür ederim, iyi çalışmalar.

Turkish subtitles

Revisions