Мунир Вирани: Зошто ги сакам мршојадците
-
0:01 - 0:02Сакам да ви зборувам за
-
0:02 - 0:05еден посебен вид на животни.
-
0:05 - 0:09Постојат 10.000 видови на птици во светот.
-
0:09 - 0:14Мршојадците спаѓаат во најзагрозениот вид на птици.
-
0:14 - 0:17Кога ќе видите мршојадец како овој, вашата прва помисла
-
0:17 - 0:21е колку се тие одбивни, грди
-
0:21 - 0:24и алчни суштества, гладни за вашето месо,
-
0:24 - 0:31звучи како да е поврзано со денешниве политичари. (смеа) (аплауз)
-
0:31 - 0:34Би сакал да ја променам оваа перцепција. Сакам да ги променам
-
0:34 - 0:36чувствата што ги имате за овие птици, бидејќи тие
-
0:36 - 0:39имаат потреба од наша солидарност. Навистина имаат. (смеа)
-
0:39 - 0:41Ќе ви објаснам зошто.
-
0:41 - 0:45Пред сè, зoшто имаат толку лоша репутација?
-
0:45 - 0:49Кога Чарлс Дарвин го поминал Атлантикот во 1832 год.
-
0:49 - 0:52на бродот Бигл, тој го здогледал мисиркиниот мршојадец
-
0:52 - 0:55и рекол: „Колку се одвратни овие птици
-
0:55 - 1:01со ќелави, црвени глави создадени само за уживање во скапаници.“ (смеа)
-
1:01 - 1:05Не постои поголема навреда и тоа кажана од Чарлс Дарвин. (смеа)
-
1:05 - 1:08Знаете, тој го сменил своето мислење кога се вратил назад
-
1:08 - 1:09и ќе ви кажам зошто.
-
1:09 - 1:13Тие исто така се поврзуваат со Дизни (смеа)
-
1:13 - 1:17прикажани како несмасни, смотани, глупави ликови.
-
1:17 - 1:21Неодамна, доколку ги следите печатените медиуми во Кенија
-
1:21 - 1:28(смеа)(аплауз)(скандирање)
-
1:28 - 1:32ова се одликите со коишто се преставуваат
-
1:32 - 1:35пратениците во Кенија. Но, би сакал да го променам тоа.
-
1:35 - 1:37Сакам да го сменам тоа. Дали знаете зошто?
-
1:37 - 1:40Бидејки членовите на парламентот
-
1:40 - 1:45не одржуваат чиста околина. (смеа)
-
1:45 - 1:50Пратениците не помагаат во спречување на заразни болести.
-
1:50 - 1:56Тие едвај се моногамни. (смеа) (аплауз)
-
1:56 - 2:00Тие се далеку од истребување. (смеа)
-
2:00 - 2:07И моето омилено, мршојадците изгледаат попривлечно. (аплауз) (смеа)
-
2:07 - 2:11Има два вида мршојадци на оваа планета.
-
2:11 - 2:13Постои фамилија мршојадци на Новиот свет кои главно се наоѓаат
-
2:13 - 2:16во Америка, како што се кондорот и каракара
-
2:16 - 2:18и мршојадци на Стариот свет, каде постојат
-
2:18 - 2:2216 видови. Од овие 16 видови, 11 од нив се соочуваат со
-
2:22 - 2:25голем ризик на истребување.
-
2:25 - 2:28Зошто мршојадците се толку важни? Прво,
-
2:28 - 2:32тие придонесуваат со своите важни еколошки услуги. Тие чистат.
-
2:32 - 2:34Тие се нашите хигиеничари на природата.
-
2:34 - 2:37Тие чистат лешеви до последната коска.
-
2:37 - 2:40Помагаат во убивање на бактерии. Тие апсорбираат антракс,
-
2:40 - 2:43којшто има потенцијал за заразување и предизвикува
-
2:43 - 2:47загуба на голем број добиток и болести кај други животни.
-
2:47 - 2:50Неодамнешни истражувања покажаа дека во области каде што
-
2:50 - 2:53нема мршојадци, на лешевите им е потребно три до четири пати подолго време
-
2:53 - 2:56за распаѓање, а ова претставува голема можност
-
2:56 - 2:58за ширење на болести.
-
2:58 - 3:02Мршојадците исто така имаат големо историско значење.
-
3:02 - 3:05Тие се поврзани со древната египетска култура.
-
3:05 - 3:08Некхбет била симбол на заштита
-
3:08 - 3:11и на мајчинство и заедно со кобрата,
-
3:11 - 3:15го симоблизирале единството на Горниот и Долниот Египет.
-
3:15 - 3:19Во хиндуистичката митологија, Јатају бил возвишен бог
-
3:19 - 3:24којшто го ризикувал сопствениот живот за да ја спаси божицата Сита
-
3:24 - 3:27од демонот Равана со 10 глави.
-
3:27 - 3:31Во тибетската култура, тие извршуваат многу важни
-
3:31 - 3:33небесни закопи. Во места како Тибет нема простор
-
3:33 - 3:36за да се закопаат мртвите или дрва за да се кремираат,
-
3:36 - 3:40па мршојадците овозможуваат еден природен систем на отстранување.
-
3:40 - 3:43Тогаш што е проблемот со мршојадците?
-
3:43 - 3:46Имаме осум вида на мршојадци во Кенија
-
3:46 - 3:50од кои шест се соочуват со сериозна закана од истребување.
-
3:50 - 3:52Причината е дека тие се трујат и причината
-
3:52 - 3:55поради која ги трујат е бидејќи постои
-
3:55 - 3:58конфликт помеѓу луѓето и дивината. Руралните заедници
-
3:58 - 4:01го користат отровот за да ги намамат предаторите
-
4:01 - 4:05и поради тоа мршојадците се жртви.
-
4:05 - 4:07Во Јужна Азија, во земји како Индија и Пакистан,
-
4:07 - 4:11четири видови на мршојадци спаѓаат во листата на критично загрозени видови,
-
4:11 - 4:14што значи дека за помалку од 10 или 15 години тие би биле истребени
-
4:14 - 4:18бидејќи станале невини жртви со
-
4:18 - 4:20конзумирање на стока што била третирана
-
4:20 - 4:23со апчиња против болки како Диклофенак.
-
4:23 - 4:26Сега, овoj лек е забранет за ветеринарна употреба во Индија,
-
4:26 - 4:28каде имаат одреден став за ова.
-
4:28 - 4:31Бидејќи повеќе нема мршојадци, бројот на
-
4:31 - 4:33диви кучиња кои живеат на депониите е значително зголемен,
-
4:33 - 4:37а кога имате диви кучиња, имате и голем ризик
-
4:37 - 4:39од беснило. Бројот на случаите на беснило е
-
4:39 - 4:42значително зголемен во Индија.
-
4:42 - 4:45Кенија ќе има една од најголемите фарми со ветерници во Африка:
-
4:45 - 4:49353 ветерни турбини ќе бидат поставени на езерото Туркана.
-
4:49 - 4:51Јас не сум против ветерна енергија, но ние мора да соработуваме
-
4:51 - 4:54со владите, бидејќи еве што ветерните турбини
-
4:54 - 4:57им прават на птициве... ги пресекуваат на половина.
-
4:57 - 5:00Тие се машини за сомелување на птици.
-
5:00 - 5:02Во Западна Африка, постои ужасна трговија
-
5:02 - 5:08на мртви мршојадци кои се користат во вештерството и на пазарот за фетиш.
-
5:08 - 5:10Што може да се направи? Па, ние вршиме истражувања
-
5:10 - 5:14врз овие птици. Поставуваме трансмитери на нив.
-
5:14 - 5:16Ние се трудиме да ја одредиме нивната основна екологија
-
5:16 - 5:19и да видиме каде одат тие.
-
5:19 - 5:21Забележавме дека тие патуваат во различни земји, па
-
5:21 - 5:24доколку проблемот се разгледа локално, тоа нема да ви биде од голема помош.
-
5:24 - 5:27Треба да работиме со владите на регионални нивоа.
-
5:27 - 5:29Ние работиме во локални општини.
-
5:29 - 5:33Им зборуваме за почитување на овие мршојадци,
-
5:33 - 5:35за внатрешната човекова потреба да се ценат овие
-
5:35 - 5:38прекрасни животни и услуги кои тие ги нудат.
-
5:38 - 5:41Како можете да помогнете? Можете да се активирате,
-
5:41 - 5:44да кренете врева. Да напишете писмо до вашата влада
-
5:44 - 5:46и да им кажете за потребата да го насочиме вниманието кон овие
-
5:46 - 5:49погрешно сфатени суштества. Издвојте од своето време
-
5:49 - 5:52за да ја раширите веста. Разгласете.
-
5:52 - 5:54Кога ќе излезете надвор од собава, вие ќе бидете информирани
-
5:54 - 5:57за мршојадците, но зборувајте им на вашите фамилии, на вашите деца,
-
5:57 - 5:59на вашите соседи за мршојадците.
-
5:59 - 6:02Тие се многу грациозни. Чарлс Дарвин рекол дека
-
6:02 - 6:05го сменил своето мислење бидејќи ги видел како со леснотија
-
6:05 - 6:09летаат грациозно на небото.
-
6:09 - 6:12Кенија, овој свет, би биле многу посиромашни
-
6:12 - 6:14без овие прекрасни видови.
-
6:14 - 6:18Благодарам (аплауз)
- Title:
- Мунир Вирани: Зошто ги сакам мршојадците
- Speaker:
- Munir Virani
- Description:
-
Како хигиеничари на природата, мршојадците се од големо значење за нашиот екосистем -- тогаш зошто имаат толку лош публицитет? Зошто многу од нив се загрозени од истребување? Биологот за птици предатори, Мунир Вирани, вели дека треба да се насочи поголемо внимание кон овие уникатни и погрешно сфатени суштества, да ја смениме нашата перцепција и да ги спасиме мршојадците.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:41
Dimitra Papageorgiou approved Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Dimitar Dimitrovski accepted Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Dimitar Dimitrovski edited Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Dimitar Dimitrovski edited Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Dimitar Dimitrovski edited Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Dimitar Dimitrovski edited Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Simonida Savik edited Macedonian subtitles for Why I love vultures | ||
Simonida Savik added a translation |