Return to Video

بهترین (و بدترین) ایده‌های افلاطون - لُغُز

  • 0:07 - 0:10
    افراد اندکی توانستهاند
    به اندازه افلاطون جهان
  • 0:10 - 0:13
    و بسیاری از متفکران امروزی را
    تحت تاثیر قرار دهند.
  • 0:13 - 0:16
    یکی از فلاسفه قرن بیستم
    حتی پا را فراتر گذاشت
  • 0:16 - 0:22
    و تمام فلسفه غرب را به عنوان
    پاورقیهایی از افلاطون شرح داد.
  • 0:22 - 0:24
    او اولین دانشگاه غربی را بنا نهاد
  • 0:24 - 0:27
    و استاد بعضی از درخشانترین
    متفکران یونان باستان،
  • 0:27 - 0:29
    مانند ارسطو بود.
  • 0:29 - 0:33
    اما حتی یکی از پایه گذاران
    فلسفه هم کامل نبود.
  • 0:33 - 0:34
    در میان ایدههای درخشانش،
  • 0:34 - 0:39
    افلاطون نظراتی داشت
    که در آزمون گذر زمان مردود شدند.
  • 0:39 - 0:44
    پس به اختصار تعدادی از بهترین
    و بدترین ایدههای افلاطون بررسی میشوند.
  • 0:44 - 0:48
    افلاطون ادعا کرد که ورای دنیای فانی ما
  • 0:48 - 0:52
    جهانی کامل و لایتغیر از فرمها وجود دارد.
  • 0:52 - 0:58
    فرمها گونههای ایدهآلی از اشیاء
    و مفاهیم پیرامون ما هستند.
  • 0:58 - 1:02
    آنها به نوعی در نقش دستورالعملی
    برای جهان ما عمل میکنند.
  • 1:02 - 1:06
    در دنیای فرمهای ایدهآل،
    مفاهیمی شبیه درخت ایدهآل،
  • 1:06 - 1:08
    کانال یوتیوب ایدهآل،
  • 1:08 - 1:09
    و حتی عدل ایدهآل،
  • 1:09 - 1:12
    یا عشق ایدهآل،
    شناورند.
  • 1:12 - 1:17
    واقعیت ما از کپیهای ناقص
    فرمهای ایدهآل تشکیل شده است.
  • 1:17 - 1:21
    افلاطون مدعی بود که فلاسفه باید برای درک
  • 1:21 - 1:24
    و فهم این فرمهای کامل تلاش کنند
  • 1:24 - 1:28
    تا شاید بهتر بتوانند
    واقعیت گمراه ما را هدایت کنند.
  • 1:28 - 1:30
    هرچند ممکن است احمقانه به نظر برسد،
  • 1:30 - 1:32
    فاصله میان جهانی که میبینیم
  • 1:32 - 1:34
    و حقیقت برتر ورای آن
  • 1:34 - 1:37
    یکی از بغرنجترین مسائل فلسفی است.
  • 1:37 - 1:41
    این مسئله موضوع هزاران
    صفحه تالیفات متألهان،
  • 1:41 - 1:42
    فلاسفه،
  • 1:42 - 1:44
    و نمایشنامه نویسان بوده است.
  • 1:44 - 1:48
    و سوالهای مطرح میکند مانند اینکه برای
    یافتن حقیقت باید به حواسمان اطمینان کنیم؟
  • 1:48 - 1:50
    یا به استدلالمان؟
  • 1:50 - 1:53
    برای افلاطون، پاسخ استدلال است.
  • 1:53 - 1:58
    این به تنهایی حداقل امکان درک فرمها را
    به صورت بالقوه برای ما فرآهم میکند.
  • 1:58 - 2:01
    اما برای خود افلاطون هم
    استدلال همیشه جواب نداد.
  • 2:01 - 2:05
    او وقتی میخواست جایگاه انسانها را
    در میان حیوانات مشخص کند،
  • 2:05 - 2:08
    ما را در میان پرندگان قرار داد.
  • 2:08 - 2:12
    اصطلاح رسمی او "دوپایان بیپر" بود.
  • 2:12 - 2:15
    دیوژن کلبی که از توصیف او آزرده شده بود،
  • 2:15 - 2:18
    با مرغی پرکنده
    به مجلس درس افلاطون حملهور شد،
  • 2:18 - 2:22
    در حالی که میگفت،
    "ببینید. انسان افلاطون."
  • 2:22 - 2:24
    اما برگردیم به چند ایده خوب.
  • 2:24 - 2:28
    افلاطون یکی از اولین
    نظریهپردازان سیاسی تاریخ است،
  • 2:28 - 2:32
    و به همراه ارسطو، به عنوان
    بنیانگذاران علوم سیاسی شناخته میشوند.
  • 2:32 - 2:36
    او استدلال کرد که حکومت
    هیچ فرقی با سایر صنایع ندارد،
  • 2:36 - 2:39
    مانند کوزهگری یا پزشکی،
  • 2:39 - 2:43
    و تنها کسانی که در آن صنعت استاد میشوند
    میتوانند رهبری را به عهده بگیرند.
  • 2:43 - 2:46
    حکومت هنر درک فرمها است.
  • 2:46 - 2:52
    در کتاب جمهور، افلاطون مدینه فاضلهای را
    مجسم میکند که عدالت در آن هدف غایی است.
  • 2:52 - 2:57
    در آرمانشهر افلاطون تعادلی هماهنگ
    میان بخشهای مجزا وجود دارد
  • 2:57 - 3:00
    و باید توسط پادشاهی فیلسوف رهبری شود.
  • 3:00 - 3:02
    هزارهای پیش از زمان خود،
  • 3:02 - 3:08
    افلاطون استدلال کرد زنان هم به شکل برابر
    قادر به حکومت بر این شهر آرمانی هستند.
  • 3:08 - 3:11
    متأسفانه، نظرات افلاطون
    در مورد زنان متناقض بود،
  • 3:11 - 3:14
    و در جای دیگر آنها را
    با کودکان شبیه دانسته است.
  • 3:14 - 3:17
    او همچنین اعتقاد داشت
    که رحم زنان موجودی زنده است
  • 3:17 - 3:21
    که میتواند در بدن او گردش کند
    و باعث بیماری شود.
  • 3:21 - 3:25
    ای ایده بد، توسط
    هم عصران افلاطون هم پشتیبانی شد،
  • 3:25 - 3:30
    و متأسفانه صدها سال پزشکی اروپا را
    تحت تاثیر قرار داد.
  • 3:30 - 3:34
    علاوه بر این، او فکر میکرد
    جامعه باید به سه دسته تقسیم شود:
  • 3:34 - 3:35
    سازندگان،
  • 3:35 - 3:36
    نظامیان،
  • 3:36 - 3:38
    و حاکمان،
  • 3:38 - 3:43
    و یک دروغ بزرگ هوشمندانه باید همه را
    برای پیروی از این ساختار متقاعد کند.
  • 3:43 - 3:45
    دروغ هوشمندانهای که پیشنهاد داد
  • 3:45 - 3:50
    این بود که همهی ما با طلا،
    نقره، یا ترکیبی از برنج و آهن
  • 3:50 - 3:52
    در روحمان به دنیا آمدهایم،
  • 3:52 - 3:54
    که نقش ما در زندگی را مشخص میکند.
  • 3:54 - 3:58
    بعضی از متفکران به این ایدهی دروغ اشرافی
  • 3:58 - 4:02
    در قالب نمونه اولیه پروپاگاندای قرن بیستم،
    اعتبار بخشیدند.
  • 4:02 - 4:05
    وایدهی پادشاه فیلسوف را
    الهامبخش دیکتاتورهایی
  • 4:05 - 4:07
    که از آنها استفاده کردند قرار دادند.
  • 4:07 - 4:08
    باید چند ایده بد
  • 4:08 - 4:12
    مقام افلاطون به عنوان یکی از بزرگترین
    فلاسفه تاریخ را لکه دار کند؟
  • 4:12 - 4:13
    نه!
  • 4:13 - 4:17
    افلاطون برای رهبران و متفکران
    بعد از خودش نقطه شروعی فراهم کرد.
  • 4:17 - 4:18
    در طی قرنها،
  • 4:18 - 4:22
    ما فرصت آن را داشتهایم که آن ایدهها را
    با نوشتن و تجربه بیازماییم،
  • 4:22 - 4:26
    و بعضی را بپذیریم و بقیه را رد کنیم.
  • 4:26 - 4:30
    ما به اصلاح، بهبود و ویرایش ایدههای او
  • 4:30 - 4:33
    که پایه و اساس جهان امروز را
    شکل دادهاند ادامه میدهیم.
Title:
بهترین (و بدترین) ایده‌های افلاطون - لُغُز
Speaker:
Wisecrack
Description:

درس کامل در: http://ed.ted.com/lessons/plato-s-best-and-worst-ideas-wisecrack

کانال لغز در یوتیوب: https://goo.gl/A5vb5K

افراد اندکی توانسته‌اند به اندازه افلاطون جهان و بسیاری از متفکران امروزی را تحت تاثیر قرار دهند. او اولین دانشگاه غربی را بنا نهاد و استاد بعضی از درخشان‌ترین متفکران یونان باستان مانند ارسطو بود. اما حتی او هم کامل نبود. در میان ایده‌های خوبش، افلاطون نظراتی هم داشت که در آزمون گذر زمان مردود شدند. لغز بعضی از بهترین و بدترین نظرات افلاطون را بررسی می‌کند.

درس از لغز، انیمیشن از ارون، تام و متیاس استودیو.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:49

Persian subtitles

Revisions