Return to Video

ئایا دەکرێت هاوکاری بە شێوازێکی جیاوازتر ببەخشیت؟

  • 0:01 - 0:02
    پێموایە
  • 0:02 - 0:04
    هەر کارمەندێکی هاوکارییە
    مرۆڤدۆستییەکان لە ئەفریقا
  • 0:04 - 0:06
    لە پیشەکەیدا دەگاتە بارودۆخێک
  • 0:06 - 0:09
    کاتێک دەیەوێت هەموو پارەی پڕۆژەکەی
    هەڵبگرێت —
  • 0:09 - 0:12
    لەوانەیە بۆ قوتابخانە یان
    بەرنامەیەکی ڕاهێنان بێت —
  • 0:12 - 0:14
    لەناو جانتایەک هەڵی بگرێت،
  • 0:14 - 0:18
    بۆ هەژارترین گوندی وڵاتێک بفڕێت،
  • 0:18 - 0:21
    و پارەکانی لە پەنجەرەوە
    فڕۆکەکەوە فڕێ دەدات خوارەوە.
  • 0:21 - 0:23
    چونکە بۆ کارمەندێکی بەخشەری شارەزا،
  • 0:23 - 0:26
    بیرۆکەی پێدانی پارە
  • 0:26 - 0:29
    بە هەژارترین خەڵکی سەرزەوی
  • 0:29 - 0:31
    کارێکی شێتانە نییە،
  • 0:31 - 0:35
    بەڵکو زۆر ئاسودە بەخشە.
  • 0:35 - 0:38
    بۆ ماوەی ١٠ ساڵ لەم دۆخەدا بووم،
  • 0:38 - 0:40
    خۆشبەختانە، ئەو کاتە بوو فێری ئەوەبووم
  • 0:40 - 0:44
    کە ئەم بیرۆکەیە بوونی هەیە،
  • 0:44 - 0:48
    و لەوانەیە هەر ئەو شتە بێت کە
    دەزگا خێرخوازییەکان پێویستە بیکەن.
  • 0:48 - 0:51
    ئابووریناسان بەمە دەڵێن
    بەخشینی پارەی بێ مەرج،
  • 0:51 - 0:53
    و ئەمەش ڕێک: پێدانی پارەیە
  • 0:53 - 0:55
    بێ هیچ مەرجێک.
  • 0:55 - 0:57
    دەسەڵاتدارانی وڵاتانی پێشکەوتوو
  • 0:57 - 0:58
    بۆ ماوەی دەیان ساڵ ئەمەیان کردووە،
  • 0:58 - 1:01
    و تەنها ئێستا، بە بەڵگەی زیاتر
  • 1:01 - 1:04
    و تەکنەلۆژیای نوێ، دەگونجێت کە
  • 1:04 - 1:08
    ئەمە ببێت بە نموونەیەک بۆ ناردنی یارمەتی.
  • 1:08 - 1:11
    زۆر بیرۆکەیەکی سادەیە، وایە؟
  • 1:11 - 1:15
    باشە، بۆچی دەیان ساڵم لە
    شتی تر بۆ هەژارەکان
  • 1:15 - 1:17
    بەسەر برد؟
  • 1:17 - 1:21
    بەڕاستی، بڕوام وابوو کە دەتوانم شتی باشتر
  • 1:21 - 1:23
    بە پارە بۆ هەژارەکان بکەم
  • 1:23 - 1:25
    لەوەی خەڵکی هەژار دەتوانێت بۆ خۆی بیکات.
  • 1:25 - 1:27
    دوو گریمانەم هەبوو:
  • 1:27 - 1:29
    یەکەمیان، خەڵک بۆیە هەژارن
  • 1:29 - 1:31
    چونکە نەخوێندەوارن و
  • 1:31 - 1:33
    ؛بڕیاری درووست نادەن
  • 1:33 - 1:36
    دووەمیش، ئێمە پێویستمان بە خەڵکانی وەک منە
  • 1:36 - 1:40
    تا بزانێت چیان پێویستە و بۆیان دابین بکات.
  • 1:40 - 1:44
    دەرکەوتووە و بەڵگەکانیش دووپاتی
    دەکەنەوە کە هەڵەم.
  • 1:44 - 1:47
    لە ساڵانی پێشوو، توێژەران توێژینەوەیان
    سەبارەت بە ئەوەی کە
  • 1:47 - 1:50
    چی ڕوودەدات کاتێک پارە
    بە خەڵکی هەژار دەدەین.
  • 1:50 - 1:53
    زۆرێک لە توێژینەوەکان ئەوەیان دەرخستووە
  • 1:53 - 1:56
    کە ئەو خەڵکانە پارەکە بەکار دەهێنن بۆ
  • 1:56 - 1:58
    باشترکردنی ژیانی خۆیان.
  • 1:58 - 2:01
    ئافرەتانی دووگیان لە ئۆرگوایی
    خواردنی باشتر دەکڕن
  • 2:01 - 2:03
    و منداڵێکی تەندروستتر دەهێننە دونیاوە.
  • 2:03 - 2:06
    پیاوانی سریلانکا پەرە بە کاروباریان دەدەن.
  • 2:06 - 2:09
    ئەو توێژەرانەی لەسەر
    کارەکانمان توێژینەوەیان کردووە لە
  • 2:09 - 2:12
    کینییا، بۆیان دەرکەوتووە کە
    خەڵکی پەرە بە سامانەکانیان دەدەن،
  • 2:12 - 2:16
    لە ئاژەڵەوە بۆ کەلوپەل و
    گەشەپێدانی ماڵەکانیان،
  • 2:16 - 2:18
    هەست بە بەرزبوونەوەی داهاتی دەکرێت و
  • 2:18 - 2:20
    دەستکەوتیان لە بازرگانی و کشتوکاڵدا
  • 2:20 - 2:24
    زیاد دەکات و پەرەدەسەنێت.
  • 2:24 - 2:27
    توێژینەوەکان ئاماژەییان بەوە
    نە کردووە کە خەڵکەکە
  • 2:27 - 2:29
    پارەی زیاتر لە خواردنەوە و
    جگەرەدا خەرج دەکەن
  • 2:29 - 2:32
    یان خەڵکەکە کەمتر کار دەکەن.
  • 2:32 - 2:36
    لە ڕاستیدا، زیاتر کار دەکەن.
  • 2:36 - 2:39
    ئێستا، ئەمە هەموو پێداویستییەکانن.
  • 2:39 - 2:42
    لە ڤێتنام، ئەو بەساڵاچووەی
    کە یارمەتی دراون
  • 2:42 - 2:47
    پارەکانیان لە کڕینی دارەمەیت خەرج دەکەن.
  • 2:47 - 2:51
    لەوانەیە کەسێک پێی
    وابێت کە ماسلۆ هەڵە بێت،
  • 2:51 - 2:55
    من پێموایە گرنگی پێدانی
    یارمەتیدانی دەروونی
  • 2:55 - 2:58
    بە تەواوی سادەیە.
  • 2:58 - 3:00
    نازانم دەبێت خواردن ببەخشم
  • 3:00 - 3:03
    یان کەلوپەل یان تابوت،
  • 3:03 - 3:06
    کامیان دەبێتە هۆی پرسیاری:
  • 3:06 - 3:09
    چەندە سەرکەوتوانە
    سامانەکەمان بەکاردەهێنین لە
  • 3:09 - 3:11
    لە یارمەتیدانی هەژارەکان؟
  • 3:11 - 3:14
    ئایا تێچووەکە شایستە و گونجاوە؟
  • 3:14 - 3:15
    دووباره، دەتوانین سەیری بەڵگەکان بکەین
  • 3:15 - 3:18
    چ ڕوودەدات کاتێک بە هەڵبژاردەی خۆمان شت
  • 3:18 - 3:21
    بە خەڵکی دەبەخشین.
  • 3:21 - 3:24
    یەکێک لە توێژینەوەکان چاودێری
    بەرنامەیەکی دەکرد لە هیندستان
  • 3:24 - 3:27
    کە کەلوپەلی دەدا بە خەڵکە هەرە-هەژارەکان،
  • 3:27 - 3:31
    و بۆیان دەرکەوت لە سەدا ٣٠ی وەرگرەکان
  • 3:31 - 3:35
    ئەو کەلوپەلەی وەریانگرتبوو فرۆشتبویانەوە
  • 3:35 - 3:39
    بە پارە.
  • 3:39 - 3:40
    ئەوەی کە سەیرە:
  • 3:40 - 3:43
    بۆ هەر ١٠٠ دۆلارێک کە نرخی
    ئەو کەلوپەلانە بوو کە
  • 3:43 - 3:45
    کە دەیاندا بە کەسێک،
  • 3:45 - 3:50
    ٩٩ دۆلار تێچووی پڕۆسەی
    ئەنجامدانی بەخشینەکە بوو.
  • 3:50 - 3:53
    دەشێت، ئەگەر لە جیاتی ئەمە، تەکنەلۆجیا
    بەکاربهێنین بۆ بەخشیینی پارە
  • 3:53 - 3:58
    ڕاستەوخۆ بە خەڵکە هەژارەکە. جا
    پارەکە چ لە دەزگایەکی خێرخوازی بێت
  • 3:58 - 4:02
    یان هەر یەکێک لە ئێمە.
  • 4:02 - 4:04
    ئەمڕۆ، سێ لەسەر چواری کینییەکان
    پارەی مۆبایل بەکاردەهێنن،
  • 4:04 - 4:07
    کە هەژمارێکی بانکییە و دەتوانرێت
    لەسەر هەموو ئامێرێکی مۆبایل
  • 4:07 - 4:09
    کاری پێ بکرێت.
  • 4:09 - 4:12
    بەخشەر تەنها ١،٦ سەنت دەدات
  • 4:12 - 4:14
    و تەنها بە یەک کرتە
  • 4:14 - 4:17
    بەبێ هیچ بەربەست و نێوانگیریەک دەتوانێت
  • 4:17 - 4:20
    پارە بۆ هەژماری هەژارەکە بنێرێت.
  • 4:20 - 4:23
    وەکو تەکنەلۆجیا کە تەشقەڵە بە
    گەشەکردنی پیشەسازی لە ژیانماندا
  • 4:23 - 4:25
    دەکات.
  • 4:25 - 4:27
    پارەدان بە تەکنەلۆجیا لە وڵاتە هەژارەکاندا
  • 4:27 - 4:30
    دەکرێت ڕێگر بێت لە کارە خێرخوازیەکان.
  • 4:30 - 4:33
    کە بڵاوبوونەوەی زۆر خێرایە و دەکرێت
  • 4:33 - 4:35
    بەم ڕێگەیەوە هاوکاری بگات بە ملیۆنەها
  • 4:35 - 4:38
    هەژار لەم دونیایەدا.
  • 4:38 - 4:40
    ئەمە ئەوەیە کە ئێمە لە GiveDireclty
    دەستمان پێ کردووە.
  • 4:40 - 4:42
    ئێمە یەکەم ڕێکخراوین
  • 4:42 - 4:45
    پارەی نەخت دابین بکەین بۆ هەژاران.
  • 4:45 - 4:50
    پارەمان بۆ ٣٥,٠٠٠ کەس
    بە درێژایی لادێکانی کینیا و
  • 4:50 - 4:51
    ئۆگەندا ناردووە
  • 4:51 - 4:54
    بە هەر جارێک ١٠٠٠ دۆلار
  • 4:54 - 4:57
    بۆ هەر خێزانێک.
  • 4:57 - 4:59
    هەتا ئێستا، بە دوای هەژارترین خەڵک
  • 4:59 - 5:02
    لە هەژارترین گوندەکاندا گەڕاوین،
    و لەم بەشەی جیهاندا
  • 5:02 - 5:04
    تاکە کەسن لە خانووی دروستکراو
  • 5:04 - 5:05
    لە قوڕ و قامیشدا دەژین،
  • 5:05 - 5:08
    نەک لە چەمەنتۆ و ئاسن.
  • 5:08 - 5:10
    کەوایە با وای دابنێین ئەوە خێزانی تۆیە.
  • 5:10 - 5:12
    لە دەرگەی ماڵتانەوە
    بە مۆبایلێکەوە دەردەکەوین.
  • 5:12 - 5:15
    ناوەکەت وەردەگرین، وێنەی خۆت و
  • 5:15 - 5:16
    و ماڵەکەشت دەگرین
  • 5:16 - 5:18
    لەگەڵ ناونیشانەکەت بە GPS
  • 5:18 - 5:21
    شەوەکە، هەموو زانییارییەکان دەنێرین بۆ
  • 5:21 - 5:23
    بۆ بنکەی زانییارییەکان و تیمێکی سەربەخۆ
  • 5:23 - 5:25
    پشکنین بۆ هەموو زانییارییەکان دەکات
  • 5:25 - 5:28
    بۆ نموونە وێنەی مانگە دەست کردەکان.
  • 5:28 - 5:30
    پاشان دەگەڕێینەوە،
  • 5:30 - 5:32
    مۆبایلێکی سادەت پێ دەفرۆشین
  • 5:32 - 5:35
    ئەگەر خۆت نەتبوو و،
  • 5:35 - 5:37
    دوای چەند هەفتەیەکی تر،
  • 5:37 - 5:39
    پارە بۆ مۆبایلەکە دەنێرین.
  • 5:39 - 5:41
    شتێکە کە ٥ ساڵ لەمەوبەر
  • 5:41 - 5:42
    ئەستەم دیاربوو
  • 5:42 - 5:45
    ئێستا دەتوانین بە کارامەیی و
  • 5:45 - 5:47
    بێ گەندەڵی ئەنجامی بدەین.
  • 5:47 - 5:50
    چەن پارەی زیاتر بدەین بە هەژاران ئەوا
  • 5:50 - 5:53
    بەڵگەیەی زیاترمان دەبێت
    کە ئەمە سوودی هەیە،
  • 5:53 - 5:56
    بۆیە پێویستە زیار چاو بەم شتانە بخشێنینەوە
  • 5:56 - 5:58
    کە دەیانبەخشین.
  • 5:58 - 6:02
    ئەمڕۆ بیرۆکەی هاوکاری کردن زۆر گرنگە،
  • 6:02 - 6:05
    باشە، لانی کەم دەتوانن
    هەندێ شتی باش بکەین.
  • 6:05 - 6:06
    کاتێک کە ئێمە دڵنیا بووین
  • 6:06 - 6:09
    لەو کۆسپەی هەمانە،
  • 6:09 - 6:11
    کاتێک بە خۆمان دەڵێین بەخشینی هاوکاری
  • 6:11 - 6:14
    لە نەبەخشین هەر باشترە،
  • 6:14 - 6:17
    بەردەوامین لە هاوکاریکردن
    بە کات و وزەیەکی کەمتر
  • 6:17 - 6:21
    بە بەکارهێنانی بیرۆکە نوێکانمان،
  • 6:21 - 6:23
    لە نووسینی ڕاپۆرتەکاندا،
  • 6:23 - 6:27
    لە بلیتی فڕۆکە و لە ئۆتۆمبێلدا.
  • 6:27 - 6:29
    ئەی ئەگەر لۆجیکەکە ئەمە بوایە،
  • 6:29 - 6:34
    دەتوانین کاری باشتر بکەین
    لە بری پێدانی پارەی نەخت؟
  • 6:34 - 6:36
    ڕێکخراوەکان دەبێت بۆ هەژارەکان
  • 6:36 - 6:38
    بیسەلمێنن کە کاری باشتر دەکەن
  • 6:38 - 6:41
    وەک لەوەیی هەژارەکان
    دەتوانن بۆخۆیانی بکەن.
  • 6:41 - 6:44
    بێگومان، پێدانی پارە بەرژەوەندی
    گشتی دابین ناکات
  • 6:44 - 6:49
    وەکو لەناوبردنی نەخۆشی و
    دروست کردنی دامودەزگای بە هێز.
  • 6:49 - 6:51
    بەڵکو شتێکی باشتر دەکات
  • 6:51 - 6:54
    لەوەی چۆن یارمەتی خێزانەکان لە باشترکردنی
  • 6:54 - 6:57
    ژیانیان دەدەین.
  • 6:57 - 6:59
    بڕوام بە بەخشین هەیە.
  • 6:59 - 7:02
    بڕوام وایە زۆرێک لە کۆمەکەکان باشترن لە
  • 7:02 - 7:04
    فڕێدانی پارە لە فڕۆکەوە.
  • 7:04 - 7:06
    هەروەها تەواو دڵنیام لەوەی
  • 7:06 - 7:09
    کاریگەری زۆرێک لە بەخشینەکانی ئەمڕۆ
  • 7:09 - 7:12
    باشتر نییە لە پێدانی
    ڕاستەوخۆی پارە بە هەژاران.
  • 7:12 - 7:16
    هیوادارم ڕۆژێک بێت کە باشتربن.
  • 7:16 - 7:18
    سوپاستان دەکەم.
  • 7:18 - 7:19
    (چەپڵە ڕێزان)
Title:
ئایا دەکرێت هاوکاری بە شێوازێکی جیاوازتر ببەخشیت؟
Speaker:
جۆی سەن
Description:

ئەمڕۆ تەکنەلۆجیا ڕێگەمان پێدەدات بە گواستنەوەی پارە بۆ هەژارانی دونیا. ئایا پێویستە ئەمە بکەین؟ لەم ڤیدیۆیەدا، جۆی سەن باس لە دوو ڕێگە دەکات بۆ هاوکاری کردنی هەژاران.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:35

Kurdish subtitles

Revisions